Kritiek van de zwarte rede
Uitgangspunten
Europese geschiedenis:
• Identiteit: “ niet zozeer beschouwd in termen van een wederzijds behoren (mede behoren) tot
eenzelfde wereld, als wek in termen van een relatie van hetzelfde tot hetzelfde, een
verschijnen van het menselijk wezen, dat zich in eerste instantie toont in zijn, of terwijl het
zichzelf spiegelt”
o komt uit het samen vallen met zichzelf (geen interactie met andere vormen) het
heeft de ander niet nodig. Vertrekt uit het absolutisme
• ➔ logica van de autofictie:
o —> een creatieve en subjectieve benadering van de literatuur, waarbij de auteur zijn
of haar eigen leven gebruikt als materiaal en daarbij de vrijheid neemt om de grenzen
tussen feit en fictie te vervagen. Dit levert vaak een verfrissende en unieke literaire
ervaring’
• Europa had altijd de andere buiten Europa als niet-mens te beschouwen.
• Europa kon niet bestaan zonder de andere (kolonialisme, slavernij,…) maar dat
wil Europa niet graag toegeven.
In plaats van deze veranderingen te omarmen en te begrijpen, kiest men ervoor
om terug te keren naar een denkbeeldig verleden waarin Europa nog een
machtige en homogene identiteit had
• ‘Nègre’ en ‘Ras’: vaak als synoniem beschouwd in Europees-Amerikaanse samenleving
o Deze termen waren bijzonder fundamenteel voor de vormgevingen inrichting van
onze huidige samenleving.
• ‘Europa bestaat niet zozeer door anderen, maar voornamelijk door ‘europa zelf’
• Bijzonder fundamenteel voor vormgeving/ inrichting van samenleving
Zwarte rede:
• Vormen van weten
• Model voor exploitatie en roof →
• Onderwerpingsparadigma en manieren om dat te doorbreken
• Psychosch-oneirisch complex:
o Oneirisch: het zwaar dromen waardoor de slaap wordt gestoord en de
droombeelden ook bij het wakker zijn blijven voortbestaan
Kritiek op denken van “ras als frame, ras als oerbeeld”
• Op welke manier is n-woord als mens/concept/woord
• Ras als concept in dit gebruikt om mensen te onderdrukken en op welke manier heeft het
ook tegelijkertijd toegestaan om deze onderdrukking te verbreken?
• Verwijst ook welke mensen dit paradigma hebben vastgepakt om dit te doorbreken
“Vernegering van de wereld”
, • Kapitalisme:
o Kapitalisme= systeem dat aan alle gebeurtenissen en verhoudeingen van de
leefwereld een marktwaarde toekent.
““Was het drama van het subject voorheen dat het door het kapitaal werd uitgebuit,
tegenwoordig is de tragedie voor de massa dat ze helemaal niet meer kan worden uitgebuit,
en weggezet wordt bij een ‘overbodige mensheid’, die aan hun lot wordt overgelaten en
nauwelijks meer nodig is voor het functioneren van het kapitaal”
• Kapitalisme brengt nieuwe mens voort
o Ondernemer van zichzelf, gericht op individueel succes en winstmaximaisati
o Geen eigen essentie (biologische en genetische structuur zijn onbeperkt
wijzigbaar)
▪ Is beïnvloedbaar en manipuleerbaar door externe krachten, zoals
marketing en media.
o Verschilt van het tragische van zichzelf vervreemde subject van de eerst
industrialisatie
o Gevangen in verlangen, aangepast op marktnormen
o Moet steeds iemand anders worden om relevant te blijven in een constant
veranderende markt
o “Gedoemd tot levenslang leren, tot flexibiliteit, tot het rijk van de korte termijn,
moet hij zijn lot als oplosbaar en vervangbaar subject enthousiast aanvaarden
oim tegemoet te komen aan het gebod dat hem voortdurend wordt
voorgehouden: iemand anders zijn”
Deze kenmerken van de nieuwe mens worden gezien als een gevolg van het kapitalistisch
systeem, dat gericht is op economische groei en winstmaximalisatie, en waarbij
indivdiuele vrijheid en concurrentie belangrijker zijn dan gemeenschapszin en sociale
rechtvaardigheid; Mbembe betoogt dat dezr veranderingen van de menselijke
persoonlijkheid ook van toepassing zijn op zwarte mensen in de context van, de koloniale
en postkoloniale geschiedenis, en dat kapitalsime hierbij heeft bijgedragen aan de
vernieteging van hun culturele en sociale identiteit.
• Evolutie van de wereld:
o Verwijst naar een proces waarbij de zwarte bevolking en cultuur worden
geëxploteer d en gecommodificeerd in het kader van het kapitalisme. Het begrip
‘vernegering’ moet niet letterlijk worden genomen, maar eerder als een
symbolische symbool om dekolonisatie en postkoloniale kritiek te verwoorden
o Zwarte mensen worden gereduceerd tot objecten van handel en consumptie.
Deze objectivering en commercialisering van zwarte mensen en cultuur wordt
vaak gebruikt om winst te maken en economische macht te vergroten.
• Ook de mensheid in het geheel wordt aangetast door de kapitalisme. Door mensen te
reduceren tot objecten van handel en consumptie, wordt de menselijke waardigheid
aangetast en wordt er afbreuk gedaan aan de rijke en diverse culturele erfenis van de
wereld.
• Versmelting van kapitalsime met animisme
o Dingen hebben krachten, energie, een ziel (bv. De boom= spiritueel, geestelijk)
o Cultus van het ding
Hoge mate van vervangbaarheid, oplosbaarheid= vernegering van de wereld
Uitgangspunten
Europese geschiedenis:
• Identiteit: “ niet zozeer beschouwd in termen van een wederzijds behoren (mede behoren) tot
eenzelfde wereld, als wek in termen van een relatie van hetzelfde tot hetzelfde, een
verschijnen van het menselijk wezen, dat zich in eerste instantie toont in zijn, of terwijl het
zichzelf spiegelt”
o komt uit het samen vallen met zichzelf (geen interactie met andere vormen) het
heeft de ander niet nodig. Vertrekt uit het absolutisme
• ➔ logica van de autofictie:
o —> een creatieve en subjectieve benadering van de literatuur, waarbij de auteur zijn
of haar eigen leven gebruikt als materiaal en daarbij de vrijheid neemt om de grenzen
tussen feit en fictie te vervagen. Dit levert vaak een verfrissende en unieke literaire
ervaring’
• Europa had altijd de andere buiten Europa als niet-mens te beschouwen.
• Europa kon niet bestaan zonder de andere (kolonialisme, slavernij,…) maar dat
wil Europa niet graag toegeven.
In plaats van deze veranderingen te omarmen en te begrijpen, kiest men ervoor
om terug te keren naar een denkbeeldig verleden waarin Europa nog een
machtige en homogene identiteit had
• ‘Nègre’ en ‘Ras’: vaak als synoniem beschouwd in Europees-Amerikaanse samenleving
o Deze termen waren bijzonder fundamenteel voor de vormgevingen inrichting van
onze huidige samenleving.
• ‘Europa bestaat niet zozeer door anderen, maar voornamelijk door ‘europa zelf’
• Bijzonder fundamenteel voor vormgeving/ inrichting van samenleving
Zwarte rede:
• Vormen van weten
• Model voor exploitatie en roof →
• Onderwerpingsparadigma en manieren om dat te doorbreken
• Psychosch-oneirisch complex:
o Oneirisch: het zwaar dromen waardoor de slaap wordt gestoord en de
droombeelden ook bij het wakker zijn blijven voortbestaan
Kritiek op denken van “ras als frame, ras als oerbeeld”
• Op welke manier is n-woord als mens/concept/woord
• Ras als concept in dit gebruikt om mensen te onderdrukken en op welke manier heeft het
ook tegelijkertijd toegestaan om deze onderdrukking te verbreken?
• Verwijst ook welke mensen dit paradigma hebben vastgepakt om dit te doorbreken
“Vernegering van de wereld”
, • Kapitalisme:
o Kapitalisme= systeem dat aan alle gebeurtenissen en verhoudeingen van de
leefwereld een marktwaarde toekent.
““Was het drama van het subject voorheen dat het door het kapitaal werd uitgebuit,
tegenwoordig is de tragedie voor de massa dat ze helemaal niet meer kan worden uitgebuit,
en weggezet wordt bij een ‘overbodige mensheid’, die aan hun lot wordt overgelaten en
nauwelijks meer nodig is voor het functioneren van het kapitaal”
• Kapitalisme brengt nieuwe mens voort
o Ondernemer van zichzelf, gericht op individueel succes en winstmaximaisati
o Geen eigen essentie (biologische en genetische structuur zijn onbeperkt
wijzigbaar)
▪ Is beïnvloedbaar en manipuleerbaar door externe krachten, zoals
marketing en media.
o Verschilt van het tragische van zichzelf vervreemde subject van de eerst
industrialisatie
o Gevangen in verlangen, aangepast op marktnormen
o Moet steeds iemand anders worden om relevant te blijven in een constant
veranderende markt
o “Gedoemd tot levenslang leren, tot flexibiliteit, tot het rijk van de korte termijn,
moet hij zijn lot als oplosbaar en vervangbaar subject enthousiast aanvaarden
oim tegemoet te komen aan het gebod dat hem voortdurend wordt
voorgehouden: iemand anders zijn”
Deze kenmerken van de nieuwe mens worden gezien als een gevolg van het kapitalistisch
systeem, dat gericht is op economische groei en winstmaximalisatie, en waarbij
indivdiuele vrijheid en concurrentie belangrijker zijn dan gemeenschapszin en sociale
rechtvaardigheid; Mbembe betoogt dat dezr veranderingen van de menselijke
persoonlijkheid ook van toepassing zijn op zwarte mensen in de context van, de koloniale
en postkoloniale geschiedenis, en dat kapitalsime hierbij heeft bijgedragen aan de
vernieteging van hun culturele en sociale identiteit.
• Evolutie van de wereld:
o Verwijst naar een proces waarbij de zwarte bevolking en cultuur worden
geëxploteer d en gecommodificeerd in het kader van het kapitalisme. Het begrip
‘vernegering’ moet niet letterlijk worden genomen, maar eerder als een
symbolische symbool om dekolonisatie en postkoloniale kritiek te verwoorden
o Zwarte mensen worden gereduceerd tot objecten van handel en consumptie.
Deze objectivering en commercialisering van zwarte mensen en cultuur wordt
vaak gebruikt om winst te maken en economische macht te vergroten.
• Ook de mensheid in het geheel wordt aangetast door de kapitalisme. Door mensen te
reduceren tot objecten van handel en consumptie, wordt de menselijke waardigheid
aangetast en wordt er afbreuk gedaan aan de rijke en diverse culturele erfenis van de
wereld.
• Versmelting van kapitalsime met animisme
o Dingen hebben krachten, energie, een ziel (bv. De boom= spiritueel, geestelijk)
o Cultus van het ding
Hoge mate van vervangbaarheid, oplosbaarheid= vernegering van de wereld
