inleiding moleculaire biologie ( moleculaire biologie: door prof Claessens)
het leven
leven?
- beweging
- energie opname
- communiceren je moet al deze eigenschappen hebben om te leven!
- voortplanting (kristallen groeien ook)
- groei
- ( afgescheiden van de
omgeving)
samenstelling? = biomoleculen ⇒ vinden we enkel in levende organismen ( of levend
geweest)
1. eiwitten
2. vetten
3. suikers
4. nucleïnezuren
levende organismen bestaan uit cellen
prokaryoten eukaryoten
eenvoudig complexer
geen kern meerderre
geen organellen celorgananellen
kern met dna
centraal dogma van de moleculaire biologie
DNA --------------------------> RNA -----------------> protein -------------> eigenschappen
replicatie transcriptie translatie
bekijken we in detail want moet parate kennis zijn ( genetica, ziekteleer, oncologie..)
maar eerst bekijken we belangrijke mijlpalen en ontdekkingen in de biochemie
belangrijke ontdekkingen
1. mendel
, = ontdekte dat er genen bestaan, overerfbare delen die
coderen voor kenmerken en je geeft dan één kenmerk
door
➔ dominant kenmerk: zwz tot uiting
➔ recessief kenmerk: blijft verborgen
➔ intermediair kenmerk: je krijgt een tussenvorm (
rood // wit → roos)
2. Garrod
! alkaptonurie: ziekte waarbij door afwezigheid van een enzym een opstapeling is
van het zuur tyrosine waardoor kraakbeen en urine zwart wordt
⇒ vroeger: straf van God!
➔ onderzoek Garrod
➔ wees uit: komt door recessief kenmerk dat wordt overgedragen
(generaties op generatie)
➔ erfelijk linken aan biochemie ( eerste keer)
3. Flemming
= tekende delende cellen, zag dat zwarte staafjes deelden ( chromo: gekleurd,
somos: staafjes) maar wist nog niks zeker want moest nog gaan experimenteren
4. scheidingstechnieken
= manieren om substanties met een verschillende dichtheid van elkaar te
scheiden, gebeurt in een aantal stappen
1. cellen breken zodat organellen, kern… los komt van de cel (= maken
homogenaat ) door
- detergent: membraan lost op
- force: cel gaat barsten
- hoge frequenties van geluid
2. homogenaat: soepje met alle celorganellen
3. scheiden celorganellen? centrifugeren
= je gaat een buisje hebben met het homogenaat en dat steek je in de
centrifuge, die gaat ronddraaien zodat er harde g krachten werken en dan
krijgen we een pellet en een supernatans
traag? pellet kernen
iets sneller? pellet
mitochondrien
nog iets sneller? ….
, ⇒ zoveel/zo snel doen tot je krijgt wat je wou bereiken
⇒ twee manieren van centrifugeren
A. densiteit centrifuge manier 1
- in buisje: beneden hoge densiteit sucrose, daarboven iets lagere densiteit,
daarboven nog iets lagere… mengt niet!
- boven sucrose lagen: homogenaat met organellen
- laten centrifugeren
- dan: pellet → organellen met hoge densiteit en
bovenaan met lage densiteit
⇒ gradient op voorhand aanmaken
B. densiteit centrifuge manier 2
- op begin: soepje met alles dezelfde densiteit
- heel snelle centrifuge
- daardoor vormt gradient
- heeeel gevoelig, super nauwkeurig dus ( zelfs C15 en C14 hebben andere
banden)
⇒ gradient tijdens centrifuge
, DNA ( moleculaire biologie: door prof Claessens)
hoe wisten ze dat DNA dragers waren van kenmerken? geëvalueerd door experimenten…
1. Griffith
= bestudeerde pneumoniae; bacterie die longontsteking
veroorzaakt
- eerst altijd bacterie in muizen maar ze gingen
allemaal dood dus deed verder onderzoek op
petrischaaltjes
- kweekte bacterie paar keer → nieuw soort kolonie
→ niet dodelijke Rough vorm en dodelijke S vorm
⇒ dodelijkheid kenmerk verdween dus bij nieuwe kolonie, maar aan wat
hangt dat kenmerk af?
R + S* ( verhit) DOOD R + rna S leeft
R + eiwit S leeft R + polipeptide S leeft
⇒ conclusie: er zit iets in dna dat ervoor zorgt dat info doorgeeft
2. Hershay & Chase
- e-colis gekweekt
- bateriofagen daar 5min bijgezet en dan stopgezet ( hevig schudden)
- korte centrifuge → pellet van besmette e coli, fagen daarboven
- e-colis zijn ziek
- beginnen zelf fagen te maken ⇒ eiwit + dna ( heeft maar 2 bestanddelen)
⇒ nu simpele vraag: wat codeert? eiwit of dna?
⇒ zwavel aan eiwitten zetten , fosfor aan dna zetten
I. e colis met zwavel gelabelde eiwit, 5 min bij fagen,
centrifugeren… → radioactiviteit ( S) zit in
supernatans dusja eiwitten zitten er voor niks tussen
II. e colis met fosfor gelabelde dna, 5 min bij fagen,
centrifugeren.. → radioactiviteit (P) zit in pellet dus
check tis dnaaaaaa
structuur van dna
samenstelling van dna
het leven
leven?
- beweging
- energie opname
- communiceren je moet al deze eigenschappen hebben om te leven!
- voortplanting (kristallen groeien ook)
- groei
- ( afgescheiden van de
omgeving)
samenstelling? = biomoleculen ⇒ vinden we enkel in levende organismen ( of levend
geweest)
1. eiwitten
2. vetten
3. suikers
4. nucleïnezuren
levende organismen bestaan uit cellen
prokaryoten eukaryoten
eenvoudig complexer
geen kern meerderre
geen organellen celorgananellen
kern met dna
centraal dogma van de moleculaire biologie
DNA --------------------------> RNA -----------------> protein -------------> eigenschappen
replicatie transcriptie translatie
bekijken we in detail want moet parate kennis zijn ( genetica, ziekteleer, oncologie..)
maar eerst bekijken we belangrijke mijlpalen en ontdekkingen in de biochemie
belangrijke ontdekkingen
1. mendel
, = ontdekte dat er genen bestaan, overerfbare delen die
coderen voor kenmerken en je geeft dan één kenmerk
door
➔ dominant kenmerk: zwz tot uiting
➔ recessief kenmerk: blijft verborgen
➔ intermediair kenmerk: je krijgt een tussenvorm (
rood // wit → roos)
2. Garrod
! alkaptonurie: ziekte waarbij door afwezigheid van een enzym een opstapeling is
van het zuur tyrosine waardoor kraakbeen en urine zwart wordt
⇒ vroeger: straf van God!
➔ onderzoek Garrod
➔ wees uit: komt door recessief kenmerk dat wordt overgedragen
(generaties op generatie)
➔ erfelijk linken aan biochemie ( eerste keer)
3. Flemming
= tekende delende cellen, zag dat zwarte staafjes deelden ( chromo: gekleurd,
somos: staafjes) maar wist nog niks zeker want moest nog gaan experimenteren
4. scheidingstechnieken
= manieren om substanties met een verschillende dichtheid van elkaar te
scheiden, gebeurt in een aantal stappen
1. cellen breken zodat organellen, kern… los komt van de cel (= maken
homogenaat ) door
- detergent: membraan lost op
- force: cel gaat barsten
- hoge frequenties van geluid
2. homogenaat: soepje met alle celorganellen
3. scheiden celorganellen? centrifugeren
= je gaat een buisje hebben met het homogenaat en dat steek je in de
centrifuge, die gaat ronddraaien zodat er harde g krachten werken en dan
krijgen we een pellet en een supernatans
traag? pellet kernen
iets sneller? pellet
mitochondrien
nog iets sneller? ….
, ⇒ zoveel/zo snel doen tot je krijgt wat je wou bereiken
⇒ twee manieren van centrifugeren
A. densiteit centrifuge manier 1
- in buisje: beneden hoge densiteit sucrose, daarboven iets lagere densiteit,
daarboven nog iets lagere… mengt niet!
- boven sucrose lagen: homogenaat met organellen
- laten centrifugeren
- dan: pellet → organellen met hoge densiteit en
bovenaan met lage densiteit
⇒ gradient op voorhand aanmaken
B. densiteit centrifuge manier 2
- op begin: soepje met alles dezelfde densiteit
- heel snelle centrifuge
- daardoor vormt gradient
- heeeel gevoelig, super nauwkeurig dus ( zelfs C15 en C14 hebben andere
banden)
⇒ gradient tijdens centrifuge
, DNA ( moleculaire biologie: door prof Claessens)
hoe wisten ze dat DNA dragers waren van kenmerken? geëvalueerd door experimenten…
1. Griffith
= bestudeerde pneumoniae; bacterie die longontsteking
veroorzaakt
- eerst altijd bacterie in muizen maar ze gingen
allemaal dood dus deed verder onderzoek op
petrischaaltjes
- kweekte bacterie paar keer → nieuw soort kolonie
→ niet dodelijke Rough vorm en dodelijke S vorm
⇒ dodelijkheid kenmerk verdween dus bij nieuwe kolonie, maar aan wat
hangt dat kenmerk af?
R + S* ( verhit) DOOD R + rna S leeft
R + eiwit S leeft R + polipeptide S leeft
⇒ conclusie: er zit iets in dna dat ervoor zorgt dat info doorgeeft
2. Hershay & Chase
- e-colis gekweekt
- bateriofagen daar 5min bijgezet en dan stopgezet ( hevig schudden)
- korte centrifuge → pellet van besmette e coli, fagen daarboven
- e-colis zijn ziek
- beginnen zelf fagen te maken ⇒ eiwit + dna ( heeft maar 2 bestanddelen)
⇒ nu simpele vraag: wat codeert? eiwit of dna?
⇒ zwavel aan eiwitten zetten , fosfor aan dna zetten
I. e colis met zwavel gelabelde eiwit, 5 min bij fagen,
centrifugeren… → radioactiviteit ( S) zit in
supernatans dusja eiwitten zitten er voor niks tussen
II. e colis met fosfor gelabelde dna, 5 min bij fagen,
centrifugeren.. → radioactiviteit (P) zit in pellet dus
check tis dnaaaaaa
structuur van dna
samenstelling van dna
