Werkgroep 3 Psychologie & Wetenschap
1. Wat houdt de Quine-Dunhem stelling (thesis) in? Waarom is deze stelling een probleem voor het
falsificationisme? De Quine-Dunhem stelling zegt dat het niet mogelijk is om afzonderlijke hypothesen
te testen omdat deze voortkomen uit een netwerk van hypotheses. Het is dan dus niet duidelijk welke
hypothese er precies wordt getest en wat de invloed van de andere hypotheses zijn. Dit is een probleem
oor het falsificationisme omdat Popper stelde dat wetenschap alleen werkt wanneer hypotheses
worden getest en gefalsifieerd.
2. Wat bedoelt Kuhn met het begrip paradigma? Waarom is een paradigma zo belangrijk voor de
wetenschap volgens Kuhn? Wat wordt in dit verband bedoeld met de ‘sociologische kant’ van een
paradigma? Leg uit waarom de ‘sociologische kant’ van een paradigma een belangrijke rol speelt in de
wetenschap volgens Kuhn. Een paradigma is een alles omvattend en algemeen geaccepteerd
wereldbeeld. Het stelt de theoretische en praktische regels van onderzoek op en is daarnaast ook een
referentiekader voor theorieën, methoden, technieken, taalgebruik, etc. Het geeft wetenschappers
meer zekerheid. De sociologische kant van het paradigma is het feit dat jonge wetenschappers
onderwezen en opgevoed worden in het kader van dit paradigma. Zo leren zij hoe normal science werkt
en hoe je goed onderzoek doet. Dit geeft de jonge wetenschappers een toekomstperspectief (omdat
hun werk dan geaccepteerd wordt door anderen).
3. Wat betekent normal science in de theorie van Kuhn? Wat is de rol van een paradigma hierin?
Normal science is wetenschap dat in zijn geheel onder een paradigma valt. Er is dan een traditionele en
algemeen aanvaardde manier van werken (theoretisch en praktisch). Een paradigma is een algemeen
geaccepteerd wereldbeeld, dat een referentiekader vormt voor theorieën, methoden, technieken,
taalgebruik, etc. Er is pas normal science als er één alles bepalend paradigma aanwezig is.
4. Wat zijn wetenschappelijke revoluties in de theorie van Kuhn? Wat is de rol van anomalieën hierin? Bij
normal science is er een alles bepalend paradigma. Anomalieën, onopgeloste puzzels waar het
paradigma dus geen antwoord op heeft, doen zich continu voor. Als er te veel anomalieën zijn, of ze
gaan in tegen het fundament van het paradigma ontstaat er een crisis. Dit geeft onzekerheden in
wetenschap en geeft een opening voor discussies. Wanneer er een nieuw paradigma ontwikkelt dat een
nieuwe normal science kan creëren is er sprake van een wetenschappelijke revolutie. Dit is een Gestalt
Switch, er is een ander wereldbeeld, andere feiten en er zijn andere vragen relevant.
5. Wat is context of discovery? Wat is context of justification? Welke van deze twee is volgens Kuhn
belangrijker dan de ander? Context of Discovery is een beschrijving/verklaring van de manier waarop
een theorie is ontstaan. Volgens wetenschapssociologie is de rechtvaardiging van een theorie historisch
bepaald, daarom hoort deze descriptieve wetenschapsfilosofie hierbij. Context of justification is de
onderbouwing van een theorie op basis van observaties en logisch redeneren. Dit hoort bij de
normatieve wetenschapsfilosofie van Popper en het Logisch Positivisme.
6. Wat is een Gestalt switch? Geef een voorbeeld. Volgens Kuhn voltrekt de overgang van een oud
(eerder) paradigma naar een nieuw paradigma zich als Gestalt switch. Waarom is dat zo volgens Kuhn?
Een Gestalt Switch is het creëren van een ander wereldbeeld, andere feiten en andere vragen die
relevant zijn. Dit kun je zien in de wisseling van het paradigma van Aristoteles, dat de aarde het
middelpunt van het universum was, naar het paradigma van Copernicus, dat de zon het middelpunt is
en de aarde er omheen cirkelt. Kuhn noemt het het overgaan naar een nieuw paradigma. Vanuit de
onzekerheid van een crisis komt een nieuw paradigma op en dit ontwikkelt zich tot het enig
1. Wat houdt de Quine-Dunhem stelling (thesis) in? Waarom is deze stelling een probleem voor het
falsificationisme? De Quine-Dunhem stelling zegt dat het niet mogelijk is om afzonderlijke hypothesen
te testen omdat deze voortkomen uit een netwerk van hypotheses. Het is dan dus niet duidelijk welke
hypothese er precies wordt getest en wat de invloed van de andere hypotheses zijn. Dit is een probleem
oor het falsificationisme omdat Popper stelde dat wetenschap alleen werkt wanneer hypotheses
worden getest en gefalsifieerd.
2. Wat bedoelt Kuhn met het begrip paradigma? Waarom is een paradigma zo belangrijk voor de
wetenschap volgens Kuhn? Wat wordt in dit verband bedoeld met de ‘sociologische kant’ van een
paradigma? Leg uit waarom de ‘sociologische kant’ van een paradigma een belangrijke rol speelt in de
wetenschap volgens Kuhn. Een paradigma is een alles omvattend en algemeen geaccepteerd
wereldbeeld. Het stelt de theoretische en praktische regels van onderzoek op en is daarnaast ook een
referentiekader voor theorieën, methoden, technieken, taalgebruik, etc. Het geeft wetenschappers
meer zekerheid. De sociologische kant van het paradigma is het feit dat jonge wetenschappers
onderwezen en opgevoed worden in het kader van dit paradigma. Zo leren zij hoe normal science werkt
en hoe je goed onderzoek doet. Dit geeft de jonge wetenschappers een toekomstperspectief (omdat
hun werk dan geaccepteerd wordt door anderen).
3. Wat betekent normal science in de theorie van Kuhn? Wat is de rol van een paradigma hierin?
Normal science is wetenschap dat in zijn geheel onder een paradigma valt. Er is dan een traditionele en
algemeen aanvaardde manier van werken (theoretisch en praktisch). Een paradigma is een algemeen
geaccepteerd wereldbeeld, dat een referentiekader vormt voor theorieën, methoden, technieken,
taalgebruik, etc. Er is pas normal science als er één alles bepalend paradigma aanwezig is.
4. Wat zijn wetenschappelijke revoluties in de theorie van Kuhn? Wat is de rol van anomalieën hierin? Bij
normal science is er een alles bepalend paradigma. Anomalieën, onopgeloste puzzels waar het
paradigma dus geen antwoord op heeft, doen zich continu voor. Als er te veel anomalieën zijn, of ze
gaan in tegen het fundament van het paradigma ontstaat er een crisis. Dit geeft onzekerheden in
wetenschap en geeft een opening voor discussies. Wanneer er een nieuw paradigma ontwikkelt dat een
nieuwe normal science kan creëren is er sprake van een wetenschappelijke revolutie. Dit is een Gestalt
Switch, er is een ander wereldbeeld, andere feiten en er zijn andere vragen relevant.
5. Wat is context of discovery? Wat is context of justification? Welke van deze twee is volgens Kuhn
belangrijker dan de ander? Context of Discovery is een beschrijving/verklaring van de manier waarop
een theorie is ontstaan. Volgens wetenschapssociologie is de rechtvaardiging van een theorie historisch
bepaald, daarom hoort deze descriptieve wetenschapsfilosofie hierbij. Context of justification is de
onderbouwing van een theorie op basis van observaties en logisch redeneren. Dit hoort bij de
normatieve wetenschapsfilosofie van Popper en het Logisch Positivisme.
6. Wat is een Gestalt switch? Geef een voorbeeld. Volgens Kuhn voltrekt de overgang van een oud
(eerder) paradigma naar een nieuw paradigma zich als Gestalt switch. Waarom is dat zo volgens Kuhn?
Een Gestalt Switch is het creëren van een ander wereldbeeld, andere feiten en andere vragen die
relevant zijn. Dit kun je zien in de wisseling van het paradigma van Aristoteles, dat de aarde het
middelpunt van het universum was, naar het paradigma van Copernicus, dat de zon het middelpunt is
en de aarde er omheen cirkelt. Kuhn noemt het het overgaan naar een nieuw paradigma. Vanuit de
onzekerheid van een crisis komt een nieuw paradigma op en dit ontwikkelt zich tot het enig
