Pedagogiek
Pedagogiek hoofdstuk 1
Wat houdt pedagogiek in?
Maatschappelijk belang 4 basisdimensies
Verband tussen circulair proces en de uniciteit van het kind
Pedagogiek (kinderleiding):
- Opvoedkunde: vaardigheden van de opvoeder
- Opvoedingsleer: vergaren van kennis van opvoeden
- Opvoedingswetenschap: ontwikkelen van theorieen/methoden over
opvoeden.
Opvoeding:
- Wederzijds respect tussen ouder en kind
- Kind voelt zich veilig, vertrouwd en geaccepteerd door ouder
- Kind kan experimenteren voor vertrouwen in omgeving.
4 basisdimensies:
- Ondersteuning bieden
o Warmte en affectie zijn essentieel.
o Responsiviteit van de ouder op de signalen van het kind.
Sensitiviteit voor deze signalen (hoe snel merk je signalen op).
o Belonen en straffen/negeren.
o Materiele en emotionele ondersteuning.
o Consequentheid in straffen is belangrijk, zo krijg je
gedragregulatie.
- Instructie geven
o Duidelijk aangeven welk gedrag van het kind verwacht wordt.
o Niet overladen met instructies, dan kan het kind geen eigen
initiatieven ontplooien, of het durft niet te handelen omdat het
te veel denkt aan wat zijn ouders ervan vinden.
- Controle uitoefenen (twee vormen)
o Autoritaire controle:
Negatief effect op sociale en cognitieve competentie van
het kind.
Restrictief, ouder heeft meer macht en stelt strenge
regels.
Onderdrukken negatief gedrag.
o Autoritatieve controle:
Positief effect.
Overleg tussen kind en ouder.
Stimuleren positief gedrag.
- Grenzen stellen
o Straffen en belonen.
, o Gedrag is aangeleerd dus kan weer worden afgeleerd door
beïnvloeding.
o Respect voor autonomie kind
3 opvoedingsdoelen:
- Zelfstandigheid
- Zelfredzaamheid
- Zelfvertrouwen
Haalbaar door het kind te stimuleren zelf oplossingen voor
vraagstukken te bedenken.
Circulair proces in opvoeding:
- Actie en reactie en tegenreactie (interactie)
- Uniciteit: ieder mens is anders met een eigen gebruiksaanwijzing.
- Gedrag van kind is gekoppeld aan opvoedgedrag van ouder
(wisselwerking)
Materiele en emotionele opvoeding:
- Fysiek (kleding, verzorging etc.)en psychische kant (liefde en
aandacht) van opvoeden.
- Materiële behoeften nemen toe als het kind ouder wordt.
- Emotionele behoeften:
o Liefde, eigenwaarde, zelfverwerkelijking en cognitieve
behoefte.
Geestelijke en sociale vorming:
- Levensovertuiging van de ouders (Bijv. religieus, christelijk,
islamitisch etc. maar ook rituelen en cultuur)
- Sociale vorming (Vroeg op een sport of deelname aan kunst/muziek)
- Gymlessen bevorderen de beweging en samenwerking van kinderen.
Hoofdstuk 2
Verband tussen sensitiviteit en responsiviteit.
Verband tussen opvoedingsrelatie en opvoedingsopgaven.
Ontwikkelingsfase van het kind benoemen en met
ontwikkelingstaken verbinden.
Dominerende communicatiepatroon herkennen.
Seksuele ontwikkeling van het kind beschrijven per leeftijdsgroep
Opvoedingsrelatie
- Liefdevolle relatie tussen ouder en kind
- Gelijkwaardigheid, respect en wisselwerking.
- Intimiteit en veiligheid, vooral bij de moeder als hechtingsfiguur.
- Drie kenmerken van gedrag voor veilige hechting: sensitief,
responsief en regelmaat.
- Echtheid van de relatie, ouder en kind kunnen zichzelf zijn.
Pedagogisch besef van de ouder, weten wat goed is voor het kind:
, 1. Egocentrische oriëntatie: eigen behoeften worden op het kind
geprojecteerd.
2. Conventionele oriëntatie: alle kinderen horen hetzelfde opgevoed te
worden.
3. Subjectief-individualistische oriëntatie: behoefte van kind wordt
bevredigd.
4. Interactieve oriëntatie: evenwicht tussen eigen behoefte en dat van
het kind.
1 & 2 hebben negatieve invloed, terwijl 3 & 4 een positieve invloed
hebben.
Ontwikkelingsfasen, ontwikkelingstaken en opvoedingsopgaven
- Ontwikkelingsfasen door je jeugd (peuter, kleuter, basisschool etc.)
op drie vlakken:
o Psychologische ontwikkeling (mentale groei).
o Cognitieve ontwikkeling (proces van leren, mentale processen)
o Sociaal-emotionele ontwikkeling (eigen persoonlijkheid en
identiteit)
- Ontwikkelingstaken (per fasen een aantal vaardigheden leren
beheersen)
- Opvoedingsopgaven: Steun van de ouders om de ontwikkelingstaken
te beheersen.
Ontwikkelingsfase Ontwikkelingstaken Opvoedingsopgaven
Baby (0-2 jaar) Veilige hechting, Verzorgingsrituelen en
motorische en mentale sensitieve/responsieve
ontwikkeling interactie aanbieden
Exploratie: individuatie Beschikbaar zijn maar
wel ruimte bieden
Peuter (2-4 jaar) Preoperationele Sensitief zijn
stadium (begin van
spraak en
waarneming)
Omgaan met Positief en
leeftijdsgenoten bevestigend zijn
Internalisering van Soepel omgaan met
maatschappelijke tegenwerking van het
eisen kind
Basisschoolperiode Lezen, schrijven, Gelegenheid voor
(4-12) rekenen omgang met
leeftijdsgenoten
Zelfstandigheid Interesse tonen
Decentratie Democratische en
warme opvoedingsstijl
Pedagogiek hoofdstuk 1
Wat houdt pedagogiek in?
Maatschappelijk belang 4 basisdimensies
Verband tussen circulair proces en de uniciteit van het kind
Pedagogiek (kinderleiding):
- Opvoedkunde: vaardigheden van de opvoeder
- Opvoedingsleer: vergaren van kennis van opvoeden
- Opvoedingswetenschap: ontwikkelen van theorieen/methoden over
opvoeden.
Opvoeding:
- Wederzijds respect tussen ouder en kind
- Kind voelt zich veilig, vertrouwd en geaccepteerd door ouder
- Kind kan experimenteren voor vertrouwen in omgeving.
4 basisdimensies:
- Ondersteuning bieden
o Warmte en affectie zijn essentieel.
o Responsiviteit van de ouder op de signalen van het kind.
Sensitiviteit voor deze signalen (hoe snel merk je signalen op).
o Belonen en straffen/negeren.
o Materiele en emotionele ondersteuning.
o Consequentheid in straffen is belangrijk, zo krijg je
gedragregulatie.
- Instructie geven
o Duidelijk aangeven welk gedrag van het kind verwacht wordt.
o Niet overladen met instructies, dan kan het kind geen eigen
initiatieven ontplooien, of het durft niet te handelen omdat het
te veel denkt aan wat zijn ouders ervan vinden.
- Controle uitoefenen (twee vormen)
o Autoritaire controle:
Negatief effect op sociale en cognitieve competentie van
het kind.
Restrictief, ouder heeft meer macht en stelt strenge
regels.
Onderdrukken negatief gedrag.
o Autoritatieve controle:
Positief effect.
Overleg tussen kind en ouder.
Stimuleren positief gedrag.
- Grenzen stellen
o Straffen en belonen.
, o Gedrag is aangeleerd dus kan weer worden afgeleerd door
beïnvloeding.
o Respect voor autonomie kind
3 opvoedingsdoelen:
- Zelfstandigheid
- Zelfredzaamheid
- Zelfvertrouwen
Haalbaar door het kind te stimuleren zelf oplossingen voor
vraagstukken te bedenken.
Circulair proces in opvoeding:
- Actie en reactie en tegenreactie (interactie)
- Uniciteit: ieder mens is anders met een eigen gebruiksaanwijzing.
- Gedrag van kind is gekoppeld aan opvoedgedrag van ouder
(wisselwerking)
Materiele en emotionele opvoeding:
- Fysiek (kleding, verzorging etc.)en psychische kant (liefde en
aandacht) van opvoeden.
- Materiële behoeften nemen toe als het kind ouder wordt.
- Emotionele behoeften:
o Liefde, eigenwaarde, zelfverwerkelijking en cognitieve
behoefte.
Geestelijke en sociale vorming:
- Levensovertuiging van de ouders (Bijv. religieus, christelijk,
islamitisch etc. maar ook rituelen en cultuur)
- Sociale vorming (Vroeg op een sport of deelname aan kunst/muziek)
- Gymlessen bevorderen de beweging en samenwerking van kinderen.
Hoofdstuk 2
Verband tussen sensitiviteit en responsiviteit.
Verband tussen opvoedingsrelatie en opvoedingsopgaven.
Ontwikkelingsfase van het kind benoemen en met
ontwikkelingstaken verbinden.
Dominerende communicatiepatroon herkennen.
Seksuele ontwikkeling van het kind beschrijven per leeftijdsgroep
Opvoedingsrelatie
- Liefdevolle relatie tussen ouder en kind
- Gelijkwaardigheid, respect en wisselwerking.
- Intimiteit en veiligheid, vooral bij de moeder als hechtingsfiguur.
- Drie kenmerken van gedrag voor veilige hechting: sensitief,
responsief en regelmaat.
- Echtheid van de relatie, ouder en kind kunnen zichzelf zijn.
Pedagogisch besef van de ouder, weten wat goed is voor het kind:
, 1. Egocentrische oriëntatie: eigen behoeften worden op het kind
geprojecteerd.
2. Conventionele oriëntatie: alle kinderen horen hetzelfde opgevoed te
worden.
3. Subjectief-individualistische oriëntatie: behoefte van kind wordt
bevredigd.
4. Interactieve oriëntatie: evenwicht tussen eigen behoefte en dat van
het kind.
1 & 2 hebben negatieve invloed, terwijl 3 & 4 een positieve invloed
hebben.
Ontwikkelingsfasen, ontwikkelingstaken en opvoedingsopgaven
- Ontwikkelingsfasen door je jeugd (peuter, kleuter, basisschool etc.)
op drie vlakken:
o Psychologische ontwikkeling (mentale groei).
o Cognitieve ontwikkeling (proces van leren, mentale processen)
o Sociaal-emotionele ontwikkeling (eigen persoonlijkheid en
identiteit)
- Ontwikkelingstaken (per fasen een aantal vaardigheden leren
beheersen)
- Opvoedingsopgaven: Steun van de ouders om de ontwikkelingstaken
te beheersen.
Ontwikkelingsfase Ontwikkelingstaken Opvoedingsopgaven
Baby (0-2 jaar) Veilige hechting, Verzorgingsrituelen en
motorische en mentale sensitieve/responsieve
ontwikkeling interactie aanbieden
Exploratie: individuatie Beschikbaar zijn maar
wel ruimte bieden
Peuter (2-4 jaar) Preoperationele Sensitief zijn
stadium (begin van
spraak en
waarneming)
Omgaan met Positief en
leeftijdsgenoten bevestigend zijn
Internalisering van Soepel omgaan met
maatschappelijke tegenwerking van het
eisen kind
Basisschoolperiode Lezen, schrijven, Gelegenheid voor
(4-12) rekenen omgang met
leeftijdsgenoten
Zelfstandigheid Interesse tonen
Decentratie Democratische en
warme opvoedingsstijl
