College 1 Inleiding neuropsychologie + organisatie zenuwstelsel 11 april 2016
Hersenen zijn de ‘black box’ van ons lichaam; meest complexe orgaan van ons lichaam. Zijn veel
dingen al bekend over onze hersenen en hoe onze hersenen van invloed zijn op ons gedrag, maar
eigenlijk ontbreekt het totaalbeeld nog. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe het met elkaar
verweven is.
Wat is neuropsychologie?
Neuropsychologie is een tak van psychologie en wil het gedrag verklaren, voorspellen en soms
zelfs een klein beetje veranderen.
Bestudeert relatie tussen hersenen en gedrag
Maakt gebruik van inzichten vanuit andere disciplines o.a.:
Neuroanatomie
Neurofysiologie
Neurochirurgie
Farmacologie
Neuropsychiatrie
Filosofie
Psychometrie
Hersenen en gedrag: wederzijdse beïnvloeding
Waarom dit vak?
Is het niet allemaal biologie?
Is het belangrijk om hier meer van te weten?
Onze hersenen zijn het meest complexe levende orgaan op aarde
Steeds meer aandoeningen kunnen worden verklaard vanuit kennis over
processen in de hersenen en de relatie met gedrag
In een multidisciplinair team zal ook vanuit de invalshoek van de
neuropsychologie naar een probleem worden gekeken
Wat is gedrag?
Moeilijk om te definiëren
Gedrag kan worden gezien als reactie op omgeving, kan
bewust en onbewust zijn, kan doelbewust zijn,
heimelijk/openlijk. Gedrag kan ook typisch of atypisch zijn:
maar wat is dan typisch gedrag? Dit zal gekoppeld moeten
worden aan de normen en waarden van de samenleving.
Enkele kenmerken:
Heeft zowel doel als functie
Reactie op omgeving
Bepaald door endocriene systeem en zenuwstelsel
Gedrag varieert in:
Complexiteit
De mate waarin het automatisch en aangeboren is
De mate waarin het is aangeleerd => leerervaringen
Afbeeldingen dieren: bovenste kruisbekvogel heeft een typisch kenmerk. De snavel gaat over elkaar heen.
Door de typische vorm van snavel is de vogel goed in staat om zaadjes uit een denneboom te halen. Kost
geen enkele moeite, is aangeboren/automatisch. Bij ratjes is dit juist anders, door de snijtanden. Ratje
moet leren van moeder om te zien hoe het zaadje eruit gehaald kan worden. Het gedrag moet dus
aangeleerd worden. Wordt geleerd door imiteren, toepassen, oefenen. Er is dus sprake van aangeboren en
aangeleerd gedrag. Dit is bij de mens ook zo: veel gedrag is aangeboren, maar er wordt ook gedurende het
leven veel gedrag aangeleerd.
Hersenen zijn de ‘black box’ van ons lichaam; meest complexe orgaan van ons lichaam. Zijn veel
dingen al bekend over onze hersenen en hoe onze hersenen van invloed zijn op ons gedrag, maar
eigenlijk ontbreekt het totaalbeeld nog. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe het met elkaar
verweven is.
Wat is neuropsychologie?
Neuropsychologie is een tak van psychologie en wil het gedrag verklaren, voorspellen en soms
zelfs een klein beetje veranderen.
Bestudeert relatie tussen hersenen en gedrag
Maakt gebruik van inzichten vanuit andere disciplines o.a.:
Neuroanatomie
Neurofysiologie
Neurochirurgie
Farmacologie
Neuropsychiatrie
Filosofie
Psychometrie
Hersenen en gedrag: wederzijdse beïnvloeding
Waarom dit vak?
Is het niet allemaal biologie?
Is het belangrijk om hier meer van te weten?
Onze hersenen zijn het meest complexe levende orgaan op aarde
Steeds meer aandoeningen kunnen worden verklaard vanuit kennis over
processen in de hersenen en de relatie met gedrag
In een multidisciplinair team zal ook vanuit de invalshoek van de
neuropsychologie naar een probleem worden gekeken
Wat is gedrag?
Moeilijk om te definiëren
Gedrag kan worden gezien als reactie op omgeving, kan
bewust en onbewust zijn, kan doelbewust zijn,
heimelijk/openlijk. Gedrag kan ook typisch of atypisch zijn:
maar wat is dan typisch gedrag? Dit zal gekoppeld moeten
worden aan de normen en waarden van de samenleving.
Enkele kenmerken:
Heeft zowel doel als functie
Reactie op omgeving
Bepaald door endocriene systeem en zenuwstelsel
Gedrag varieert in:
Complexiteit
De mate waarin het automatisch en aangeboren is
De mate waarin het is aangeleerd => leerervaringen
Afbeeldingen dieren: bovenste kruisbekvogel heeft een typisch kenmerk. De snavel gaat over elkaar heen.
Door de typische vorm van snavel is de vogel goed in staat om zaadjes uit een denneboom te halen. Kost
geen enkele moeite, is aangeboren/automatisch. Bij ratjes is dit juist anders, door de snijtanden. Ratje
moet leren van moeder om te zien hoe het zaadje eruit gehaald kan worden. Het gedrag moet dus
aangeleerd worden. Wordt geleerd door imiteren, toepassen, oefenen. Er is dus sprake van aangeboren en
aangeleerd gedrag. Dit is bij de mens ook zo: veel gedrag is aangeboren, maar er wordt ook gedurende het
leven veel gedrag aangeleerd.
