Arbeid en bevalling 1
CTG interpretatie: FIGO-richtlijnen
• C = cardio (foetale hartactiviteit)
• T = toco (maternele contracties)
• G = grafie (schijven
• 2 doppen, een om de harttonen van baby te beluisteren (op de rug van de baby plaatsen),
een om de contracties te meten (ter hoogte van de fundus). Je maakt deze doppen vast met
banden. Je laat dit tenminste 30min zitten het liefst.
• Reden/doel = beoordelen van de foetale conditie tijdens zwangerschap en arbeid (hypoxie =
zuurstof tekort. Dit wil je opsporen zodat je tijdig kan ingrijpen)
• CTG eigenlijk alleen in situaties van pathologie. Maar tegenwoordig ook heel vaak in de
fysiologie. In principe is doptone in fysiologie voldoende
• Periodieke (intermitterende) auscultatie: doptone / stethoscoop van Pinard
KCE richtlijnen
• De guidelines bevelen periodieke auscultatie (met Pinard stethoscoop of Doptone) aan om
het foetale hartritme te monitoren tijdens de actieve ontsluitingsfase bij zwangere vrouwen
zonder complicaties.
• Cardiotocografie moet worden overwogen in geval van klinische redenen (complicaties) of
op verzoek van de vrouw.
Het is aanbevolen om intermitterende auscultatie van het foetale hart toe te passen op voorwaarde
dat de auscultatie elke 15 minuten gedurende minstens één minuut en onmiddellijk na een
contractie plaats vindt. Men zal een continue foetale monitoring (CTG) uitvoeren als de bestaffing
geen intermitterende auscultatie toelaat, of op vraag van de parturiënte.
Normale hartfrequentie gedurende de zwangerschap:
• 170 bpm op 9-10 weken
• 155 bpm op 20 weken
• 140 bpm op 30 weken
• 135 bpm à term
• Belangrijk om te weten dat aan het begin de harttonen hoger liggen
Voor 1e jaar moet je alleen kunnen interpreteren (wat zie ik) en volgend jaar gaan we classificeren
(wat is goed en wat is slecht)
• Duur (minstens 30min) en kwaliteit van de
registratie
1. Snelheid (1cm/min)
2. 10 minuten totaal
3. Foetale hartslagfrequentie (50-210 sl/min)
hier buiten wordt niet weergegeven op het papier.
4. Uterusactiviteit (0-100 relatieve eenheden)
5. Tijd en datum
6. Transducers (FECG (inwendig op caput baby)
of US (ultra sono -> leren we op school), TOCO
(uitwendige dop die we op de ter hoogte vd
fundus op de baarmoeder plaatsen) of
IUP(inwendig))
, • Basishartfrequentie
• Variabiliteit (Variatie in het hartritme)
• Acceleraties (versnellingen in het hartritme)
• Deceleraties (dalingen in het hartritme)
• Registratie van contracties
Zorg dat je een goed signaal hebt bij je CTG!
Meestal krijg je wel een alarm als het signaal zo slecht is.
Basishartfrequentie:
- gemiddelde FHF bij registratie die vrij stabiel is.
- gedurende een periode van 10 minuten
- uitsluiting van acceleraties en deceleraties! Dit neem je niet
mee in de gemiddelde
- waarden i.f.v. een voldragen foetus
Tegenwoordig gebruiken we 110-160 sl/min als gemiddelde
hartfrequentie
Het hartritme van de foetus wordt in belangrijke mate beïnvloed door het autonome zenuwstelsel, nl
de ortho- en parasympatische zenuwen. Orthosympatische stimuli bewerkstelligen activatie van de
cardiovasculaire respons en dus een verhoging van het hartritme. Parasympathische effecten hebben
een relaxerende invloed en dus een verlaging van het hartritme.
Variabiliteit
- slag-tot-slag variatie die het hart van de foetus maakt
- korte termijn variabiliteit
- kan veranderen in de loop van de tijd (slaap ↔ activiteit)
- dit is dan minder gevarieerd, een baby slaapt vaak
30-45 min
- je kan alleen aangeven normaal/verlaagd/saltatoor. Er is geen waarde die je eraan vast kan
plakken
- Het autonome zenuwstelsel is nooit in rust en oefent een constante invloed uit op het hart en
vaatstelsel met variaties van seconde tot seconde. Die variaties zorgen voor een constante
verandering van het cardiale basisritme, de zogenaamde slag – tot – slag variabiliteit.
Premature baby’s hebben een lagere variabiliteit, naarmate het autonome zenuwstelsel
ontwikkelt zal de variabiliteit toenemen.
,Acceleraties
- 3 oranje pijltjes zijn voorbeelden
- versnelling/verhoging van de foetale hartfrequentie van
minimaal 15 slagen en minimaal 15 seconden
- is normaal, heeft te maken met bewegingen. Dit is een
teken van reactiviteit van de foetus.
- liefst minstens 2 acceleraties per half uur. Dit is goed.
Alles wat boven de 2 zit is prima. 20 is prima!
- wel echt min 15 slagen en 15 sec
Deceleraties
intermitterende daling in hartfrequentie
> 15 slagen
> 15 seconden
2 vormen deceleraties:
- u vormige en een v vormige!
Uniforme deceleratie:
Betrek de contracties hierbij!
Trek een denkbeeldig lijntje:
- vroeg: deceleratie op hoogtepunt van de contractie
- laat: deceleratie begint op het hoogte punt van de
contractie
Variabele deceleratie:
- kijk naar hoe lang duurt de deceleratie
- DUUR IS BELANGRIJKST
-minder dan 1 min -> ongecompliceerde deceleratie
- meer dan 1 min -> gecompliceerde deceleratie
- 60 slagen mag je even vergeten (voor 2e leerjaar)
- je hoeft nu niet te kijken naar of de deceleratie vroeg of
laat is
, Langdurige deceleraties:
In examen komt dit niet, dit geef je dan gewoon aan als een
variabele die langer dan 1 min duurt.
Kortom:
Registratie van contracties:
Belangrijk is dat je kan aangeven
hoeveel contracties er zijn per 10
min
Duur van contractie is ook
belangrijk
Intensiteit kan je niet beoordelen
op CTG
Gaat hij terug in de basale tonus
CTG interpretatie: FIGO-richtlijnen
• C = cardio (foetale hartactiviteit)
• T = toco (maternele contracties)
• G = grafie (schijven
• 2 doppen, een om de harttonen van baby te beluisteren (op de rug van de baby plaatsen),
een om de contracties te meten (ter hoogte van de fundus). Je maakt deze doppen vast met
banden. Je laat dit tenminste 30min zitten het liefst.
• Reden/doel = beoordelen van de foetale conditie tijdens zwangerschap en arbeid (hypoxie =
zuurstof tekort. Dit wil je opsporen zodat je tijdig kan ingrijpen)
• CTG eigenlijk alleen in situaties van pathologie. Maar tegenwoordig ook heel vaak in de
fysiologie. In principe is doptone in fysiologie voldoende
• Periodieke (intermitterende) auscultatie: doptone / stethoscoop van Pinard
KCE richtlijnen
• De guidelines bevelen periodieke auscultatie (met Pinard stethoscoop of Doptone) aan om
het foetale hartritme te monitoren tijdens de actieve ontsluitingsfase bij zwangere vrouwen
zonder complicaties.
• Cardiotocografie moet worden overwogen in geval van klinische redenen (complicaties) of
op verzoek van de vrouw.
Het is aanbevolen om intermitterende auscultatie van het foetale hart toe te passen op voorwaarde
dat de auscultatie elke 15 minuten gedurende minstens één minuut en onmiddellijk na een
contractie plaats vindt. Men zal een continue foetale monitoring (CTG) uitvoeren als de bestaffing
geen intermitterende auscultatie toelaat, of op vraag van de parturiënte.
Normale hartfrequentie gedurende de zwangerschap:
• 170 bpm op 9-10 weken
• 155 bpm op 20 weken
• 140 bpm op 30 weken
• 135 bpm à term
• Belangrijk om te weten dat aan het begin de harttonen hoger liggen
Voor 1e jaar moet je alleen kunnen interpreteren (wat zie ik) en volgend jaar gaan we classificeren
(wat is goed en wat is slecht)
• Duur (minstens 30min) en kwaliteit van de
registratie
1. Snelheid (1cm/min)
2. 10 minuten totaal
3. Foetale hartslagfrequentie (50-210 sl/min)
hier buiten wordt niet weergegeven op het papier.
4. Uterusactiviteit (0-100 relatieve eenheden)
5. Tijd en datum
6. Transducers (FECG (inwendig op caput baby)
of US (ultra sono -> leren we op school), TOCO
(uitwendige dop die we op de ter hoogte vd
fundus op de baarmoeder plaatsen) of
IUP(inwendig))
, • Basishartfrequentie
• Variabiliteit (Variatie in het hartritme)
• Acceleraties (versnellingen in het hartritme)
• Deceleraties (dalingen in het hartritme)
• Registratie van contracties
Zorg dat je een goed signaal hebt bij je CTG!
Meestal krijg je wel een alarm als het signaal zo slecht is.
Basishartfrequentie:
- gemiddelde FHF bij registratie die vrij stabiel is.
- gedurende een periode van 10 minuten
- uitsluiting van acceleraties en deceleraties! Dit neem je niet
mee in de gemiddelde
- waarden i.f.v. een voldragen foetus
Tegenwoordig gebruiken we 110-160 sl/min als gemiddelde
hartfrequentie
Het hartritme van de foetus wordt in belangrijke mate beïnvloed door het autonome zenuwstelsel, nl
de ortho- en parasympatische zenuwen. Orthosympatische stimuli bewerkstelligen activatie van de
cardiovasculaire respons en dus een verhoging van het hartritme. Parasympathische effecten hebben
een relaxerende invloed en dus een verlaging van het hartritme.
Variabiliteit
- slag-tot-slag variatie die het hart van de foetus maakt
- korte termijn variabiliteit
- kan veranderen in de loop van de tijd (slaap ↔ activiteit)
- dit is dan minder gevarieerd, een baby slaapt vaak
30-45 min
- je kan alleen aangeven normaal/verlaagd/saltatoor. Er is geen waarde die je eraan vast kan
plakken
- Het autonome zenuwstelsel is nooit in rust en oefent een constante invloed uit op het hart en
vaatstelsel met variaties van seconde tot seconde. Die variaties zorgen voor een constante
verandering van het cardiale basisritme, de zogenaamde slag – tot – slag variabiliteit.
Premature baby’s hebben een lagere variabiliteit, naarmate het autonome zenuwstelsel
ontwikkelt zal de variabiliteit toenemen.
,Acceleraties
- 3 oranje pijltjes zijn voorbeelden
- versnelling/verhoging van de foetale hartfrequentie van
minimaal 15 slagen en minimaal 15 seconden
- is normaal, heeft te maken met bewegingen. Dit is een
teken van reactiviteit van de foetus.
- liefst minstens 2 acceleraties per half uur. Dit is goed.
Alles wat boven de 2 zit is prima. 20 is prima!
- wel echt min 15 slagen en 15 sec
Deceleraties
intermitterende daling in hartfrequentie
> 15 slagen
> 15 seconden
2 vormen deceleraties:
- u vormige en een v vormige!
Uniforme deceleratie:
Betrek de contracties hierbij!
Trek een denkbeeldig lijntje:
- vroeg: deceleratie op hoogtepunt van de contractie
- laat: deceleratie begint op het hoogte punt van de
contractie
Variabele deceleratie:
- kijk naar hoe lang duurt de deceleratie
- DUUR IS BELANGRIJKST
-minder dan 1 min -> ongecompliceerde deceleratie
- meer dan 1 min -> gecompliceerde deceleratie
- 60 slagen mag je even vergeten (voor 2e leerjaar)
- je hoeft nu niet te kijken naar of de deceleratie vroeg of
laat is
, Langdurige deceleraties:
In examen komt dit niet, dit geef je dan gewoon aan als een
variabele die langer dan 1 min duurt.
Kortom:
Registratie van contracties:
Belangrijk is dat je kan aangeven
hoeveel contracties er zijn per 10
min
Duur van contractie is ook
belangrijk
Intensiteit kan je niet beoordelen
op CTG
Gaat hij terug in de basale tonus
