Uitstrijkje baarmoederhals
Alle vrouwen van 30 t/m 60 jaar krijgen een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de HA.
Het uitstrijkje wordt eerst alleen getest op HPV. Als het uitstrijkje HPV bevat wordt hetzelfde
uitstrijkje onderzocht op veranderde cellen. Als dit ook het geval is dan moet de patiënt naar het
ziekenhuis.
Als je geen HPV hebt krijg je op je 35e, 40e, 50e, 60e weer een uitnodiging. Als je wel HPV hebt krijg je
een uitnodiging om de 5 jaar. Als je de uitnodiging hebt gekregen moet je zelf bij de HA een afspraak
maken. Deze afspraak is gratis. Je kan ook een zelf test krijgen voor thuis, deze is ook gratis. Als je
wordt doorverwezen naar de gynaecoloog wordt dit vergoed door de zorgverzekeraar, wel moet je
eerst zelf het eigen risico betalen.
HPV-prikken
Kinderen krijgen op hun 10e een uitnodiging voor de HPV-prik. Hierdoor is de kans op
baarmoederhalskanker, kanker in de vagina, schaamlippen, anus, penis, mond en keel kleiner. Ze
kunnen de prik gratis halen bij de GGD of het Centrum voor jeugd en gezin.
Vanaf 2022 krijgen jongens ook een uitnodiging voor prikken tegen HPV. Ze zijn dan niet alleen
beschermd tegen kanker aan de penis, anus, mond en keel, maar ze kunnen het virus ook minder snel
doorgeven.
Voordelen:
- Kans is kleiner om kanker te krijgen
- Prikken zijn gratis voor kinderen die in het jaar van de uitnodiging 10 worden
- Kinderen zijn niet alleen zelf beschermd, maar geven het virus ook minder snel door
Nadelen:
- De prikplek kan pijn doen, rood en dik zijn of jeuken.
- Buikpijn, misselijkheid, moeheid, hoofdpijn of koorts na de prik.
Deze nadelen duren meestal 1 tot 2 dagen, heel soms een week. Je krijgt geen chronische ziekten van
de prik en kinderen worden er ook niet onvruchtbaar van.
Baarmoederhalskanker cervixcarcinoom
Klachten bij baarmoederhalskanker kunnen zijn:
- Bloed uit de vagina als je niet ongesteld bent
- Slijm uit je vagina dat er anders uitziet dan normaal (bijv. zwart-rood)
- Bloed uit de vagina tijdens of na het vrijen
- Bloed uit de vagina terwijl je al in de overgang bent geweest
HPV kan ontstaan door seks. Het is erg besmettelijk, bijna iedereen krijgt het een keer. Het lichaam
kan het virus ook zelf opruimen, maar als dit niet gebeurd kan er baarmoederhalskanker ontstaan. Dit
duurt meestal langer dan 10 jaar. Seks met condoom verkleint de kans.
Behandeling:
- Operatie
- Bestraling
- Chemotherapie
, COPD
COPD is een ziekte aan de longen die niet kan genezen. Medicijnen kunnen klachten verminderen. Dit
zijn inhalatiemedicijnen. COPD geeft meer kans op hart- en vaatziekten. De huisarts onderzoekt
gewicht, bloeddruk, bloedsuiker, nieren en cholesterol.
Oorzaken:
- Roken (van de 10 rokers krijgen er 1 of 2 COPD)
- Jarenlang inademen van stofdeeltjes
- Vaak in de rook van een ander zitten
- Gebruik van een waterpijp en inademen van (hard)drugs.
- Erfelijkheid (tekort aan eiwit)
Klachten:
- Vaak hoesten en slijm op hoesten
- Piepend of brommend geluid bij uitademing
- Snel benauwd
Verkoudheid, griep, meer bewegen of een prikkelende ruimte kunnen de klachten verergeren. Als de
klachten ineens erger worden kun je een longaanval krijgen
Als je COPD hebt word de griepprik en de prik tegen pneumokokken aangeraden. Het is belangrijk dat
je bij COPD stopt met roken, meer bewegen, gezond eten en goed gewicht.
Astma
Bij astma is het moeilijker om te ademen doordat de longblaasjes nauwer worden door ontstoken
slijmvlies of bepaalde prikkels.
Oorzaken:
- Allergische prikkels (huisstofmijt, huidschilfers, boom- of graspollen, schimmels)
- Niet-allergische prikkels (verkouden, griep, vochtige lucht, mist, rook, vieze lucht, baklucht,
gespannen, sommige medicijnen)
Klachten:
- Piepende adem
- Slijm ophoesten
- Brommende, zagende of pruttelende adem
- Wekenlang hoesten, vooral ’s nachts
- Moeite met ademen
- Snel uitgeput
- Snel kortademig
Als beide ouders astma hebben, het kind last van eczeem of hooikoorts heeft, het kind te vroeg
geboren is, het kind overgewicht heeft, de moeder tijdens de zwangerschap heeft gerookt of als er in
huis wordt gerookt heeft het kind een grote kans op astma.
Medicijnen:
- Luchtwegverwijders: gebruiken bij klachten, na 10-30 minuten al verbetering
- Ontstekingsremmers: zorgen voor minder slijm, hoesten en benauwdheid
Alle vrouwen van 30 t/m 60 jaar krijgen een uitnodiging voor het maken van een uitstrijkje bij de HA.
Het uitstrijkje wordt eerst alleen getest op HPV. Als het uitstrijkje HPV bevat wordt hetzelfde
uitstrijkje onderzocht op veranderde cellen. Als dit ook het geval is dan moet de patiënt naar het
ziekenhuis.
Als je geen HPV hebt krijg je op je 35e, 40e, 50e, 60e weer een uitnodiging. Als je wel HPV hebt krijg je
een uitnodiging om de 5 jaar. Als je de uitnodiging hebt gekregen moet je zelf bij de HA een afspraak
maken. Deze afspraak is gratis. Je kan ook een zelf test krijgen voor thuis, deze is ook gratis. Als je
wordt doorverwezen naar de gynaecoloog wordt dit vergoed door de zorgverzekeraar, wel moet je
eerst zelf het eigen risico betalen.
HPV-prikken
Kinderen krijgen op hun 10e een uitnodiging voor de HPV-prik. Hierdoor is de kans op
baarmoederhalskanker, kanker in de vagina, schaamlippen, anus, penis, mond en keel kleiner. Ze
kunnen de prik gratis halen bij de GGD of het Centrum voor jeugd en gezin.
Vanaf 2022 krijgen jongens ook een uitnodiging voor prikken tegen HPV. Ze zijn dan niet alleen
beschermd tegen kanker aan de penis, anus, mond en keel, maar ze kunnen het virus ook minder snel
doorgeven.
Voordelen:
- Kans is kleiner om kanker te krijgen
- Prikken zijn gratis voor kinderen die in het jaar van de uitnodiging 10 worden
- Kinderen zijn niet alleen zelf beschermd, maar geven het virus ook minder snel door
Nadelen:
- De prikplek kan pijn doen, rood en dik zijn of jeuken.
- Buikpijn, misselijkheid, moeheid, hoofdpijn of koorts na de prik.
Deze nadelen duren meestal 1 tot 2 dagen, heel soms een week. Je krijgt geen chronische ziekten van
de prik en kinderen worden er ook niet onvruchtbaar van.
Baarmoederhalskanker cervixcarcinoom
Klachten bij baarmoederhalskanker kunnen zijn:
- Bloed uit de vagina als je niet ongesteld bent
- Slijm uit je vagina dat er anders uitziet dan normaal (bijv. zwart-rood)
- Bloed uit de vagina tijdens of na het vrijen
- Bloed uit de vagina terwijl je al in de overgang bent geweest
HPV kan ontstaan door seks. Het is erg besmettelijk, bijna iedereen krijgt het een keer. Het lichaam
kan het virus ook zelf opruimen, maar als dit niet gebeurd kan er baarmoederhalskanker ontstaan. Dit
duurt meestal langer dan 10 jaar. Seks met condoom verkleint de kans.
Behandeling:
- Operatie
- Bestraling
- Chemotherapie
, COPD
COPD is een ziekte aan de longen die niet kan genezen. Medicijnen kunnen klachten verminderen. Dit
zijn inhalatiemedicijnen. COPD geeft meer kans op hart- en vaatziekten. De huisarts onderzoekt
gewicht, bloeddruk, bloedsuiker, nieren en cholesterol.
Oorzaken:
- Roken (van de 10 rokers krijgen er 1 of 2 COPD)
- Jarenlang inademen van stofdeeltjes
- Vaak in de rook van een ander zitten
- Gebruik van een waterpijp en inademen van (hard)drugs.
- Erfelijkheid (tekort aan eiwit)
Klachten:
- Vaak hoesten en slijm op hoesten
- Piepend of brommend geluid bij uitademing
- Snel benauwd
Verkoudheid, griep, meer bewegen of een prikkelende ruimte kunnen de klachten verergeren. Als de
klachten ineens erger worden kun je een longaanval krijgen
Als je COPD hebt word de griepprik en de prik tegen pneumokokken aangeraden. Het is belangrijk dat
je bij COPD stopt met roken, meer bewegen, gezond eten en goed gewicht.
Astma
Bij astma is het moeilijker om te ademen doordat de longblaasjes nauwer worden door ontstoken
slijmvlies of bepaalde prikkels.
Oorzaken:
- Allergische prikkels (huisstofmijt, huidschilfers, boom- of graspollen, schimmels)
- Niet-allergische prikkels (verkouden, griep, vochtige lucht, mist, rook, vieze lucht, baklucht,
gespannen, sommige medicijnen)
Klachten:
- Piepende adem
- Slijm ophoesten
- Brommende, zagende of pruttelende adem
- Wekenlang hoesten, vooral ’s nachts
- Moeite met ademen
- Snel uitgeput
- Snel kortademig
Als beide ouders astma hebben, het kind last van eczeem of hooikoorts heeft, het kind te vroeg
geboren is, het kind overgewicht heeft, de moeder tijdens de zwangerschap heeft gerookt of als er in
huis wordt gerookt heeft het kind een grote kans op astma.
Medicijnen:
- Luchtwegverwijders: gebruiken bij klachten, na 10-30 minuten al verbetering
- Ontstekingsremmers: zorgen voor minder slijm, hoesten en benauwdheid
