Leerdoelen Familierecht
1. Benoem de rechten en plichten die aan het huwelijk, geregistreerd
partnerschap en samenwoning zijn verbonden.
Huwelijk:
Vanaf april 2001 mogelijk voor partners van gelijk geslacht. De wetgeving erkent
alleen het burgerlijk huwelijk en verbindt daar de wettelijke gevolgen aan, dus
niet het kerkelijk huwelijk. Hierdoor mag het kerkelijk huwelijk alleen gesloten
nadat het burgerlijk huwelijk is voltrokken.
De huwelijksvereisten zijn:
- partners moeten 18 jaar of ouder zijn (vanaf 16 jaar bij zwangerschap of kind)
- partners moeten in staat zijn geweest hun vrije wil te bepalen
- partners moeten ongehuwd zijn
- minderjarigen hebben toestemming nodig van beide ouders en voogd (geven
die dat niet, dan kan toestemming worden gevraagd bij kantonrechter)
- partners mogen niet elkaars bloedverwant in rechte lijn of elkaars broer en zus
zijn (geldt ook voor halfbroers en –zussen, geldt niet bij adoptie)
Vóór het huwelijk moet gecontroleerd worden of aan deze huwelijksvereisten is
voldaan. Dit heet in ondertrouw gaan. Hierna moet het huwelijk binnen één jaar
gesloten worden.
Bij het huwelijk moet worden verklaard (ja-woord) dat de partners alle
verplichtingen zullen vervullen die door de wet aan de huwelijkse staat wordt
verbonden. Hier zijn minimaal 2 en maximaal 4 getuigen bij aanwezig.
De rechtsgevolgen van het huwelijk zijn:
- echtgenoten kunnen elkaars achternaam gebruiken
- echtgenoten zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd
- echtgenoten zijn elkaar verplicht de tot het gezin behorende kinderen te
verzorgen, op te voeden en te bekostigen
- echtgenoten in een traditioneel huwelijk oefenen gelijk het gezag over de
kinderen uit
- echtgenoten die niets regelen over het vermogen, trouwen in algehele
gemeenschap van goederen. Hierdoor worden bijna alle goederen en schulden
gemeenschappelijk eigendom. Bij afspraken over de verdeling van het vermogen
wordt getrouwd onder huwelijkse voorwaarden.
Stuiten (tegenhouden) van het huwelijk kan bij zwakbegaafde of verslaafde
personen, deze kunnen onder curatele (toezicht) worden gesteld. Ook kan dit bij
polygamie onder Nederlanders, immigranten in polygamie mogen wel het land in.
Schijnhuwelijken mogen ook tegengehouden worden, dit is dat in het buitenland
getrouwd wordt als middel om in Nederland een verblijfsvergunning te krijgen.
Geregistreerd partnerschap:
Per januari 1998 mogelijk gemaakt.
Voor het geregistreerd partnerschap gelden dezelfde eisen als voor het huwelijk.
Een paar andere formaliteiten:
, - de akte van registratie wordt door de ambtenaar van de burgerlijke stand
opgemaakt
- na de aangifte moet de registratie binnen 14 dagen worden gedaan
- partners mogen eerst voor de kerk hun partnerschap sluiten en zich later
wettelijk registreren
Bij het sluiten van een geregistreerd partnerschap moeten minimaal 2 en
maximaal 4 getuigen aanwezig zijn.
Tussen het huwelijk en het geregistreerd partnerschap zijn nog een paar
verschillen, namelijk:
Huwelijk Geregistreerd partnerschap
‘Ja’-zeggen Tekenen
Huwelijkse voorwaarden -
Kerkdienst na voltrokken huwelijk Zegening op alle mogelijke tijden
Gezag is automatisch voor beide ouders Moeder heeft het hoofdgezag
Kind krijgt naam van vader Kind krijgt naam van moeder
Voor geregistreerd partnerschap gelden dezelfde rechtsgevolgen als bij een
huwelijk, alleen zijn partners niet elkaars getrouwheid, hulp en bijstand
verschuldigd en hebben twee mannen niet gelijk het gezamenlijk gezag over de
kinderen.
Samenwonen:
Het samenwonen is niet wettelijk geregeld.
Samenwonen verschilt met het huwelijk of geregistreerd partnerschap door de
volgende aspecten:
- geen onderhoudsplicht
- geen gemeenschappelijk bezit een aansprakelijkheid
- geen toestemming nodig bij bepaalde overeenkomsten (woning e.d.)
- geen (huwelijkse) voorwaarden/overeenkomsten
- geen erfrecht ouders > kinderen
- geen ouderlijk gezag beide ouders
- wel moeders achternaam voor het kind
- wel mogelijkheid tot samenlevingscontract, opgesteld door notaris (bepaalde
rechtsgevolgen worden verbonden aan de relatie)
- wel vaak erkend als huwelijk na een jaar door belastingdienst, UWV,
woningcorporaties en werkgever
Extra informatie die ook getoetst kan worden (volgens die man):
Persoonlijkheid: iemand die rechtssubject is, iemand die levend is geboren,
eindigt door dood.
Bloedverwantschap: betrekkingen tussen personen die rechtstreeks van elkaar
afstammen (rechte lijn) of tussen personen die een gemeenschappelijke
stamvader of –moeder hebben (zijlijn).
Aanverwantschap: ontstaat door het huwelijk en geregistreerd partnerschap
(schoon-…).
Naamrecht: keuze is vrij voor ouders, als het maar geen bestaande achternaam
of een ongepaste voornaam is. De achternaam mag die van beide ouders zijn,
maar moet bij het eerste kind gekozen worden.
Woonplaats: de plaats waar iemand werkelijk woont met zijn gezin, waar hij de
1. Benoem de rechten en plichten die aan het huwelijk, geregistreerd
partnerschap en samenwoning zijn verbonden.
Huwelijk:
Vanaf april 2001 mogelijk voor partners van gelijk geslacht. De wetgeving erkent
alleen het burgerlijk huwelijk en verbindt daar de wettelijke gevolgen aan, dus
niet het kerkelijk huwelijk. Hierdoor mag het kerkelijk huwelijk alleen gesloten
nadat het burgerlijk huwelijk is voltrokken.
De huwelijksvereisten zijn:
- partners moeten 18 jaar of ouder zijn (vanaf 16 jaar bij zwangerschap of kind)
- partners moeten in staat zijn geweest hun vrije wil te bepalen
- partners moeten ongehuwd zijn
- minderjarigen hebben toestemming nodig van beide ouders en voogd (geven
die dat niet, dan kan toestemming worden gevraagd bij kantonrechter)
- partners mogen niet elkaars bloedverwant in rechte lijn of elkaars broer en zus
zijn (geldt ook voor halfbroers en –zussen, geldt niet bij adoptie)
Vóór het huwelijk moet gecontroleerd worden of aan deze huwelijksvereisten is
voldaan. Dit heet in ondertrouw gaan. Hierna moet het huwelijk binnen één jaar
gesloten worden.
Bij het huwelijk moet worden verklaard (ja-woord) dat de partners alle
verplichtingen zullen vervullen die door de wet aan de huwelijkse staat wordt
verbonden. Hier zijn minimaal 2 en maximaal 4 getuigen bij aanwezig.
De rechtsgevolgen van het huwelijk zijn:
- echtgenoten kunnen elkaars achternaam gebruiken
- echtgenoten zijn elkaar getrouwheid, hulp en bijstand verschuldigd
- echtgenoten zijn elkaar verplicht de tot het gezin behorende kinderen te
verzorgen, op te voeden en te bekostigen
- echtgenoten in een traditioneel huwelijk oefenen gelijk het gezag over de
kinderen uit
- echtgenoten die niets regelen over het vermogen, trouwen in algehele
gemeenschap van goederen. Hierdoor worden bijna alle goederen en schulden
gemeenschappelijk eigendom. Bij afspraken over de verdeling van het vermogen
wordt getrouwd onder huwelijkse voorwaarden.
Stuiten (tegenhouden) van het huwelijk kan bij zwakbegaafde of verslaafde
personen, deze kunnen onder curatele (toezicht) worden gesteld. Ook kan dit bij
polygamie onder Nederlanders, immigranten in polygamie mogen wel het land in.
Schijnhuwelijken mogen ook tegengehouden worden, dit is dat in het buitenland
getrouwd wordt als middel om in Nederland een verblijfsvergunning te krijgen.
Geregistreerd partnerschap:
Per januari 1998 mogelijk gemaakt.
Voor het geregistreerd partnerschap gelden dezelfde eisen als voor het huwelijk.
Een paar andere formaliteiten:
, - de akte van registratie wordt door de ambtenaar van de burgerlijke stand
opgemaakt
- na de aangifte moet de registratie binnen 14 dagen worden gedaan
- partners mogen eerst voor de kerk hun partnerschap sluiten en zich later
wettelijk registreren
Bij het sluiten van een geregistreerd partnerschap moeten minimaal 2 en
maximaal 4 getuigen aanwezig zijn.
Tussen het huwelijk en het geregistreerd partnerschap zijn nog een paar
verschillen, namelijk:
Huwelijk Geregistreerd partnerschap
‘Ja’-zeggen Tekenen
Huwelijkse voorwaarden -
Kerkdienst na voltrokken huwelijk Zegening op alle mogelijke tijden
Gezag is automatisch voor beide ouders Moeder heeft het hoofdgezag
Kind krijgt naam van vader Kind krijgt naam van moeder
Voor geregistreerd partnerschap gelden dezelfde rechtsgevolgen als bij een
huwelijk, alleen zijn partners niet elkaars getrouwheid, hulp en bijstand
verschuldigd en hebben twee mannen niet gelijk het gezamenlijk gezag over de
kinderen.
Samenwonen:
Het samenwonen is niet wettelijk geregeld.
Samenwonen verschilt met het huwelijk of geregistreerd partnerschap door de
volgende aspecten:
- geen onderhoudsplicht
- geen gemeenschappelijk bezit een aansprakelijkheid
- geen toestemming nodig bij bepaalde overeenkomsten (woning e.d.)
- geen (huwelijkse) voorwaarden/overeenkomsten
- geen erfrecht ouders > kinderen
- geen ouderlijk gezag beide ouders
- wel moeders achternaam voor het kind
- wel mogelijkheid tot samenlevingscontract, opgesteld door notaris (bepaalde
rechtsgevolgen worden verbonden aan de relatie)
- wel vaak erkend als huwelijk na een jaar door belastingdienst, UWV,
woningcorporaties en werkgever
Extra informatie die ook getoetst kan worden (volgens die man):
Persoonlijkheid: iemand die rechtssubject is, iemand die levend is geboren,
eindigt door dood.
Bloedverwantschap: betrekkingen tussen personen die rechtstreeks van elkaar
afstammen (rechte lijn) of tussen personen die een gemeenschappelijke
stamvader of –moeder hebben (zijlijn).
Aanverwantschap: ontstaat door het huwelijk en geregistreerd partnerschap
(schoon-…).
Naamrecht: keuze is vrij voor ouders, als het maar geen bestaande achternaam
of een ongepaste voornaam is. De achternaam mag die van beide ouders zijn,
maar moet bij het eerste kind gekozen worden.
Woonplaats: de plaats waar iemand werkelijk woont met zijn gezin, waar hij de
