12 januari
2023
ONDERZOEKEND
VERMOGEN
FYSIOTHERAPEUT
INLEVEROPDRACHT 3:
COVID ASSOCIATED SYNDROME
NEXT 3 DEELTIJD WOENSDAG
0 SCHOOLJAAR 2022/2023
,Inhoudsopgave
ALGEMENE INFORMATIE COVID........................................................................................................2
CASUS................................................................................................................................................4
ANALYSE GEZONDHEIDSPROBLEEM..................................................................................................5
ICF-MODEL........................................................................................................................................5
INTERPRETATIE....................................................................................................................................6
FYSIOTHERAPEUTISCHE DIAGNOSE...................................................................................................7
BEHANDELVOORSTEL........................................................................................................................8
PATIËNT SPECIFIEKE GOAL SETTING (PSG)..................................................................................................8
SMART GEFORMULEERDE BEHANDELDOELEN...............................................................................................8
HOOFDDOELEN...........................................................................................................................................8
SUBDOELEN................................................................................................................................................8
FYSIOTHERAPEUTISCHE INTERVENTIES.......................................................................................................9
BEHANDELPLAN.................................................................................................................................10
LITERATUURLIJST.............................................................................................................................13
BIJLAGE I: ZOEKSTRATEGIE..............................................................................................................14
1
, ALGEMENE INFORMATIE COVID
COVID-19 wordt verwekt door het Coronavirus SARS-CoV-2 en wordt verspreid door mens-
op-mens transmissie. Dit kan zowel direct (op korte afstand) of indirect (via externe
oppervlakken) verspreid worden. De gemiddelde duur dat iemand klachten krijgt, is
gemiddeld vijf tot zes dagen. Men is één tot twee dagen voor start van de symptomen
besmettelijk tot de eerste vijf dagen van de symptomatische fase. Er is een breed
klachtenbeeld dat varieert van milde luchtwegklachten tot ernstige pneumonie
(longontsteking) en dyspneu (benauwdheid). Veelal gaat het gepaard met plotseling reuk-
en/of smaakverlies.
In de acute fase wordt de diagnose gesteld aan de hand van een test. Deze test kan
afgenomen worden wanneer men symptomen heeft van COVID-19. Voorbeelden van deze
testen zijn: PCR-test, antigeentest en de antistof-test. Bij deze testen wordt er een uitstrijk
genomen uit de neus en keel of bloed afgenomen. Er wordt gekeken of er genetisch
materiaal van het virus of antistoffen aanwezig zijn.
Wanneer de ziekteverschijnselen na vier weken tot drie maanden na de eerste ziektedag nog
steeds aanwezig zijn, spreekt men van ‘long COVID’ (Mehandru & Merad, 2022), of wel covid
associated syndrome (CAS). Er treden pathofysiologische veranderingen op in het lichaam,
waaronder weefselbeschadiging, dat invloed kan hebben op het ademhalingsstelsel, het
hart- en bloedvatenstelsel, het endocriene (hormonale) stelsel, het digestieve stelsel, de
nieren en/of de huid (Nalbandian et al., 2021).
Volgens Nalbandian et al. (2021), zijn vermoeidheid, dyspneu, gewrichtspijn en pijn op de
borst de meest gerapporteerde symptomen van CAS. In veel gevallen ervaren patiënten drie
of meer van deze symptomen. Naast bovenstaande symptomen kan het gepaard gaan met
andere symptomen, zoals: een verminderde kwaliteit van leven, spierzwakte, hoesten,
aanhoudende zuurstofbehoefte, angst/depressie, slaapproblemen, posttraumatische
stressstoornis (PTSS), cognitieve verstoringen, hoofdpijnen, hartkloppingen, trombo-
embolie, chronische nieraandoeningen en haarverlies.
De diagnose CAS wordt gesteld aan de hand van het klachtenpatroon. Aansluitend vindt er
een lichamelijk onderzoek plaats op grond van het klachtenpatroon en de
differentiaaldiagnose. Eventueel vindt er een aanvullend onderzoek plaats om andere
aandoeningen uit te sluiten of aan te tonen (NHG-Richtlijn COVID, 2021)
Het diagnostisch proces van de fysiotherapeut bestaat uit het vaststellen of er een indicatie
is voor fysiotherapie, het screenen op rode vlaggen en het gezondheidsprobleem verder in
kaart brengen met behulp van meetinstrumenten. In de KNGF-standpunt Fysiotherapie bij
COVID-19 worden een aantal meetinstrumenten aanbevolen: de PSK (Patiënt Specifieke
Klachten) om activiteiten en participatie in het algemeen dagelijks leven te meten, de
Borgschaal (0-10) om de ervaren vermoeidheid en kortademigheid tijdens inspanning te
meten, transcutane zuurstofsaturatiemeter om de vitale functies te meten en de 6MWT (Zes
Minuten Wandeltest) om de functionele capaciteit te meten. Daarnaast staat er in de KNGF-
standpunt Fysiotherapie bij COVID-19 een lijst weergegeven met optionele
2
2023
ONDERZOEKEND
VERMOGEN
FYSIOTHERAPEUT
INLEVEROPDRACHT 3:
COVID ASSOCIATED SYNDROME
NEXT 3 DEELTIJD WOENSDAG
0 SCHOOLJAAR 2022/2023
,Inhoudsopgave
ALGEMENE INFORMATIE COVID........................................................................................................2
CASUS................................................................................................................................................4
ANALYSE GEZONDHEIDSPROBLEEM..................................................................................................5
ICF-MODEL........................................................................................................................................5
INTERPRETATIE....................................................................................................................................6
FYSIOTHERAPEUTISCHE DIAGNOSE...................................................................................................7
BEHANDELVOORSTEL........................................................................................................................8
PATIËNT SPECIFIEKE GOAL SETTING (PSG)..................................................................................................8
SMART GEFORMULEERDE BEHANDELDOELEN...............................................................................................8
HOOFDDOELEN...........................................................................................................................................8
SUBDOELEN................................................................................................................................................8
FYSIOTHERAPEUTISCHE INTERVENTIES.......................................................................................................9
BEHANDELPLAN.................................................................................................................................10
LITERATUURLIJST.............................................................................................................................13
BIJLAGE I: ZOEKSTRATEGIE..............................................................................................................14
1
, ALGEMENE INFORMATIE COVID
COVID-19 wordt verwekt door het Coronavirus SARS-CoV-2 en wordt verspreid door mens-
op-mens transmissie. Dit kan zowel direct (op korte afstand) of indirect (via externe
oppervlakken) verspreid worden. De gemiddelde duur dat iemand klachten krijgt, is
gemiddeld vijf tot zes dagen. Men is één tot twee dagen voor start van de symptomen
besmettelijk tot de eerste vijf dagen van de symptomatische fase. Er is een breed
klachtenbeeld dat varieert van milde luchtwegklachten tot ernstige pneumonie
(longontsteking) en dyspneu (benauwdheid). Veelal gaat het gepaard met plotseling reuk-
en/of smaakverlies.
In de acute fase wordt de diagnose gesteld aan de hand van een test. Deze test kan
afgenomen worden wanneer men symptomen heeft van COVID-19. Voorbeelden van deze
testen zijn: PCR-test, antigeentest en de antistof-test. Bij deze testen wordt er een uitstrijk
genomen uit de neus en keel of bloed afgenomen. Er wordt gekeken of er genetisch
materiaal van het virus of antistoffen aanwezig zijn.
Wanneer de ziekteverschijnselen na vier weken tot drie maanden na de eerste ziektedag nog
steeds aanwezig zijn, spreekt men van ‘long COVID’ (Mehandru & Merad, 2022), of wel covid
associated syndrome (CAS). Er treden pathofysiologische veranderingen op in het lichaam,
waaronder weefselbeschadiging, dat invloed kan hebben op het ademhalingsstelsel, het
hart- en bloedvatenstelsel, het endocriene (hormonale) stelsel, het digestieve stelsel, de
nieren en/of de huid (Nalbandian et al., 2021).
Volgens Nalbandian et al. (2021), zijn vermoeidheid, dyspneu, gewrichtspijn en pijn op de
borst de meest gerapporteerde symptomen van CAS. In veel gevallen ervaren patiënten drie
of meer van deze symptomen. Naast bovenstaande symptomen kan het gepaard gaan met
andere symptomen, zoals: een verminderde kwaliteit van leven, spierzwakte, hoesten,
aanhoudende zuurstofbehoefte, angst/depressie, slaapproblemen, posttraumatische
stressstoornis (PTSS), cognitieve verstoringen, hoofdpijnen, hartkloppingen, trombo-
embolie, chronische nieraandoeningen en haarverlies.
De diagnose CAS wordt gesteld aan de hand van het klachtenpatroon. Aansluitend vindt er
een lichamelijk onderzoek plaats op grond van het klachtenpatroon en de
differentiaaldiagnose. Eventueel vindt er een aanvullend onderzoek plaats om andere
aandoeningen uit te sluiten of aan te tonen (NHG-Richtlijn COVID, 2021)
Het diagnostisch proces van de fysiotherapeut bestaat uit het vaststellen of er een indicatie
is voor fysiotherapie, het screenen op rode vlaggen en het gezondheidsprobleem verder in
kaart brengen met behulp van meetinstrumenten. In de KNGF-standpunt Fysiotherapie bij
COVID-19 worden een aantal meetinstrumenten aanbevolen: de PSK (Patiënt Specifieke
Klachten) om activiteiten en participatie in het algemeen dagelijks leven te meten, de
Borgschaal (0-10) om de ervaren vermoeidheid en kortademigheid tijdens inspanning te
meten, transcutane zuurstofsaturatiemeter om de vitale functies te meten en de 6MWT (Zes
Minuten Wandeltest) om de functionele capaciteit te meten. Daarnaast staat er in de KNGF-
standpunt Fysiotherapie bij COVID-19 een lijst weergegeven met optionele
2
