Adviseren
Inhoudsopgave
1 Adviseur.............................................................................................................. 3
1.1 Adviseren...................................................................................................... 3
1.2 Interne en externe adviseur..........................................................................3
1.3 Excellente adviseurs en goed advies............................................................3
1.4 Verschillende adviseursrollen........................................................................3
1.5 Competent adviseur...................................................................................... 4
1.6 Competent genoeg?...................................................................................... 5
2 Speelveld van de adviseur.................................................................................. 6
2.1 Betrokkenen bij het adviestraject..................................................................6
2.2 Formele organisatie....................................................................................... 6
2.3 Informele organisatie en organisatiestructuur..............................................7
2.5 Adviseurs in organisaties.............................................................................. 7
2.6 Prestatie-indicatoren..................................................................................... 8
2.7 Stagiair of afstudeerder als adviseur.............................................................8
2.8 Integriteit en gedragscode............................................................................ 9
3 Tienstappenplan Adviseur................................................................................. 10
3.1 Adviestrajecten........................................................................................... 10
3.2 Overzicht Tienstappenplan Adviseur...........................................................10
4 Sociale en communicatieve competenties........................................................12
4.1 Klantgericht werken.................................................................................... 12
4.2 Interviewen................................................................................................. 12
4.3 Actief luisteren............................................................................................ 12
4.4 Omgaan met weerstanden..........................................................................12
4.5 Onderhandelen............................................................................................ 13
4.6 Besluitvorming............................................................................................ 14
4.7 Presenteren................................................................................................. 14
4.8 Corresponderen........................................................................................... 14
4.9 Samenwerken............................................................................................. 15
5 Persoonlijke adviescompetenties.......................................................................16
5.1 Inlevingsvermogen...................................................................................... 16
5.2 Creatief denken........................................................................................... 17
5.3 Eigen houding en presentatie.....................................................................17
, 5.4 Regie houden.............................................................................................. 17
5.5 Omgaan met onzekerheid...........................................................................17
5.6 Methodisch werken..................................................................................... 18
5.7 Organiseren eigen werk.............................................................................. 18
5.8 Persoonlijk informatiebeheer.......................................................................18
6 Hulpmiddelen voor de adviseur.........................................................................20
6.1 SWOT-analyse............................................................................................. 20
6.2 Confrontatiematrix...................................................................................... 20
6.3 Brainstormen............................................................................................... 20
6.4 Delphimethode............................................................................................ 21
6.5 Nominaalmethode....................................................................................... 21
6.6 Mindmapping.............................................................................................. 21
6.7 Visgraatdiagram.......................................................................................... 21
6.8 Pareto-analyse............................................................................................ 22
6.9 Benchmarking............................................................................................. 22
6.10 Balanced scorecard................................................................................... 23
6.11 Interventiewiel.......................................................................................... 23
6.12 Flowcharts................................................................................................. 24
6.13 Methodisch werken volgens SPA...............................................................24
6.14 Cultuurdimensies van Hofstede................................................................25
6.15 Cultuurindeling Harrison........................................................................... 25
6.16 Social task management...........................................................................26
6.17 Social media en stakeholders....................................................................26
,1 Adviseur
1.1 Adviseren
Je kunt om advies vragen als je een belangrijke beslissing moet maken, maar
vaak krijg je ook ongevraagd advies. Telkens wanneer je iemand raad geeft die
voor een keuze staat, ben je aan het adviseren.
Een adviseur is iemand met een zekere deskundigheid die iets in een
organisatie probeert te veranderen of te verbeteren, zonder dat hij over directe
macht of middelen beschikt. Een adviseur is vaak verantwoordelijk voor het
gehele adviestraject en komt daarbij vaak met veel verschillende medewerkers
en diverse afdelingen in aanraking.
Een adviseur heeft invloed op de besluitvorming van degene die advies vraagt,
maar hij kan een besluit niet afdwingen. De beslissing wordt uiteindelijk gemaakt
door degene die het advies krijgt (vaak de directie of de managers).
Een professionele adviseur wordt ook wel consultant genoemd. Dit is dus
iemand die beroepsmatig anderen adviseert, en daarnaast helpt met de
uitvoering van het advies. Een manager vervult meestal de rol van
opdrachtgever van de adviseur.
1.2 Interne en externe adviseur
Er is een onderscheid tussen een interne adviseur en een externe adviseur.
Medewerkers van een stafafdeling geven meestal geen directe leiding aan
medewerkers op de afdelingen, maar ondersteunen het management.
Stafmedewerkers treden regelmatig op als interne adviseur. De
opdrachtgevers zijn veelal de lijnmanagers en directie. Over het algemeen is er
bij een interne adviesopdracht geen formele opdracht.
Een voordeel van het inschakelen van een externe adviseur is dat hij de
bedrijfshistorie niet kent en dus een objectieve en frisse kijk op de zaak kan
hebben. Ook heeft een externe adviseur vaak meer autoriteit en durft hij
makkelijker ingrijpende oplossingen voor te stellen.
Een nadeel van het inschakelen van een externe adviseur is dat deze vaak
veel duurder is, en de opgedane kennis blijft niet binnen de organisatie.
Een bedrijf kan een externe adviseur op verschillende manieren inhuren:
Als freelancer;
Van een adviesbureau;
Lenen van het moederbedrijf, een zusterbedrijf, een dochterbedrijf of een
andere vestiging;
Tijdelijk aannemen stagiair/afstudeerder.
1.3 Excellente adviseurs en goed advies
Enkele voorbeelden van adviezen, zoals “Ga een diploma halen!”, of “Life is too
short to spend it with assholes.”
1.4 Verschillende adviseursrollen
De rollen van een adviseur kunnen zijn:
Expert
, Handlanger
Partner
De adviseur die een expertrol heeft, concentreert zich op de oplossing van het
probleem. Je wordt dan ingehuurd voor je kennis.
De adviseur in de rol van handlanger voert uit wat de opdrachtgever heeft
bedacht. Een handlanger is iemand die zich laat gebruiken door zijn
opdrachtgever. Bijvoorbeeld: een bedrijf lijdt verliezen en moet weer gezonder
gemaakt worden. De directie heeft al bepaald dat kostenbesparing nodig is en
dat ontslagen onvermijdelijk zijn. De directie wil dit zelf niet meedelen en laat
een adviseur het slechte nieuws vertellen.
De adviseur in de rol van partner concentreert zich op hoe het adviestraject
moet plaatsvinden. Hij doorloopt het adviestraject samen met de klant en
ondersteunt de klant bij het vinden van antwoorden.
De rollen hangen af van de soort opdracht, je persoonlijke voorkeur en de wensen
van de klant.
Rol adviseur Expert Handlanger Partner
Rol Passief Passief Actief
opdrachtgever
Wie neemt Adviseur Opdrachtgever Gezamenlijk
besluiten inzake
de voortgang?
Plan van Adviseur Opdrachtgever Gezamenlijk
aanpak
Uitvoering Adviseur Adviseur Gezamenlijk
Samenwerking Niet vereist Niet nodig Vereist
Communicatie Beperkt Beperkt Wederzijds
Implementatie Adviseur schrijft Opdrachtgever In onderling
voor schrijft voor overleg adviseur
en opdrachtgever
Doel adviseur Probleem Opdracht Problemen
oplossen uitvoeren blijvend oplossen
Figuur 1 Rollen van een adviseur
1.5 Competent adviseur
Een competentie is de combinatie van kennis, vaardigheden,
persoonskenmerken en houding die nodig is om in een bepaalde beroepssituatie
goed te kunnen functioneren.
Wanneer is er sprake van een goed advies en wanneer ben je een
competente adviseur? Bedenk dat het geven van advies geen doel op zichzelf
is. De uitkomst van een adviestraject is het adviesproduct. De kwaliteit van
het advies dat uiteindelijk tot stand komt, wordt bepaald door je persoonlijke
eigenschappen, de algemene en vakspecifieke adviescompetenties, je gekozen
adviesrol en de hulpmiddelen die je tot je beschikking hebt.
Dus: persoonlijke eigenschappen + algemene adviescompetenties +
vakspecifieke adviescompetenties + gekozen adviesrol + hulpmiddelen
= adviesproduct.
Persoonlijke eigenschappen
Inhoudsopgave
1 Adviseur.............................................................................................................. 3
1.1 Adviseren...................................................................................................... 3
1.2 Interne en externe adviseur..........................................................................3
1.3 Excellente adviseurs en goed advies............................................................3
1.4 Verschillende adviseursrollen........................................................................3
1.5 Competent adviseur...................................................................................... 4
1.6 Competent genoeg?...................................................................................... 5
2 Speelveld van de adviseur.................................................................................. 6
2.1 Betrokkenen bij het adviestraject..................................................................6
2.2 Formele organisatie....................................................................................... 6
2.3 Informele organisatie en organisatiestructuur..............................................7
2.5 Adviseurs in organisaties.............................................................................. 7
2.6 Prestatie-indicatoren..................................................................................... 8
2.7 Stagiair of afstudeerder als adviseur.............................................................8
2.8 Integriteit en gedragscode............................................................................ 9
3 Tienstappenplan Adviseur................................................................................. 10
3.1 Adviestrajecten........................................................................................... 10
3.2 Overzicht Tienstappenplan Adviseur...........................................................10
4 Sociale en communicatieve competenties........................................................12
4.1 Klantgericht werken.................................................................................... 12
4.2 Interviewen................................................................................................. 12
4.3 Actief luisteren............................................................................................ 12
4.4 Omgaan met weerstanden..........................................................................12
4.5 Onderhandelen............................................................................................ 13
4.6 Besluitvorming............................................................................................ 14
4.7 Presenteren................................................................................................. 14
4.8 Corresponderen........................................................................................... 14
4.9 Samenwerken............................................................................................. 15
5 Persoonlijke adviescompetenties.......................................................................16
5.1 Inlevingsvermogen...................................................................................... 16
5.2 Creatief denken........................................................................................... 17
5.3 Eigen houding en presentatie.....................................................................17
, 5.4 Regie houden.............................................................................................. 17
5.5 Omgaan met onzekerheid...........................................................................17
5.6 Methodisch werken..................................................................................... 18
5.7 Organiseren eigen werk.............................................................................. 18
5.8 Persoonlijk informatiebeheer.......................................................................18
6 Hulpmiddelen voor de adviseur.........................................................................20
6.1 SWOT-analyse............................................................................................. 20
6.2 Confrontatiematrix...................................................................................... 20
6.3 Brainstormen............................................................................................... 20
6.4 Delphimethode............................................................................................ 21
6.5 Nominaalmethode....................................................................................... 21
6.6 Mindmapping.............................................................................................. 21
6.7 Visgraatdiagram.......................................................................................... 21
6.8 Pareto-analyse............................................................................................ 22
6.9 Benchmarking............................................................................................. 22
6.10 Balanced scorecard................................................................................... 23
6.11 Interventiewiel.......................................................................................... 23
6.12 Flowcharts................................................................................................. 24
6.13 Methodisch werken volgens SPA...............................................................24
6.14 Cultuurdimensies van Hofstede................................................................25
6.15 Cultuurindeling Harrison........................................................................... 25
6.16 Social task management...........................................................................26
6.17 Social media en stakeholders....................................................................26
,1 Adviseur
1.1 Adviseren
Je kunt om advies vragen als je een belangrijke beslissing moet maken, maar
vaak krijg je ook ongevraagd advies. Telkens wanneer je iemand raad geeft die
voor een keuze staat, ben je aan het adviseren.
Een adviseur is iemand met een zekere deskundigheid die iets in een
organisatie probeert te veranderen of te verbeteren, zonder dat hij over directe
macht of middelen beschikt. Een adviseur is vaak verantwoordelijk voor het
gehele adviestraject en komt daarbij vaak met veel verschillende medewerkers
en diverse afdelingen in aanraking.
Een adviseur heeft invloed op de besluitvorming van degene die advies vraagt,
maar hij kan een besluit niet afdwingen. De beslissing wordt uiteindelijk gemaakt
door degene die het advies krijgt (vaak de directie of de managers).
Een professionele adviseur wordt ook wel consultant genoemd. Dit is dus
iemand die beroepsmatig anderen adviseert, en daarnaast helpt met de
uitvoering van het advies. Een manager vervult meestal de rol van
opdrachtgever van de adviseur.
1.2 Interne en externe adviseur
Er is een onderscheid tussen een interne adviseur en een externe adviseur.
Medewerkers van een stafafdeling geven meestal geen directe leiding aan
medewerkers op de afdelingen, maar ondersteunen het management.
Stafmedewerkers treden regelmatig op als interne adviseur. De
opdrachtgevers zijn veelal de lijnmanagers en directie. Over het algemeen is er
bij een interne adviesopdracht geen formele opdracht.
Een voordeel van het inschakelen van een externe adviseur is dat hij de
bedrijfshistorie niet kent en dus een objectieve en frisse kijk op de zaak kan
hebben. Ook heeft een externe adviseur vaak meer autoriteit en durft hij
makkelijker ingrijpende oplossingen voor te stellen.
Een nadeel van het inschakelen van een externe adviseur is dat deze vaak
veel duurder is, en de opgedane kennis blijft niet binnen de organisatie.
Een bedrijf kan een externe adviseur op verschillende manieren inhuren:
Als freelancer;
Van een adviesbureau;
Lenen van het moederbedrijf, een zusterbedrijf, een dochterbedrijf of een
andere vestiging;
Tijdelijk aannemen stagiair/afstudeerder.
1.3 Excellente adviseurs en goed advies
Enkele voorbeelden van adviezen, zoals “Ga een diploma halen!”, of “Life is too
short to spend it with assholes.”
1.4 Verschillende adviseursrollen
De rollen van een adviseur kunnen zijn:
Expert
, Handlanger
Partner
De adviseur die een expertrol heeft, concentreert zich op de oplossing van het
probleem. Je wordt dan ingehuurd voor je kennis.
De adviseur in de rol van handlanger voert uit wat de opdrachtgever heeft
bedacht. Een handlanger is iemand die zich laat gebruiken door zijn
opdrachtgever. Bijvoorbeeld: een bedrijf lijdt verliezen en moet weer gezonder
gemaakt worden. De directie heeft al bepaald dat kostenbesparing nodig is en
dat ontslagen onvermijdelijk zijn. De directie wil dit zelf niet meedelen en laat
een adviseur het slechte nieuws vertellen.
De adviseur in de rol van partner concentreert zich op hoe het adviestraject
moet plaatsvinden. Hij doorloopt het adviestraject samen met de klant en
ondersteunt de klant bij het vinden van antwoorden.
De rollen hangen af van de soort opdracht, je persoonlijke voorkeur en de wensen
van de klant.
Rol adviseur Expert Handlanger Partner
Rol Passief Passief Actief
opdrachtgever
Wie neemt Adviseur Opdrachtgever Gezamenlijk
besluiten inzake
de voortgang?
Plan van Adviseur Opdrachtgever Gezamenlijk
aanpak
Uitvoering Adviseur Adviseur Gezamenlijk
Samenwerking Niet vereist Niet nodig Vereist
Communicatie Beperkt Beperkt Wederzijds
Implementatie Adviseur schrijft Opdrachtgever In onderling
voor schrijft voor overleg adviseur
en opdrachtgever
Doel adviseur Probleem Opdracht Problemen
oplossen uitvoeren blijvend oplossen
Figuur 1 Rollen van een adviseur
1.5 Competent adviseur
Een competentie is de combinatie van kennis, vaardigheden,
persoonskenmerken en houding die nodig is om in een bepaalde beroepssituatie
goed te kunnen functioneren.
Wanneer is er sprake van een goed advies en wanneer ben je een
competente adviseur? Bedenk dat het geven van advies geen doel op zichzelf
is. De uitkomst van een adviestraject is het adviesproduct. De kwaliteit van
het advies dat uiteindelijk tot stand komt, wordt bepaald door je persoonlijke
eigenschappen, de algemene en vakspecifieke adviescompetenties, je gekozen
adviesrol en de hulpmiddelen die je tot je beschikking hebt.
Dus: persoonlijke eigenschappen + algemene adviescompetenties +
vakspecifieke adviescompetenties + gekozen adviesrol + hulpmiddelen
= adviesproduct.
Persoonlijke eigenschappen
