verpleegtechnische vaardigheden
lesweek 1
Blaaskatheter man
katheters zijn verkrijgbaar als één-, twee- of driekatheters.
Blaaskatheters voor eenmalig gebruik zijn vaak voorzien van een coating (glijmiddel) om het
inbrengen te vergemakkelijken.
De coating wordt geactiveerd met water. Bij sommige katheters wordt een sachet met water bij de
katheter meegeleverd.
Urethrale verblijfskatheters worden gefixeerd met een katheterballon. De ballon wordt via een apart
kanaal gevuld.
De diameter van de katheter wordt uitgedrukt in charrière (1 ch = 0,3 mm).
Voor volwassenen worden de volgende kathetermaten bij de genoemde indicaties toegepast:
-[ ] 10 ch bij heldere urine, geen vuil, geen gruis (korstvorming)
-[ ] 12-14 ch bij heldere urine, geen bezinksel, een gruis, geen hematurie (bloed in urine)
-[ ] 16 ch bij enigszins troebele urine, lichte hematurie met of zonder stolsels, geen of weinig gruis,
geen of weinig bezinksel
-[ ] 18 ch bij matig tot veel gruis, matig tot veel bezinksel, bij hematurie met middelgrote stolsels
-[ ] 20-24 ch bij ernstige hematurie, als spoelen noodzakelijk is
De meest gebruikte verblijfskatheters hebben dicht onder de tip een ballon.
Na het inbrengen van de katheter wordt deze ballon gevuld met vloeistof, zodat de katheter niet uit
de blaas kan schieten.
Een nadeel van deze katheterballon is dat hierdoor bacteriurie (bacteriën in urine) en
urineweginfecties kunnen ontstaan.
Gebruik van een glijmiddel draagt bij aan het gemakkelijker, comfortabeler en veiliger
katheteriseren.
Mannen spuit je 10 tot 15 ml glijmiddel.
Er zijn vier soorten glijmiddelen:
-[ ] wateroplosbare
-[ ] wateroplosbare met chloorhexidine (ontsmettingsmiddel)
-[ ] wateroplosbare met anestheticum (verdovend middel)
-[ ] wateroplosbare met anestheticum en chloorhexidine
, Je gebruikt een glijmiddel bij het katheteriseren vanwege:
-[ ] lubricatie (bevochtiging) bij het inbrengen. Hierdoor wordt de wrijving tussen de urinebuis en
katheter verminderd
-[ ] ontsmetting
-[ ] opening van de plooien van het weefsel. De urinebuis is normaal plat. Door glijmiddel in de
urinebuis te spuiten, ontplooit de buis zich, zodat de katheter beter ingebracht kan worden
-[ ] verdoving
Let op met het gebruik van glijmiddelen bij:
-[ ] overgevoeligheid voor chloorhexidine
-[ ] ernstig hartfalen, uitgesproken bradycardie (trage hartslag), impuls- of geleidingsstoornissen,
epilepsie, bij zwangerschap of borstvoeding.
Een urineopvangzak is een kunststoffen zak met een slang die wordt aangesloten op een
blaaskatheter en waarin urine wordt opgevangen.
Beenzakken worden veelal gebruikt voor de opvang van urine overdag. Beenzakken worden niet
vaak in het ziekenhuis gebruikt.
Bedzakken, ook wel nachtzakken of standaard urineopvangzakken genoemd, zijn voor de opvang van
urine gedurende de nacht op bij mensen die bedlegerig zijn.
O&O lijsten uitprinten
Let op de volgende veiligheidsaspecten bij zowel eenmalig als bij een verblijfskatheter:
-[ ] voorkom infecties
-[ ] forceer het inbrengen niet
-[ ] zorg dat de ballon op de juiste plaats wordt opgeblazen
Bij een verblijfskatheter zijn de volgende veiligheidsaspecten van belang:
-[ ] let op de hoeveelheid urine
-[ ] let op onrust of verwardheid bij de zorgvrager
-[ ] wees alert op blaasontsteking
Bij het verwijderen van een verblijfskatheter moet je letten op het goed laten leeglopen van de
ballon. Als je de katheter uit de blaas verwijdert terwijl de ballon nog opgeblazen is, kan dat
beschadigingen veroorzaken.
lesweek 1
Blaaskatheter man
katheters zijn verkrijgbaar als één-, twee- of driekatheters.
Blaaskatheters voor eenmalig gebruik zijn vaak voorzien van een coating (glijmiddel) om het
inbrengen te vergemakkelijken.
De coating wordt geactiveerd met water. Bij sommige katheters wordt een sachet met water bij de
katheter meegeleverd.
Urethrale verblijfskatheters worden gefixeerd met een katheterballon. De ballon wordt via een apart
kanaal gevuld.
De diameter van de katheter wordt uitgedrukt in charrière (1 ch = 0,3 mm).
Voor volwassenen worden de volgende kathetermaten bij de genoemde indicaties toegepast:
-[ ] 10 ch bij heldere urine, geen vuil, geen gruis (korstvorming)
-[ ] 12-14 ch bij heldere urine, geen bezinksel, een gruis, geen hematurie (bloed in urine)
-[ ] 16 ch bij enigszins troebele urine, lichte hematurie met of zonder stolsels, geen of weinig gruis,
geen of weinig bezinksel
-[ ] 18 ch bij matig tot veel gruis, matig tot veel bezinksel, bij hematurie met middelgrote stolsels
-[ ] 20-24 ch bij ernstige hematurie, als spoelen noodzakelijk is
De meest gebruikte verblijfskatheters hebben dicht onder de tip een ballon.
Na het inbrengen van de katheter wordt deze ballon gevuld met vloeistof, zodat de katheter niet uit
de blaas kan schieten.
Een nadeel van deze katheterballon is dat hierdoor bacteriurie (bacteriën in urine) en
urineweginfecties kunnen ontstaan.
Gebruik van een glijmiddel draagt bij aan het gemakkelijker, comfortabeler en veiliger
katheteriseren.
Mannen spuit je 10 tot 15 ml glijmiddel.
Er zijn vier soorten glijmiddelen:
-[ ] wateroplosbare
-[ ] wateroplosbare met chloorhexidine (ontsmettingsmiddel)
-[ ] wateroplosbare met anestheticum (verdovend middel)
-[ ] wateroplosbare met anestheticum en chloorhexidine
, Je gebruikt een glijmiddel bij het katheteriseren vanwege:
-[ ] lubricatie (bevochtiging) bij het inbrengen. Hierdoor wordt de wrijving tussen de urinebuis en
katheter verminderd
-[ ] ontsmetting
-[ ] opening van de plooien van het weefsel. De urinebuis is normaal plat. Door glijmiddel in de
urinebuis te spuiten, ontplooit de buis zich, zodat de katheter beter ingebracht kan worden
-[ ] verdoving
Let op met het gebruik van glijmiddelen bij:
-[ ] overgevoeligheid voor chloorhexidine
-[ ] ernstig hartfalen, uitgesproken bradycardie (trage hartslag), impuls- of geleidingsstoornissen,
epilepsie, bij zwangerschap of borstvoeding.
Een urineopvangzak is een kunststoffen zak met een slang die wordt aangesloten op een
blaaskatheter en waarin urine wordt opgevangen.
Beenzakken worden veelal gebruikt voor de opvang van urine overdag. Beenzakken worden niet
vaak in het ziekenhuis gebruikt.
Bedzakken, ook wel nachtzakken of standaard urineopvangzakken genoemd, zijn voor de opvang van
urine gedurende de nacht op bij mensen die bedlegerig zijn.
O&O lijsten uitprinten
Let op de volgende veiligheidsaspecten bij zowel eenmalig als bij een verblijfskatheter:
-[ ] voorkom infecties
-[ ] forceer het inbrengen niet
-[ ] zorg dat de ballon op de juiste plaats wordt opgeblazen
Bij een verblijfskatheter zijn de volgende veiligheidsaspecten van belang:
-[ ] let op de hoeveelheid urine
-[ ] let op onrust of verwardheid bij de zorgvrager
-[ ] wees alert op blaasontsteking
Bij het verwijderen van een verblijfskatheter moet je letten op het goed laten leeglopen van de
ballon. Als je de katheter uit de blaas verwijdert terwijl de ballon nog opgeblazen is, kan dat
beschadigingen veroorzaken.
