Berend Markhorst Ignatiusgymnasium 2016
Samenvatting MeMo Koude Oorlog
Intro
Na WO2 waren de VS en de SU de overwinnaars; democratie en communisme hadden
fascisme verslagen. Daarna kwam echter de Koude Oorlog: men bedreigde en bestreden
elkaar zonder direct met elkaar in oorlog te komen.
Rusland
Vanaf de 15e eeuw bestuurd door tsaren. In de 17e eeuw werden dat absolute vorsten (met
de Romanovs van 1613 tot 1917). In 1917 vond de communistische revolutie plaats en
ontstond de SU; een communistische totalitaire staat.
Amerika
In de 16e eeuw door Spanje, Engeland en Frankrijk gekoloniseerd. Tussen 1775 en 1783
woedde er een onafhankelijkheidsoorlog. Daarna werd de Trias Politica met president,
congres en hooggerechtshof ingevoerd in een kapitalistisch land.
Deelcontext 1 – Twee ideologische blokken (1945-1955)
In 1917 vond de communistische revolutie plaats, waarin de tsaren werden vervangen door
communisten. In deze staat werd gestreefd naar een klasseloze samenleving met als
uiteindelijk doel een wereldrevolutie: kapitalisme verslagen en iedereen gelijk. Onder Josef
Stalin (1928-1953) werd de SU een totalitaire staat. Waar in de SU communisme de controle
over het individu had, was het individu in de VS juist vrij. Op economisch gebied kwam dit
terug in het kapitalisme.
Toch streden beide landen samen tegen de asmogendheden. Daarna liep de spanning op;
dat zie je bij de Conferentie van Potsdam (juli 1945). VS wilden vrije verkiezingen, Stalin
niet. Ook over Duitslands grenzen was er discussie. Ook wilden beiden gunstig gelegen
gebieden. Zo ontstonden twee invloedssferen: een communistische, en een
democratisch/kapitalitische. In Oost-Europa kwamen er volksdemocratieën (men mocht
alleen op de communistische partij stemmen). Het waren vazalstaten van SU.
Na WO2 lag de Europese economie in puin. Daarom kwam het communisme op. President
Truman vreesde voor een communistisch West-Europa; hij kwam in 1947 met de
Trumandoctrine, waarmee hij economische en militaire steun beloofde aan elk land dat het
communisme buiten de deur wilde houden. Hoe sterker economisch, hoe minder vatbaar.
Het Marshallplan (financiële steun) paste in deze doctrine. Tijdens de Blokkade van Berlijn
(juni 1948) werd deze steun zichtbaar in de vorm van een luchtbrug. Stalin sloot West-Berlijn
af vanwege onvrede over de invoering van de D-Mark. In 1949 werd Duitsland opgedeeld in
twee ideologische machtsblokken: de BRD en de DDR. Een tijd na de atoombommen van de
VS op Hiroshima en Nagasaki bleek dat SU ook over deze bommen beschikte. Dit
resulteerde in een wapenwedloop. De vorming van twee militaire bondgenootschappen
(NAVO en het Warschaupact) bevorderde de vijandschap. In West-Europa werd een
economisch verbond met kolen en staal gesloten. In de VS heerste angst voor het
communisme > McCarthy.
Atoombom op Hiroshima (1945)
Japan gaf zich nog niet over. VS zagen op tegen een veroveringsoorlog. Truman koos daarom
voor zijn in het geheim ontwikkelde atoombom. Eerst op Hiroshima, daarna op Nagasaki.
1
Samenvatting MeMo Koude Oorlog
Intro
Na WO2 waren de VS en de SU de overwinnaars; democratie en communisme hadden
fascisme verslagen. Daarna kwam echter de Koude Oorlog: men bedreigde en bestreden
elkaar zonder direct met elkaar in oorlog te komen.
Rusland
Vanaf de 15e eeuw bestuurd door tsaren. In de 17e eeuw werden dat absolute vorsten (met
de Romanovs van 1613 tot 1917). In 1917 vond de communistische revolutie plaats en
ontstond de SU; een communistische totalitaire staat.
Amerika
In de 16e eeuw door Spanje, Engeland en Frankrijk gekoloniseerd. Tussen 1775 en 1783
woedde er een onafhankelijkheidsoorlog. Daarna werd de Trias Politica met president,
congres en hooggerechtshof ingevoerd in een kapitalistisch land.
Deelcontext 1 – Twee ideologische blokken (1945-1955)
In 1917 vond de communistische revolutie plaats, waarin de tsaren werden vervangen door
communisten. In deze staat werd gestreefd naar een klasseloze samenleving met als
uiteindelijk doel een wereldrevolutie: kapitalisme verslagen en iedereen gelijk. Onder Josef
Stalin (1928-1953) werd de SU een totalitaire staat. Waar in de SU communisme de controle
over het individu had, was het individu in de VS juist vrij. Op economisch gebied kwam dit
terug in het kapitalisme.
Toch streden beide landen samen tegen de asmogendheden. Daarna liep de spanning op;
dat zie je bij de Conferentie van Potsdam (juli 1945). VS wilden vrije verkiezingen, Stalin
niet. Ook over Duitslands grenzen was er discussie. Ook wilden beiden gunstig gelegen
gebieden. Zo ontstonden twee invloedssferen: een communistische, en een
democratisch/kapitalitische. In Oost-Europa kwamen er volksdemocratieën (men mocht
alleen op de communistische partij stemmen). Het waren vazalstaten van SU.
Na WO2 lag de Europese economie in puin. Daarom kwam het communisme op. President
Truman vreesde voor een communistisch West-Europa; hij kwam in 1947 met de
Trumandoctrine, waarmee hij economische en militaire steun beloofde aan elk land dat het
communisme buiten de deur wilde houden. Hoe sterker economisch, hoe minder vatbaar.
Het Marshallplan (financiële steun) paste in deze doctrine. Tijdens de Blokkade van Berlijn
(juni 1948) werd deze steun zichtbaar in de vorm van een luchtbrug. Stalin sloot West-Berlijn
af vanwege onvrede over de invoering van de D-Mark. In 1949 werd Duitsland opgedeeld in
twee ideologische machtsblokken: de BRD en de DDR. Een tijd na de atoombommen van de
VS op Hiroshima en Nagasaki bleek dat SU ook over deze bommen beschikte. Dit
resulteerde in een wapenwedloop. De vorming van twee militaire bondgenootschappen
(NAVO en het Warschaupact) bevorderde de vijandschap. In West-Europa werd een
economisch verbond met kolen en staal gesloten. In de VS heerste angst voor het
communisme > McCarthy.
Atoombom op Hiroshima (1945)
Japan gaf zich nog niet over. VS zagen op tegen een veroveringsoorlog. Truman koos daarom
voor zijn in het geheim ontwikkelde atoombom. Eerst op Hiroshima, daarna op Nagasaki.
1
