Literatuur: Leeuw, J., de, Sportbusiness en Ethiek, 1e druk, DAMON, (H2 paragraaf 2)
Sportbusiness en ethiek
Hoofdstuk 2 Wat is sportbusinessethiek?
§2 Sport
Voor marketeers, communicatiemedewerkers en sportbeleidsmedewerkers, werkzaam in de
sportbusiness, is het van belang om vast te stellen wat men onder sport verstaat.
Ook bij het ontwikkelen van sportbeleid, bijvoorbeeld door een sportbond (varianten op de
sport), sportkoepel (bonden) of gemeentelijke afdeling Sport en Welzijn ( subsidie (sport-)
vereniging), ontkomt men er niet aan te definiëren wat men onder sport verstaat.
Het dubbelkarakter van sport
Sport is geen geïsoleerd verschijnsel. De sport is nadrukkelijk verbonden met onze
maatschappij. Sport beïnvloedt de maatschappij en andersom. Het is meer en meer
verbonden met de media en het bedrijfsleven (sportsponsoring en commercials rond
sportwedstrijden op tv). Ook de overheid hecht grote waarde aan sport vanwege de
voordelen die sport voor de samenleving heeft, zoals de gezondheid van de burgers en de
integratie van minderheden in de samenleving.
Sport is dus een sociaal gebeuren, maar daarnaast heeft sport ook iets eigens: iets wat haar
nadrukkelijk onderscheidt van andere aspecten van de cultuur. Deze 2 dimensies, het
maatschappelijk karakter van sport en het eigene van sport, worden samen het
dubbelkarakter van sport genoemd. Sport heeft dus 2 kanten.
De opvatting dat sport vooral iets eigens heeft wordt de essentialistische opvatting
genoemd. Volgens deze opvatting is sport een eigen wereld. Sport heeft iets eigens. Het
wezen van sport wordt bijvoorbeeld gelegd in het spel-karakter en in haar gerichtheid op de
lichamelijke vaardigheid. Daarmee onderscheidt sport zich van andere menselijke
activiteiten.
Sport kan ook gezien worden als een sociaal verschijnsel. Sport is verbonden met allerlei
andere maatschappelijke organisaties. De sport wordt beïnvloed door deze instituties. De
sport zelf op haar beurt oefent weer invloed uit op deze omgeving.
In deze opvatting van sport is het belangrijk om te zien dat veel maatschappelijke spelers de
sport als middel gebruiken om eigen doelstellingen te realiseren. Die doelen kunnen zijn:
- Commerciële doelen (winst maken, meer naamsbekendheid)
- Sociale doelen (integratie, inburgering)
- Politieke doelen (versterking van de vaderlandsliefde)
Deze opvatting (sport als middel tot iets anders) wordt de instrumentele opvatting
genoemd. Sport is hier geen doel in zichzelf maar wordt gezien als een instrument om
andere, buiten de sport gelegen doelen te realiseren.
Een definitie van het wezen van sport
Werkdefinitie sport: ‘Een vaardigheidsspel gericht op het bereiken van een bepaald doel,
waarbij fysieke kwaliteiten van mensen worden getest en waarbij gespeeld wordt met
bepaalde middelen, volgens bepaalde regels. Dit alles vindt plaats binnen bepaalde
institutionele kaders.’
, De harde kern van sport wordt dus gevormd door physical games: fysieke spelvormen met
een wedstrijdkarakter (game). Er zijn 2 grensgevallen bij deze definitie:
- Non-physical games: bij deze spelvormen gaat het niet direct om beweging, maar
wel om competitie, regels, institutionalisering, etc. Voorbeelden: bridge, schaken en
dammen (denksporten).
- Physical activities: lichamelijke activiteiten zonder dat er sprake is van een
spelelement in de zin van competitie en strijd (game). Voorbeelden: steps, aerobics,
fitness, tae bo, spinning, wandeling maken, fietstocht maken en zwemmen in zee.
Vaak speelt hier een recreatief motief een rol en soms worden deze activiteiten door
degene die ze doen wel en soms niet als sport beleefd.
In het kader van sportbusiness worden deze 2 grensgevallen vaak ook als sport gezien en
dus als middel om ingezet te worden in het kader van marketing, marketingcommunicatie en
sportbeleidswerk.
Kenmerken van de definitie van sport
Kenmerken uit de definitie van sport:
- Sport is een vaardigheidsspel.
Bij sporten zijn een aantal fysieke en cognitieve vaardigheden nodig. Voor sport moet je
gewoon een aantal dingen kunnen, waarbij het zeker handig is als je talent hebt. Vaak is
oefening nodig om de sport onder de knie te krijgen, om verder te komen in de sport.
- De sporter probeert een bepaald doel te bereiken.
Dit doel heeft met de sport zelf te maken en niet met het motief waarom mensen aan een
bepaalde sport doen. Voorbeeld: eerder de finish bereiken dan de concurrent of meer
doelpunten scoren dan de tegenstander.
- Sport heeft een fysiek karakter.
Het fysieke karakter van sport houdt in dat sport een beroep doet op de lichamelijke
vermogens van mensen. Daarbij gaat het vooral om beweging, en dan met name het
verplaatsend bewegen.
Wanneer er bij sport gezegd wordt dat het een lichamelijke activiteit betreft (bewegen) dan
moet dat niet gezien worden als het absolute tegendeel van geestelijk of cognitief. Want dan
kom je terecht in een dualistisch mensbeeld. Wanneer er bij sport wordt gesproken over een
lichamelijke activiteit dan wordt bedoeld dat het lichamelijke aspect dominant is. In zo’n
opvatting is zelfs nog ruimte om schaken en dammen als sport te zien. Immers, denken
heeft ook een fysiek component: het gebeurt immers in de hersenen, die onderdeel zijn van
het fysieke lichaam.
De ‘echte sporten’ moeten niet gereduceerd worden tot alleen maar fysieke activiteit.
Sporters gebruiken ook, veelal onbewust, hun verstand.
- Bij sport is er sprake van testen.
Sport veronderstelt op een en ander wijze competitie. Daarbij kan het gaan om het meten
van de eigen vaardigheid maar ook, en vooral, het vergelijken van deze vaardigheid met de
vaardigheid van een andere sporter. In de wedstrijdsport wordt de eigen prestatie getoetst
aan de prestatie van de ander. Dat levert winnaars en verliezers op.
Sportbusiness en ethiek
Hoofdstuk 2 Wat is sportbusinessethiek?
§2 Sport
Voor marketeers, communicatiemedewerkers en sportbeleidsmedewerkers, werkzaam in de
sportbusiness, is het van belang om vast te stellen wat men onder sport verstaat.
Ook bij het ontwikkelen van sportbeleid, bijvoorbeeld door een sportbond (varianten op de
sport), sportkoepel (bonden) of gemeentelijke afdeling Sport en Welzijn ( subsidie (sport-)
vereniging), ontkomt men er niet aan te definiëren wat men onder sport verstaat.
Het dubbelkarakter van sport
Sport is geen geïsoleerd verschijnsel. De sport is nadrukkelijk verbonden met onze
maatschappij. Sport beïnvloedt de maatschappij en andersom. Het is meer en meer
verbonden met de media en het bedrijfsleven (sportsponsoring en commercials rond
sportwedstrijden op tv). Ook de overheid hecht grote waarde aan sport vanwege de
voordelen die sport voor de samenleving heeft, zoals de gezondheid van de burgers en de
integratie van minderheden in de samenleving.
Sport is dus een sociaal gebeuren, maar daarnaast heeft sport ook iets eigens: iets wat haar
nadrukkelijk onderscheidt van andere aspecten van de cultuur. Deze 2 dimensies, het
maatschappelijk karakter van sport en het eigene van sport, worden samen het
dubbelkarakter van sport genoemd. Sport heeft dus 2 kanten.
De opvatting dat sport vooral iets eigens heeft wordt de essentialistische opvatting
genoemd. Volgens deze opvatting is sport een eigen wereld. Sport heeft iets eigens. Het
wezen van sport wordt bijvoorbeeld gelegd in het spel-karakter en in haar gerichtheid op de
lichamelijke vaardigheid. Daarmee onderscheidt sport zich van andere menselijke
activiteiten.
Sport kan ook gezien worden als een sociaal verschijnsel. Sport is verbonden met allerlei
andere maatschappelijke organisaties. De sport wordt beïnvloed door deze instituties. De
sport zelf op haar beurt oefent weer invloed uit op deze omgeving.
In deze opvatting van sport is het belangrijk om te zien dat veel maatschappelijke spelers de
sport als middel gebruiken om eigen doelstellingen te realiseren. Die doelen kunnen zijn:
- Commerciële doelen (winst maken, meer naamsbekendheid)
- Sociale doelen (integratie, inburgering)
- Politieke doelen (versterking van de vaderlandsliefde)
Deze opvatting (sport als middel tot iets anders) wordt de instrumentele opvatting
genoemd. Sport is hier geen doel in zichzelf maar wordt gezien als een instrument om
andere, buiten de sport gelegen doelen te realiseren.
Een definitie van het wezen van sport
Werkdefinitie sport: ‘Een vaardigheidsspel gericht op het bereiken van een bepaald doel,
waarbij fysieke kwaliteiten van mensen worden getest en waarbij gespeeld wordt met
bepaalde middelen, volgens bepaalde regels. Dit alles vindt plaats binnen bepaalde
institutionele kaders.’
, De harde kern van sport wordt dus gevormd door physical games: fysieke spelvormen met
een wedstrijdkarakter (game). Er zijn 2 grensgevallen bij deze definitie:
- Non-physical games: bij deze spelvormen gaat het niet direct om beweging, maar
wel om competitie, regels, institutionalisering, etc. Voorbeelden: bridge, schaken en
dammen (denksporten).
- Physical activities: lichamelijke activiteiten zonder dat er sprake is van een
spelelement in de zin van competitie en strijd (game). Voorbeelden: steps, aerobics,
fitness, tae bo, spinning, wandeling maken, fietstocht maken en zwemmen in zee.
Vaak speelt hier een recreatief motief een rol en soms worden deze activiteiten door
degene die ze doen wel en soms niet als sport beleefd.
In het kader van sportbusiness worden deze 2 grensgevallen vaak ook als sport gezien en
dus als middel om ingezet te worden in het kader van marketing, marketingcommunicatie en
sportbeleidswerk.
Kenmerken van de definitie van sport
Kenmerken uit de definitie van sport:
- Sport is een vaardigheidsspel.
Bij sporten zijn een aantal fysieke en cognitieve vaardigheden nodig. Voor sport moet je
gewoon een aantal dingen kunnen, waarbij het zeker handig is als je talent hebt. Vaak is
oefening nodig om de sport onder de knie te krijgen, om verder te komen in de sport.
- De sporter probeert een bepaald doel te bereiken.
Dit doel heeft met de sport zelf te maken en niet met het motief waarom mensen aan een
bepaalde sport doen. Voorbeeld: eerder de finish bereiken dan de concurrent of meer
doelpunten scoren dan de tegenstander.
- Sport heeft een fysiek karakter.
Het fysieke karakter van sport houdt in dat sport een beroep doet op de lichamelijke
vermogens van mensen. Daarbij gaat het vooral om beweging, en dan met name het
verplaatsend bewegen.
Wanneer er bij sport gezegd wordt dat het een lichamelijke activiteit betreft (bewegen) dan
moet dat niet gezien worden als het absolute tegendeel van geestelijk of cognitief. Want dan
kom je terecht in een dualistisch mensbeeld. Wanneer er bij sport wordt gesproken over een
lichamelijke activiteit dan wordt bedoeld dat het lichamelijke aspect dominant is. In zo’n
opvatting is zelfs nog ruimte om schaken en dammen als sport te zien. Immers, denken
heeft ook een fysiek component: het gebeurt immers in de hersenen, die onderdeel zijn van
het fysieke lichaam.
De ‘echte sporten’ moeten niet gereduceerd worden tot alleen maar fysieke activiteit.
Sporters gebruiken ook, veelal onbewust, hun verstand.
- Bij sport is er sprake van testen.
Sport veronderstelt op een en ander wijze competitie. Daarbij kan het gaan om het meten
van de eigen vaardigheid maar ook, en vooral, het vergelijken van deze vaardigheid met de
vaardigheid van een andere sporter. In de wedstrijdsport wordt de eigen prestatie getoetst
aan de prestatie van de ander. Dat levert winnaars en verliezers op.
