Information management
5.2 C Informatie management
Aantekeningen college
Doelstelling informatiemanagement: het zorgdragen voor de beschikbaarheid van de gevraagde
informatievoorzieningen, zodat de organisatie de geplande resultaten kan leveren.
Programma informatiemanagement
- Week 5:
o Informatiemanagement
o Informatiesystemen
o Informatieveiligheid
o IT governance
- Week 7:
o Date
o Interoperabiliteit
o Eenheid van taal
Leerdoelen week 5
- Je weet wat informatiemanagement inhoudt
- Je begrijpt de verschillen tussen data, informatie en kennis en kunt de transformatie binnen
een proces toepassen.
- Je kent (kenmerken van) verschillende informatiesystemen en hun toepassing binnen de zorg
en begrijpt de functies en ontwikkeling van deze systemen
- Je weet hoe het EPD de (regels rondom) informatieveiligheid heeft veranderd en kunt
uitleggen wat hiervan de gevolgen zijn
- Je kent de componenten van IT governance
- Je kunt uitleggen welke (groepen) beslissingen nemen over de IT en wat de gevolgen hiervan
zijn
Kennispiramide
- Data: is van alles wat je maar kan bedenken maar zijn wel cijfers of feiten die je nog in context
moet plaatsen in context plaatsen door informatie van te maken
- Informatie: in context plaatsen, data ordenen, analyseren
- Kennis: wat in onze hoofden zit, je gaat betekenis geven, begrip creëren, ervaring toevoegen
- Voorbeeld: De patiënt heeft klachten van koude handen en voeten, dikke enkels,
vermoeidheid en kortademigheid informatie.
De diagnose die hierbij past is hartfalen kennis.
- Voorbeeld: röntgenfoto informatie want oorspronkelijke data is allemaal getallen etc.
doordat je plaatje maakt van de data en zo de foto krijgt is het al soort context te scheppen
,- Voorbeeld lichamelijk onderzoek patiënt informatie want er is context gegeven door de
eenheden die erbij staan en welke waarde je naar kijkt.
Informatiesystemen
- Patiëntinformatie
o Ziekenhuis informatiesysteem (ZIS)
o Elektronisch patiëntendossier (EPD)
- Medische beelden (vaak aan elkaar gekoppeld)
o Radiologie informatiesysteem (RIS) meer administratief
o Picture Archiving and Communication System (PACS) meer medisch
- Bedrijfsvoering
o Enterprise resource planning (ERP)
Tegenwoordig bijna elk ziekenhuis een gemengd systeem.
EPD
- Van papier naar digitaal, voor beide wat te zeggen maar inmiddels niet meer werkbaar om met
papieren systemen te werken.
o Papierensysteem als veiliger gezien.
- 2 systemen: (verschil hoe algemeen het EPD is)
o Best of Breed elke afdeling of groep eigen systeem (maar daardoor heel veel
verschillende systemen in 1 ziekenhuis
o Best of Suite totaal oplossing voor alles en iedereen (maar werkt voor de een goed en
ander niet zo goed
- Belangrijkste functies
o Statusvoering
o Genereren van brieven
o Beslissingsondersteuning
o Workflow ondersteuning: administratief
- Belangrijk maar complex systeem.
- Zorgt voor patiëntveiligheid
1e generatie: verzamelaar
2e generatie: je kan zelf
data/informatie invoeren
3e generatie: workflow
ondersteuning
4e generatie: EPD wordt
gelijkwaardiger, meer kennis dus
onderbouwd advies
5e generatie mentor: kan je
persoonlijke voorkeuren krijgen &
wordt rekening gehouden met
meerdere aandoeningen.
Informatieveiligheid
Zijn verschillende soorten van data en informatie wat steeds strenger wordt gereguleerd. Steeds
strenger bij wet vastgelegd hoe je ermee moet omgaan.
Er zijn ook bijzondere persoonsgegevens (godsdienst, geaardheid maar ook medische gegevens)
gegevens waarmee grote risico volgt als die gegevens op straat komen te liggen
,Bij informatieveiligheid wordt gekeken naar wie welke data mag inzien.
Ander belangrijk element van informatieveiligheid is uitwisseling van data.
Verantwoordelijk
- Raad van bestuur is eindverantwoordelijk gaan over geld en prioriteiten
- Functionaris gegevensbescherming houdt toezicht op de toepassing en naleving van de
algemene verordening gegevensbescherming (AVG)
- Information security officer is verantwoordelijk voor het implementeren van
informatiebeveiligingsbeleid én het toezicht daarop meer adviserende en helpende rol niet
zo zeer controlerend
Maatregelen
- Autorisaties: toestemming inzicht van bepaalde gegevens (allergieën) maar bepaalde gegevens
niet (overige patiëntgegevens)
- Logging: meer methode achteraf. Is dat je als ziekenhuis wat betreft EPD opslaat in welk
dossier door wie gekeken wordt.
- Toestemming vragen aan de patiënt: gaat vooral om delen van gegevens
- Pseudonimisering / anonimisering: iets wat je niet in directe patiëntenzorg tegenkomt maar
met name in onderzoek en kwaliteitscontroles. Onderzoek doen met gegevens waar
toestemming voor gevraagd moet worden waarbij niet nodig is om te weten is bij wie de
klachten/diagnose horen.
Privacy by design & default
- Privacy bij design: zo min mogelijk gegevens Je denkt voor af na, heb je gegevens echt nodig
of kan je dingen anders doen
- Privacy by default: houdt in dat als jij aan programma begint dat instellingen zo staan dat het
de meeste privacy biedt maar dat je dit kan aanpassen om makkelijker te gebruiken bijv.
cookies waarbij by default de meeste privacy gegeven wordt
IT governance
Governance
- Organisatie van bestuursstructuren en besluitvormingsprocessen
, - Besturen – Beheersen – Verantwoorden – Toezicht – Controle
9 vlaks model Maes
- Strategisch management dat organisatie stuurt
- Tactisch hoe worden die besluiten ingericht, welke programma’s kies je, hoe gaan bepaalde
dingen eruitzien, hoe gaan we wat besloten is uitvoeren
- Operationeel dat het wordt uitgevoerd
Groene kruis informatiemanagement
9 vlaks model in de zorg
IT-beslissingsgebieden
IT-beleid Strategische keuze inzake de rol dit IT speelt voor de onderneming.
IT-architectuur Een geïntegreerde set van technische keuzes om tegemoet te
komen aan de business behoefte. De architectuur bevat principes
en richtlijnen als ook een beschrijving van het proces om tot
werkbare oplossingen te komen. technische keuzes als wie
levert het
IT-infrastructuur Strategie voor de gemeenschappelijke IT-nutsvoorzieningen.
Business applicatie Functionele eisen en wensen ten aanzien van (zelf) ontwikkelde
5.2 C Informatie management
Aantekeningen college
Doelstelling informatiemanagement: het zorgdragen voor de beschikbaarheid van de gevraagde
informatievoorzieningen, zodat de organisatie de geplande resultaten kan leveren.
Programma informatiemanagement
- Week 5:
o Informatiemanagement
o Informatiesystemen
o Informatieveiligheid
o IT governance
- Week 7:
o Date
o Interoperabiliteit
o Eenheid van taal
Leerdoelen week 5
- Je weet wat informatiemanagement inhoudt
- Je begrijpt de verschillen tussen data, informatie en kennis en kunt de transformatie binnen
een proces toepassen.
- Je kent (kenmerken van) verschillende informatiesystemen en hun toepassing binnen de zorg
en begrijpt de functies en ontwikkeling van deze systemen
- Je weet hoe het EPD de (regels rondom) informatieveiligheid heeft veranderd en kunt
uitleggen wat hiervan de gevolgen zijn
- Je kent de componenten van IT governance
- Je kunt uitleggen welke (groepen) beslissingen nemen over de IT en wat de gevolgen hiervan
zijn
Kennispiramide
- Data: is van alles wat je maar kan bedenken maar zijn wel cijfers of feiten die je nog in context
moet plaatsen in context plaatsen door informatie van te maken
- Informatie: in context plaatsen, data ordenen, analyseren
- Kennis: wat in onze hoofden zit, je gaat betekenis geven, begrip creëren, ervaring toevoegen
- Voorbeeld: De patiënt heeft klachten van koude handen en voeten, dikke enkels,
vermoeidheid en kortademigheid informatie.
De diagnose die hierbij past is hartfalen kennis.
- Voorbeeld: röntgenfoto informatie want oorspronkelijke data is allemaal getallen etc.
doordat je plaatje maakt van de data en zo de foto krijgt is het al soort context te scheppen
,- Voorbeeld lichamelijk onderzoek patiënt informatie want er is context gegeven door de
eenheden die erbij staan en welke waarde je naar kijkt.
Informatiesystemen
- Patiëntinformatie
o Ziekenhuis informatiesysteem (ZIS)
o Elektronisch patiëntendossier (EPD)
- Medische beelden (vaak aan elkaar gekoppeld)
o Radiologie informatiesysteem (RIS) meer administratief
o Picture Archiving and Communication System (PACS) meer medisch
- Bedrijfsvoering
o Enterprise resource planning (ERP)
Tegenwoordig bijna elk ziekenhuis een gemengd systeem.
EPD
- Van papier naar digitaal, voor beide wat te zeggen maar inmiddels niet meer werkbaar om met
papieren systemen te werken.
o Papierensysteem als veiliger gezien.
- 2 systemen: (verschil hoe algemeen het EPD is)
o Best of Breed elke afdeling of groep eigen systeem (maar daardoor heel veel
verschillende systemen in 1 ziekenhuis
o Best of Suite totaal oplossing voor alles en iedereen (maar werkt voor de een goed en
ander niet zo goed
- Belangrijkste functies
o Statusvoering
o Genereren van brieven
o Beslissingsondersteuning
o Workflow ondersteuning: administratief
- Belangrijk maar complex systeem.
- Zorgt voor patiëntveiligheid
1e generatie: verzamelaar
2e generatie: je kan zelf
data/informatie invoeren
3e generatie: workflow
ondersteuning
4e generatie: EPD wordt
gelijkwaardiger, meer kennis dus
onderbouwd advies
5e generatie mentor: kan je
persoonlijke voorkeuren krijgen &
wordt rekening gehouden met
meerdere aandoeningen.
Informatieveiligheid
Zijn verschillende soorten van data en informatie wat steeds strenger wordt gereguleerd. Steeds
strenger bij wet vastgelegd hoe je ermee moet omgaan.
Er zijn ook bijzondere persoonsgegevens (godsdienst, geaardheid maar ook medische gegevens)
gegevens waarmee grote risico volgt als die gegevens op straat komen te liggen
,Bij informatieveiligheid wordt gekeken naar wie welke data mag inzien.
Ander belangrijk element van informatieveiligheid is uitwisseling van data.
Verantwoordelijk
- Raad van bestuur is eindverantwoordelijk gaan over geld en prioriteiten
- Functionaris gegevensbescherming houdt toezicht op de toepassing en naleving van de
algemene verordening gegevensbescherming (AVG)
- Information security officer is verantwoordelijk voor het implementeren van
informatiebeveiligingsbeleid én het toezicht daarop meer adviserende en helpende rol niet
zo zeer controlerend
Maatregelen
- Autorisaties: toestemming inzicht van bepaalde gegevens (allergieën) maar bepaalde gegevens
niet (overige patiëntgegevens)
- Logging: meer methode achteraf. Is dat je als ziekenhuis wat betreft EPD opslaat in welk
dossier door wie gekeken wordt.
- Toestemming vragen aan de patiënt: gaat vooral om delen van gegevens
- Pseudonimisering / anonimisering: iets wat je niet in directe patiëntenzorg tegenkomt maar
met name in onderzoek en kwaliteitscontroles. Onderzoek doen met gegevens waar
toestemming voor gevraagd moet worden waarbij niet nodig is om te weten is bij wie de
klachten/diagnose horen.
Privacy by design & default
- Privacy bij design: zo min mogelijk gegevens Je denkt voor af na, heb je gegevens echt nodig
of kan je dingen anders doen
- Privacy by default: houdt in dat als jij aan programma begint dat instellingen zo staan dat het
de meeste privacy biedt maar dat je dit kan aanpassen om makkelijker te gebruiken bijv.
cookies waarbij by default de meeste privacy gegeven wordt
IT governance
Governance
- Organisatie van bestuursstructuren en besluitvormingsprocessen
, - Besturen – Beheersen – Verantwoorden – Toezicht – Controle
9 vlaks model Maes
- Strategisch management dat organisatie stuurt
- Tactisch hoe worden die besluiten ingericht, welke programma’s kies je, hoe gaan bepaalde
dingen eruitzien, hoe gaan we wat besloten is uitvoeren
- Operationeel dat het wordt uitgevoerd
Groene kruis informatiemanagement
9 vlaks model in de zorg
IT-beslissingsgebieden
IT-beleid Strategische keuze inzake de rol dit IT speelt voor de onderneming.
IT-architectuur Een geïntegreerde set van technische keuzes om tegemoet te
komen aan de business behoefte. De architectuur bevat principes
en richtlijnen als ook een beschrijving van het proces om tot
werkbare oplossingen te komen. technische keuzes als wie
levert het
IT-infrastructuur Strategie voor de gemeenschappelijke IT-nutsvoorzieningen.
Business applicatie Functionele eisen en wensen ten aanzien van (zelf) ontwikkelde
