Constructie
1) lezing intro
de 5 Bouwwijzen
stapelen
een constructie realiseren door metselwerk muren en erop gelegde vloerplaten.
Draai het gebouw ondersteboven en alles valt naar beneden: de zwaartekracht en de
dwarse wrijvingskrachten zorgen voor een stabiele constructie.
gieten
beton gieten in een gietvorm of “bekisting”. Na uitharding ontstaat één monoliet geheel
(met eventueel wapening ter versterking)
assembleren
Door langwerpige, dunne maar sterke elementen te verbinden aan elkaar, realiseert men
zeer sterke en elastische structuren die met weinig gewicht en relatief zuivere ‘normaal’
krachten grote gebouwen kunnen realiseren
weven
Het verdelen van een grote krachtinspanning over vele naast elkaar liggende lijnelementen
die men doet samenwerken door een kruiselings verband in een dwarsrichting.
(meestal weggestopt in gietbouw vloerplaten, etc.)
Drukverschil
Met een relatief klein drukverschil kunnen we een verschil maken tussen een tussenruimte,
de opgeblazen buitenmuur, en de binnen- of buitenomgeving.
(veel voordelen voor grote gebouwen)
de 5 verbindingen
oppervlak - oppervlak
Verbinding door hechting van het eigen materiaal, cohesie of verschillend materiaal, adhesie
(Adhesie met een verbindingsmateriaal= lijmen)
in de diepte van het element
connectie: schroeven, nagelen, pluggen
door vorm
vorm zocht voor overdrachten krachten
met hulpstukken
verbindingen met tussenstukken of verbindingsstukken
door nabijheid
‘Koud’= zonder enige actieve verbindingsmethode naast elkaar leggen van elementen die
één geheel vormen
1
,2) verticale elementen stapelen
verschil tussen wand en muur
Wanden
enkel bedoeld om een ruimte af te scheiden. (kunnen niks zwaar darge)
Muren
onderdeel van de draagstructuur. (dus kunnen zware dingen dragen)
ruwbouw en stapelen
stapelen gezien vanuit krachten
stapelbouw: gebruikt zwaartekracht 2 keer
1. om te drukken naar beneden (stenen blijven op elkaar liggen en het geheel blijft aan de
grond)
2. om wrijvings weerstand te helpen: stenen kunnen dus niet gemakkelijk over elkaar glijden
en vallen
verbinding: Oppervlak - Oppervlak
- lijmen
- klassieke mortel
- dunbedmortel
per steen die we naar beneden gaan, drukt er een steen meer op de volgende steen
de kracht wordt steeds groter > de steen moet steeds grotere druk kracht weerstaan
dus oppervlak vergroten of krachtiger materiaal
kantelen: door een sterke zwaartekracht (grond, water, stormwinden)
Knik: door een te slanke hoge opbouw en een kleine imperfectie
(dus breedte = ⅓ van de hoogte om zichzelf te kunnen dragen)
oplossen: verdikken of vorm veranderen
gebogen muren geven veel sterkte en er is minder materiaal nodig
ruwbouw stapelen, verticale elementen, welke materialen en elementen
stapelen en verbanden:
- vermijd om verticale voegen boven elkaar te laten lopen
- stenen met vaste afmetingen gebruiken (1strek = 2koppen)
eenlaags metselwerk:
- anderhalf steense muur= 1 lengte en 1 breedte dik
- de minimum dikte om regendicht te zijn ronder extra pleister of afwerking
Waarom stapelbouw?
- kleine elementen > transport en verwerkbaarheid
- vorm en afmeting vrijheid is hoog
- gebruik van lokaal beschikbare materialen
- circulair! alles is herbruikbaar
- eenvoudige bewerkingen > zelfbouw is mogelijk
2
, op welke constructieve principes is deze stapel bouwwijze gebaseerd?
- gebruik van zwaartekracht
- grote grote blokken die de grote kracht onderaan kunnen opvangen
- geschrankt zo dat de druk verdeeld kan worden
Openingen
Door vorm: bogen en boogwerking
- voordeel: enkel durk in het materiaal (dus veel gebruikt bij stapelbouw)
- gemaakt door materiaal uit de muur weg te nemen
> krachten in de muur verdelen zich en de muur blijft stevig
- hoe hoger de boog, hoe breder de opening kan zijn, en hoe meer druk er is boven de opening
maar als boog platter wordt dan een cirkel, ontstaan er onderaan trekkrachten
met hulpmiddelen: latei of linteel
- boven de opening en latei steken
- trek onderaan en druk bovenaan
> balk altijd een beetje gebogen als er geen krachten op inwerken
muren en wanden K.V.D
baksteen
volle baksteen
- Baksteen heeft minder dan 20% perforaties
- voor weerbestendige muren
geperforeerde baksteen (snelbouwsteen)
- minstens 20% perforaties van Max 2 cm + een groter gat in het midden
- voor binnengelegen muren
holle baksteen
- min 20% perforaties van min 6 cm
- voor puien en gewelven
3) verticale elementen: massieve vorm
ruwbouw massief
massiefbouw gezien vanuit de krachten
- gedeeltelijke stijging van interne druk mer mm
- bij wind moet de interne samenhang tussen de beton deeltjes er voor zorgen dat de
bovenste betonlaag niet wegschuift
Knik: beton vele sterker is dan stapelbouw dus het is minder gevoelig aan knik
(breedte van de muur = 1/10 van de hoogte)(betonnen muur kan dunner zijn dan metselwerk)
- als er knik optreed zal de volledige hoogte mee uitbuilen
- oplossing: sterker materiaal, grotere afmetingen, vorm uitstijven (dunne muur plooien is steviger)
3
1) lezing intro
de 5 Bouwwijzen
stapelen
een constructie realiseren door metselwerk muren en erop gelegde vloerplaten.
Draai het gebouw ondersteboven en alles valt naar beneden: de zwaartekracht en de
dwarse wrijvingskrachten zorgen voor een stabiele constructie.
gieten
beton gieten in een gietvorm of “bekisting”. Na uitharding ontstaat één monoliet geheel
(met eventueel wapening ter versterking)
assembleren
Door langwerpige, dunne maar sterke elementen te verbinden aan elkaar, realiseert men
zeer sterke en elastische structuren die met weinig gewicht en relatief zuivere ‘normaal’
krachten grote gebouwen kunnen realiseren
weven
Het verdelen van een grote krachtinspanning over vele naast elkaar liggende lijnelementen
die men doet samenwerken door een kruiselings verband in een dwarsrichting.
(meestal weggestopt in gietbouw vloerplaten, etc.)
Drukverschil
Met een relatief klein drukverschil kunnen we een verschil maken tussen een tussenruimte,
de opgeblazen buitenmuur, en de binnen- of buitenomgeving.
(veel voordelen voor grote gebouwen)
de 5 verbindingen
oppervlak - oppervlak
Verbinding door hechting van het eigen materiaal, cohesie of verschillend materiaal, adhesie
(Adhesie met een verbindingsmateriaal= lijmen)
in de diepte van het element
connectie: schroeven, nagelen, pluggen
door vorm
vorm zocht voor overdrachten krachten
met hulpstukken
verbindingen met tussenstukken of verbindingsstukken
door nabijheid
‘Koud’= zonder enige actieve verbindingsmethode naast elkaar leggen van elementen die
één geheel vormen
1
,2) verticale elementen stapelen
verschil tussen wand en muur
Wanden
enkel bedoeld om een ruimte af te scheiden. (kunnen niks zwaar darge)
Muren
onderdeel van de draagstructuur. (dus kunnen zware dingen dragen)
ruwbouw en stapelen
stapelen gezien vanuit krachten
stapelbouw: gebruikt zwaartekracht 2 keer
1. om te drukken naar beneden (stenen blijven op elkaar liggen en het geheel blijft aan de
grond)
2. om wrijvings weerstand te helpen: stenen kunnen dus niet gemakkelijk over elkaar glijden
en vallen
verbinding: Oppervlak - Oppervlak
- lijmen
- klassieke mortel
- dunbedmortel
per steen die we naar beneden gaan, drukt er een steen meer op de volgende steen
de kracht wordt steeds groter > de steen moet steeds grotere druk kracht weerstaan
dus oppervlak vergroten of krachtiger materiaal
kantelen: door een sterke zwaartekracht (grond, water, stormwinden)
Knik: door een te slanke hoge opbouw en een kleine imperfectie
(dus breedte = ⅓ van de hoogte om zichzelf te kunnen dragen)
oplossen: verdikken of vorm veranderen
gebogen muren geven veel sterkte en er is minder materiaal nodig
ruwbouw stapelen, verticale elementen, welke materialen en elementen
stapelen en verbanden:
- vermijd om verticale voegen boven elkaar te laten lopen
- stenen met vaste afmetingen gebruiken (1strek = 2koppen)
eenlaags metselwerk:
- anderhalf steense muur= 1 lengte en 1 breedte dik
- de minimum dikte om regendicht te zijn ronder extra pleister of afwerking
Waarom stapelbouw?
- kleine elementen > transport en verwerkbaarheid
- vorm en afmeting vrijheid is hoog
- gebruik van lokaal beschikbare materialen
- circulair! alles is herbruikbaar
- eenvoudige bewerkingen > zelfbouw is mogelijk
2
, op welke constructieve principes is deze stapel bouwwijze gebaseerd?
- gebruik van zwaartekracht
- grote grote blokken die de grote kracht onderaan kunnen opvangen
- geschrankt zo dat de druk verdeeld kan worden
Openingen
Door vorm: bogen en boogwerking
- voordeel: enkel durk in het materiaal (dus veel gebruikt bij stapelbouw)
- gemaakt door materiaal uit de muur weg te nemen
> krachten in de muur verdelen zich en de muur blijft stevig
- hoe hoger de boog, hoe breder de opening kan zijn, en hoe meer druk er is boven de opening
maar als boog platter wordt dan een cirkel, ontstaan er onderaan trekkrachten
met hulpmiddelen: latei of linteel
- boven de opening en latei steken
- trek onderaan en druk bovenaan
> balk altijd een beetje gebogen als er geen krachten op inwerken
muren en wanden K.V.D
baksteen
volle baksteen
- Baksteen heeft minder dan 20% perforaties
- voor weerbestendige muren
geperforeerde baksteen (snelbouwsteen)
- minstens 20% perforaties van Max 2 cm + een groter gat in het midden
- voor binnengelegen muren
holle baksteen
- min 20% perforaties van min 6 cm
- voor puien en gewelven
3) verticale elementen: massieve vorm
ruwbouw massief
massiefbouw gezien vanuit de krachten
- gedeeltelijke stijging van interne druk mer mm
- bij wind moet de interne samenhang tussen de beton deeltjes er voor zorgen dat de
bovenste betonlaag niet wegschuift
Knik: beton vele sterker is dan stapelbouw dus het is minder gevoelig aan knik
(breedte van de muur = 1/10 van de hoogte)(betonnen muur kan dunner zijn dan metselwerk)
- als er knik optreed zal de volledige hoogte mee uitbuilen
- oplossing: sterker materiaal, grotere afmetingen, vorm uitstijven (dunne muur plooien is steviger)
3
