1. X
2. X
3. X
4. X
5. X
6. X
7. X
8. X
9. PERSOONLIJKHEID APSYCHO
Je unieke combinatie van trekken
9.1 Situering en DEFINITIE
9.1.1 Hypothetisch construct =Voorspelling achter zichtbaar gedrag schuilt
Veronderstelling dat ‘persoonlijkheid’ bestaat maar moeilijk vatten wat het is
Invulling afh van theoretisch model
Evenveel definities van persoonlijkheid als psychologen bestaan
Afh van mensvisie/ stroming
9.1.2 Overeenkomsten
Overlap binnen de verschillende persoonlijkheidsdefinities: 4 gem. aspecten:
- Dynamische functie
- Systeem van gedragingen
- Stabiel (afh tijd/situatie)
- Uniciteit (-> en dus identiteit) uniek
Persoonlijkheid Is het geheel van stabiele eigenschappen die het gedrag initiëren en
dat een persoon uniek maakt Niet vanbuiten
Maar: definitie over persoonlijheid is nooit helemaal af; spectrum en
gebied te ruim.
Invloed omgeving, leerprocessen, voorstellen naar ander speelt ook
rol in persoonlijkheid
9.1.3 Enkele aanverwante begrippen
- Karakter Richting van gedrag: op welke manier zal iemand reageren op een
bepaalde situatie of spontaan tot handelen komen
Aangeleerd oa via conditionering
Geheel van affectieve, door de wil geordende reactiemogelijkheden
van een mens
afhankelijk van voorheen gelopen situaties door conditionering
Vb Griet reageert emotioneel terwijl Louise, haar zus, eerder rationeel reageert
- Temperament De sterkte van het gedrag
Aangeboren
Bv Van Felix wordt beweerd dat hij snel en hevig kwaad wordt. Tijdens
voetbalwedstrijden moet trainer hem baak tot kalmte aanmanen
Bv huilende baby <-> lachende baby
- Persoonlijkheidstrek Een trek is samenvattende beschrijving van samengaande,
geobserveerde gedragingen
Dimensies
Persoon wordt gekenmerkt door karaktertrek en deze wordt geuit
in gedrag. Veel of weinig trek bezitten -> combi vormt
persoonlijkheid
Extraversie vs introversie
- Bekwaamheid Vaardigheden en (niveau) prestaties
Vb intelligentie, rijvaardigheid, talenten, sport,…
, 9.2 HISTORISCHE evolutie vd PERSOONLIJKHEIDSTHEORIEËN
9.2.1 De Klassieke Persoonlijkheidstheorieën
Wetenschappelijk onderzoek -> is nog vrij recent,
maar het voorwetenschappelijk -> oud
2 manieren om types van mensen te onderscheiden Typologieën : personen
indelen in bepaalde types of categorieën
1. Verband tussen lichamelijke kenmerken en mentale kenmerken
(persoonlijkheidskenmerken)
2. Nadruk op in het oog springende gedragingen of psychische eigenschappen
Verre voorgeschiedenis 3 persoonlijkheidstheorieën
Empedocles:
• 4 oerelementen -> lucht, aarde, water en vuur
2 Krachten:
Philia (liefde): toenaderingskracht
Neikos (strijd): vermijdingskracht
Hippocrates
• Weigerde dat Goden verantw waren voor ziekten -> zelf patiënten
behandelen
• Wetenschappelijke geneeskunde, gebaseerd op observaties
• 4 sappen:
• Bloed Slijm Gele gal Zwarte gal
-> Balans tsn deze? -> gezond!
Dieet, frisse lucht en lichaamsbeweging
Galenus
Combinatie van Empedocles en Hippocrates
Temperamenten zijn kwaliteiten vochtig, droog, warm, koud
-> nog in onze taal te vinden
Temperamenten verbinden aan oersubstanties
4 menselijke types: -> ook in taal
Sanguinicus Overheersen in bloed Opgewekt, wispelturig, Vb Marc fc de
levendig kamioenen
Flegmaticus Overheersen in slijm Kalm, onbewogen, traag Vb marc van
ranst
Cholericus Overheersen in gele gal Heftig, opvliegend Vb Trump
Melancholicus Overheersen in zwarte gal Somber, pessimistisch Vb een
zwartkijker
2. X
3. X
4. X
5. X
6. X
7. X
8. X
9. PERSOONLIJKHEID APSYCHO
Je unieke combinatie van trekken
9.1 Situering en DEFINITIE
9.1.1 Hypothetisch construct =Voorspelling achter zichtbaar gedrag schuilt
Veronderstelling dat ‘persoonlijkheid’ bestaat maar moeilijk vatten wat het is
Invulling afh van theoretisch model
Evenveel definities van persoonlijkheid als psychologen bestaan
Afh van mensvisie/ stroming
9.1.2 Overeenkomsten
Overlap binnen de verschillende persoonlijkheidsdefinities: 4 gem. aspecten:
- Dynamische functie
- Systeem van gedragingen
- Stabiel (afh tijd/situatie)
- Uniciteit (-> en dus identiteit) uniek
Persoonlijkheid Is het geheel van stabiele eigenschappen die het gedrag initiëren en
dat een persoon uniek maakt Niet vanbuiten
Maar: definitie over persoonlijheid is nooit helemaal af; spectrum en
gebied te ruim.
Invloed omgeving, leerprocessen, voorstellen naar ander speelt ook
rol in persoonlijkheid
9.1.3 Enkele aanverwante begrippen
- Karakter Richting van gedrag: op welke manier zal iemand reageren op een
bepaalde situatie of spontaan tot handelen komen
Aangeleerd oa via conditionering
Geheel van affectieve, door de wil geordende reactiemogelijkheden
van een mens
afhankelijk van voorheen gelopen situaties door conditionering
Vb Griet reageert emotioneel terwijl Louise, haar zus, eerder rationeel reageert
- Temperament De sterkte van het gedrag
Aangeboren
Bv Van Felix wordt beweerd dat hij snel en hevig kwaad wordt. Tijdens
voetbalwedstrijden moet trainer hem baak tot kalmte aanmanen
Bv huilende baby <-> lachende baby
- Persoonlijkheidstrek Een trek is samenvattende beschrijving van samengaande,
geobserveerde gedragingen
Dimensies
Persoon wordt gekenmerkt door karaktertrek en deze wordt geuit
in gedrag. Veel of weinig trek bezitten -> combi vormt
persoonlijkheid
Extraversie vs introversie
- Bekwaamheid Vaardigheden en (niveau) prestaties
Vb intelligentie, rijvaardigheid, talenten, sport,…
, 9.2 HISTORISCHE evolutie vd PERSOONLIJKHEIDSTHEORIEËN
9.2.1 De Klassieke Persoonlijkheidstheorieën
Wetenschappelijk onderzoek -> is nog vrij recent,
maar het voorwetenschappelijk -> oud
2 manieren om types van mensen te onderscheiden Typologieën : personen
indelen in bepaalde types of categorieën
1. Verband tussen lichamelijke kenmerken en mentale kenmerken
(persoonlijkheidskenmerken)
2. Nadruk op in het oog springende gedragingen of psychische eigenschappen
Verre voorgeschiedenis 3 persoonlijkheidstheorieën
Empedocles:
• 4 oerelementen -> lucht, aarde, water en vuur
2 Krachten:
Philia (liefde): toenaderingskracht
Neikos (strijd): vermijdingskracht
Hippocrates
• Weigerde dat Goden verantw waren voor ziekten -> zelf patiënten
behandelen
• Wetenschappelijke geneeskunde, gebaseerd op observaties
• 4 sappen:
• Bloed Slijm Gele gal Zwarte gal
-> Balans tsn deze? -> gezond!
Dieet, frisse lucht en lichaamsbeweging
Galenus
Combinatie van Empedocles en Hippocrates
Temperamenten zijn kwaliteiten vochtig, droog, warm, koud
-> nog in onze taal te vinden
Temperamenten verbinden aan oersubstanties
4 menselijke types: -> ook in taal
Sanguinicus Overheersen in bloed Opgewekt, wispelturig, Vb Marc fc de
levendig kamioenen
Flegmaticus Overheersen in slijm Kalm, onbewogen, traag Vb marc van
ranst
Cholericus Overheersen in gele gal Heftig, opvliegend Vb Trump
Melancholicus Overheersen in zwarte gal Somber, pessimistisch Vb een
zwartkijker
