Samenvatting belastingrecht
Hoofdstuk 1 – Belastingrecht in Nederland
1.1 Waarom belastingen
- Ter financiering van voorzieningen door de overheid
- Hierdoor kan bepaald gedrag gestimuleerd/ ontmoedigd worden
Bij belastingheffing spelen twee beginselen een belangrijke rol, deze beginselen zijn:
- Profijtbeginsel degene die profijt heeft van een bepaalde voorziening, moet
er ook voor betalen. Bijv: wegenbelasting, bestuurders die een auto hebben
betalen dit.
- Draagkrachtbeginsel de sterkste schouders kunnen de zwaarste lasten
dragen. Dus hoe hoger je inkomen is, hoe meer belasting je betaald.
- De vervuiler betaald als de overheid belasting heft op milieuvervuilende
activiteiten.
1.2 Soorten belastingen
- Inkomstenbelasting moet worden betaald over inkomsten van natuurlijke
personen. Is afhankelijk van de hoogte van het inkomen, zoals loon of winst
uit onderneming en het vermogen. Persoonlijke omstandigheden spelen ook
een rol, zoals ziektekosten.
- Vennootschapsbelasting wordt betaald over de winst van rechtspersonen.
- Loonbelasting wordt berekend over het loon van een werknemer. Meestal
is het de werkgever die de loonbelasting al in mindering brengt op het
brutoloon en deze aan de Belastingdienst betaalt. Voorheffing op de
inkomstenbelasting.
- Omzetbelasting wordt in rekening gebracht door ondernemers. Als je iets
koopt in een winkel dan betalen we omzetbelasting aan de ondernemer. De
ondernemer betaalt de omzetbelasting aan de Belastingdienst.
- Dividendbelasting betalen we over de winstuitkering op aandelen, ofwel
over dividend. Is een voorheffing op de inkomstenbelasting.
- Erfbelasting moet worden betaald over een erfenis.
- Schenkbelasting betalen we als we een schenking krijgen.
- Kansspelbelasting deze belasting betalen we bij het winnen van een prijs
in geld.
- Overdrachtsbelasting betalen bij een verkrijging van een onroerend goed.
- Motorrijtuigenbelasting betalen bij het hebben van een auto of motorrijwiel.
- Belasting van personenauto’s en motorrijwielen (BPM) betalen bij
registratie van een auto of motorrijwiel.
- Accijnzen accijns wordt geheven op bijv. alcohol en tabak
- Milieuheffingen/ belastingen op milieugrondslag belasting op leidingwater,
kolenbelasting en energiebelasting.
- Provinciale en gemeentelijke belastingen gem: OZB en hondenbelasting.
Prov: milieuheffingen. Waterschappen: verontreinigingsheffingen
1
,1.3 Vindplaatsen
Materiele belastingwetgeving:
- Wie is belastingplichtige?
- Waarover moet belasting betaald worden?
- Hoeveel belasting?
- Bijv: inkomstenbelasting, omzetbelasting, loonbelasting,
vennootschapsbelasting
Formele belastingwetgeving:
- Wijze waarop aanslagen worden vastgesteld?
- Hoe komt de belasting bij de overheid?
- Hoe moet aangifte worden gedaan?
- Bijv: Awb en AWR
Uitvoeringsregelingen en uitvoeringsbesluiten gemaakt door de minister van
financiën.
- Richtlijnen afspraken binnen de EU. Ieder land is verplicht deze afspraken
in zijn wetgeving te verwoorden.
- Jurisprudentie
- Resoluties extra uitleg hoe een bepaald wetsartikel moet worden uitgelegd.
De staatssecretaris geeft aan hoe bij een bepaalde situatie het wetsartikel
moet worden uitgelegd.
- Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
o Vertrouwensbeginsel vertrouwen dat het bestuur doet wat ze
zeggen.
o Gelijkheidsbeginsel gelijke gevallen in gelijke situaties gelijk
behandelen.
Hoofdstuk 2 – Formeel belastingrecht
2.2 Woon- en vestigingsplaats, partner
Natuurlijke personen en openbare lichamen moeten in Nederland wonen of
gevestigd zijn, willen deze volgens de Wet IB belastingplichte zijn.
Art. 4 lid 1 AWR ‘waar iemand woont en waar een lichaam is gevestigd, wordt
naar de omstandigheden beoordeeld.’
Van belang bij de woonplaats is niet alleen de inschrijving in het bevolkingsregister
bij de gemeente, maar ook de woonplaats van familie of het gezin van de
belastingplichtige en de plaats waar de sociale activiteiten worden verricht.
2.3.1 Aangifte
Art. 6 AWR de inspecteur doet uitnodiging tot het doen van aangifte. De
inspecteur verstuurd deze uitnodiging naar degene die naar zijn mening vermoedelijk
belastingplichtige is.
Als de inspecteur uitnodiging doet tot het doen van aangifte dan is het verplicht
om aangifte te doen.
2
,De inspecteur stelt een termijn van tenminste 1 maand.
IB: voor 1 mei
LB/OB: per tijdvak (maandelijks/kwartaal)
Iedere belastingplichtige heeft een BSN. Dit BSN-nummer is vermeld op de aangifte.
2.3.2 Aanslagen
Aanslagbelastingen:
Er volgt en aanslag n.a.v. de aangifte pas na de aanslag betalen (aanslagbiljet)
Bijv: inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting
Stappenplan aanslagbelasting:
1. Er volgt een aanslag n.a.v. de aangifte
2. Voorlopige aanslag wordt altijd opgelegd binnen enkele weken an het
indienen van de aangifte.
3. Definitieve aanslag eindigt op een 6
4. Navorderingsaanslag als achteraf blijkt dat de aangifte toch niet geheel juist
was. Eindigt op een 7
5. Ambtshalve aanslag wanneer er geen aangifte is gedaan, dit gebeurt nadat
er een herinnering is verstuurd. (er wordt een schatting gemaakt door de
inspecteur van het inkomen, waarbij tevens de al bekende gegevens worden
meegenomen).
Navorderingsaanslag:
- Alleen als definitieve aanslag is vastgesteld
- Art. 16 AWR Wanneer te weinig belasting op aanslag is vermeld + sprake
van een nieuw feit
- (geen nieuw feit wanneer sprake is van te kwader trouw)
- Art. 16 lid 2 AWR wanneer toch altijd kan worden nagevorderd. Bijv:
kenbare fout (als aanslag ten minste 30% te laag is.
- Art. 16 lid 3 AWR uiterlijk binnen 5 jaar na eind tijdvak (eventueel
verhoging termijn met verleende uitstel)
Inspecteur heeft onderzoeksplicht als hij vermoedt dat de aangifte onjuist is.
Aangiftebelastingen:
Gelijk met aangifte ook de belasting betalen
Kent geen voorlopige en definitieve aanslag
Alleen binnen vijf jaar een naheffingsaanslag
Bijv: OB en LB
Naheffingsaanslag:
- Wanneer geen aangifte is gedaan
- Wel aangifte, niet betaald
- Na onderzoek belastingdienst
- Tot 5 jaar na einde van het jaar waarin het tijdvak is gelegen.
3
, Bewijslast:
Belastingdienst de inkomsten
Belastingplichtige voor wat betreft de kosten (aftrekposten)
Als je aangifte hebt gedaan moet de belastingdienst binnen 3 jaar een aanslag
opleggen. Tijdvak is een heel jaar, dus bijvoorbeeld 2022, dan begint dus de 31
december 2022.
Negatieve aanslag een belastingteruggave door de Belasingdienst.
Niet eens met de aanslag?
1. Bezwaar maken bij de inspecteur
2. Beroep bij de rechtbank
3. Hoger beroep gerechtshof
4. Cassatie Hoge Raad alleen de rechtsvraag, niet de feiten
Bezwaar:
- Binnen 6 weken na de dagtekening (datum) van het aanslagbiljet. art. 6:7
en 6:9 Awb.
- In het bezwaarschrift moet zijn opgenomen: (art. 6:5 Awb)
o Een handtekening
o Naam en adres van de indiener
o Dagtekening (datum)
o Omschrijving van het besluit waartegen bezwaar is gericht. In dit geval
is dat de aanslag met aanslagnummer
o De gronden van het bezwaar. Met andere woorden waarom dienen we
het bezwaarschrift in? Waarom is de aanslag te hoog?
- Niet-ontvankelijk niet aan de bovengenoemde vereisten voldaan
inspecteur geeft termijn om ‘recht te zetten’.
- Ambtshalve vermindering het bezwaarschrift is niet-ontvankelijk verklaard.
Inspecteur kijkt alleen of de aanslag oké is. Is de aanslag oké? Dan kan er
alleen beroep tegen de niet-ontvankelijkheid worden gedaan.
- 6 weken beslistermijn verlenging mogelijk
- Belanghebbende kan ook een mondelinge toelichting geven ‘horen’
Beroep:
- Bij rechtbank
- Griffierechten art. 8:41 Awb
- Zelfde vereisten wat betreft:
o Beroepschrift
o Ontvankelijkheid
o Termijn
- Partijen oproepen verhoor (8:56 Awb)
Na indienen beroepschrift:
- Verweerschrift
- Conclusie repliek
- Conclusie dupliek
4
Hoofdstuk 1 – Belastingrecht in Nederland
1.1 Waarom belastingen
- Ter financiering van voorzieningen door de overheid
- Hierdoor kan bepaald gedrag gestimuleerd/ ontmoedigd worden
Bij belastingheffing spelen twee beginselen een belangrijke rol, deze beginselen zijn:
- Profijtbeginsel degene die profijt heeft van een bepaalde voorziening, moet
er ook voor betalen. Bijv: wegenbelasting, bestuurders die een auto hebben
betalen dit.
- Draagkrachtbeginsel de sterkste schouders kunnen de zwaarste lasten
dragen. Dus hoe hoger je inkomen is, hoe meer belasting je betaald.
- De vervuiler betaald als de overheid belasting heft op milieuvervuilende
activiteiten.
1.2 Soorten belastingen
- Inkomstenbelasting moet worden betaald over inkomsten van natuurlijke
personen. Is afhankelijk van de hoogte van het inkomen, zoals loon of winst
uit onderneming en het vermogen. Persoonlijke omstandigheden spelen ook
een rol, zoals ziektekosten.
- Vennootschapsbelasting wordt betaald over de winst van rechtspersonen.
- Loonbelasting wordt berekend over het loon van een werknemer. Meestal
is het de werkgever die de loonbelasting al in mindering brengt op het
brutoloon en deze aan de Belastingdienst betaalt. Voorheffing op de
inkomstenbelasting.
- Omzetbelasting wordt in rekening gebracht door ondernemers. Als je iets
koopt in een winkel dan betalen we omzetbelasting aan de ondernemer. De
ondernemer betaalt de omzetbelasting aan de Belastingdienst.
- Dividendbelasting betalen we over de winstuitkering op aandelen, ofwel
over dividend. Is een voorheffing op de inkomstenbelasting.
- Erfbelasting moet worden betaald over een erfenis.
- Schenkbelasting betalen we als we een schenking krijgen.
- Kansspelbelasting deze belasting betalen we bij het winnen van een prijs
in geld.
- Overdrachtsbelasting betalen bij een verkrijging van een onroerend goed.
- Motorrijtuigenbelasting betalen bij het hebben van een auto of motorrijwiel.
- Belasting van personenauto’s en motorrijwielen (BPM) betalen bij
registratie van een auto of motorrijwiel.
- Accijnzen accijns wordt geheven op bijv. alcohol en tabak
- Milieuheffingen/ belastingen op milieugrondslag belasting op leidingwater,
kolenbelasting en energiebelasting.
- Provinciale en gemeentelijke belastingen gem: OZB en hondenbelasting.
Prov: milieuheffingen. Waterschappen: verontreinigingsheffingen
1
,1.3 Vindplaatsen
Materiele belastingwetgeving:
- Wie is belastingplichtige?
- Waarover moet belasting betaald worden?
- Hoeveel belasting?
- Bijv: inkomstenbelasting, omzetbelasting, loonbelasting,
vennootschapsbelasting
Formele belastingwetgeving:
- Wijze waarop aanslagen worden vastgesteld?
- Hoe komt de belasting bij de overheid?
- Hoe moet aangifte worden gedaan?
- Bijv: Awb en AWR
Uitvoeringsregelingen en uitvoeringsbesluiten gemaakt door de minister van
financiën.
- Richtlijnen afspraken binnen de EU. Ieder land is verplicht deze afspraken
in zijn wetgeving te verwoorden.
- Jurisprudentie
- Resoluties extra uitleg hoe een bepaald wetsartikel moet worden uitgelegd.
De staatssecretaris geeft aan hoe bij een bepaalde situatie het wetsartikel
moet worden uitgelegd.
- Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
o Vertrouwensbeginsel vertrouwen dat het bestuur doet wat ze
zeggen.
o Gelijkheidsbeginsel gelijke gevallen in gelijke situaties gelijk
behandelen.
Hoofdstuk 2 – Formeel belastingrecht
2.2 Woon- en vestigingsplaats, partner
Natuurlijke personen en openbare lichamen moeten in Nederland wonen of
gevestigd zijn, willen deze volgens de Wet IB belastingplichte zijn.
Art. 4 lid 1 AWR ‘waar iemand woont en waar een lichaam is gevestigd, wordt
naar de omstandigheden beoordeeld.’
Van belang bij de woonplaats is niet alleen de inschrijving in het bevolkingsregister
bij de gemeente, maar ook de woonplaats van familie of het gezin van de
belastingplichtige en de plaats waar de sociale activiteiten worden verricht.
2.3.1 Aangifte
Art. 6 AWR de inspecteur doet uitnodiging tot het doen van aangifte. De
inspecteur verstuurd deze uitnodiging naar degene die naar zijn mening vermoedelijk
belastingplichtige is.
Als de inspecteur uitnodiging doet tot het doen van aangifte dan is het verplicht
om aangifte te doen.
2
,De inspecteur stelt een termijn van tenminste 1 maand.
IB: voor 1 mei
LB/OB: per tijdvak (maandelijks/kwartaal)
Iedere belastingplichtige heeft een BSN. Dit BSN-nummer is vermeld op de aangifte.
2.3.2 Aanslagen
Aanslagbelastingen:
Er volgt en aanslag n.a.v. de aangifte pas na de aanslag betalen (aanslagbiljet)
Bijv: inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting
Stappenplan aanslagbelasting:
1. Er volgt een aanslag n.a.v. de aangifte
2. Voorlopige aanslag wordt altijd opgelegd binnen enkele weken an het
indienen van de aangifte.
3. Definitieve aanslag eindigt op een 6
4. Navorderingsaanslag als achteraf blijkt dat de aangifte toch niet geheel juist
was. Eindigt op een 7
5. Ambtshalve aanslag wanneer er geen aangifte is gedaan, dit gebeurt nadat
er een herinnering is verstuurd. (er wordt een schatting gemaakt door de
inspecteur van het inkomen, waarbij tevens de al bekende gegevens worden
meegenomen).
Navorderingsaanslag:
- Alleen als definitieve aanslag is vastgesteld
- Art. 16 AWR Wanneer te weinig belasting op aanslag is vermeld + sprake
van een nieuw feit
- (geen nieuw feit wanneer sprake is van te kwader trouw)
- Art. 16 lid 2 AWR wanneer toch altijd kan worden nagevorderd. Bijv:
kenbare fout (als aanslag ten minste 30% te laag is.
- Art. 16 lid 3 AWR uiterlijk binnen 5 jaar na eind tijdvak (eventueel
verhoging termijn met verleende uitstel)
Inspecteur heeft onderzoeksplicht als hij vermoedt dat de aangifte onjuist is.
Aangiftebelastingen:
Gelijk met aangifte ook de belasting betalen
Kent geen voorlopige en definitieve aanslag
Alleen binnen vijf jaar een naheffingsaanslag
Bijv: OB en LB
Naheffingsaanslag:
- Wanneer geen aangifte is gedaan
- Wel aangifte, niet betaald
- Na onderzoek belastingdienst
- Tot 5 jaar na einde van het jaar waarin het tijdvak is gelegen.
3
, Bewijslast:
Belastingdienst de inkomsten
Belastingplichtige voor wat betreft de kosten (aftrekposten)
Als je aangifte hebt gedaan moet de belastingdienst binnen 3 jaar een aanslag
opleggen. Tijdvak is een heel jaar, dus bijvoorbeeld 2022, dan begint dus de 31
december 2022.
Negatieve aanslag een belastingteruggave door de Belasingdienst.
Niet eens met de aanslag?
1. Bezwaar maken bij de inspecteur
2. Beroep bij de rechtbank
3. Hoger beroep gerechtshof
4. Cassatie Hoge Raad alleen de rechtsvraag, niet de feiten
Bezwaar:
- Binnen 6 weken na de dagtekening (datum) van het aanslagbiljet. art. 6:7
en 6:9 Awb.
- In het bezwaarschrift moet zijn opgenomen: (art. 6:5 Awb)
o Een handtekening
o Naam en adres van de indiener
o Dagtekening (datum)
o Omschrijving van het besluit waartegen bezwaar is gericht. In dit geval
is dat de aanslag met aanslagnummer
o De gronden van het bezwaar. Met andere woorden waarom dienen we
het bezwaarschrift in? Waarom is de aanslag te hoog?
- Niet-ontvankelijk niet aan de bovengenoemde vereisten voldaan
inspecteur geeft termijn om ‘recht te zetten’.
- Ambtshalve vermindering het bezwaarschrift is niet-ontvankelijk verklaard.
Inspecteur kijkt alleen of de aanslag oké is. Is de aanslag oké? Dan kan er
alleen beroep tegen de niet-ontvankelijkheid worden gedaan.
- 6 weken beslistermijn verlenging mogelijk
- Belanghebbende kan ook een mondelinge toelichting geven ‘horen’
Beroep:
- Bij rechtbank
- Griffierechten art. 8:41 Awb
- Zelfde vereisten wat betreft:
o Beroepschrift
o Ontvankelijkheid
o Termijn
- Partijen oproepen verhoor (8:56 Awb)
Na indienen beroepschrift:
- Verweerschrift
- Conclusie repliek
- Conclusie dupliek
4
