1 Kleurovererving bij de kat ................................................................................................................................................ 2
1.1 Inleiding............................................................................................................................................................................ 2
1.1.1 Begrippen .................................................................................................................................................................... 2
1.1.2 Kort .............................................................................................................................................................................. 2
1.2 Pelskleuren ....................................................................................................................................................................... 3
1.2.1 Agouti .......................................................................................................................................................................... 3
1.2.2 Effen bruinallelen ........................................................................................................................................................ 3
1.2.3 Ghost tekening ............................................................................................................................................................ 4
1.2.4 Orange ......................................................................................................................................................................... 4
1.2.5 Effen rode katten ........................................................................................................................................................ 5
1.2.6 Hoe krijg je een effen rode kat? .................................................................................................................................. 5
1.2.7 Overzicht ..................................................................................................................................................................... 5
1.2.8 Intensiteit van effen kleuren ....................................................................................................................................... 6
1.2.9 Dilutie gen ................................................................................................................................................................... 6
1.2.10 Nog een beetje bleker. Dm – dilute modifier ......................................................................................................... 7
1.2.11 Albino ..................................................................................................................................................................... 7
1.2.12 Inhibitor gen ........................................................................................................................................................... 8
1.2.12.1 Smoke ................................................................................................................................................................ 8
1.2.12.2 Shaded silver ...................................................................................................................................................... 9
1.2.12.3 Chinchilla/Shell .................................................................................................................................................. 9
1.2.12.4 Silver tabby ........................................................................................................................................................ 9
1.2.12.5 Cameo ................................................................................................................................................................ 9
1.2.13 Wit en witte vlekken ............................................................................................................................................... 9
1.2.13.1 Dominante white (W-gen) ................................................................................................................................. 9
1.2.13.2 Piebald spotting ............................................................................................................................................... 10
1.2.13.3 Witte kat .......................................................................................................................................................... 10
1.3 Pelspatroon .................................................................................................................................................................... 10
1.3.1 Tabby ......................................................................................................................................................................... 10
1.3.1.1 Tabby – de verschillende patronen.................................................................................................................. 10
1.3.2 Alles op een rijtje....................................................................................................................................................... 11
1.3.3 Uitzonderingen .......................................................................................................................................................... 11
1.3.3.1 Determineren van het genotype ..................................................................................................................... 11
1
, 1 Kleurovererving bij de kat
1.1 Inleiding
1.1.1 Begrippen
Chromosoom: een chromosoom bevindt zich in de kern van de cel en is de drager van de
genetische informatie
- De chromosomen vormen steeds paren van twee, deze twee exemplaren zijn als het ware
kopieën van elkaar
- De kat heeft 19 chromosomenparen, 38 chromosomen in totaal (de mens 46 en de hond
78)
- X en Y zijn geslachtschromosomen, de andere chromosomen zijn autosomen
- XX = vrouwelijk XY= mannelijk
- De genetische handleiding (het chromosomenpaar) van een dier is samengesteld uit een
halve handleiding van de moeder (X) en een halve handleiding van de vader (X of Y)
- Een chromosoom wordt opgebouwd uit verschillende genen die de erfelijke eigenschappen
bepalen
- Gen: een onsplitsbare eenheid die de erfelijke overdracht van een kenmerk controleert van
de ene generatie op de volgende = verantwoordelijk voor erfelijke eigenschappen
- Locus: de plaats van een gen op het chromosoom
- Allel: Elk gen is in tweevoud aanwezig, een op elk chromosoom en op dezelfde locus. Deze
twee bij elkaar horende genen zijn allelen van elkaar.
à Vb: het gen voor agouti heeft twee allelen A en a.
- Homozygoot: individu/cel met twee identieke allelen voor een bepaald gen (AA of aa)
- Heterozygoot: individu/cel met twee verschillende allelen voor een bepaald gen (Aa)
- Genotype = de genetische combinatie/samenstelling van chromosomen (BB)
- Fenotype = hoe de genetica tot uiting komt (Zwarte kat)
- Dominant gen: een dominant gen speelt de baas over het andere, recessieve, gen. Er moet
slechts een dominant allel aanwezig zijn om zichtbaar te worden in het uiterlijk van de kat.
Wordt altijd voorgesteld met hoofdletter (vb Bb of BB)
- Recessief gen: een onderdanig gen, de eigenschap komt slechts tot uiting als het
recessieve gen in homozygote toestand aanwezig is. Wordt altijd voorgesteld met kleine
letter (vb bb)
- Monohybride overerving: het dominante gen overheerst het recessieve gen volledig. Het
dominante gen ‘wint’.
- Intermediaire overerving: de twee verschillende genen gaan mengen, er ontstaat een
gemengd uiterlijk.
- Epistasie: (Grieks voor “staat boven”) is het maskeren van de uitwerking van een allel of
allelen door een allel van een tweede gen. Het maskerende allel is epistatisch over het
onderdrukte allel dat hypostatisch is.
Kleur wordt bepaald door verschillende genen die samenwerken !
1.1.2 Kort
Voorbeeld: het bruin gen b
B=Zwartenb=bruin
- B is dominant tov b
- B- zorgt dus voor een zwarte kleur en enkel bb dieren
zijn bruin
- Kruisen we nu twee heterozygote, zwarte dieren met
elkaar
2
1.1 Inleiding............................................................................................................................................................................ 2
1.1.1 Begrippen .................................................................................................................................................................... 2
1.1.2 Kort .............................................................................................................................................................................. 2
1.2 Pelskleuren ....................................................................................................................................................................... 3
1.2.1 Agouti .......................................................................................................................................................................... 3
1.2.2 Effen bruinallelen ........................................................................................................................................................ 3
1.2.3 Ghost tekening ............................................................................................................................................................ 4
1.2.4 Orange ......................................................................................................................................................................... 4
1.2.5 Effen rode katten ........................................................................................................................................................ 5
1.2.6 Hoe krijg je een effen rode kat? .................................................................................................................................. 5
1.2.7 Overzicht ..................................................................................................................................................................... 5
1.2.8 Intensiteit van effen kleuren ....................................................................................................................................... 6
1.2.9 Dilutie gen ................................................................................................................................................................... 6
1.2.10 Nog een beetje bleker. Dm – dilute modifier ......................................................................................................... 7
1.2.11 Albino ..................................................................................................................................................................... 7
1.2.12 Inhibitor gen ........................................................................................................................................................... 8
1.2.12.1 Smoke ................................................................................................................................................................ 8
1.2.12.2 Shaded silver ...................................................................................................................................................... 9
1.2.12.3 Chinchilla/Shell .................................................................................................................................................. 9
1.2.12.4 Silver tabby ........................................................................................................................................................ 9
1.2.12.5 Cameo ................................................................................................................................................................ 9
1.2.13 Wit en witte vlekken ............................................................................................................................................... 9
1.2.13.1 Dominante white (W-gen) ................................................................................................................................. 9
1.2.13.2 Piebald spotting ............................................................................................................................................... 10
1.2.13.3 Witte kat .......................................................................................................................................................... 10
1.3 Pelspatroon .................................................................................................................................................................... 10
1.3.1 Tabby ......................................................................................................................................................................... 10
1.3.1.1 Tabby – de verschillende patronen.................................................................................................................. 10
1.3.2 Alles op een rijtje....................................................................................................................................................... 11
1.3.3 Uitzonderingen .......................................................................................................................................................... 11
1.3.3.1 Determineren van het genotype ..................................................................................................................... 11
1
, 1 Kleurovererving bij de kat
1.1 Inleiding
1.1.1 Begrippen
Chromosoom: een chromosoom bevindt zich in de kern van de cel en is de drager van de
genetische informatie
- De chromosomen vormen steeds paren van twee, deze twee exemplaren zijn als het ware
kopieën van elkaar
- De kat heeft 19 chromosomenparen, 38 chromosomen in totaal (de mens 46 en de hond
78)
- X en Y zijn geslachtschromosomen, de andere chromosomen zijn autosomen
- XX = vrouwelijk XY= mannelijk
- De genetische handleiding (het chromosomenpaar) van een dier is samengesteld uit een
halve handleiding van de moeder (X) en een halve handleiding van de vader (X of Y)
- Een chromosoom wordt opgebouwd uit verschillende genen die de erfelijke eigenschappen
bepalen
- Gen: een onsplitsbare eenheid die de erfelijke overdracht van een kenmerk controleert van
de ene generatie op de volgende = verantwoordelijk voor erfelijke eigenschappen
- Locus: de plaats van een gen op het chromosoom
- Allel: Elk gen is in tweevoud aanwezig, een op elk chromosoom en op dezelfde locus. Deze
twee bij elkaar horende genen zijn allelen van elkaar.
à Vb: het gen voor agouti heeft twee allelen A en a.
- Homozygoot: individu/cel met twee identieke allelen voor een bepaald gen (AA of aa)
- Heterozygoot: individu/cel met twee verschillende allelen voor een bepaald gen (Aa)
- Genotype = de genetische combinatie/samenstelling van chromosomen (BB)
- Fenotype = hoe de genetica tot uiting komt (Zwarte kat)
- Dominant gen: een dominant gen speelt de baas over het andere, recessieve, gen. Er moet
slechts een dominant allel aanwezig zijn om zichtbaar te worden in het uiterlijk van de kat.
Wordt altijd voorgesteld met hoofdletter (vb Bb of BB)
- Recessief gen: een onderdanig gen, de eigenschap komt slechts tot uiting als het
recessieve gen in homozygote toestand aanwezig is. Wordt altijd voorgesteld met kleine
letter (vb bb)
- Monohybride overerving: het dominante gen overheerst het recessieve gen volledig. Het
dominante gen ‘wint’.
- Intermediaire overerving: de twee verschillende genen gaan mengen, er ontstaat een
gemengd uiterlijk.
- Epistasie: (Grieks voor “staat boven”) is het maskeren van de uitwerking van een allel of
allelen door een allel van een tweede gen. Het maskerende allel is epistatisch over het
onderdrukte allel dat hypostatisch is.
Kleur wordt bepaald door verschillende genen die samenwerken !
1.1.2 Kort
Voorbeeld: het bruin gen b
B=Zwartenb=bruin
- B is dominant tov b
- B- zorgt dus voor een zwarte kleur en enkel bb dieren
zijn bruin
- Kruisen we nu twee heterozygote, zwarte dieren met
elkaar
2
