Hoofdstuk 1
Technisch lezen = decoderen = vaardigheid om de geschreven vorm van een woord om te zetten naar
de klankvorm van dat woord.
Spellen = coderen = klankvorm wordt omgezet naar schrift.
Fonemen = klanken
Grafemen = letters of lettercombinaties
Om te leren spellen is het belangrijk dat de relatie tussen de letters en de klanken wordt doorzien
De volgende stap is dan automatisering = koppelen van letters en klanken gaat zo snel dat het zonder
bewuste aandacht verloopt.
Voorspellen leesproblemen in de kleuterklas
- Genetische factoren (dyslexie zit in de familie)
- Spraak- en taalontwikkeling (problemen in uitspraak of lage wordenschat)
- Fonologisch en fonemisch bewustzijn (leerling heeft moeite met een van deze activiteiten)
Auditieve analyse: hakken van woorden
Auditieve synthese: plakken losse klanken of lettergrepen
Foneemmanipulatie: verklanken woord als bepaalde klanken worden weggelaten
Foneemidentificatie: herkennen van een bepaalde klank in een woord
- Letterkennis (moeite onthouden letter-klankkoppelingen)
- Benoemsnelheid (moeite benoemen reeks letters of iets)
- Nonwoord repetitie (moeilijk om onzinwoorden na te zeggen)
Spellende strategie = letter voor letter verklanken
Radende strategie = gissen naar het woord door gebruik te maken van voorkennis.
Inprentingsstrategie = spelling van volledige woord proberen te onthouden
Zwakke spellers schrijven vaak letterlijk op wat zij horen.
Lees – en spellingsproblemen herkennen in groep 3
- Fonemisch bewustzijn – woorden analyseren, samenvoegen
- Letterkennis – letters traag of fout benoemd
- Lezen – woorden traag, lang spellen of vroeg raden
- Spellen – woorden, kennis regels fouten niet gecorrigeerd
Leerlingen met leesproblemen durven ook niet voor de klas te lezen
Oorzaak van spellingsproblemen ligt vaak in beperkte kennis van spellingsregels of onvoldoende
inslijping van bepaalde schrijfwijzen later wordt het een automatiseringstekort.