VEROUDERING
INHOUDSTAFEL LES 1 J.TOURNOY: DEMENTIE/ DEPRESSIE/ DELIER
§ Vergrijzing van de bevolking
§ De grote geriatrische syndromen
§ Kenmerken van veroudering
§ De geriatrische patiënt
§ Definitie CGA
1) DEMENTIE
§ Dementie in cijfers
§ Het heden: dementie als syndroom
§ Oorzaken van dementie
§ Diagnose en differentieeldiagnose
Ø Dementie met Lewy Body
Ø Vasculaire dementie
Ø Ziekte van Alzheimer
® Criteria
® The amyloid cascade hypothesis
® Evolutie
® Behandeling
® BPSD : stoornissen van gedrag
2) DEPRESSIE
§ Criteria voor depressie
§ Depressie en het somatische
§ Onderscheid depressie en dementie
§ Risicofactoren voor depressie bij ouderen
§ Symptomatologie
§ Diagnosecriteria
§ Prevalentie
§ Behandeling
3) DELIEREN
,§ Definitie
§ Hyperactief vs hypoactief
§ Epidemiologie
§ Diagnose
§ Kliniek
§ Delirium tremens
§ Gevolgen delirium
§ Pathofysiologie
§ Oorzaken
§ Risicofactoren
§ Uitlokkende factoren
§ Assessment
§ behandeling
,LES 1 J. TOURNOY : DEMENTIE/DEPRESSIE/ DELIER BIJ GERIATRISCHE
PATIËNT
= DE DRIE GROTE D’S
VERGRIJZING VAN DE BEVOLKING
De populatie wordt ouder, het is vooral een bepaald deel van de populatie de 80 plussers die de snelst
groeiende bevolkingsgroep is.
DE GROTE GERIATRISCHE SYNDROMEN
Successful aging vs frailty of kwetsbaarheid multimorbiditeit
Er is een verschil tussen een oudere persoon en een geriatrische patiënt, ouderen zijn niet altijd
geriatrisch en geriatrisch is ook niet altijd ouderen.
4 voorwaarden voldoen om op goede manier ouder te worden
1) Vermijden van medische co-moribiditeiten (=> onderliggende ziektes zoals diabetes,
hartfalen..)
2) Bewaren Functionaliteit : naar wc gaan, boodschappen doen bv
3) Cognitief-emotioneel
4) Sociaal
KENMERKEN VAN VEROUDERING
• Reservecapaciteit van verschillende orgaansystemen gaan stelselmatig achteruit.
• Vrouwelijke vruchtbaarheid na 50 jaar niet meer ( artificieel)
• Nier, hart, longen gaan achteruit
• Wel groot reservecapaciteit
• Bv. rimpels, grijze haren maar ook andere fysiologische veranderingen bijvoorbeeld ons
lichaamssamenstelling gaat veranderen bv. sarcopenie: spiermassa achteruit, relatieve
vetmassa neemt toe, rel watermassa neemt af, metabolisme vertraagd, geslachtshormonen
nemen af, in de hersenen ontstaan neurodegeneratieve veranderingen: amyloide plaques
opstapelingen bv. ( Alzheimer)
• Leeftijdgebonden fenomeen
• Kwetsbaarheid maakt dat mensen heel gevoelig worden voor deze dingen.
, Cognitieve achteruitgang:
delier en dementie
Sterke overlap
Frail : hoger risico op co-
morbiditeit
DE GERIATRISCHE PATIËNT
Complexiteit à geriatrische evaluatie of comprehensive geriatric assessment
§ Oudere P is vaak complexere P : sociaal, cognitief, functioneel
§ De complexe geriatrische asessment: je moet het breed bekijken, breed kijken naar de
geriatrische P.
§ Bv. als ouder persoon voet breekt -- >waarom? Osteoporose, sarcopenie, valrisico voor
toekomst door misschien foutieve medicatie. Met breder oog kijken naar oudere persoon.
DEFINITIE CGA
• “Een multidimensioneel interdisciplinair diagnostisch proces voor het in kaart brengen van
de medische, psychologische en functionele mogelijkheden van kwetsbare (frêle) ouderen
met als doelstelling de ontwikkeling van een gecoördineerd en geïntegreerd plan voor
behandeling en lange-termijn opvolging”
• “One of the cornerstones of modern geriatric care”
Multidimensioneel maar ook interdisciplinair : verschillende paramedici.
Het in kaart brengen van de verschillende peilers ( medische…)
1. DEMENTIE
HET HEDEN: DEMENTIE IN CIJFERS
Dementie vaak voorkomend
INHOUDSTAFEL LES 1 J.TOURNOY: DEMENTIE/ DEPRESSIE/ DELIER
§ Vergrijzing van de bevolking
§ De grote geriatrische syndromen
§ Kenmerken van veroudering
§ De geriatrische patiënt
§ Definitie CGA
1) DEMENTIE
§ Dementie in cijfers
§ Het heden: dementie als syndroom
§ Oorzaken van dementie
§ Diagnose en differentieeldiagnose
Ø Dementie met Lewy Body
Ø Vasculaire dementie
Ø Ziekte van Alzheimer
® Criteria
® The amyloid cascade hypothesis
® Evolutie
® Behandeling
® BPSD : stoornissen van gedrag
2) DEPRESSIE
§ Criteria voor depressie
§ Depressie en het somatische
§ Onderscheid depressie en dementie
§ Risicofactoren voor depressie bij ouderen
§ Symptomatologie
§ Diagnosecriteria
§ Prevalentie
§ Behandeling
3) DELIEREN
,§ Definitie
§ Hyperactief vs hypoactief
§ Epidemiologie
§ Diagnose
§ Kliniek
§ Delirium tremens
§ Gevolgen delirium
§ Pathofysiologie
§ Oorzaken
§ Risicofactoren
§ Uitlokkende factoren
§ Assessment
§ behandeling
,LES 1 J. TOURNOY : DEMENTIE/DEPRESSIE/ DELIER BIJ GERIATRISCHE
PATIËNT
= DE DRIE GROTE D’S
VERGRIJZING VAN DE BEVOLKING
De populatie wordt ouder, het is vooral een bepaald deel van de populatie de 80 plussers die de snelst
groeiende bevolkingsgroep is.
DE GROTE GERIATRISCHE SYNDROMEN
Successful aging vs frailty of kwetsbaarheid multimorbiditeit
Er is een verschil tussen een oudere persoon en een geriatrische patiënt, ouderen zijn niet altijd
geriatrisch en geriatrisch is ook niet altijd ouderen.
4 voorwaarden voldoen om op goede manier ouder te worden
1) Vermijden van medische co-moribiditeiten (=> onderliggende ziektes zoals diabetes,
hartfalen..)
2) Bewaren Functionaliteit : naar wc gaan, boodschappen doen bv
3) Cognitief-emotioneel
4) Sociaal
KENMERKEN VAN VEROUDERING
• Reservecapaciteit van verschillende orgaansystemen gaan stelselmatig achteruit.
• Vrouwelijke vruchtbaarheid na 50 jaar niet meer ( artificieel)
• Nier, hart, longen gaan achteruit
• Wel groot reservecapaciteit
• Bv. rimpels, grijze haren maar ook andere fysiologische veranderingen bijvoorbeeld ons
lichaamssamenstelling gaat veranderen bv. sarcopenie: spiermassa achteruit, relatieve
vetmassa neemt toe, rel watermassa neemt af, metabolisme vertraagd, geslachtshormonen
nemen af, in de hersenen ontstaan neurodegeneratieve veranderingen: amyloide plaques
opstapelingen bv. ( Alzheimer)
• Leeftijdgebonden fenomeen
• Kwetsbaarheid maakt dat mensen heel gevoelig worden voor deze dingen.
, Cognitieve achteruitgang:
delier en dementie
Sterke overlap
Frail : hoger risico op co-
morbiditeit
DE GERIATRISCHE PATIËNT
Complexiteit à geriatrische evaluatie of comprehensive geriatric assessment
§ Oudere P is vaak complexere P : sociaal, cognitief, functioneel
§ De complexe geriatrische asessment: je moet het breed bekijken, breed kijken naar de
geriatrische P.
§ Bv. als ouder persoon voet breekt -- >waarom? Osteoporose, sarcopenie, valrisico voor
toekomst door misschien foutieve medicatie. Met breder oog kijken naar oudere persoon.
DEFINITIE CGA
• “Een multidimensioneel interdisciplinair diagnostisch proces voor het in kaart brengen van
de medische, psychologische en functionele mogelijkheden van kwetsbare (frêle) ouderen
met als doelstelling de ontwikkeling van een gecoördineerd en geïntegreerd plan voor
behandeling en lange-termijn opvolging”
• “One of the cornerstones of modern geriatric care”
Multidimensioneel maar ook interdisciplinair : verschillende paramedici.
Het in kaart brengen van de verschillende peilers ( medische…)
1. DEMENTIE
HET HEDEN: DEMENTIE IN CIJFERS
Dementie vaak voorkomend