Burgerschap
1.1 Burger is mens
mens staan in relatie
mensen zijn voor hun (voort) bestaan afhankelijk van andere mensen
ze worden dus gedwongen om samen te leven
de mens in relatie tot:
o god: God schiep de mens naar zijn beeld (genisis 1)
o zijn medemens: mens is een redelijk schepsel (verstand) en is onderscheiden van
dieren
o de natuur: de opdracht (al in het paradijs) om deze aarde te bouwen en te bewaren
socialisatie is: alles wat men van en aan elkaar leren.
o Internalisatie: je verinnerlijkt (neemt over van) elkaar
o Imiteren: je doet alles zonder na te denken na
wat houd ons in toom?
o Waarden: ideeën die we waardevol vinden
o Normen: regels
o Macht: het vermogen een ander jouw op wilt leggen
o Gezag: geaccepteerde macht
o Waarom?:
1. Erkenning (wet)
Traditie (ouders)
Respect (rico verhoeven)
o Respect: “omzien naar”, geeft aan dat iemand rekening houd met de ander
o Sociale controle: regulerende, corrigerende werking die burgers onderling op elkaar
uitoefenen. Bijv: persoon aanspreken die asbak leeggooit op straat.
o Informele sociale controle: als jij je medemens een beetje in de gaten houd.
Bijvoorbeeld als de buurvrouw een hele dag haar gordijnen dicht heeft dat je even
gaat kijken hoe het met haar gaat
o Formele sociale controle: is een gezagsdrager die de controle uitvoert. Bijvoorbeeld
de politie die in de wijk zijn controleronde doet.
1.2 burger in Nederland
koning Willem I (1915):
o zoon van stadhouder Willem V.
o werd koning van een eenheidsstaat.
de eerste spoorlijn (1939):
o werd feestelijk geopend, stoomlocomotief de arend deed er 25 min over van
Amsterdam naar Haarlem.
o Mensen vonden het maar niets. Er waren wat aarzelingen.
, o De oude lijn werd al snel de lijn van Amsterdam naar Rotterdam.
De grondwet (1948):
o grondwet is de belangrijkste wet van een land.
o Bepaald wie de macht in een land heeft.
o Nederlandse grondwet bepaald wat de rol van de koning(in) en de ministers is.
o de grondrechten zijn de rechten die de burgers hebben tegenover de staat.
o In de eerste artikel van de grondwet belooft dat alle mensen door de overheid
behandeld worden.
Verzet tegen kinderarbeid:
o in de 19e eeuw was kinderarbeid heel normaal.
o Zo konden de kinderen helpen met geld verdienen zodat ze genoeg eten hadden.
o De leerplicht maakte een einde aan alle kinderarbeid.
o Ouders waren verplicht om kinderen van 7 t/m 12 naar school te sturen.
o Kinderwet van houten zegt dat je niet mag werken voor je 12e.
Aletta Jacobs:
o was de eerste vrouw in de geschiedenis die werd toegelaten op een universiteit.
o Haar hele leven is ze opgekomen voor de vrouwen rechten.
o In 1980 werd de wet op gelijke behandeling van mannen en vrouwen aangenomen
Eerste wereldoorlog: 1914-1818:
o de centralen (Duitsland, Oostenrijk, Turkije) tegen de geallieerden (Frankrijk, Groot-
Brittannië, Rusland)
o nieuw in deze oorlog was gebruik van gifgas
o miljoenen slachtoffers
o 1918 gaven de centralen zich gewonnen
o Voedsel was schaars en ging op de bon
de crisisjaren 1929-1940:
o lange periode van krimp in de economie en van grote werkeloosheid
o begon in de VS na de ‘beurskrach’ en kreeg snel de hele wereld in haar greep.
o ¼ Nederlanders was langer dan 1 jaar werkeloos
o Regering besloot werkelozen financiële steun te geven.
o Begroting moest sluitend zijn
o De gulden winde Colijn lange tijd niet tornen
Anne Frank:
o Geboren in joods gezin in Frankfurt
o 1933 vluchtte ze naar Amsterdam
o Hitler was aan de macht gekomen en maakte een begin om de joden uit het land te
laten verdwijnen
o Ze doken onder achter het bedrijf van Vader Frank
o Daar begon Anne haar dagboek waarmee ze na de oorlog bekend werd
o Later als ze vrij zou zijn wilde ze schrijver zijn
o Anne stierf in 1945 in het Duitse concentratie kamp bergen-belsen
Indonesië
o Indonesië werd onafhankelijk
o Er was veel voor gevochten
o Na de 2e wereldoorlog kon Nederland zich niet meer winnen
Willem Drees
o Populairste minister president
o Was voor Nederlands samenleving vader figuur
o Die rol had hij te danken aan zijn ‘noodvoorziening voor ouden van dagen’
o Hij heeft de AOW opgezet
1.1 Burger is mens
mens staan in relatie
mensen zijn voor hun (voort) bestaan afhankelijk van andere mensen
ze worden dus gedwongen om samen te leven
de mens in relatie tot:
o god: God schiep de mens naar zijn beeld (genisis 1)
o zijn medemens: mens is een redelijk schepsel (verstand) en is onderscheiden van
dieren
o de natuur: de opdracht (al in het paradijs) om deze aarde te bouwen en te bewaren
socialisatie is: alles wat men van en aan elkaar leren.
o Internalisatie: je verinnerlijkt (neemt over van) elkaar
o Imiteren: je doet alles zonder na te denken na
wat houd ons in toom?
o Waarden: ideeën die we waardevol vinden
o Normen: regels
o Macht: het vermogen een ander jouw op wilt leggen
o Gezag: geaccepteerde macht
o Waarom?:
1. Erkenning (wet)
Traditie (ouders)
Respect (rico verhoeven)
o Respect: “omzien naar”, geeft aan dat iemand rekening houd met de ander
o Sociale controle: regulerende, corrigerende werking die burgers onderling op elkaar
uitoefenen. Bijv: persoon aanspreken die asbak leeggooit op straat.
o Informele sociale controle: als jij je medemens een beetje in de gaten houd.
Bijvoorbeeld als de buurvrouw een hele dag haar gordijnen dicht heeft dat je even
gaat kijken hoe het met haar gaat
o Formele sociale controle: is een gezagsdrager die de controle uitvoert. Bijvoorbeeld
de politie die in de wijk zijn controleronde doet.
1.2 burger in Nederland
koning Willem I (1915):
o zoon van stadhouder Willem V.
o werd koning van een eenheidsstaat.
de eerste spoorlijn (1939):
o werd feestelijk geopend, stoomlocomotief de arend deed er 25 min over van
Amsterdam naar Haarlem.
o Mensen vonden het maar niets. Er waren wat aarzelingen.
, o De oude lijn werd al snel de lijn van Amsterdam naar Rotterdam.
De grondwet (1948):
o grondwet is de belangrijkste wet van een land.
o Bepaald wie de macht in een land heeft.
o Nederlandse grondwet bepaald wat de rol van de koning(in) en de ministers is.
o de grondrechten zijn de rechten die de burgers hebben tegenover de staat.
o In de eerste artikel van de grondwet belooft dat alle mensen door de overheid
behandeld worden.
Verzet tegen kinderarbeid:
o in de 19e eeuw was kinderarbeid heel normaal.
o Zo konden de kinderen helpen met geld verdienen zodat ze genoeg eten hadden.
o De leerplicht maakte een einde aan alle kinderarbeid.
o Ouders waren verplicht om kinderen van 7 t/m 12 naar school te sturen.
o Kinderwet van houten zegt dat je niet mag werken voor je 12e.
Aletta Jacobs:
o was de eerste vrouw in de geschiedenis die werd toegelaten op een universiteit.
o Haar hele leven is ze opgekomen voor de vrouwen rechten.
o In 1980 werd de wet op gelijke behandeling van mannen en vrouwen aangenomen
Eerste wereldoorlog: 1914-1818:
o de centralen (Duitsland, Oostenrijk, Turkije) tegen de geallieerden (Frankrijk, Groot-
Brittannië, Rusland)
o nieuw in deze oorlog was gebruik van gifgas
o miljoenen slachtoffers
o 1918 gaven de centralen zich gewonnen
o Voedsel was schaars en ging op de bon
de crisisjaren 1929-1940:
o lange periode van krimp in de economie en van grote werkeloosheid
o begon in de VS na de ‘beurskrach’ en kreeg snel de hele wereld in haar greep.
o ¼ Nederlanders was langer dan 1 jaar werkeloos
o Regering besloot werkelozen financiële steun te geven.
o Begroting moest sluitend zijn
o De gulden winde Colijn lange tijd niet tornen
Anne Frank:
o Geboren in joods gezin in Frankfurt
o 1933 vluchtte ze naar Amsterdam
o Hitler was aan de macht gekomen en maakte een begin om de joden uit het land te
laten verdwijnen
o Ze doken onder achter het bedrijf van Vader Frank
o Daar begon Anne haar dagboek waarmee ze na de oorlog bekend werd
o Later als ze vrij zou zijn wilde ze schrijver zijn
o Anne stierf in 1945 in het Duitse concentratie kamp bergen-belsen
Indonesië
o Indonesië werd onafhankelijk
o Er was veel voor gevochten
o Na de 2e wereldoorlog kon Nederland zich niet meer winnen
Willem Drees
o Populairste minister president
o Was voor Nederlands samenleving vader figuur
o Die rol had hij te danken aan zijn ‘noodvoorziening voor ouden van dagen’
o Hij heeft de AOW opgezet
