Samenvatting Moleculaire biologie
DNA
Mutatie rate: de snelheid waarmee veranderingen optreden in DNA-sequentie
Silent mutaties: mutaties die geen effect hebben op de cel vb: verandering codon, maar
niet aminozuur
Somatische cellen: cellen waaruit het lichaam bestaat
Germ cellen: cellen die genetische informatie doorgeven van ouder naar nageslacht
Telomeren: uiteinde van DNA met repeterende sequentie die niet coderend is als
bescherming van genen
- Weghalen van de laatste primer → geen vrij 3’ uitende dus, na elke deling wordt
DNA korter
- Telomerase: enzym dat complementair aan de repeterende sequentie nucleotiden
kan binden en zo het DNA verlengt en dus telomeren maakt
o Reverse transcriptase: van RNA → DNA
o In cellen waar veel replicatie plaatsvindt vb: stamcellen
DNA supercoiling: conformatie die DNA aanneemt als er spanning op de helix komt te
staan
RNA
Coderend RNA: codeert voor eiwitten
Non coderend RNA: codeert niet voor eiwitten maar RNA is het eindproduct
DNA-replicatie
DNA-templating: de ene streng dient als voorbeeld voor de ander
Semiconservatief: door DNA-templating zal het nageslacht één originele streng meekrijgen
Synthese:
− Replicatie vork: actieve plek waar DNA-synthese plaatsvindt
o Initiator eiwitten: breken de H-bruggen tussen DNA om de twee strengen te
splitsen
− Origin of replication: begin synthese
− DNA primase: maakt RNA-primers
− Helicase: splitst twee DNA strengen
− DNA-polymerase: maakt nucleotiden (5’ → 3’ dus, nieuwe nucleotiden vast aan 3’
kant)
o Leading streng: continue synthese
o Lagging streng: synthese tegen richting van algemene synthese
▪ Okazaki fragmenten
▪ DNA ligase: verbinden Okazaki fragmenten
− DNA topoisomerases: ontwinden van DNA voor de replicatie vork (verligt
supercoiling) knippen om spanning los te laten → ligase bindt knip
, − Single-strand binding protein: bindt aan enkel strengs DNA zodat lagging strand
niet aan zichzelf bindt
− Holoenzym: zorgt voor binding van sliding clamp aan de DNA-polymerase
Proofreading: exonuclease activiteit in tegenoverstelde richting van DNA-synthese dus 3’→
5’
Exonuclease activiteit: verwijderen nucleïnezuur van uiteinde
Endonuclease activiteit: verwijderen nucleïnezuur midden in de keten
Verschil tussen replicatie en transcriptie:
− Product
o Replicatie: DNA
o Transcriptie: RNA
− H-binding product
o Replicatie: DNA blijft gebonden aan het template DNA
o Transcriptie: RNA blijft niet gebonden aan het template DNA
− Lengte product
o Replicatie: lange DNA streng
o Transcriptie: korte RNA streng
DNA
Mutatie rate: de snelheid waarmee veranderingen optreden in DNA-sequentie
Silent mutaties: mutaties die geen effect hebben op de cel vb: verandering codon, maar
niet aminozuur
Somatische cellen: cellen waaruit het lichaam bestaat
Germ cellen: cellen die genetische informatie doorgeven van ouder naar nageslacht
Telomeren: uiteinde van DNA met repeterende sequentie die niet coderend is als
bescherming van genen
- Weghalen van de laatste primer → geen vrij 3’ uitende dus, na elke deling wordt
DNA korter
- Telomerase: enzym dat complementair aan de repeterende sequentie nucleotiden
kan binden en zo het DNA verlengt en dus telomeren maakt
o Reverse transcriptase: van RNA → DNA
o In cellen waar veel replicatie plaatsvindt vb: stamcellen
DNA supercoiling: conformatie die DNA aanneemt als er spanning op de helix komt te
staan
RNA
Coderend RNA: codeert voor eiwitten
Non coderend RNA: codeert niet voor eiwitten maar RNA is het eindproduct
DNA-replicatie
DNA-templating: de ene streng dient als voorbeeld voor de ander
Semiconservatief: door DNA-templating zal het nageslacht één originele streng meekrijgen
Synthese:
− Replicatie vork: actieve plek waar DNA-synthese plaatsvindt
o Initiator eiwitten: breken de H-bruggen tussen DNA om de twee strengen te
splitsen
− Origin of replication: begin synthese
− DNA primase: maakt RNA-primers
− Helicase: splitst twee DNA strengen
− DNA-polymerase: maakt nucleotiden (5’ → 3’ dus, nieuwe nucleotiden vast aan 3’
kant)
o Leading streng: continue synthese
o Lagging streng: synthese tegen richting van algemene synthese
▪ Okazaki fragmenten
▪ DNA ligase: verbinden Okazaki fragmenten
− DNA topoisomerases: ontwinden van DNA voor de replicatie vork (verligt
supercoiling) knippen om spanning los te laten → ligase bindt knip
, − Single-strand binding protein: bindt aan enkel strengs DNA zodat lagging strand
niet aan zichzelf bindt
− Holoenzym: zorgt voor binding van sliding clamp aan de DNA-polymerase
Proofreading: exonuclease activiteit in tegenoverstelde richting van DNA-synthese dus 3’→
5’
Exonuclease activiteit: verwijderen nucleïnezuur van uiteinde
Endonuclease activiteit: verwijderen nucleïnezuur midden in de keten
Verschil tussen replicatie en transcriptie:
− Product
o Replicatie: DNA
o Transcriptie: RNA
− H-binding product
o Replicatie: DNA blijft gebonden aan het template DNA
o Transcriptie: RNA blijft niet gebonden aan het template DNA
− Lengte product
o Replicatie: lange DNA streng
o Transcriptie: korte RNA streng
