12 Chemische controle van hersenen en gedrag
Klein aantal neuronen beïnvloeden grote aantallen andere neuronen op afstand en over langere tijd:
- Neurohormonen (NT in bloedbaan afgescheiden om zo neuronen op afstand te beinvloeden)
- Centraal gelegen neuronen met vele verbindingen (diffuus) organen, bloedvaten en
klieren beinvloeden
- Diffuse systemen: kleine kernen van neuronen hebben sterk divergerende projecties naar
andere neuronen
12.1 De secretorische hypothalamus
belang homeostase (= het regulereren van het interne milieu van het lichaam binnen een zeker
fysiologisch bereik)
Afwijkingen detectie door sensoriële neuronen in periventriculaire zone hypothalamus
geïntegreerde respons van hypothalamus:
- Humorale respons: stimulatie/inhibitie vrijzetting hypofysaire hormonen
- Visceromotorische respons: activatie ortho/parasympatisch systeem (ANS)
- Somatomotorische respons: door neuronen in laterale hypothalamus (gedragsrespons) dmv
skeletspieren
3 zones: laterale, mediale en periventriculaire hypothalamus
- In wand van 3e ventrikel gelegen
- Hierin nc suprachiasmaticus, neuronen voor controle ANS en neurosecretorische cellen voor
controle hypofyse
De hypothalamus heeft controle over de hypofyse!
Via dalende axonen naar de achterste lob van hypofyse :
- Onder controle van magnocellulaire neurosecretorische cellen van
hypothalamus
o Axonen in steel hypofyse
o In capillaire bed van achterste lob hypofyse hun neurohormonen
vrijzetten
- Welke hormonen?
o Oxytocine (intieme interacties + einde ZS + lactatie)
o ADH (daling bloedvolume of bloeddruk)
Ang II (gevormd oiv renine) vasoconstrictie +
inwerken op subfornicale orgaan (axonen projecteren
naar hypothalamus) ADH-productie
+ subfornicale orgaan activeert neuronen in laterale
hypothalamus dorst
Anterieure hypofyse
- Onder controle van parvocellulaire cellen van hypothalamus
o Hormonen in portale circulatie vrijzetten hormoonproducerende cellen in
anterieure hypofyse beinvloeden productie FSH & LH (stimulatie
geslachtsorganen), TSH (schildklier aanzetten tot productie schildklierhormoon),
ACTH (cortisolproductie door bijnier stimuleren), groeihormoon en prolactine
Klein aantal neuronen beïnvloeden grote aantallen andere neuronen op afstand en over langere tijd:
- Neurohormonen (NT in bloedbaan afgescheiden om zo neuronen op afstand te beinvloeden)
- Centraal gelegen neuronen met vele verbindingen (diffuus) organen, bloedvaten en
klieren beinvloeden
- Diffuse systemen: kleine kernen van neuronen hebben sterk divergerende projecties naar
andere neuronen
12.1 De secretorische hypothalamus
belang homeostase (= het regulereren van het interne milieu van het lichaam binnen een zeker
fysiologisch bereik)
Afwijkingen detectie door sensoriële neuronen in periventriculaire zone hypothalamus
geïntegreerde respons van hypothalamus:
- Humorale respons: stimulatie/inhibitie vrijzetting hypofysaire hormonen
- Visceromotorische respons: activatie ortho/parasympatisch systeem (ANS)
- Somatomotorische respons: door neuronen in laterale hypothalamus (gedragsrespons) dmv
skeletspieren
3 zones: laterale, mediale en periventriculaire hypothalamus
- In wand van 3e ventrikel gelegen
- Hierin nc suprachiasmaticus, neuronen voor controle ANS en neurosecretorische cellen voor
controle hypofyse
De hypothalamus heeft controle over de hypofyse!
Via dalende axonen naar de achterste lob van hypofyse :
- Onder controle van magnocellulaire neurosecretorische cellen van
hypothalamus
o Axonen in steel hypofyse
o In capillaire bed van achterste lob hypofyse hun neurohormonen
vrijzetten
- Welke hormonen?
o Oxytocine (intieme interacties + einde ZS + lactatie)
o ADH (daling bloedvolume of bloeddruk)
Ang II (gevormd oiv renine) vasoconstrictie +
inwerken op subfornicale orgaan (axonen projecteren
naar hypothalamus) ADH-productie
+ subfornicale orgaan activeert neuronen in laterale
hypothalamus dorst
Anterieure hypofyse
- Onder controle van parvocellulaire cellen van hypothalamus
o Hormonen in portale circulatie vrijzetten hormoonproducerende cellen in
anterieure hypofyse beinvloeden productie FSH & LH (stimulatie
geslachtsorganen), TSH (schildklier aanzetten tot productie schildklierhormoon),
ACTH (cortisolproductie door bijnier stimuleren), groeihormoon en prolactine
