Talensensibilisering
Welke doelen worden nagestreefd met het ‘huis vol talen’
- acceptatie van het kind
- spreekkansen verhogen
- inzicht in andere talen en culturen
- verbanden leggen tussen talen (taalbeschouwing)
- kinderen leren respect hebben voor elkaar (sociaal emotioneel)
- leergierigheid prikkelen
- veilig gevoel in de klas
Talensensibilisering
= gaat niet om leren van de taal MAAR om het leren over de andere talen en culturen
=/= taalinitiatie (is gebonden aan 1 bepaalde taal) (= spelend)
Doelen talensensibilisering
❖ werken aan attitudes
➢ het creëren van openheid en interesse voor andere talen en culturen
❖ kennis verwerven
➢ meer inzicht in andere talen
❖ werken aan interculturele vaardigheden en taalvaardigheden
➢ door te leren over verschillende talen en culturen, wordt het makkelijker om te
communiceren met mensen die tot andere culturen behoren
methodiek talensensibilisering
- vertrekt steeds vanuit de leefwereld van de kinderen
- leren op een ontdekkende manier
- leergebiedoverschrijdend
- functioneel
- interactief
- gebruik verschillende inspiratiebronnen
- gebruik spontane momenten
voorbeelden
, - liedjes in verschillende talen
- tellen in andere talen
- gevoelens uiten in verschillende talen
- gelukkig nieuwjaar in verschillende talen op kaartjes
- voorlezen in verschillende talen
- ouders, luisterboeken, nicnacboekje, animatieondersteuning
⇒ als je geen multiculturele klas hebt ⇒ dialecten of handgebaren
criteria talensensibilisering
- vertrek steeds vanuit leefwereld van de kinderen
- leergebiedoverschrijdend
- interactief
- functioneel
ET domein (inter)culturele gerichtheid
❖ cultuuruitingen exploreren en er betekenis aan geven
➢ bv liedjes, rijmpjes, handgebaren,...
❖ eigen culturele leefwereld vergelijken met andere
❖ kennis verwerven over diversiteit van culturele erfgoed
➢ bv verhalen uit andere culturen, moskee, kerk,...
Praktijkvoorbeelden
- rarara wie ben ik?
- werken met taal posters
Didactiek schrijven: spellingdidactiek
Alfabetisch schrift
➢ grafemen
○ uit hoeveel letters (grafemen) bestaat ons alfabet?
○ uit hoeveel klanken (fonemen) bestaat het Nederlands
⇒ geen 1/1 relatie tussen foneem en grafeem
⇒ klank /k/: door welke grafemen weergeven = k, c, q
,Spellingsprincipes
➢ beginsel van de standaarduitspraak
➢ beginsel van de gelijkvormigheid
○ hetzelfde woord op dezelfde manier geschreven
○ handdoek = hand + doek
➢ beginsel van de analogie
○ woorden die op dezelfde wijze worden gevormd, worden op dezelfde wijze
geschreven (analogieprincipe)
○ breedte (breed + te): analogie met hoogte (hoog + te)
➢ beginsel van de etymologie
○ ei/ij ou/au c/k
Spellingstrategieën
1. fonologische strategie = hoorwoord
= eerste strategie die kinderen leren
- woord wordt opgedeeld in klanken (fonemen) en aan elk foneem wordt grafeem
gekoppeld
1 elementaire spellinghandeling = klankzuivere woorden (bv pan, aap, boot)
2 klankclusterstrategie (voor klankgroepen) = sommige klankgroepen worden steeds op
dezelfde manier gespeld. kinderen moeten deze onthouden (bv nk, ng, eeuw, uw, aai, ooi,
sch, lijk, ig,...
2. regelstrategie = regelwoord
➢ woorden waarbij je een regel moet toepassen om ze correct te schrijven. Welke
regels ken je?
➢ verenkelen
➢ verdubbelen
➢ verlengingsregel
➢ werkwoorden
➢ …
3. woordbeeldstrategie = onthoudwoord
, ➢ woorden met fonemen waarvoor meerder grafemen mogelijk zijn
➢ gespeld volgens etymologisch principe
➢ ‘onthoudwoorden’: ei/ij au/ou c/k …
➢ hoe aanleren
○ ‘foto’ nemen: visueel geheugen
○ ei-lied; auditief geheugen
4. analogiestrategie = net als-woord
➢ vergelijk het te spellen woord met een bekend woord
➢ vb: stationschef (-> stationsplein) breedte (-> hoogte)
➢ = ‘net als - woorden’
➢ hulpstrategie
○ geheugensteuntje of ezelsbruggetje
○ laat kinderen bv zelf ezelsbruggetje verzinnen
Instructieprincipes
Hoe aanleren?
1. Inprenting
➢ woordbeeldstrategie
➢ hoe?
○ biedt de visuele woordvorm bewust aan, met aandacht voor opbouw van het
woord, klank, betekenis, volgorde van de letters
○ visueel dictee
➢ aandachtspunten
○ aandacht voor het woord als geheel
○ invuloefeningen zijn dus minder effectief
○ motiverende inprenting oefeningen
2. analogieredeneringen
➢ lln leren eerst grondwoord als basis
Welke doelen worden nagestreefd met het ‘huis vol talen’
- acceptatie van het kind
- spreekkansen verhogen
- inzicht in andere talen en culturen
- verbanden leggen tussen talen (taalbeschouwing)
- kinderen leren respect hebben voor elkaar (sociaal emotioneel)
- leergierigheid prikkelen
- veilig gevoel in de klas
Talensensibilisering
= gaat niet om leren van de taal MAAR om het leren over de andere talen en culturen
=/= taalinitiatie (is gebonden aan 1 bepaalde taal) (= spelend)
Doelen talensensibilisering
❖ werken aan attitudes
➢ het creëren van openheid en interesse voor andere talen en culturen
❖ kennis verwerven
➢ meer inzicht in andere talen
❖ werken aan interculturele vaardigheden en taalvaardigheden
➢ door te leren over verschillende talen en culturen, wordt het makkelijker om te
communiceren met mensen die tot andere culturen behoren
methodiek talensensibilisering
- vertrekt steeds vanuit de leefwereld van de kinderen
- leren op een ontdekkende manier
- leergebiedoverschrijdend
- functioneel
- interactief
- gebruik verschillende inspiratiebronnen
- gebruik spontane momenten
voorbeelden
, - liedjes in verschillende talen
- tellen in andere talen
- gevoelens uiten in verschillende talen
- gelukkig nieuwjaar in verschillende talen op kaartjes
- voorlezen in verschillende talen
- ouders, luisterboeken, nicnacboekje, animatieondersteuning
⇒ als je geen multiculturele klas hebt ⇒ dialecten of handgebaren
criteria talensensibilisering
- vertrek steeds vanuit leefwereld van de kinderen
- leergebiedoverschrijdend
- interactief
- functioneel
ET domein (inter)culturele gerichtheid
❖ cultuuruitingen exploreren en er betekenis aan geven
➢ bv liedjes, rijmpjes, handgebaren,...
❖ eigen culturele leefwereld vergelijken met andere
❖ kennis verwerven over diversiteit van culturele erfgoed
➢ bv verhalen uit andere culturen, moskee, kerk,...
Praktijkvoorbeelden
- rarara wie ben ik?
- werken met taal posters
Didactiek schrijven: spellingdidactiek
Alfabetisch schrift
➢ grafemen
○ uit hoeveel letters (grafemen) bestaat ons alfabet?
○ uit hoeveel klanken (fonemen) bestaat het Nederlands
⇒ geen 1/1 relatie tussen foneem en grafeem
⇒ klank /k/: door welke grafemen weergeven = k, c, q
,Spellingsprincipes
➢ beginsel van de standaarduitspraak
➢ beginsel van de gelijkvormigheid
○ hetzelfde woord op dezelfde manier geschreven
○ handdoek = hand + doek
➢ beginsel van de analogie
○ woorden die op dezelfde wijze worden gevormd, worden op dezelfde wijze
geschreven (analogieprincipe)
○ breedte (breed + te): analogie met hoogte (hoog + te)
➢ beginsel van de etymologie
○ ei/ij ou/au c/k
Spellingstrategieën
1. fonologische strategie = hoorwoord
= eerste strategie die kinderen leren
- woord wordt opgedeeld in klanken (fonemen) en aan elk foneem wordt grafeem
gekoppeld
1 elementaire spellinghandeling = klankzuivere woorden (bv pan, aap, boot)
2 klankclusterstrategie (voor klankgroepen) = sommige klankgroepen worden steeds op
dezelfde manier gespeld. kinderen moeten deze onthouden (bv nk, ng, eeuw, uw, aai, ooi,
sch, lijk, ig,...
2. regelstrategie = regelwoord
➢ woorden waarbij je een regel moet toepassen om ze correct te schrijven. Welke
regels ken je?
➢ verenkelen
➢ verdubbelen
➢ verlengingsregel
➢ werkwoorden
➢ …
3. woordbeeldstrategie = onthoudwoord
, ➢ woorden met fonemen waarvoor meerder grafemen mogelijk zijn
➢ gespeld volgens etymologisch principe
➢ ‘onthoudwoorden’: ei/ij au/ou c/k …
➢ hoe aanleren
○ ‘foto’ nemen: visueel geheugen
○ ei-lied; auditief geheugen
4. analogiestrategie = net als-woord
➢ vergelijk het te spellen woord met een bekend woord
➢ vb: stationschef (-> stationsplein) breedte (-> hoogte)
➢ = ‘net als - woorden’
➢ hulpstrategie
○ geheugensteuntje of ezelsbruggetje
○ laat kinderen bv zelf ezelsbruggetje verzinnen
Instructieprincipes
Hoe aanleren?
1. Inprenting
➢ woordbeeldstrategie
➢ hoe?
○ biedt de visuele woordvorm bewust aan, met aandacht voor opbouw van het
woord, klank, betekenis, volgorde van de letters
○ visueel dictee
➢ aandachtspunten
○ aandacht voor het woord als geheel
○ invuloefeningen zijn dus minder effectief
○ motiverende inprenting oefeningen
2. analogieredeneringen
➢ lln leren eerst grondwoord als basis
