Samenvatting Ontwikkeling - Peutertijd

ONTWIKKELING STIMULEREN
DE PEUTERTIJD
3 belangrijke ontwikkelingen:
 Begint alles te eten = minder lichamelijke contact tussen de verzorger en peuter
 Begint te lopen = ervaringsmogelijkheden sterk uitgebreid
 Begint te spreken = efficiëntere communicatie tussen kind en volwassen

LICHAMELIJKE ONTWIKKELING
 Groei lengte en gewicht vertraagt
 Asynchrone groei (niet alle lichaamsdelen groeien even snel)
 Hoofd gaat trager groeien en benen worden langer
 Fontanellen = rond 1, jaar => helemaal dicht
 Tanden komen door

 Hersenen groeien het snelst
 2 hersenhelften worden steeds gedifferentieerder en gespecialiseerder
 Lateralisatieproces = waarbij bepaalde functies eerder hun plek vinden = uitgesprokener
 Linkerhersenhelft = verantwoordelijk voor praten, lezen denken en redeneren
 Rechterhersenhelft = eigen sterke kanten vooral op non-verbaal gebied

 Verband tussen de hersengroei en de cognitieve ontwikkeling
 Toename van hoeveelheid myeline verband houdt met groeiende cognitieve vaardigheden
 Myeline = beschermlaag rond de neuronen (grijze vettige stof)

 Myelinisatie = geboorte nog onvolledig, maar maakt in eerste levensmaanden een snelle vooruitgang.
 Zolang myelinisatie niet volledig is = verhoogde kans op overslag van zenuwimpuls

 Slapen heel de nacht door (bij sommige wel probleem)
 Doen een middagdutje

 Periode van zindelijkheidstraining
 Sluitspieren beheersen


MOTORISCHE ONTWIKKELING

 Steeds zelfstandiger = opbouwen van zelfredzaamheid
 Verschijnen van fundamentele bewegingsactiviteiten = springen, rennen, hinkelen, etc.
 12 maanden:
 Verlangen om rechtop te stappen
 Enige ogenblikken staan
 Sommige baby’s = schoksgewijs op hun zitvlak door kamer bewegen

 18 maanden:
 Lopen zonder hulp
 Toren van 2 blokken bouwen (positie = onvolmaakt)
 Algemene ontwikkeling van spieren = ontwikkelt

,  2 jaar
 Zeer levendig
 Bouwt torens van 6 blokken = vanzelfsprekender om horizontaal te bouwen
 Nog geen combinatie van horizontaal / verticaal bouwen

 3 jaar
 Motorische gedrag = veel zekerder
 Trappen lopen zonder met beide voeten op iedere treden te moeten staan
 Begin van lateralisatie (voorkeur linker of rechterhelft van lichaam bewegingen te maken) = begin
autonomie

 Belangrijkste ontwikkelingsmoment = rechtop lopen
 Verticale houding = ander en ruimer uitzicht op de wereld
 Bewegingservaringen van “ver” en “dichtbij” alsook “tijdsduur” = niet door het zien gevormd = wel
door lopen
 Beleven van hoog en laag = door grijpen van dingen
 Ontdekken van voor en achter

SENSORIËLE ONTWIKKELING
 Zintuigen gaan zich steeds beter ontwikkelen
 Typerend = globale waarneming  differentiërend analyseren (letten op details)
 Waarneming beïnvloed door psychologisch-emotionele factoren

SEKSUELE ONTWIKKELING

 Volgens Freud = baby in anale fase = pregenitaal stadium
 Anale lichaamszone = centraal
 Ontwikkeling van de sekse-identiteit
 Gevolg = verschillende gaan gedragen
 Grote interesses in zijn eigen en andermans lichaam
 Geslachtsdelen bestuderen
 4 maand = delen van eigen lichaam vastnemen
 Taalontwikkeling (pipi, kaka,…) gebruiken om te provoceren
 Lichamelijk contact behoefte

COGNITIEVE ONTWIKKELING
 Snelle ontwikkeling van denken en taal
 Manier van denken = niet logisch en systematisch
 Vermogen tot innerlijke representatie = beter  kinderen minder afhankelijk
 Symboolbewustzijn = vermogen om mentaal symbool, woord of object te gebruiken om iets weer te geven
 Sensori-motorische periode = handelen en denken van kind is beperkt tot objecten en gebeurtenissen die
direct waarneembaar zijn.
 Door taal = nieuwe mogelijkheden voor het denken

Piaget onderscheidt 2 subfasen:
 Pre-conceptuele fase (2-4j) = verwijst naar het feit dat er nog geen sprake is van begrippen en concepten
in het denken. Ze zijn gericht op de concrete waarneming. Geen abstraheringsvermogen.

 Intuïtief denken (4-7j) = kind laat zich in zijn denken misleiden door intuïtie en is niet gericht op
“bewijzen”. Vorm van primitief denken: vaak verklaringen voor alles wat ze waarnemen.