Samenvatting huwelijk

Personen- en familierecht

Huwelijk:

Wat is de juridische betekenis vh huwelijk?

Huwelijk = overeenkomst waarbij 2 toekomstige echtgenoten zich ten opzichte van elkaar gaan
verbinden om een duurzame levensgemeenschap te stichten.

Huwelijk heeft wederzijdse rechten en plichten tot gevolg.

 Titel 5 BW (hfst 4 & 6)

Privaatrechtelijke, meerzijdige, plechtige rechtshandeling

Huwelijk geldig: grond & vormvoorwaarden (hfst 2 titel 5 BW)

Belangrijke kenmerken huwelijk:

 Institutioneel karakter: je treedt toe tot het instituut (geregeld in de wet)
o Geen contractvrijheid (men moet voldoen aan alle strikte voorwaarden en gevolgen
die wetgeving oplegt van huwelijk)
o Ze raken openbare orde (men moet wettelijke regels volgen)
 Plechtig (er vloeien ontzettend veel gevolgen uit voort, waar men niet makkelijk kan vanaf
maken)
 Vormgebonden karakter

Concubinaat = het feitelijk samenwonen zonder gehuwd te zijn. Dit is niet geinstutionaliseerd,
vormgebonden, dus contractuele vrijheid. Geen beroep doen op huwelijksrechten en verplichtingen.

Andere overeenkomsten dan huwelijk hebben andere formaliteiten!

Formaliteiten huwelijk niet heeft gevolgd huwelijk niet geldig!



Wie mag wanneer en met wie trouwen?

Art. 143-163 BW grondvoorwaarden & vormvoorwaarden  beiden vervuld voor geldig huwelijk!

Grondvoorwaarden: niet vanbuiten leren, zie wetboek

 Huwbare leeftijd: 18,
 minderjarigen kunnen huwen (toestemming van beide ouders) + opheffing vragen
 Toestemming beide ouders
o Geldig en vrij, dus niet in dronken toestand
o Handelingsonbekwamen: zelf machtiging vragen aan vrederechter om te kunnen
huwen
 Geen bigamie: je mag geen 2x trouwen
 Vrij van wilsgebreken, dus geen dwaling, bedrog, geweld…
o Dwaling kan worden aanvaard als het te maken heeft met de fysieke persoon bv.
gehuwd met verkeerde tweelingbroer, ander idee burgerlijke identiteit dus persoon
is vreemdeling in plaats van Belg.
o Dwaling omtrent kenmerk zoals psychologische problemen
Geweld wordt wel aanvaard als nietigheidsgrond, ook als 1 van de echtgenoten onder
bedreiging zijn toestemming gaf

, Personen- en familierecht

 Huwelijksintentie: huwelijk gericht om een duurzame levensgemeenschap op te bouwen art.
146 bis
 Geen verboden bloed-/aanverwantschap: art. 161-163 BW
o ouders kinderen
o broers en zussen
o ooms en tantes met neven/nichten  relatief verbod: men vrijstelling kan vragen
o stiefouder en stiefkind  relatief verbod
o schoonouders en schoonkind  relatief verbod
 Verschillend geslacht = niet langer een grondvoorwaarde!



Bloedverwantschap vs aanverwantschap:

=verwantschap/relatie die tussen personen bestaan

Bloed: relatie gevolg van afstamming

 Graad: afstand binnen familiale verwantschap
 Lijn: rechte lijn, zijlijn

Aan: relatie gevolg van een huwelijk



Vormvoorwaarden:

Men moet eerst trouwen voor gemeente, dan pas voor kerk

 Vooraf aan huwelijk aangifte doen met wachttermijn (minstens 14 dagen) art. 164 BW
 Huwelijksvoltrekking art. 165 BW
o Gehuwd binnen 6 maand na aangifte
o Openbaarheid: voor de ambtenaar van burgerlijke stand + getuigen
o Huwelijksakte wordt verlijd



Wat als voorwaarden niet worden nageleefd?  vernietigbaar

 Absolute nietigheidsgrond
o Huwelijksbeletsels die heel belangrijk zijn, die moeten worden nageleefd, maar niet
werden nageleefd art. 184
o BW: hoofdstuk 4, vanaf art. 180
 Relatieve nietigheidsgrond
o Niet-volkomen afdoende huwelijksbeletsels bv. wilsgebreken art. 180
 Bij dwaling kan enkel persoon die gedwaald heeft nietigheid vragen
 Sanctie zonder nietigheid
o Verbiedende huwelijksbeletsels bv. wachttermijn werd niet nageleefd, dus geldboete
art. 192

Gevolg vernietiging huwelijk?

Het is alsof huwelijk nooit heeft bestaan