DTZ2021 “Kansen in de Zorg: de Rol van Digitale
Technologie”
Inhoudsopgave
Taak 1 Freshman 15 ......................................................................................................................................... 2
Taak 2: Thuis mét of zonder technologie? ...................................................................................................... 15
Taak 3 Technologie in de mantelzorg: Dé weg naar de digitale kloof ............................................................. 33
Taak 4 Komt een computer bij de dokter ....................................................................................................... 45
Taak 5 “_aardbei35xXx had précies hetzelfde ................................................................................................ 60
Taak 6 De zoektocht naar hét perfecte COVID-19 algoritme: is dat FAIR? ...................................................... 71
Taak 7 Revalideren met of toch liever zonder technologie? ........................................................................... 88
Taak 8 En dan? Implementeren maar! ............................................................................................................ 97
Taak 9 Show me the money...euh...the evidence! ........................................................................................ 121
Taak 10 To do or not to do: een overheidsdilemma ..................................................................................... 136
Taak 11 Technologie in de toekomst: utopie of dystopie? ............................................................................ 150
,Taak 1 Freshman 15
Probleemstelling: Hoe kan je met behulp van technologie een gezonde leefstijl aanhouden?
Leerdoelen
1. Wat is preventie? Wat is eHealth? Hoe kun je eHealth aan preventie linken?
2. Welke categorieën apps bestaan er? → GGD App Store
3. Hoe kunnen apps een gezonde leefstijl bevorderen/behouden?
4. Welke andere technologieën helpen bij een gezonde leefstijl bevorderen/behouden?
5. Wat is het nationale preventie akkoord en wat staat er in m.b.t. technologie?
6. Wie zijn er betrokken bij het maken van apps (en technologie) en welke stakeholders
hebben hier baat bij?
7. Welke vormen van huisautomatisering (domotica) zijn er en in welke categorie van
preventie vallen deze? (Primair, secundair en tertiair)
8. Wat zijn de voor- en nadelen van technologie?
Leerdoel 1 Wat is preventie? Wat is eHealth? Hoe kun je eHealth aan preventie linken?
Vraag op het tentamen, ongeveer iets van: Wat zijn de drie vormen van preventie naar type
maatregel? Geef bij elke drie een toepassend voorbeeld van een technologische innovatie.
Het doel van preventie is te zorgen dat mensen gezond blijven door hun gezondheid te
bevorderen en te beschermen. Ook heeft preventie tot doel ziekten en complicaties van ziekten
te voorkomen of in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen. Er zijn grofweg vier indelingen
van preventie in gebruik, namelijk naar: (1) doelgroep, (2) fase van de ziekte, (3) type maatregel
en (4) methode van uitvoering.
1. Doelgroepen van preventie
Preventie is vaak gericht op een specifieke doelgroep van mensen die extra bescherming nodig
hebben, of meer risico lopen ziek te worden. Een doelgroep kan ook bestaan uit mensen die tot
eenzelfde leeftijdsgroep horen, of op een andere manier een groep vormen. De doelgroepen
worden vaak onderscheiden naar het ziektestadium: van de gezonde bevolking tot mensen met
een ziekte.
,Universele preventie richt zich op de algemene/ gezonde bevolking (of delen daarvan) en
bevordert en beschermt actief de gezondheid van de bevolking. Universele preventie heeft tot
doel de kans op het ontstaan van ziekte of risicofactoren te verminderen;
Selectieve preventie richt zich (ongevraagd) op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico en
voorkomt dat personen met één of meerdere risicofactoren (determinanten) voor een bepaalde
aandoening daadwerkelijk ziek worden. Selectieve preventie heeft tot doel de gezondheid van
specifieke risicogroepen te verbeteren/ bevorderen door het uitvoeren van specifieke lokale,
regionale of landelijke preventieprogramma’s.
Geïndiceerde preventie richt zich op mensen/individuen die veelal nog geen gediagnosticeerde
ziekte hebben maar wel beginnende klachten, risicofactoren of symptomen. Geïndiceerde
preventie heeft tot doel het ontstaan van ziekte of verdere gezondheidsschade te voorkomen
door een interventie/behandeling en zo voorkomt dat beginnende klachten verergeren tot een
aandoening. Bv. suikerziekte zonder diagnose
Zorggerelateerde preventie richt zich op mensen/individuen met een ziekte of aandoening en
voorkomt dat een bestaande aandoening leidt tot complicaties, beperkingen, een lagere kwaliteit
van leven of sterfte. Zorggerelateerde preventie heeft tot doel het individu te ondersteunen bij
zelfredzaamheid, ziektelast te reduceren en ‘erger’ te voorkomen.
2. Preventie naar fase van ziekte
Preventie kan worden onderscheiden in primaire, secundaire en tertiaire preventie, afhankelijk
van het stadium van de aandoening die men probeert te voorkomen. Deze indeling is afkomstig
uit de gezondheidszorg.
Primaire preventie: activiteiten die voorkomen dat gezonde mensen een bepaald
gezondheidsprobleem, ziekte of ongeval krijgen. Primaire preventie is gericht op het
voorkómen van nieuwe gevallen van een ziekte en dus op het wegnemen of verminderen van
de oorzaken daarvan. Deze activiteiten kunnen persoonsgericht en medisch van aard zijn, zoals
vaccinaties, maar ook collectief gericht op bijvoorbeeld gedragsverandering.
Secundaire preventie: vroege opsporing van ziekten of afwijkingen bij personen die ziek zijn,
een verhoogd risico lopen of een bepaalde genetische aanleg hebben. De ziekte kan daardoor
, eerder worden behandeld, zodat deze eerder geneest of niet erger wordt. Secundaire preventie
is erop gericht een aandoening in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken, zodat een vroege
behandeling mogelijk is en verergering van de ziekte kan worden voorkomen. Hierbij kan
bijvoorbeeld gedacht worden aan bevolkingsonderzoek op tuberculose of borstkanker.
Tertiaire preventie: voorkomen van complicaties en ziekteverergering bij patiënten. Ook het
bevorderen van de zelfredzaamheid van patiënten valt hieronder. Een voorbeeld van tertiare
preventie is gezondheidsvoorlichting geven aan diabetespatiënten.
3. Preventie naar type maatregel
Preventieve maatregelen worden ingedeeld naar het type maatregel: ziektepreventie,
gezondheidsbevordering en gezondheidsbescherming.
− Ziektepreventie: voorkomt specifieke ziekten of signaleert deze vroegtijdig.
Voorbeelden: screening, vaccinaties en preventieve medicatie.
− Gezondheidsbevordering: bevordert een gezonde leefstijl en een gezonde sociale en
fysieke omgeving.
− Gezondheidsbescherming: beschermt de bevolking tegen gezondheidsbedreigende
factoren. Voorbeelden: kwaliteitsbewaking van drink- en zwemwater,
afvalverwijdering en verkeersveiligheid
4. Preventie naar pijlers integrale aanpak
Preventiemaatregelen kunnen ingedeeld worden naar de pijlers van de integrale aanpak. Een
indeling die vaak wordt gebruikt is:
− Pijler voorlichting en educatie: zoals agendasetting, groepsvoorlichting,
lesprogramma’s en landelijke publiekscampagnes.
− Pijler signalering, advies en ondersteuning: zoals protocollen, signaleren op scholen en
adviesgesprekken.
− Pijler fysieke en sociale omgeving: zoals leefomgeving en burgerparticipatie.
− Pijler regelgeving en handhaving: zoals wettelijke en beleidskaders en handhaving van
wetten en regels.
Technologie”
Inhoudsopgave
Taak 1 Freshman 15 ......................................................................................................................................... 2
Taak 2: Thuis mét of zonder technologie? ...................................................................................................... 15
Taak 3 Technologie in de mantelzorg: Dé weg naar de digitale kloof ............................................................. 33
Taak 4 Komt een computer bij de dokter ....................................................................................................... 45
Taak 5 “_aardbei35xXx had précies hetzelfde ................................................................................................ 60
Taak 6 De zoektocht naar hét perfecte COVID-19 algoritme: is dat FAIR? ...................................................... 71
Taak 7 Revalideren met of toch liever zonder technologie? ........................................................................... 88
Taak 8 En dan? Implementeren maar! ............................................................................................................ 97
Taak 9 Show me the money...euh...the evidence! ........................................................................................ 121
Taak 10 To do or not to do: een overheidsdilemma ..................................................................................... 136
Taak 11 Technologie in de toekomst: utopie of dystopie? ............................................................................ 150
,Taak 1 Freshman 15
Probleemstelling: Hoe kan je met behulp van technologie een gezonde leefstijl aanhouden?
Leerdoelen
1. Wat is preventie? Wat is eHealth? Hoe kun je eHealth aan preventie linken?
2. Welke categorieën apps bestaan er? → GGD App Store
3. Hoe kunnen apps een gezonde leefstijl bevorderen/behouden?
4. Welke andere technologieën helpen bij een gezonde leefstijl bevorderen/behouden?
5. Wat is het nationale preventie akkoord en wat staat er in m.b.t. technologie?
6. Wie zijn er betrokken bij het maken van apps (en technologie) en welke stakeholders
hebben hier baat bij?
7. Welke vormen van huisautomatisering (domotica) zijn er en in welke categorie van
preventie vallen deze? (Primair, secundair en tertiair)
8. Wat zijn de voor- en nadelen van technologie?
Leerdoel 1 Wat is preventie? Wat is eHealth? Hoe kun je eHealth aan preventie linken?
Vraag op het tentamen, ongeveer iets van: Wat zijn de drie vormen van preventie naar type
maatregel? Geef bij elke drie een toepassend voorbeeld van een technologische innovatie.
Het doel van preventie is te zorgen dat mensen gezond blijven door hun gezondheid te
bevorderen en te beschermen. Ook heeft preventie tot doel ziekten en complicaties van ziekten
te voorkomen of in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen. Er zijn grofweg vier indelingen
van preventie in gebruik, namelijk naar: (1) doelgroep, (2) fase van de ziekte, (3) type maatregel
en (4) methode van uitvoering.
1. Doelgroepen van preventie
Preventie is vaak gericht op een specifieke doelgroep van mensen die extra bescherming nodig
hebben, of meer risico lopen ziek te worden. Een doelgroep kan ook bestaan uit mensen die tot
eenzelfde leeftijdsgroep horen, of op een andere manier een groep vormen. De doelgroepen
worden vaak onderscheiden naar het ziektestadium: van de gezonde bevolking tot mensen met
een ziekte.
,Universele preventie richt zich op de algemene/ gezonde bevolking (of delen daarvan) en
bevordert en beschermt actief de gezondheid van de bevolking. Universele preventie heeft tot
doel de kans op het ontstaan van ziekte of risicofactoren te verminderen;
Selectieve preventie richt zich (ongevraagd) op bevolkingsgroepen met een verhoogd risico en
voorkomt dat personen met één of meerdere risicofactoren (determinanten) voor een bepaalde
aandoening daadwerkelijk ziek worden. Selectieve preventie heeft tot doel de gezondheid van
specifieke risicogroepen te verbeteren/ bevorderen door het uitvoeren van specifieke lokale,
regionale of landelijke preventieprogramma’s.
Geïndiceerde preventie richt zich op mensen/individuen die veelal nog geen gediagnosticeerde
ziekte hebben maar wel beginnende klachten, risicofactoren of symptomen. Geïndiceerde
preventie heeft tot doel het ontstaan van ziekte of verdere gezondheidsschade te voorkomen
door een interventie/behandeling en zo voorkomt dat beginnende klachten verergeren tot een
aandoening. Bv. suikerziekte zonder diagnose
Zorggerelateerde preventie richt zich op mensen/individuen met een ziekte of aandoening en
voorkomt dat een bestaande aandoening leidt tot complicaties, beperkingen, een lagere kwaliteit
van leven of sterfte. Zorggerelateerde preventie heeft tot doel het individu te ondersteunen bij
zelfredzaamheid, ziektelast te reduceren en ‘erger’ te voorkomen.
2. Preventie naar fase van ziekte
Preventie kan worden onderscheiden in primaire, secundaire en tertiaire preventie, afhankelijk
van het stadium van de aandoening die men probeert te voorkomen. Deze indeling is afkomstig
uit de gezondheidszorg.
Primaire preventie: activiteiten die voorkomen dat gezonde mensen een bepaald
gezondheidsprobleem, ziekte of ongeval krijgen. Primaire preventie is gericht op het
voorkómen van nieuwe gevallen van een ziekte en dus op het wegnemen of verminderen van
de oorzaken daarvan. Deze activiteiten kunnen persoonsgericht en medisch van aard zijn, zoals
vaccinaties, maar ook collectief gericht op bijvoorbeeld gedragsverandering.
Secundaire preventie: vroege opsporing van ziekten of afwijkingen bij personen die ziek zijn,
een verhoogd risico lopen of een bepaalde genetische aanleg hebben. De ziekte kan daardoor
, eerder worden behandeld, zodat deze eerder geneest of niet erger wordt. Secundaire preventie
is erop gericht een aandoening in een zo vroeg mogelijk stadium te ontdekken, zodat een vroege
behandeling mogelijk is en verergering van de ziekte kan worden voorkomen. Hierbij kan
bijvoorbeeld gedacht worden aan bevolkingsonderzoek op tuberculose of borstkanker.
Tertiaire preventie: voorkomen van complicaties en ziekteverergering bij patiënten. Ook het
bevorderen van de zelfredzaamheid van patiënten valt hieronder. Een voorbeeld van tertiare
preventie is gezondheidsvoorlichting geven aan diabetespatiënten.
3. Preventie naar type maatregel
Preventieve maatregelen worden ingedeeld naar het type maatregel: ziektepreventie,
gezondheidsbevordering en gezondheidsbescherming.
− Ziektepreventie: voorkomt specifieke ziekten of signaleert deze vroegtijdig.
Voorbeelden: screening, vaccinaties en preventieve medicatie.
− Gezondheidsbevordering: bevordert een gezonde leefstijl en een gezonde sociale en
fysieke omgeving.
− Gezondheidsbescherming: beschermt de bevolking tegen gezondheidsbedreigende
factoren. Voorbeelden: kwaliteitsbewaking van drink- en zwemwater,
afvalverwijdering en verkeersveiligheid
4. Preventie naar pijlers integrale aanpak
Preventiemaatregelen kunnen ingedeeld worden naar de pijlers van de integrale aanpak. Een
indeling die vaak wordt gebruikt is:
− Pijler voorlichting en educatie: zoals agendasetting, groepsvoorlichting,
lesprogramma’s en landelijke publiekscampagnes.
− Pijler signalering, advies en ondersteuning: zoals protocollen, signaleren op scholen en
adviesgesprekken.
− Pijler fysieke en sociale omgeving: zoals leefomgeving en burgerparticipatie.
− Pijler regelgeving en handhaving: zoals wettelijke en beleidskaders en handhaving van
wetten en regels.
