Samenvatting kennistoets 2.2
Fysiotherapeutisch handelen:
Nekpijn Diagnostiek:
Primaire doelstelling: begeleiden van de patiënt om het hoogst mogelijke niveau van
activiteiten/participatie te halen en zo min mogelijk pijn te ervaren
Prognose en beloop:
- op 3 na grootste categorie van klachten
- 70% van bevolking heeft ooit nekpijn (20% zoekt paramedische zorg)
- 50-85% heeft een recidief na 5jaar
- vaak aspecifieke of mechanische pijn (beweging)
Prognostische factoren:
- hoge mate van pijn en beperkingen
- eerdere episode van nekpijn
- hogere leeftijd
- slechte psychologische gezondheid/psychosociale stress
- hoge werkeisen/zwaar werk
Gradaties van nekpijn:
Graad 1 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie en
nauwelijks invloed hebben op activiteiten in dagelijks leven (ASPECIFIEK)
Graad 2 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie,
maar die wel forse invloed hebben op activiteiten in dagelijks leven (ASPECIFIEK)
Graad 3 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie
waarbij wel neurologische symptomen aanwezig zijn (spierzwakte, verminderde
peesreflexen en sensibiliteitsstoornis) (RADICULAIR SYNDROOM)
Graad 4 Nekpijn met tekenen en symptomen die wijzen op ernstige structurele pathologie
(fracturen, infecties, tumoren, vertebrale dislocatie, schade ruggenmerg) (HUISARTS)
Pluis → 85-95%
Niet pluis → 5-15%
Mogelijke pathologie Overeenkomsten rode vlag
Fractuur Oudere leeftijd, trauma in voorgeschiedenis, corticosteroïden
gebruik
Cervicale arteriële disfunctie Duizeligheid, misselijkheid, braken, zwakte van ledenmaten
Schade aan ruggenmerg Sensibiliteitsstoornis, verlies kracht in extremiteiten
Maligne tumoren Kanker in voorgeschiedenis, geen verbetering na 4wkn,
onverklaard gewichtsverlies
Systemische ziekten Hoofdpijn, koorts, eenzijdige huiduitslag, jeuk
Algemene rode vlaggen:
- (recent) trauma
- al langer bestaande onverklaarbare koorts
- recent onverklaard gewichtsverlies (1mdn/5kg)
- langdurig gebruik corticosteroïden
- constante pijn die niet afneemt in rust
- kanker in voorgeschiedenis
- algemeen onwel bevinden
,- nachtelijke pijn
- uitgebreide neurologische tekenen & symptomen
Canadian C-spine rule: doorsturen voor foto of niet?
dangerous mechanism:
- fall from elevation >3 ft (or 5 stairs)
- axial load to the head
- high-speed motor vehicle collision (e.g. >100 km/hr, rollover, ejection)
- motorized recreational vehicles
- bicycle collision
(100% sensitief (uitsluiten)
Specifieke testen in de screening:
- (modified) sharp purser: test ligament transversum→ dens naar achteren verschuift (translatie),
hand op voorhoofd en C2
- anterior stability test (atlanto-occipital joint): test ligament transversum op laxiteit/pijn → flexie,
handen in ruimte onder occiput
- alar ligament shear test: meet Laxiteit van ligament alare → lateroflexie in lig, C2 fixeren
* alles negatief = geen nekpijn graad 4 (alle testen niet erg betrouwbaar en valide)
Teken van L’Hermitte → flexie cervicale wervelkolom laten maken
- patiënt ervaart elektrische sensatie vanaf de nek over de rug
- oorzaak: demyelinisatie van ruggenmerg (MS)
- bij graad 4 nekpijn
Testen bij graad 3: Cluster van Wainner
1) ULTTA:
- depressie, abductie, supinatie, extensie elleboog, pols en vingers
- positief bij tintelingen en herkenbare klachten (uitstraling)
- links en rechts vergelijken
,2) spurling A: pijn provocatie, uitstraling
- extensie, rotatie en lateroflexie naar aangedane zijde met axiale compressie
- beknelling van foramen
3) neck distraction test:
- distractie nek (hoofd naar achter trekken)
- positief als arm pijn verminderd tijdens distractie
!MINDER KLACHTEN!
4) cervical rotation test (60graden)
Testen voor uhv en coördinatie =
stabilizer (craniocervicale flexie test)
- 20mmhg, steeds stappen van 2 omhoog tot 30
- eerst kijken of het lukt dan 10sec vasthouden per niveau
- afkapwaarde 10x10sec 26mmHg
Frequent optredende symptomen bij graad 1 & 2:
- hoofd-schouder-arm pijn
- afwijkende ROM CWK
- Cook 2005 → automanipulatie (zelf nek kraken), locking, catching, giving way, schietende pijn bij
snelle bewegingen → passen bij motorcontrol impairment
Diepe nekflexoren: m. longus colli & m. longus capitis
Motorcontrol impairment (Cook):
Verleden met nekklachten Zwaar hoofd
Episodes met nekpijn Hoofd ondersteunen
Meer klachten aan einde van dag Liggen is fijn
Pijn bij statische houding Instabiel/geen controle
Abrupte bewegingen Automanipulaties
Erin schieten van pijn Spieren voelen gespannen en stijf
Diepe nekflexoren:
- hoge dichtheid van afferente spierspoeltjes die info geven over de stand van de nek
- bij klachten storing in infoverwerking waardoor geen goed gevoel meer hoe nek staat
- de spieren dienen als sensoren van cranio-vertebrale regio
Head and neck position sense: laser op het hoofd en deze in midden van dartbord richten, dan ogen
dicht roteren en weer terug naar het midden bewegen (kijken hoe ver stip afwijkt van middelpunt)
PNF—technieken
1) Hold relax: 10 sec rek→ 6 sec isometrische weerstand→ 10 sec rek
- Dit is voor acute patiënten
2) Contract relax: 10 sec rek→ concentrische contractie volledige ROM → 10 sec rek
- Voor chronische patiënten
3) Hold relax + antagonist contractie: 10 sec rek → 1 volledige concentrische contractie volledige
ROM→ 10 sec rek.
- Antagonist helpt mee met rekken
, Nekpijn behandeling:
Behandelindeling in profielen:
Profiel A Nekpijn graad 1&2 met normaal beloop
Profiel B Nekpijn graad 1&2 met afwijkend beloop zonder dominante aanwezigheid van herstel
belemmerende psychosociale factoren
Profiel C Nekpijn graad 1&2 met afwijkend beloop met aanwezigheid van herstel belemmerende
psychosociale factoren
Profiel D Nekpijn graad 3 waarbij neurologische tekenen en symptomen aanwezig zijn
Normaal beloop = verbetering van klachten na 6wkn
Afwijkend beloop = geen verbetering van klachten na 6wkn of verslechtering van klachten
Behandelprofiel A:
- info en advies geven
- uitleg risicofactoren werk gerelateerde nekpijn
- max. 3 behandelingen
- niet de typische instabiliteitspatiënt
Behandelprofiel B:
- info en advies geven
- aanbevolen aanvullende therapie → combinatie oefentherapie mobilisatie en stabilisatie (moet
aansluiten bij behoeften, beperkingen en doelen van patiënt
- te overwegen therapie → cervicaal kussen, massage voor pijnvermindering korte termijn, werkplek
interventie
Behandelprofiel C:
- info en advies geven (zoals bij B maar dan met nadruk op psychosociale factoren)
- aanbevolen en aanvullende therapie → oefentherapie met nadruk op gedragsmatige principes
(hands-on behandeling geeft negatief effect)
Info en advies dat je kan geven:
- stel gerust → beloop is gunstig en nekpijn is niet schadelijk
- actief bewegen is herstel bevorderend
Afgeraden therapie:
- dry-needling - ultrageluid/shockwave
- elektro-therapie - laser
Geen verbetering = stoppen na 6wkn met behandeling
Wanneer stabiliteitstraining: klinische symptomen Cook aanwezig en testen voor diepe cervicale
flexoren & extensoren positief
Spiervezels diepe cervicale flexoren:
Type 1: Rode vezels Type 2b:
Langzame vezels Snelle vezels
Veel mitochondria Weinig mitochondria
Veel capillaire Snel vermoeid
Hoge resistentie tegen vermoeidheid Beperkt aeroob metabolisme
Aeroob metabolisme Hoge anaerobe activiteit
Efficiënt, maar minder vermogend Grootste en snelste spiervezels
DEZE HEB JE NODIG!!! Veel vermogen/weinig efficiënt
Fysiotherapeutisch handelen:
Nekpijn Diagnostiek:
Primaire doelstelling: begeleiden van de patiënt om het hoogst mogelijke niveau van
activiteiten/participatie te halen en zo min mogelijk pijn te ervaren
Prognose en beloop:
- op 3 na grootste categorie van klachten
- 70% van bevolking heeft ooit nekpijn (20% zoekt paramedische zorg)
- 50-85% heeft een recidief na 5jaar
- vaak aspecifieke of mechanische pijn (beweging)
Prognostische factoren:
- hoge mate van pijn en beperkingen
- eerdere episode van nekpijn
- hogere leeftijd
- slechte psychologische gezondheid/psychosociale stress
- hoge werkeisen/zwaar werk
Gradaties van nekpijn:
Graad 1 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie en
nauwelijks invloed hebben op activiteiten in dagelijks leven (ASPECIFIEK)
Graad 2 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie,
maar die wel forse invloed hebben op activiteiten in dagelijks leven (ASPECIFIEK)
Graad 3 Nekpijn zonder tekenen en symptomen die wijzen op grote structurele pathologie
waarbij wel neurologische symptomen aanwezig zijn (spierzwakte, verminderde
peesreflexen en sensibiliteitsstoornis) (RADICULAIR SYNDROOM)
Graad 4 Nekpijn met tekenen en symptomen die wijzen op ernstige structurele pathologie
(fracturen, infecties, tumoren, vertebrale dislocatie, schade ruggenmerg) (HUISARTS)
Pluis → 85-95%
Niet pluis → 5-15%
Mogelijke pathologie Overeenkomsten rode vlag
Fractuur Oudere leeftijd, trauma in voorgeschiedenis, corticosteroïden
gebruik
Cervicale arteriële disfunctie Duizeligheid, misselijkheid, braken, zwakte van ledenmaten
Schade aan ruggenmerg Sensibiliteitsstoornis, verlies kracht in extremiteiten
Maligne tumoren Kanker in voorgeschiedenis, geen verbetering na 4wkn,
onverklaard gewichtsverlies
Systemische ziekten Hoofdpijn, koorts, eenzijdige huiduitslag, jeuk
Algemene rode vlaggen:
- (recent) trauma
- al langer bestaande onverklaarbare koorts
- recent onverklaard gewichtsverlies (1mdn/5kg)
- langdurig gebruik corticosteroïden
- constante pijn die niet afneemt in rust
- kanker in voorgeschiedenis
- algemeen onwel bevinden
,- nachtelijke pijn
- uitgebreide neurologische tekenen & symptomen
Canadian C-spine rule: doorsturen voor foto of niet?
dangerous mechanism:
- fall from elevation >3 ft (or 5 stairs)
- axial load to the head
- high-speed motor vehicle collision (e.g. >100 km/hr, rollover, ejection)
- motorized recreational vehicles
- bicycle collision
(100% sensitief (uitsluiten)
Specifieke testen in de screening:
- (modified) sharp purser: test ligament transversum→ dens naar achteren verschuift (translatie),
hand op voorhoofd en C2
- anterior stability test (atlanto-occipital joint): test ligament transversum op laxiteit/pijn → flexie,
handen in ruimte onder occiput
- alar ligament shear test: meet Laxiteit van ligament alare → lateroflexie in lig, C2 fixeren
* alles negatief = geen nekpijn graad 4 (alle testen niet erg betrouwbaar en valide)
Teken van L’Hermitte → flexie cervicale wervelkolom laten maken
- patiënt ervaart elektrische sensatie vanaf de nek over de rug
- oorzaak: demyelinisatie van ruggenmerg (MS)
- bij graad 4 nekpijn
Testen bij graad 3: Cluster van Wainner
1) ULTTA:
- depressie, abductie, supinatie, extensie elleboog, pols en vingers
- positief bij tintelingen en herkenbare klachten (uitstraling)
- links en rechts vergelijken
,2) spurling A: pijn provocatie, uitstraling
- extensie, rotatie en lateroflexie naar aangedane zijde met axiale compressie
- beknelling van foramen
3) neck distraction test:
- distractie nek (hoofd naar achter trekken)
- positief als arm pijn verminderd tijdens distractie
!MINDER KLACHTEN!
4) cervical rotation test (60graden)
Testen voor uhv en coördinatie =
stabilizer (craniocervicale flexie test)
- 20mmhg, steeds stappen van 2 omhoog tot 30
- eerst kijken of het lukt dan 10sec vasthouden per niveau
- afkapwaarde 10x10sec 26mmHg
Frequent optredende symptomen bij graad 1 & 2:
- hoofd-schouder-arm pijn
- afwijkende ROM CWK
- Cook 2005 → automanipulatie (zelf nek kraken), locking, catching, giving way, schietende pijn bij
snelle bewegingen → passen bij motorcontrol impairment
Diepe nekflexoren: m. longus colli & m. longus capitis
Motorcontrol impairment (Cook):
Verleden met nekklachten Zwaar hoofd
Episodes met nekpijn Hoofd ondersteunen
Meer klachten aan einde van dag Liggen is fijn
Pijn bij statische houding Instabiel/geen controle
Abrupte bewegingen Automanipulaties
Erin schieten van pijn Spieren voelen gespannen en stijf
Diepe nekflexoren:
- hoge dichtheid van afferente spierspoeltjes die info geven over de stand van de nek
- bij klachten storing in infoverwerking waardoor geen goed gevoel meer hoe nek staat
- de spieren dienen als sensoren van cranio-vertebrale regio
Head and neck position sense: laser op het hoofd en deze in midden van dartbord richten, dan ogen
dicht roteren en weer terug naar het midden bewegen (kijken hoe ver stip afwijkt van middelpunt)
PNF—technieken
1) Hold relax: 10 sec rek→ 6 sec isometrische weerstand→ 10 sec rek
- Dit is voor acute patiënten
2) Contract relax: 10 sec rek→ concentrische contractie volledige ROM → 10 sec rek
- Voor chronische patiënten
3) Hold relax + antagonist contractie: 10 sec rek → 1 volledige concentrische contractie volledige
ROM→ 10 sec rek.
- Antagonist helpt mee met rekken
, Nekpijn behandeling:
Behandelindeling in profielen:
Profiel A Nekpijn graad 1&2 met normaal beloop
Profiel B Nekpijn graad 1&2 met afwijkend beloop zonder dominante aanwezigheid van herstel
belemmerende psychosociale factoren
Profiel C Nekpijn graad 1&2 met afwijkend beloop met aanwezigheid van herstel belemmerende
psychosociale factoren
Profiel D Nekpijn graad 3 waarbij neurologische tekenen en symptomen aanwezig zijn
Normaal beloop = verbetering van klachten na 6wkn
Afwijkend beloop = geen verbetering van klachten na 6wkn of verslechtering van klachten
Behandelprofiel A:
- info en advies geven
- uitleg risicofactoren werk gerelateerde nekpijn
- max. 3 behandelingen
- niet de typische instabiliteitspatiënt
Behandelprofiel B:
- info en advies geven
- aanbevolen aanvullende therapie → combinatie oefentherapie mobilisatie en stabilisatie (moet
aansluiten bij behoeften, beperkingen en doelen van patiënt
- te overwegen therapie → cervicaal kussen, massage voor pijnvermindering korte termijn, werkplek
interventie
Behandelprofiel C:
- info en advies geven (zoals bij B maar dan met nadruk op psychosociale factoren)
- aanbevolen en aanvullende therapie → oefentherapie met nadruk op gedragsmatige principes
(hands-on behandeling geeft negatief effect)
Info en advies dat je kan geven:
- stel gerust → beloop is gunstig en nekpijn is niet schadelijk
- actief bewegen is herstel bevorderend
Afgeraden therapie:
- dry-needling - ultrageluid/shockwave
- elektro-therapie - laser
Geen verbetering = stoppen na 6wkn met behandeling
Wanneer stabiliteitstraining: klinische symptomen Cook aanwezig en testen voor diepe cervicale
flexoren & extensoren positief
Spiervezels diepe cervicale flexoren:
Type 1: Rode vezels Type 2b:
Langzame vezels Snelle vezels
Veel mitochondria Weinig mitochondria
Veel capillaire Snel vermoeid
Hoge resistentie tegen vermoeidheid Beperkt aeroob metabolisme
Aeroob metabolisme Hoge anaerobe activiteit
Efficiënt, maar minder vermogend Grootste en snelste spiervezels
DEZE HEB JE NODIG!!! Veel vermogen/weinig efficiënt
