Samenvatting colleges interpreteren, onderzoeken en theorie vormen deel 1

Inhoudsopgave
1 Inleiding..................................................................................................... 2
1.1 Pedagogisch onderzoek............................................................................................. 2
1.1.1 Tekst Foley.......................................................................................................... 5

2 Kwalitatief onderzoeksinterview: taalfilosofisch kader..................................5
2.1 Tekst Packer (H2) – The qualitative research interview.............................................7
2.2 Tekst Packer (H3) – Coderen (the analysis of qualitative interviews........................10
2.3 Nieuwe visie op taal: Wittgenstein (hoofdstukken door T. Moi)...............................12
2.4 Terug naar coderen.................................................................................................19

3 Kwalitatief onderzoeksinterview: hermeneutiek..........................................22
3.1 Tekst Sep................................................................................................................. 22
3.2 Hermeneutiek.......................................................................................................... 23
3.2.1 Schleiermacher (gebaseerd op tekst van Packer ).............................................23
3.2.2 Dilthey............................................................................................................... 25
3.2.3 Gadamer (delen terug te vinden in Sep)............................................................26
3.2.4 Ricoeur (tekst Sep)............................................................................................ 32

4 Artikel Amy Petersen: Imagining the possibilities: qualitative inquiry at the
intersections of race, gender, disability, and class.........................................34

5 Etnografische observatie – ethnographic fieldwork......................................35
5.1 Deel 1...................................................................................................................... 38
5.1.1 Participatie........................................................................................................ 38
5.1.2 Observatie......................................................................................................... 40
5.1.3 Writing............................................................................................................... 41
5.1.4 Field wordt bevraagd......................................................................................... 43
5.2 Deel 2 – rethinking  hernemen stappen voor positievere kijk..................................43
5.2.1 Field - Object..................................................................................................... 44
5.2.2 Participatie........................................................................................................ 46
5.2.3 Observatie......................................................................................................... 46
5.2.4 Schrijven............................................................................................................ 46
5.2.1 Dualisme........................................................................................................... 47
5.2.2 Miltstein............................................................................................................. 49
5.2.3 Tekst Geertz – Thick descriptions......................................................................52

6 Narrativiteit: verhalen als onderzoek – stories as insight.............................61

7 Interpretatieve sociale wetenschappen......................................................66
7.1 Angen – reviewing the validity debate.....................................................................66
7.2 Artikel Prosser - poetry and metaphor as responses to representational challenges
in critical narrative research..........................................................................................70
7.3 Artikel Cousins -the use of poetry in a spiral-patterned methodology for research
about love in early childhour......................................................................................... 71

1

,8 Feministische theorie................................................................................73


INTERPRETEREN, ONDERZOEKEN EN THEORIE
VORMEN DEEL 1
1 INLEIDING
Teksten:
 1_Foley_Epistemologies_Humanities_Sciences(2019).pdf
 2_Packer _Inhoudstabel-H2 en 3.pdf

Natuurwetenschappen  causaal empirisch analytisch onderzoek  oorzaak -gevolg
relaties; wat gaat er vooraf aan een bepaald fenomeen
o Probeert antecedenten te onderscheiden van concedenten
o Interesse in verklaren van fenomen (erklären) omdat deze voorspellen
Menswetenschappen
o Gedrags-en maatschappijwetenschappen (social & behaviour sciences) bv.
sociologie
 Geïnteresseerd in oorzaak-gevolg bv burn-out
 Doorgaans kwantitatief onderzoek
 Psychologie: bestuderen van menselijk gedrag, gaat empirisch analytisch
te werk want willen in zekere zin ook voorspellen en onderscheiden van
oorzaak – gevolg: “je dreigt in burn-out”
o Cultuurwetenschappen (humanities) bv. geschiedenis, filosofie, godsdienst
 Bestuderen culturele producten
 Doorgaans hermeneutisch, gaat niet om verklaren maar gaat om proberen
te begrijpen/inzicht te krijgen in deze producten
 inzicht – begrijpen (verstehen)
 Bv burn-out, hoe komt het dat we vandaag de dag zoveel te maken
hebben met burn-outs  je kijkt naar de condities waarbinnen een
fenomeen zich voordoet en vanuit die condities proberen we inzicht
te krijgen in waarom het zich voordoet in huidige maatschappij


1.1 PEDAGOGISCH ONDERZOEK
➢ Pedagogisch onderzoek bestaat uit 2 soorten methoden
o Voor kwantitatieve methoden heb je statistiek nodig. Statistiek en
kwantitatieve methoden gaan over erklären/verklaren.
o Voor kwalitatieve methoden heb je dit OPO nodig. Bij interpreteren en
kwalitatieve methoden gaat het over verstehen/begrijpen.




2

,Verstehen ⟷ ërklaren
Waar staat pedagogische wetenschappen? Onduidelijk! Hangt af van specifieke vraag
die je hebt. Kan geplaatst worden binnen gedrags- en maatschappijwetenschappen (wat
is de effectiviteit van iets?) maar ook bij cultuurwetenschappen .
Bv. parental burnout – wat zijn de oorzaken van een parental burnout? – zijn we
geen categorie aan het construeren omdat ouders zoveel tegelijk moeten doen?
Opvoeden is zodanig veranderd ten opzichte van vroeger dat het niet
verwonderlijk is dat ouders zo moe zijn?
Bv. parenting apps
 Wat is de effectiviteit ervan?  gedrags- en maatschappijwetenschappen
 Waarom denken we dat we parenting apps nodig hebben? In wat voor
conditie zitten we dat we denken dat we parenting apps nodig hebben? 
Cultuurwetenchappen
 Erklaren: “waarom ouders door parenting apps gemotiveerder?”
 Verstehen: “wat zijn die apps?”


Een interpretatieve benadering, wijsgerige reflectie en
empirische-analytische benadering:
Erklären versus Verstehen

Wat is iets begrijpen? Wat maakt dat het je het daarvoor niet begrijpen? Wanneer begrijp
je iets? Binnen de hermeneutiek is er onderscheidt tussen begrijpen en verstaan!

Wat is interpreteren? Kan je een grens trekken tussen een juiste en foute interpretatie?
Wanneer spreken we van een juiste/foute interpretatie?

Moet je zelf de ervaring hebben ondergaan voor je iets begrijpt?
 Bv.Moet je zelf kinderen hebben gehad of hebben om de ervaringen van
ouders te begrijpen?

 hebben te maken met de subjectiviteit van een onderzoek, want de onderzoeker is
nooit zelf-loos en dus steeds wel subjectief. : epistemoligsche discussie

Epistemologisch: leer van de kennis/wetenschappen, aard van kennisuitspraken
Epistème (kennis / wetenschap) – (logos)

Bestaat er iets als een objectief juiste interpretatie? Of zijn alle interpretaties juist
subjectief?

➢ Het verschil tussen oorzaken en redenen:
o Oorzaken = causaal
▪ Voorbeeld: ik zit in de les omdat ik hierheen gestapt ben.
o Redenen = betekenissen
▪ Voorbeeld: ik zit in de les omdat ik pedagoog wil worden
➢ Causaal-analytisch: bv. burn-out  welke factoren veroorzaken het?
➢ Bij verstehen: op zoek naar redenen
o Bv. burn-out: alleen is de vraag anders, “Hoe komt het dat we vandaag
spreken over burn-out?”
o Bv. knipoog: je hebt een bepaalde context ervoor nodig
➢ GeestesW: op niveau van symbolische systemen, betekenisvolle praktijken,
culturele praktijken, …


3

, ➢ Waar situeert PW?  hangt af van de vraag die gesteld wordt
o Erklaren: “Waarom ouders door parenting apps gemotiveerder?”
o Verstehen: “Wat zijn die apps?”




De interpretatieve benadering: enkele uitgangspunten
en kenmerken
 Betekenisgevend wezen
o Data = betekenissen uit eigen ervaringen, wij geven voortvurend betekenis
aan dingen
o Wat is betekenis? Waar vinden we betekenis?  taalfilosofie Wittgenstein
o Betekenislagen: zijn lagen die we moeten ontrafelen
o Mens gebruikt allerlei symbolen die we moeten proberen te begrijpen
 bv een knipoog is iets anders dan louter stofje in het oog (Geertz )
 Uitpakken van conceptuele lagen: greep te krijgen op waarom  interpretatieve
benadering
 Betekenis = context gebonden (language game)
o Groeien op in web van betekenissen en leren gaandeweg nuances
aanbrengen in het leve via taal  deze betekenissen zijn intersubjectief
(Wittgenstein)
o Betekenissen zijn gedeeld  ieder eigen fysieke, private ervaringen maar
via taal kan je ervaringen delen
 Geen strikt onderscheid wereld/taal (Wittgenstein)
o Als er geen mensen meer zijn om dingen te benoemen zoals we ze
doorgaans benoemen, zijn die dingen dan nog wat wij zeggen dat ze zijn?
Bv. stel dat wij morgen dood zijn, is een bril dan nog een bril?
o Betekenis van dingen zitten vervat in de taal
 Particuliere vs universele gemeenheden
o Goed kwalitatief onderzoek kan doorgans alleen gebeuren over particuliere
gevallen
o Op basis van andere onderzoeken zeg je iets over andere gevallen? Je
hoopt dat je onderzoek ook betrekking heeft op andere gevallen
 Wat kunnen we op basis van onderzoek in een bepaald gezin
zeggen over een ander gezin?
o Wat is het statuut van individuele beleving en ervaring en hoe verhoudt dit
zich tot andere mensen en groepen?
o  Doorgaans in Nw en gedragswetenschappen is men op zoek naar
wetmatigheden om voorspellingen te maken maar bestaat er zoiets als
wetmatigheden in de interpretatieve benaderingen en wat zou dit dan
kunnen zijn?
o Generaliseerbaarheid van het onderzoek -> generatief vermogen van een
onderzoek
 Jargon
o Analogieën die gemaakt worden komen vaak terug  sociaal/pedagogisch
handelen/praktijken => ‘spel’ of ‘tekst’
Bv. analogie pedagogisch handelen opvatten als … (op zoek naar geschreven en
ongeschreven regels  ‘spel’ of ‘tekst’
- ‘spel’ cf. Wittgenstein: op zoek gaan naar geschreven en ongeschreven regels die er
momenteel spelen
- ‘tekst’ cf. Gadamamer – hermeneutiek, Ricoeur): situatie proberen te lezen, alsof je een
roman leest. Je gaat op zoek welk soort discours er speelt en welk soort betekenissen er
zijn in het geheel.




4