Colleges Beleid & Instituties (Uitgebreid - 1 t/m7)

Colleges Beleid en Instituties
Inclusief aantekeningen & afbeeldingen

Bestuurskunde Bachelor 3
Erasmus Universiteit Rotterdam

Docenten: R. Moody & M. Van Buuren



Inhoudsopgave
HC 1. INTRODUCTIE I....................................................................................................................................... 2
HC 2. INTRODUCTIE II ..................................................................................................................................... 4
HC 3. INSTITUTIES CONCREET ..................................................................................................................... 8
HC 4 (GAST). HET IAD FRAMEWORK ....................................................................................................... 11
HC 5. INSTITUTIONELE VERANDERING .................................................................................................. 14
HC 6. INSTITUTIONELE DIVERSITEIT ...................................................................................................... 20
HC 7. INSTITUTIONEEL DESIGN ................................................................................................................. 22




Verplichte literatuur:
 Lowndes & Roberts (2013) – Why Institutions Matter (samenvatting
komt online)
 Artikelen BSKweb




1

, HC 1. Introductie I
College door: R. Moody
22-11-2016

Overzicht van het vak




Literatuur voor het vak
 Boek van Lowndes en Roberts
 Artikelen op BSKWEB! (Downloaden via EZProxy)

Kijken naar beleid
 Rationele benadering
 Politieke benadering
 Culturele benadering
 Institutionele benadering
o Over deze benadering gaat dit vak!

Verschil theorie en benadering begrijpen
 Theorie: assumptie over de werkelijkheid  wetenschappelijk toetsbaar
 Benadering: hangt daarboven. Is een ‘set of beliefs’, iets waar je inherent in gelooft. Voor
jou is het de normale manier van denken.
o Voorbeeld: religie. Als je een religie aanhangt dan is die religie de waarheid.
Binnen de religie maak je keuzes en heb je ideeën over de werkelijkheid.
 Religie = benadering, theorie = wat daarbinnen hangt aan ideeën over
werkelijkheid.

Logica’s
 Logic of consequence  vooral rationele benadering
o Mag het wat ik doe?
o Werkt het ook?


2

,  Logic of appropriateness
o Past het wat ik doe?
o Hoort het wat ik doe?
o  deze hoort bij de institutionele benadering!
o Gaat over een bredere onderliggende waarde

Wat is een institutie?
 Een institutie is niet hetzelfde als een instituut!
o Instituut = organisatie met bepaalde taak
o Institutie = in regels gestolde waarden
 Stabiele, gewaardeerde, opnieuw voorkomende patronen van gedrag
 Bestaan over langere tijd
 Organisaties en mensen passen binnen instituties en hun gedrag wordt
door deze instituties bepaald
 Omdat zij dat willen (waarden)
 Omdat zij dat moeten (regels)
 Jij als persoon heb weinig macht om instituties te veranderen of
te bepalen. We doen gewoon wat de instituties ‘zeggen.’
 Er zijn heel veel instituties, maar in dit vak gaat het over politieke
instituties

“You are not stuck in traffic, you are the traffic’
 Gaat niet over actoren in de file, maar jij als actor bent onderdeel van een institutioneel
systeem: je bent de file.


Voorbeelden van instituties
Algemene instituties:
 Huwelijk
 Voetbalsport
 Hindoeïsme
 Media
 Markt
 Onderwijs

Politieke instituties
 Staat
 Rechtsstaat
 Verzorgingsstaat
 Democratie
 Burgerschap
o Je bent onderdeel van een gemeenschap
o Je moet dingen doen voor de gemeenschap, zoals belasting betalen,
vrijwilligerswerk etc.

Waarom zijn instituties belangrijk?
In het laatste jaar van je bachelor moet je in staat te zijn om theorie te leren, maar moet je ook
kunnen werken met het filosofische verschil tussen benadering en theorie.
 Waarden geven richting aan beleid, bepalen de marges waarbinnen beleidsmakers
moeten werken.
 Continuïteit en stabiliteit garanderen
 Waarden en afwegingsprocessen vormen de politieke grondslag van beleid.



3

,  Waarden vermengen zich met kennis en macht.
 Waarden spelen een belangrijke rol in processen van betekenisverlening. Zij sturen de
verwachtingen van politiek-bestuurlijke gezagsdragers, ambtenaren en burgers.

Verschillende manieren om naar instituties te kijken
Er zijn veel verschillende theorieën over instituties. In dit vak zullen daar twee van worden
uitgelicht:
 Scott – 3 pijlers
o Cognitieve pijler  kennis: wat is het?
o Normatieve pijler  waarden: hoort het?
o Regulatieve pijler  regulering: mag het?
 Lowndes & Roberts – regels, praktijken en verhalen
o Regels  wat staat er opgesteld en wordt dit nageleefd?
 Formele geschreven regels
 Contracten, clausules, wetten, etc.
o Praktijken  getoond door gedrag: hoe hoort het, hoe wordt dit nageleefd?
 Informele regels
 Processen
o Verhalen  positief of negatief, vaak over praktijken, worden veer herhaald en
hebben een normatieve component.

Voorbeeld verzorgingsstaat
 Cognitief  systeem waarbij de overheid perverse effecten van de markt vervangt op
momenten dat de markt faalt.
 Normatief  solidariteit, socialistisch, recht van de sterkste geldt niet, voor elkaar
zorgen, etc.
 Regulatief  wanneer heb je recht om naar het ziekenhuis te gaan? Wat moet je allemaal
betalen? Ook over de bedoeling dat je bijdraagt

Dus (afsluiting):
 Institutie = in regels gestolde waarden
 Er zijn verschillende manieren om te kijken
 Dit is niet een theorie binnen een benadering, dit is een benadering




HC 2. Introductie II
College door: R. Moody
25-11-2016

Tentamen
1/3 boek
1/3 artikel
1/3 hoorcollege

Geschiedenis institutionalisme
De geschiedenis is belangrijk want:
 Geeft inzicht in de benadering
 Geeft inzicht in nuances




4