1
HOOFDSTUK 1: ACHTERGROND EN WETTELIJK KADER
1) Wat is boekhouden?
- Boekhouden = aantekeningen houden, volgens bepaalde regels, van feiten van financiële aard die zich in de
bedrijfshuishouding voordoen
- Boekhouding = geheel van mensen en hulpmiddelen die volgens de regels van het boekhouden economische
feiten van een huishouding registreren en verwerken ter voorziening in de informatiebehoeften
van de participanten van die huishouding
= informatieverschaffing en -verwerking
= accounting
- Huishouding = geheel van mensen en middelen met een bepaald gemeenschappelijk kenmerk
→ Gezinshuishouding: arbeidsprestatie ter beschikking stellen -> inkomen -> consumptiepatroon
→ Bedrijfshuishouding: produceren van goederen en diensten voor andere huishoudingen
→ Overheidshuishouding: maatschappelijke organisatie bepalen
- algemeen / financieel boekhouden = verzamelen, verwerken en verstrekken van info aan derden over de
financiële toestand en de behaalde resultaten van de onderneming
- beleids- / analytisch boekhouden = verzamelen, verwerken en verstrekken van info aan de onderneming zelf
Financiële rapportering in de profitsector
Niet beursgenoteerde bedrijven
In Europa:
→ 4e & 7e boekhoudrichtlijn update
meer gerapporteerd moet worden
Hoe groter de vennootschap, hoe
→ Richtlijn 2013/34/EU
In België:
→ Wet van 17 juli 1975
→ Wet 18 december 2015
→ WWV 1 mei 2019
➔ IFRS for SMEs = International
Financial Reporting Standards for
small and medium-sized entities
(verslaggevingsstandaard voor jaarrekeningen)
Beursgenoteerde bedrijven
De meest recente wetgevingen in België -> België heeft
een vaste structuur die elke onderneming moet volgen IFRS (1jan?.2005) = International Financial
Reporting Standards
, 2
2) Wie zijn de informatievragers?
- Informatievragers van een onderneming /Stakeholders van een onderneming:
→ Aandeelhouders = geeft de onderneming eigen vermogen (geld) -> verwachten verslag over de
vooruitgang van het bedrijf zodat ze het hun eigen risico kunnen inschatten (blijven geld pompen?)
→ Leidinggevenden = Ontvangen van algemene rapportering die zij aan de aandeelhouders moeten
afleggen + het beleid v/d onderneming voeren
→ Banken = Het geven van financiële middelen op lange termijn -> wensen verslag -> Risico inschatten
schuldeisers
→ Leveranciers = geïnteresseerd in de kans dat de onderneming haar verplichtingen voldoet
→ Klanten = willen info over prijs/Kwaliteit of algemene gezondheid van de onderneming
→ Personeel = willen info over de gang van zaken en de continuïteit
→ Overheid = Vaststellen van belastingen
→ Concurrenten = geraken enkel aan de publieke informatie
→ Belegging- en beursvennootschappen, … = Onderneming permanent opvolgen om juiste informatie
door te geven aan klanten die aandelen willen kopen van de onderneming
→ Milieu, NGO, … = willen info om te weten of de onderneming meewerkt aan hun actiepunten
Een antwoord op de vraag van deze informatievragers = jaarrekening
3) De jaarrekening
- jaarrekening = een onderneming moet verplicht 1 x/jaar (= het boekjaar) een rapport opstellen met een
opsomming van alle 1) bezittingen en rechten
2) verplichtingen en eigen middelen
Het rapport moet ook een overzicht bevatten van wat de onderneming afgelopen jaar met de
geïnvesteerde middelen heeft gedaan
Onderneming voert
een boekhouding uit
Kosten v/d onderneming door alle rubrieken*
vb. Betalen personeel Deze beslissen dan adhv
correct in te vullen
de jaarrekening of ze
blijven investeren in het
bedrijf
Minstens 1x/jaar
opmaken
*rubrieken = de elementen
Regelen van o.a. de belastingen
of categorieën van de balans
en resultatenrekening
, 3
- Balanscentrale = Alle jaarrekeningen van ondernemingen te verzamelen en deze op een snelle en eenvoudige
wijze voor iedereen er beschikking te stellen -> Afdeling van de Nationale Bank van België
4 elementen van de jaarrekening
1. balans
→ Onderneming toont wat zijn bezittingen zijn en eigen middelen
→ Wordt opgesteld op de datum van het einde van het boekjaar
2. resultatenrekening
→ Onderneming geeft een overzicht van alle opbrengsten en kosten van het afgelopen jaar
→ resultaat van het boekjaar weergegeven in de resultatenrekening -> winst of verlies op einde jaar?
3. resultatenverwerking
4. toelichting
→ detailinformatie over de verschillende elementen in de balans en resultatenrekening
→ weergeven van rechten en verplichtingen die niet in de balans staan
4) wetgeving rond boekhouden en jaarrekening naar Belgisch recht
De wetgeving
- het Wetboek van economisch recht (WER) bepaald
→ welke ondernemingen een boekhouding moeten voeren
→ de wijze waarop de boekhouding gevoerd moet worden via boeken en rekeningen
- het KB van 21 oktober 2018 bepaald
wetgeving
→ welke ondernemingen een vereenvoudigde boekhouding mogen voeren
→ de bepalingen in verband met het houden en bewaren van de boeken
- het wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) bepaald
→ de bepalingen ivm de jaarrekening, het jaarverslag en de openbaarmaking
- het KB van 29 april 2019 bepaald
→ de algemene principes en waarderingsregels
→ de structuur van de balans, resultatenrekening en de inhoud van de toelichting
- Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN)
Adviesorgaan
→ Bepalen zelf geen regels
→ advies geven over hoe het Belgisch boekhoudrecht moet worden toegepast
→ De regering en het parlement advies geven, ook ondernemingen
→ bijdragen aan de ontwikkeling van de leer van het boekhouden
De onderneming
volgens het WER is een onderneming*
1. iedere natuurlijke persoon die een beroepsactiviteit uitoefent als zelfstandige (vb. bakker)
2. iedere rechtspersoon** (vb.de besloten vennootschap (BV))
3. iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid*** (vb. de maatschap)
*onderneming = een organisatie zoals vennootschappen, verenigingen, stichtingen, …
** rechtspersoon = een organisatie die eigen rechten en verplichtingen heeft die los staan van de rechten en verplichtingen van
de eigenaar of bestuurder -> de organisatie kan failliet gaan maar niet de eigenaar => organisatie met rechtspersoonlijkheid
*** organisatie zonder rechtspersoonlijkheid = de eigenaar zijn privévermogen is aansprakelijk voor de schulden van de organisatie
, 4
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen
*
een vennootschap
→ opgericht door 1 of meerdere vennoten **
→ elke vennoot doet een inbreng !
→ doel: iets specifiek realiseren en er winst uit halen
→ vennootschappen met en zonder rechtspersoonlijkheid
*Erkend als een volwaardig
een vereniging persoon die autonoom kan
optreden en handelingsbekwaam
→ opgericht door 2 of meerdere leden
→ doel: belangeloos doel zonder winstuitkering aan de leden (verboden) -> zij moeten dus wel rapporteren
→ verenigingen met en zonder rechtspersoonlijkheid
** besloten vennootschap met
een stichting beperkte aansprakelijkheid en
→ = een rechtspersoon zonder leden rechtspersoonlijkheid
→ Opgericht door 1 of meerdere stichters
→ doel: belangeloos doel zonder winstuitkering aan de leden (verboden)
→ stichtingen alleen met rechtspersoonlijkheid
De boekhoudplichtige onderneming
- ondernemingen die een boekhouding moeten voeren
1. iedere natuurlijke persoon die in België een beroepsactiviteit uitoefent als zelfstandige
2. iedere rechtspersoon naar Belgisch recht (zijnde de VOF, CommV, BV, CV,NV, VZW, IVZW, SE, SCE, PS)
Wettelijke bepaling rond volledige of vereenvoudigde boekhouding
- zeer kleine ondernemingen mogen een vereenvoudigde boekhouding voeren -> moeten 1x/j. rapporteren
Wanneer een kleine onderneming?
1) De juridische vorm waarborgt
- Ondernemingsvormen met de beperkte
de hoofdelijke en volledige aansprakelijkheid vermijden dat je persoonlijk
aansprakelijkheid vermogen geraakt wordt in geval van faillissement.
2) De hoogte van de omzet
waarborgt het geringe - ondernemingsvormen met onbeperkte
aansprakelijkheid kunnen als het niet in staat is om
individuele economisch
haar verplichtingen na te komen, je privévermogen op
belang (500 000EUR) het spel zetten.
Uitzondering 650 000EUR
voor handelaars in KWS
HOOFDSTUK 1: ACHTERGROND EN WETTELIJK KADER
1) Wat is boekhouden?
- Boekhouden = aantekeningen houden, volgens bepaalde regels, van feiten van financiële aard die zich in de
bedrijfshuishouding voordoen
- Boekhouding = geheel van mensen en hulpmiddelen die volgens de regels van het boekhouden economische
feiten van een huishouding registreren en verwerken ter voorziening in de informatiebehoeften
van de participanten van die huishouding
= informatieverschaffing en -verwerking
= accounting
- Huishouding = geheel van mensen en middelen met een bepaald gemeenschappelijk kenmerk
→ Gezinshuishouding: arbeidsprestatie ter beschikking stellen -> inkomen -> consumptiepatroon
→ Bedrijfshuishouding: produceren van goederen en diensten voor andere huishoudingen
→ Overheidshuishouding: maatschappelijke organisatie bepalen
- algemeen / financieel boekhouden = verzamelen, verwerken en verstrekken van info aan derden over de
financiële toestand en de behaalde resultaten van de onderneming
- beleids- / analytisch boekhouden = verzamelen, verwerken en verstrekken van info aan de onderneming zelf
Financiële rapportering in de profitsector
Niet beursgenoteerde bedrijven
In Europa:
→ 4e & 7e boekhoudrichtlijn update
meer gerapporteerd moet worden
Hoe groter de vennootschap, hoe
→ Richtlijn 2013/34/EU
In België:
→ Wet van 17 juli 1975
→ Wet 18 december 2015
→ WWV 1 mei 2019
➔ IFRS for SMEs = International
Financial Reporting Standards for
small and medium-sized entities
(verslaggevingsstandaard voor jaarrekeningen)
Beursgenoteerde bedrijven
De meest recente wetgevingen in België -> België heeft
een vaste structuur die elke onderneming moet volgen IFRS (1jan?.2005) = International Financial
Reporting Standards
, 2
2) Wie zijn de informatievragers?
- Informatievragers van een onderneming /Stakeholders van een onderneming:
→ Aandeelhouders = geeft de onderneming eigen vermogen (geld) -> verwachten verslag over de
vooruitgang van het bedrijf zodat ze het hun eigen risico kunnen inschatten (blijven geld pompen?)
→ Leidinggevenden = Ontvangen van algemene rapportering die zij aan de aandeelhouders moeten
afleggen + het beleid v/d onderneming voeren
→ Banken = Het geven van financiële middelen op lange termijn -> wensen verslag -> Risico inschatten
schuldeisers
→ Leveranciers = geïnteresseerd in de kans dat de onderneming haar verplichtingen voldoet
→ Klanten = willen info over prijs/Kwaliteit of algemene gezondheid van de onderneming
→ Personeel = willen info over de gang van zaken en de continuïteit
→ Overheid = Vaststellen van belastingen
→ Concurrenten = geraken enkel aan de publieke informatie
→ Belegging- en beursvennootschappen, … = Onderneming permanent opvolgen om juiste informatie
door te geven aan klanten die aandelen willen kopen van de onderneming
→ Milieu, NGO, … = willen info om te weten of de onderneming meewerkt aan hun actiepunten
Een antwoord op de vraag van deze informatievragers = jaarrekening
3) De jaarrekening
- jaarrekening = een onderneming moet verplicht 1 x/jaar (= het boekjaar) een rapport opstellen met een
opsomming van alle 1) bezittingen en rechten
2) verplichtingen en eigen middelen
Het rapport moet ook een overzicht bevatten van wat de onderneming afgelopen jaar met de
geïnvesteerde middelen heeft gedaan
Onderneming voert
een boekhouding uit
Kosten v/d onderneming door alle rubrieken*
vb. Betalen personeel Deze beslissen dan adhv
correct in te vullen
de jaarrekening of ze
blijven investeren in het
bedrijf
Minstens 1x/jaar
opmaken
*rubrieken = de elementen
Regelen van o.a. de belastingen
of categorieën van de balans
en resultatenrekening
, 3
- Balanscentrale = Alle jaarrekeningen van ondernemingen te verzamelen en deze op een snelle en eenvoudige
wijze voor iedereen er beschikking te stellen -> Afdeling van de Nationale Bank van België
4 elementen van de jaarrekening
1. balans
→ Onderneming toont wat zijn bezittingen zijn en eigen middelen
→ Wordt opgesteld op de datum van het einde van het boekjaar
2. resultatenrekening
→ Onderneming geeft een overzicht van alle opbrengsten en kosten van het afgelopen jaar
→ resultaat van het boekjaar weergegeven in de resultatenrekening -> winst of verlies op einde jaar?
3. resultatenverwerking
4. toelichting
→ detailinformatie over de verschillende elementen in de balans en resultatenrekening
→ weergeven van rechten en verplichtingen die niet in de balans staan
4) wetgeving rond boekhouden en jaarrekening naar Belgisch recht
De wetgeving
- het Wetboek van economisch recht (WER) bepaald
→ welke ondernemingen een boekhouding moeten voeren
→ de wijze waarop de boekhouding gevoerd moet worden via boeken en rekeningen
- het KB van 21 oktober 2018 bepaald
wetgeving
→ welke ondernemingen een vereenvoudigde boekhouding mogen voeren
→ de bepalingen in verband met het houden en bewaren van de boeken
- het wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV) bepaald
→ de bepalingen ivm de jaarrekening, het jaarverslag en de openbaarmaking
- het KB van 29 april 2019 bepaald
→ de algemene principes en waarderingsregels
→ de structuur van de balans, resultatenrekening en de inhoud van de toelichting
- Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN)
Adviesorgaan
→ Bepalen zelf geen regels
→ advies geven over hoe het Belgisch boekhoudrecht moet worden toegepast
→ De regering en het parlement advies geven, ook ondernemingen
→ bijdragen aan de ontwikkeling van de leer van het boekhouden
De onderneming
volgens het WER is een onderneming*
1. iedere natuurlijke persoon die een beroepsactiviteit uitoefent als zelfstandige (vb. bakker)
2. iedere rechtspersoon** (vb.de besloten vennootschap (BV))
3. iedere andere organisatie zonder rechtspersoonlijkheid*** (vb. de maatschap)
*onderneming = een organisatie zoals vennootschappen, verenigingen, stichtingen, …
** rechtspersoon = een organisatie die eigen rechten en verplichtingen heeft die los staan van de rechten en verplichtingen van
de eigenaar of bestuurder -> de organisatie kan failliet gaan maar niet de eigenaar => organisatie met rechtspersoonlijkheid
*** organisatie zonder rechtspersoonlijkheid = de eigenaar zijn privévermogen is aansprakelijk voor de schulden van de organisatie
, 4
Vennootschappen, verenigingen en stichtingen
*
een vennootschap
→ opgericht door 1 of meerdere vennoten **
→ elke vennoot doet een inbreng !
→ doel: iets specifiek realiseren en er winst uit halen
→ vennootschappen met en zonder rechtspersoonlijkheid
*Erkend als een volwaardig
een vereniging persoon die autonoom kan
optreden en handelingsbekwaam
→ opgericht door 2 of meerdere leden
→ doel: belangeloos doel zonder winstuitkering aan de leden (verboden) -> zij moeten dus wel rapporteren
→ verenigingen met en zonder rechtspersoonlijkheid
** besloten vennootschap met
een stichting beperkte aansprakelijkheid en
→ = een rechtspersoon zonder leden rechtspersoonlijkheid
→ Opgericht door 1 of meerdere stichters
→ doel: belangeloos doel zonder winstuitkering aan de leden (verboden)
→ stichtingen alleen met rechtspersoonlijkheid
De boekhoudplichtige onderneming
- ondernemingen die een boekhouding moeten voeren
1. iedere natuurlijke persoon die in België een beroepsactiviteit uitoefent als zelfstandige
2. iedere rechtspersoon naar Belgisch recht (zijnde de VOF, CommV, BV, CV,NV, VZW, IVZW, SE, SCE, PS)
Wettelijke bepaling rond volledige of vereenvoudigde boekhouding
- zeer kleine ondernemingen mogen een vereenvoudigde boekhouding voeren -> moeten 1x/j. rapporteren
Wanneer een kleine onderneming?
1) De juridische vorm waarborgt
- Ondernemingsvormen met de beperkte
de hoofdelijke en volledige aansprakelijkheid vermijden dat je persoonlijk
aansprakelijkheid vermogen geraakt wordt in geval van faillissement.
2) De hoogte van de omzet
waarborgt het geringe - ondernemingsvormen met onbeperkte
aansprakelijkheid kunnen als het niet in staat is om
individuele economisch
haar verplichtingen na te komen, je privévermogen op
belang (500 000EUR) het spel zetten.
Uitzondering 650 000EUR
voor handelaars in KWS
