Obesogene samenleving week 31 t/m 39
Samenvatting
Week 31
SMARTsize
Welk gezondheidsprobleem pakt SMARTsize aan?: Overgewicht en obesitas bij volwassenen. Ze
spelen vooral in op het gedrag van ‘overeten’
Wat is het doel van SMARTsize?
- SMARTsize richt zich op het verbeteren van vaardigheden en mogelijkheden van mensen met
overgewicht/obesitas om adequate porties en producten met een lage energiedichtheid te
selecteren, bereiden en consumeren ten einde minimaal 5% gewichtsverlies in een periode van 12
weken te bereiken.
Interventie:
Een interventie is een combinatie van programma doelen of strategieën, die ontwikkeld zijn om
gedragsverandering of gezondheidsbevordering te bewerkstelligen bij individuen, groepen of een
hele populatie. Voorbeelden van interventies zijn; educatieve programma’s, ander beleid,
verandering in omgeving, verschillende gezondheid bevorderende campagnes.
Moet een nawerking hebben, dus omgeving moet het overnemen. Dus niet een 1 malige
voorlichting.
Uitvoeren interventies: overheid, RIVM, voedingscentrum, loket gezondleven, de hartstichting etc.
Doel interventies: gezondheid verbeteren. (Niet roken, alcohol inname verminderen, gezond eten)
Interventieontwikkeling
Betrekken van doelgroep en intermediairs: Wat zijn hun interesses, problemen waar willen ze
naartoe werken
Stakeholder= iemand die contact heeft met de doelgroep
Intermediairs= de organisaties die grote impact kunnen hebben bijv: zorginstellingen
Bestaande interventies:
Zoals loket gezond leven.
Kijken welke soorten interventie het beste zou kunnen werken
RIVM: heeft criteria opgesteld wanneer een interventie zeer sterke t/m zwakke bewijskracht heeft
Loket gezond leven: beoordeelt interventies uit de praktijk op deze criteria
Methodieken en technieken:
Welke methodieken en technieken ga je gebruiken?
,Doelen formuleren:
Hoofddoel: Wat wil je uiteindelijk bereiken op het gebied van gezondheid/kwaliteit van leven > Het
bestrijden of voorkomen van overgewicht.
“Een jaar na de interventie geven de studenten van de Haagse aan zich fitter te voelen”
Gedragsdoel (SMART): Wat moet iemand specifiek doen/veranderen in het gedrag om gezonder te
worden?
onthoud dat een gedragsdoel iets is wat je kan zien dat iemand doet, “Na de interventie maakt de
helft van de studenten in de pauze een wandeling”
-Veranderdoel (SMART): Welke gedragsdeterminanten ga je beïnvloeden?
“na de interventie voelt de helft van de studenten zich gesteund door medestudenten om een
wandeling te maken”
Let erop dat er altijd een determinant bij een veranderdoel hoor zoals kennis of sociale steun
bijvoorbeeld.
Hoofddoel + gedragsdoel + veranderdoel = programma doelen (interventie)
Gezondheiddoel = hoofddoel = is een wat groter doel, stel je voor je interventie
Analyse van omgeving en gedrag = gedragsdoel = het gedrag zelf veranderen.
Analyse van determinanten = veranderdoelen = welke factoren je gaat veranderen.
Interventie ontwikkeling = programma doelen = gebaseerd op de vorige doelen en heeft ook doelen
wat ze na jou interventie wilt kunnen.
,Methodieken, conditie, praktische toepassing
Theorie Methodiek en condititie Techniek
Risicoperceptie Scenario informatie Ervaringsverhaal
Elaboration likelihood Actieve informatieverwerking Groepsdiscussie (interview, creative
(waarschijnlijkheid dat opdracht)
een persoon
doordacht nieuwe
informatie uitwerkt. )
Economische Geanticipeerde spijt Ervaringsverhaal: leerlingen
besliskunde aanmoedigen zich voor te stellen
hoe ze zich zouden voelen als ze
toch onbedoeld risico hebben
genomen.
Overredende Argumenten: die voor de Informatie in schriftelijk materiaal,
communicatie ontvanger nieuw zijn ervaringsverhalen, rolmodellen en
(Voordelen laten zien beeldmateriaal.
aan mensen zodat
mensen de voordelen
van iets gaan inzien)
Sociale vergelijking Zichtbaar maken van opvattingen Groepsdiscussie, ervaringsverhaal
en gedrag van anderen. De
opvattingen zijn positief
Weerstand tegen Versterken van assertiviteit en Argumenten in schriftelijk materiaal,
sociale druk weerbaarheid. Gedrag relateren rolmodellen.
aan eigen waarde
Gedragsveranderingmethodieken per determinant
Factor/determinant Methoden Techniek
Attitudes Actief leren, overredeende Lespakket, quiz, discussies,
communicatie, geanticipeerde groepsbijeenkomsten, rolmodel
spijt. verhalen.
Sociale Modelleren, mobiliseren sociale Inzet rolmodel (sportheld),
invloed/subjectieve steun. ouderbetrokkenheid.
norm.
Eigen-effectiviteit Modelleren en demonstratie Inzet rolmodel,
begeleid leren en feedback vaardigheidstraining/rollenspel.
Risicoperceptie Angstaanjagende voorlichting Video, rollenspel verhalen,
risico-informatie theatervoorstelling met discussie.
Ervaren ernst Informatie over Folder lespakket quiz
gezondheidsgevolgen
Kennis Informatieoverdracht, actief leren Voorlichting, quiz pakket
Fysieke omgeving Bepleiten en lobbyen Inzet ambassadeur met netwerk
Sociale omgeving Entertainment educatie Theatervoorstelling met
gezondheidsthema.
Barrières Lobbyen (community building)
Behoud van Implementatie intentie, goal
gedragsverandering setting en feedback, terugval
preventie
, 6 stappen intervention mapping:
Een protocol dat helpt om gebruik te maken van huidige kennis en samenwerking te stimuleren.
Stap 1. Probleem analyse
Stap 2. Programmadoelen
Stap 3. Programmaontwerp
Stap 4. Programmaproductie
Stap 5. Implementatieplan
Stap 6. Evaluatieplan
Intervention mapping
1. Probleemanalyse
Stel een planningsgroep in om mee samen te werken.
Verdiep je in de doelgroep.
Maak een analyse van het probleem aan de hand van het Model voor Planmatige Voorlichting en
Gedragsverandering.
2. Programmadoelen
Kies einddoelen voor gedrag en omgeving.
Kies specifieke gedragsdoelen.
Kies veranderbare en belangrijke determinanten.
Maak een ‘logisch model van verandering’.
Maak een matrix van specifieke veranderdoelen.
3. Programmaontwerp
Ontwikkel met de planningsgroep ideeën over het programma: thema’s, onderdelen, scope en volgorde.
Leidt theoretische methodieken bij de veranderingsdoelen af uit een brainstrom, de literatuur en theorieën.
Vertaal de methodieken in praktische toepassingen.
4. Programmaproductie
Maak de structuur en de organisatie van het programma definitief.
Beschrijf in detail hoe de materialen worden ontwikkeld.
Ontwikkel de programmamaterialen.
Test de materialen uit bij de doelgroep en produceer het definitieve programma.
Voorlichtingsmateriaal laten drukken
5. Implementatieplan
Identificeer potentiële programmagebruikers.
Kies einddoelen en gedragsdoelen en specifieke gedragsdoelen voor de adoptie, implementatie en
voortzetting van het programma.
Maak een matrix van specifieke veranderdoelen voor de adoptie, implementatie en voortzetting van het
programma.
Ontwikkel een interventie voor de adoptie, implementatie en voortzetting van het programma.
6. Evaluatieplan
Maak vragen voor de evaluatie van het effect en het proces.
Ontwikkel meetinstrumenten voor de evaluatie.
Beschrijf het design van het evaluatieonderzoek..
Samenvatting
Week 31
SMARTsize
Welk gezondheidsprobleem pakt SMARTsize aan?: Overgewicht en obesitas bij volwassenen. Ze
spelen vooral in op het gedrag van ‘overeten’
Wat is het doel van SMARTsize?
- SMARTsize richt zich op het verbeteren van vaardigheden en mogelijkheden van mensen met
overgewicht/obesitas om adequate porties en producten met een lage energiedichtheid te
selecteren, bereiden en consumeren ten einde minimaal 5% gewichtsverlies in een periode van 12
weken te bereiken.
Interventie:
Een interventie is een combinatie van programma doelen of strategieën, die ontwikkeld zijn om
gedragsverandering of gezondheidsbevordering te bewerkstelligen bij individuen, groepen of een
hele populatie. Voorbeelden van interventies zijn; educatieve programma’s, ander beleid,
verandering in omgeving, verschillende gezondheid bevorderende campagnes.
Moet een nawerking hebben, dus omgeving moet het overnemen. Dus niet een 1 malige
voorlichting.
Uitvoeren interventies: overheid, RIVM, voedingscentrum, loket gezondleven, de hartstichting etc.
Doel interventies: gezondheid verbeteren. (Niet roken, alcohol inname verminderen, gezond eten)
Interventieontwikkeling
Betrekken van doelgroep en intermediairs: Wat zijn hun interesses, problemen waar willen ze
naartoe werken
Stakeholder= iemand die contact heeft met de doelgroep
Intermediairs= de organisaties die grote impact kunnen hebben bijv: zorginstellingen
Bestaande interventies:
Zoals loket gezond leven.
Kijken welke soorten interventie het beste zou kunnen werken
RIVM: heeft criteria opgesteld wanneer een interventie zeer sterke t/m zwakke bewijskracht heeft
Loket gezond leven: beoordeelt interventies uit de praktijk op deze criteria
Methodieken en technieken:
Welke methodieken en technieken ga je gebruiken?
,Doelen formuleren:
Hoofddoel: Wat wil je uiteindelijk bereiken op het gebied van gezondheid/kwaliteit van leven > Het
bestrijden of voorkomen van overgewicht.
“Een jaar na de interventie geven de studenten van de Haagse aan zich fitter te voelen”
Gedragsdoel (SMART): Wat moet iemand specifiek doen/veranderen in het gedrag om gezonder te
worden?
onthoud dat een gedragsdoel iets is wat je kan zien dat iemand doet, “Na de interventie maakt de
helft van de studenten in de pauze een wandeling”
-Veranderdoel (SMART): Welke gedragsdeterminanten ga je beïnvloeden?
“na de interventie voelt de helft van de studenten zich gesteund door medestudenten om een
wandeling te maken”
Let erop dat er altijd een determinant bij een veranderdoel hoor zoals kennis of sociale steun
bijvoorbeeld.
Hoofddoel + gedragsdoel + veranderdoel = programma doelen (interventie)
Gezondheiddoel = hoofddoel = is een wat groter doel, stel je voor je interventie
Analyse van omgeving en gedrag = gedragsdoel = het gedrag zelf veranderen.
Analyse van determinanten = veranderdoelen = welke factoren je gaat veranderen.
Interventie ontwikkeling = programma doelen = gebaseerd op de vorige doelen en heeft ook doelen
wat ze na jou interventie wilt kunnen.
,Methodieken, conditie, praktische toepassing
Theorie Methodiek en condititie Techniek
Risicoperceptie Scenario informatie Ervaringsverhaal
Elaboration likelihood Actieve informatieverwerking Groepsdiscussie (interview, creative
(waarschijnlijkheid dat opdracht)
een persoon
doordacht nieuwe
informatie uitwerkt. )
Economische Geanticipeerde spijt Ervaringsverhaal: leerlingen
besliskunde aanmoedigen zich voor te stellen
hoe ze zich zouden voelen als ze
toch onbedoeld risico hebben
genomen.
Overredende Argumenten: die voor de Informatie in schriftelijk materiaal,
communicatie ontvanger nieuw zijn ervaringsverhalen, rolmodellen en
(Voordelen laten zien beeldmateriaal.
aan mensen zodat
mensen de voordelen
van iets gaan inzien)
Sociale vergelijking Zichtbaar maken van opvattingen Groepsdiscussie, ervaringsverhaal
en gedrag van anderen. De
opvattingen zijn positief
Weerstand tegen Versterken van assertiviteit en Argumenten in schriftelijk materiaal,
sociale druk weerbaarheid. Gedrag relateren rolmodellen.
aan eigen waarde
Gedragsveranderingmethodieken per determinant
Factor/determinant Methoden Techniek
Attitudes Actief leren, overredeende Lespakket, quiz, discussies,
communicatie, geanticipeerde groepsbijeenkomsten, rolmodel
spijt. verhalen.
Sociale Modelleren, mobiliseren sociale Inzet rolmodel (sportheld),
invloed/subjectieve steun. ouderbetrokkenheid.
norm.
Eigen-effectiviteit Modelleren en demonstratie Inzet rolmodel,
begeleid leren en feedback vaardigheidstraining/rollenspel.
Risicoperceptie Angstaanjagende voorlichting Video, rollenspel verhalen,
risico-informatie theatervoorstelling met discussie.
Ervaren ernst Informatie over Folder lespakket quiz
gezondheidsgevolgen
Kennis Informatieoverdracht, actief leren Voorlichting, quiz pakket
Fysieke omgeving Bepleiten en lobbyen Inzet ambassadeur met netwerk
Sociale omgeving Entertainment educatie Theatervoorstelling met
gezondheidsthema.
Barrières Lobbyen (community building)
Behoud van Implementatie intentie, goal
gedragsverandering setting en feedback, terugval
preventie
, 6 stappen intervention mapping:
Een protocol dat helpt om gebruik te maken van huidige kennis en samenwerking te stimuleren.
Stap 1. Probleem analyse
Stap 2. Programmadoelen
Stap 3. Programmaontwerp
Stap 4. Programmaproductie
Stap 5. Implementatieplan
Stap 6. Evaluatieplan
Intervention mapping
1. Probleemanalyse
Stel een planningsgroep in om mee samen te werken.
Verdiep je in de doelgroep.
Maak een analyse van het probleem aan de hand van het Model voor Planmatige Voorlichting en
Gedragsverandering.
2. Programmadoelen
Kies einddoelen voor gedrag en omgeving.
Kies specifieke gedragsdoelen.
Kies veranderbare en belangrijke determinanten.
Maak een ‘logisch model van verandering’.
Maak een matrix van specifieke veranderdoelen.
3. Programmaontwerp
Ontwikkel met de planningsgroep ideeën over het programma: thema’s, onderdelen, scope en volgorde.
Leidt theoretische methodieken bij de veranderingsdoelen af uit een brainstrom, de literatuur en theorieën.
Vertaal de methodieken in praktische toepassingen.
4. Programmaproductie
Maak de structuur en de organisatie van het programma definitief.
Beschrijf in detail hoe de materialen worden ontwikkeld.
Ontwikkel de programmamaterialen.
Test de materialen uit bij de doelgroep en produceer het definitieve programma.
Voorlichtingsmateriaal laten drukken
5. Implementatieplan
Identificeer potentiële programmagebruikers.
Kies einddoelen en gedragsdoelen en specifieke gedragsdoelen voor de adoptie, implementatie en
voortzetting van het programma.
Maak een matrix van specifieke veranderdoelen voor de adoptie, implementatie en voortzetting van het
programma.
Ontwikkel een interventie voor de adoptie, implementatie en voortzetting van het programma.
6. Evaluatieplan
Maak vragen voor de evaluatie van het effect en het proces.
Ontwikkel meetinstrumenten voor de evaluatie.
Beschrijf het design van het evaluatieonderzoek..
