De speurende, onderzoekende vpk: inleidend
Wetenschappelijk onderzoek:
= proces van het stellen en beantwoorden van vragen dat geleid wordt door een wetenschappelijke
methode
à systematisch, verfijnd en objectief zoeken naar antwoorden
à bevestigen of tegenspreken van veronderstellingen
à dus: kennis bevestigen, wijzigen en verbreden
Doelen wetenschappelijk onderzoek:
à kennis verruimen (algemeen doel)
à beschrijven van de werkelijkheid
à exploreren van de werkelijkheid (relaties leggen, onafhankelijk/afhangkelijk)
à toesten van verschijnselen
à verklaren van de werkelijkheid:
Bv: welke verklaringen zitter er achter wie dat er eerst mag gevaccineerd worden
Wetenschappelijk onderzoek is probleemoplossend en wil kennis vergroten
Onderzoeksterreinen voor de verpleegkundige praktijken:
à interventies (richtlijnen/evalueren van nieuwe interventies)
à diagnostiek (meetinstrumenten maken, betrouwbaarheid beoordelen, validiteit beoordelen)
Bv: zelfscreeningtest, meetschalen, pijnschaal
à beleving van de pt met betrekking tot de zorg
Bv: hoe beleeft de pt de fixatie
à onderwijs
à de organisatie waar je zorg verleent
Bv: zorgorganisatie, ziekenhuis met daghospitalisatie
Evidence based verplegen
Ontstaan:
Evolutie in zorg: verpleegkundig handelen
- Vroeger: gebaseerd op ervaringen, traditie en gezag
- Nu: focus op wetenschappelijk onderzoek
Definitie:
= gewetenvol, expliciet en oordeelkundig gebruik van de beste evidentie om beslissingen te nemen
voor individuele pt … integratie van de individuele klinische expertise … rekening houdend met de
voorkeuren, wensen en verwachtingen van de pt
EVB is het proces waarin vpk hun klinische beslissingen nemen op grond van:
- De beste onderzoeksresultaten
- Hun klinische ervaring
- De voorkeur van de pt
- De beschikbare middelen
1
,Evidence Based Verplegen (EVB):
à Waarom:
Nood aan:
- Kritische analyse van zorg: is het oké wat er nu gebeurt, is dit de beste methodiek, kritische
vragen stellen
- Systematische analyse van zorg
Draagt bij tot:
- Kwaliteitsvolle zorg: zorg gaat kwaliteitsvoller verlopen als we ons focussen op de
wetenschappelijke inzichten
- Professionalisering verpleegkunde: ik doe dit zo omdat uit onderzoek blijkt dat dit een
goede methodiek is en dit en dat zijn de voor- en nadelen
- Kosteneffectiviteit zorgverlening: als we direct de goede methodiek aanpassen
- Verantwoorden zorg: daarom doe ik dit, daarom op deze manier
Maar!
- Onderzoek is een noodzakelijk middel tot oplossing: niet alles is meetbaar of in feiten uit te
drukken
- Onderzoek is niet de oplossing op zich
à belang (voordelen):
Voor de verpleegkundige:
- Toename professionaliteit vak: verlenen van effectieve zorg
- Trots op het vak: verbeteren professionele status
- Verantwoording geleverde zorgen
- Voordelen aantoonvaar
- Betrokkenheid bij het bepalen van de beste zorg
Belang voor de maatschappij:
- Publieke verantwoording van de zorg
- Concurrentie tussen zorginstellingen dwingt tot betere kwaliteit
- Consistente besluitvorming is mogelijk
- Diversiteit in zorg neemt af
- Meer kosteneffectief
2
, Belang voor de patiënt:
- Kwaliteitsvolle zorg
- Consistente zorg
- Toegenomen begrip voor behandeling en onderzoek
- Toegenomen vertouwen in personeel
- Krijgt waar voor zijn geld
- Minder tijdsverspilling
Methodiek EBV
Startpunt EBV -> binnen de verpleegkundige praktijk
De verschillende fase tot EBV:
Fase 1: probleem wordt probleemstelling met onderzoeksvraag:
Vertrekkend vanuit een probleem kan een probleemstelling met onderzoeksvraag geformuleerd
worden.
Probleemstelling:
à beschrijft het probleem en toont de nood aan onderzoek aan
- Korte situering van het onderwerp
- Duidelijke definiëring van gebruikte termen
- Motivering van belang voor de praktijk
- Eventueel aangevuld met cijfermateriaal
--> de weg om tot de onderzoeksvraag te komen
Schrijfproces/probleemproces met speficieke onderzoeksvraag:
- Verkennende fase (probleemstelling)
à Kan ontstaan op basis van praktijkervaringen, vormingen literatuur, eigen idee
à opzoeken van algemene info over de vraag, idee of het onderwerp
- Fase 1 (probleemstelling)
o Situering van het onderwerp
o Het formuleren van een probleemstelling is op basis van argumentatie (wordt
gevonden in de verkennende fase)
- Fase 2 (probleemstelling)
o Verdere uitwerking van de kortere situering (in gekozen richting) bv: een observatie
uit de praktijk omschrijven, een link maken met vpk beroep, ..
- Fase 3 (onderzoeksvraag)
o Onderzoeksvraag
3
Wetenschappelijk onderzoek:
= proces van het stellen en beantwoorden van vragen dat geleid wordt door een wetenschappelijke
methode
à systematisch, verfijnd en objectief zoeken naar antwoorden
à bevestigen of tegenspreken van veronderstellingen
à dus: kennis bevestigen, wijzigen en verbreden
Doelen wetenschappelijk onderzoek:
à kennis verruimen (algemeen doel)
à beschrijven van de werkelijkheid
à exploreren van de werkelijkheid (relaties leggen, onafhankelijk/afhangkelijk)
à toesten van verschijnselen
à verklaren van de werkelijkheid:
Bv: welke verklaringen zitter er achter wie dat er eerst mag gevaccineerd worden
Wetenschappelijk onderzoek is probleemoplossend en wil kennis vergroten
Onderzoeksterreinen voor de verpleegkundige praktijken:
à interventies (richtlijnen/evalueren van nieuwe interventies)
à diagnostiek (meetinstrumenten maken, betrouwbaarheid beoordelen, validiteit beoordelen)
Bv: zelfscreeningtest, meetschalen, pijnschaal
à beleving van de pt met betrekking tot de zorg
Bv: hoe beleeft de pt de fixatie
à onderwijs
à de organisatie waar je zorg verleent
Bv: zorgorganisatie, ziekenhuis met daghospitalisatie
Evidence based verplegen
Ontstaan:
Evolutie in zorg: verpleegkundig handelen
- Vroeger: gebaseerd op ervaringen, traditie en gezag
- Nu: focus op wetenschappelijk onderzoek
Definitie:
= gewetenvol, expliciet en oordeelkundig gebruik van de beste evidentie om beslissingen te nemen
voor individuele pt … integratie van de individuele klinische expertise … rekening houdend met de
voorkeuren, wensen en verwachtingen van de pt
EVB is het proces waarin vpk hun klinische beslissingen nemen op grond van:
- De beste onderzoeksresultaten
- Hun klinische ervaring
- De voorkeur van de pt
- De beschikbare middelen
1
,Evidence Based Verplegen (EVB):
à Waarom:
Nood aan:
- Kritische analyse van zorg: is het oké wat er nu gebeurt, is dit de beste methodiek, kritische
vragen stellen
- Systematische analyse van zorg
Draagt bij tot:
- Kwaliteitsvolle zorg: zorg gaat kwaliteitsvoller verlopen als we ons focussen op de
wetenschappelijke inzichten
- Professionalisering verpleegkunde: ik doe dit zo omdat uit onderzoek blijkt dat dit een
goede methodiek is en dit en dat zijn de voor- en nadelen
- Kosteneffectiviteit zorgverlening: als we direct de goede methodiek aanpassen
- Verantwoorden zorg: daarom doe ik dit, daarom op deze manier
Maar!
- Onderzoek is een noodzakelijk middel tot oplossing: niet alles is meetbaar of in feiten uit te
drukken
- Onderzoek is niet de oplossing op zich
à belang (voordelen):
Voor de verpleegkundige:
- Toename professionaliteit vak: verlenen van effectieve zorg
- Trots op het vak: verbeteren professionele status
- Verantwoording geleverde zorgen
- Voordelen aantoonvaar
- Betrokkenheid bij het bepalen van de beste zorg
Belang voor de maatschappij:
- Publieke verantwoording van de zorg
- Concurrentie tussen zorginstellingen dwingt tot betere kwaliteit
- Consistente besluitvorming is mogelijk
- Diversiteit in zorg neemt af
- Meer kosteneffectief
2
, Belang voor de patiënt:
- Kwaliteitsvolle zorg
- Consistente zorg
- Toegenomen begrip voor behandeling en onderzoek
- Toegenomen vertouwen in personeel
- Krijgt waar voor zijn geld
- Minder tijdsverspilling
Methodiek EBV
Startpunt EBV -> binnen de verpleegkundige praktijk
De verschillende fase tot EBV:
Fase 1: probleem wordt probleemstelling met onderzoeksvraag:
Vertrekkend vanuit een probleem kan een probleemstelling met onderzoeksvraag geformuleerd
worden.
Probleemstelling:
à beschrijft het probleem en toont de nood aan onderzoek aan
- Korte situering van het onderwerp
- Duidelijke definiëring van gebruikte termen
- Motivering van belang voor de praktijk
- Eventueel aangevuld met cijfermateriaal
--> de weg om tot de onderzoeksvraag te komen
Schrijfproces/probleemproces met speficieke onderzoeksvraag:
- Verkennende fase (probleemstelling)
à Kan ontstaan op basis van praktijkervaringen, vormingen literatuur, eigen idee
à opzoeken van algemene info over de vraag, idee of het onderwerp
- Fase 1 (probleemstelling)
o Situering van het onderwerp
o Het formuleren van een probleemstelling is op basis van argumentatie (wordt
gevonden in de verkennende fase)
- Fase 2 (probleemstelling)
o Verdere uitwerking van de kortere situering (in gekozen richting) bv: een observatie
uit de praktijk omschrijven, een link maken met vpk beroep, ..
- Fase 3 (onderzoeksvraag)
o Onderzoeksvraag
3
