Samenvatting Basiszorgverlening Vroedkunde jaar 1 KDG

BASISZORGVERLENING
UITWERKING
Inhoud
Leerdoelen.................................................................................................................................................................2
Leerdoel 1: Je omschrijft en categoriseert de bloedonderzoeken die aangevraagd kunnen worden tijdens een
zwangerschapsconsult en vult een laboformulier correct in. Je geeft in eigen woorden weer welke volgorde de
soorten tubes gebruikt moeten worden en verklaart waarom................................................................................2
Leerdoel 2: Je benoemt de vitale parameters en legt deze in eigen woorden uit. Je definieert de grenzen van de
fysiologie en je past deze toe in een gegeven casus.................................................................................................4
Leerdoel 3: Je licht de principes van hygiëne, steriliteit en de verschillende aspecten van ADL toe in het kader
van de 8 basisprincipes.............................................................................................................................................5
8 basisprincipes:....................................................................................................................................................5
Handhygiëne..........................................................................................................................................................6
Steriliteit................................................................................................................................................................7
ADL........................................................................................................................................................................9
Leerdoel 4: Je benoemt en licht toe hoe een goede rughygiëne in verschillende houdingen gewaarborgd kan
worden....................................................................................................................................................................10
Leerdoel 5: Je geeft en hanteert het meetinstrument bij wondzorg in de verschillende fasen van het
wondhelingsproces.................................................................................................................................................11
Type wondgenezing.............................................................................................................................................11
Wondobservatie..................................................................................................................................................12
Leerdoel 6: Je noemt de oorzaken en gevolgen van immobiliteit en de problemen ter hoogte van het
maagdarmstelsel rondom zwangerschap. Je geeft gepaste maatregelen om de risico's te beperken en licht deze
toe...........................................................................................................................................................................14
Problemen t.h.v. maagdarmstelsel.....................................................................................................................14
Slokdarm..........................................................................................................................................................14
Maag................................................................................................................................................................14
Dikke darm......................................................................................................................................................16
Immobiliteit.........................................................................................................................................................18
Complicaties t.h.v. de huid..............................................................................................................................18
Complicaties t.h.v. cardiovasculair stelsel.......................................................................................................19
Complicaties t.h.v. bewegingsstelsel..............................................................................................................19
Complicaties t.h.v. ademhalingsstelsel...........................................................................................................20
Complicaties op het maagdarmstelsel............................................................................................................20
Complicaties op urinair vlak............................................................................................................................20




1

,Leerdoel 7: Je stelt een SMART doelstelling op, noemt de verschillende fasen van het methodisch handelen en
licht deze toe...........................................................................................................................................................21



LEERDOELEN
1. Je omschrijft en categoriseert de bloedonderzoeken die aangevraagd kunnen worden tijdens een
zwangerschapsconsult en vult een laboformulier correct in. Je geeft in eigen woorden weer in welke
volgorde de soorten tubes moeten gebruikt worden en verklaart waarom.
2. Je benoemt de vitale parameters en legt deze in eigen woorden uit. Je definieert de grenzen van de
fysiologie en je past deze toe in een gegeven casus.
3. Je licht de principes van hygiëne, steriliteit en de verschillende aspecten van ADL toe in het kader van
de 8 basisprincipes.
4. Je benoemt en licht toe hoe een goede rughygiëne in verschillende houdingen gewaarborgd kan
worden.
5. Je geeft en hanteert het meetinstrument bij wondzorg in de verschillende fasen van het
wondhelingsproces.
6. Je noemt de oorzaken en gevolgen van immobiliteit en de problemen ter hoogte van het
maagdarmstelsel rondom zwangerschap. Je geeft gepaste maatregelen om de risico's te beperken en
licht deze toe.
7. Je stelt een SMART doelstelling op, noemt de verschillende fasen van het methodisch handelen en
licht deze toe.

LEERDOEL 1: JE OMSCHRIJFT EN CATEGORISEERT DE BLOEDONDERZOEKEN DIE
AANGEVRAAGD KUNNEN WORDEN TIJDENS EEN ZWANGERSCHAPSCONSULT EN VULT
EEN LABOFORMULIER CORRECT IN. JE GEEFT IN EIGEN WOORDEN WEER WELKE
VOLGORDE DE SOORTEN TUBES GEBRUIKT MOETEN WORDEN EN VERKLAART WAAROM.
Samenstelling van het bloed: bloedcellen en plasma.
Binnen plasma heb je het serum:
 Stollingseiwitten (geen onderdeel van het serum)
 Water
 Zouten en andere opgeloste stoffen
Binnen bloedcellen heb je:
 Bloedplaatjes
 Witte bloedcellen
 Rode bloedcellen

Stollingsproces:
Fibrinogeen  trombine  fibrine
Vorming fibrinewerk + opbouw bloedstolsel
Omzetting via:
 Extrinsieke weg (bv wonde)
 Intrinsieke weg (bv bloedtube)

Anticoagulantia = chemische stoffen die voorkomen dat het bloed kan stollen
Stoffen die Calcium-ionen binden
Stoffen die antitrombine stimuleren

Bloedafname: ingreep waarbij bloed wordt afgenomen
 Venapunctie: via een naald uit een ader
 Capillaire punctie: via een lancet uit onderhuidse capillaire venen
 Arteriële punctie: via een naald uit een slagader.

Waarom venapunctie?
- Lokalisatie


2

, - Venen zijn dunner dan arteriën
- Bloeding stopt snel

Indicaties:
 Bloedonderzoek voor diagnose, behandeling of evolutie van een ziekte
 Evacuerend: aderlating, wisseltransfusie

Laboformulier invullen:
 Let op indeling formulier, code, hoeveelheid, soort tube.
 Identificatie zorgvrager
 Identificatie + stempel aanvrager op formulier
 Nummering staal, barcode, datum aanvraag op buisje.
 Klinische informatie
 Dringend of niet? Nuchter of niet?

Soorten bloedtubes (SCHEF):
- Serumtube (geel/rood, zonder anticoagulantia)
- Natriumcitraat (blauw)
- Heparine (groen)
- EDTA (paars)
- Kaliumoxalaat + natriumfluoride (grijs)

EDTA: (paars)
Onderzoek op cellen
Hematologie of cytologie of kruisproef
Geen stolling, want Ca wordt geblokkeerd
Structuur en vorm blijft behouden
Bloedcellen worden niet beschadigd.
BELANGRIJK: NOOIT ALS EERSTE GEBRUIKEN EN LIEFST ALS KNELBAND AL IS VERWIJDERD.

Natriumcitraat: (blauw)
 Stollingstesten of hemostase
 Bloedcellen verschrompelen
 Ca wordt geblokkeerd  geen stokking
 BELANGRIJK TUBE ALTIJD VOLLEDIG VULLEN OMDAT VERHOUDING BLOED EN ADDITIEF CORRECT
MOET ZIJN EN NOOIT ALS EERSTE TUBE GEBRUIKEN EN NOOIT NA EDTA OF HEPARINETUBE

Heparine: (groen)
 Bloedgassen
 Remt vorming van trombine
 Lithium/astrup normaalwaarde: 7,35-7,45. Alkalose: Boven 7,45. Acidose: pH onder 7,35.
 Bij pasgeborene capillair of veneus
 Belangrijk: vermijdt luchtbellen; onmiddellijke analyse (spoed!)

Kaliumoxalaat + natriumfluoride: (grijs)
 Energieverbruik van bloedcellen wordt stilgelegd
 Onderzoeken: Glucose challenge test en OGTT.
 Als laatste buisje

Serumtube: (geel/rood)
o Bevat stollingsactivator onder vorm van poeder
o Onderaan tube doorzichtige gel die dient als serumseparator
o Biochemie, vetmetabolisme, substraten, infectieuze serologie, inflammatie, hormonen, vitaminen,
CRP, toxicologie

Aandachtspunten bloedtubes
- Goed mengen, 5-10 keer 180 graden draaien.

3