Ankie van Vuuren en Bianca Smeets
Derde editie (2021)
Samenvatting hoofdstuk 1:
Inleiding in gezondheid en gezondheidszorg
1.1
, Inhoud
1.1 Wat is gezondheid?..........................................................................................................................2
1.1.1 Biopsychosociaal model.............................................................................................................2
1.1.2 ICF..............................................................................................................................................3
1.2 Individuele, psychosociale en culturele factoren van gezondheid....................................................4
1.2.1 Sociaaleconomische status........................................................................................................4
1.2.2 Etniciteit....................................................................................................................................4
1.2.3 Leeftijd.......................................................................................................................................5
1.2.4 Sekse..........................................................................................................................................6
1.2.5 Persoonlijkheid..........................................................................................................................6
1.3 Gezondheidszorg in een dynamische samenleving...........................................................................6
1.3.1 De invloed van de media...........................................................................................................7
1.3.2 De invloed van internet.............................................................................................................7
1.3.3 Toenemende mondigheid..........................................................................................................8
1.3.4 Vergrijzing en ontgroening........................................................................................................9
1.4 De toekomst van de gezondheidszorg en de zorgprofessional.........................................................9
1.1 Wat is gezondheid?
Gezondheid: een algemeen fysiek, psychisch en sociaal welbevinden en niet alleen de
afwezigheid van ziekte of gebrek.
De gezondheidszorg in Nederland wil deze definitie aanpassen, het kan namelijk zo zijn dat
iemand een slechte fysieke toestand heeft, maar wel een uitstekend psychisch en sociaal
welbevinden.
De bovenstaande definitie geeft een mens de ruimte om ongezond te zijn, ook als de dokter
niets kan vinden. Dit sluit aan bij het bio psychosociale model die we tegenwoordig hanteren.
Bio psychosociale model: in dit model bepalen niet alleen objectief waarneembare
klachten of iemand ziek/gezond is, maar ook de subjectieve ervaring van mensen, dus de
beleving van klachten.
Het besteedt nog geen aandacht aan de mate waarin iemand zelf invloed heeft op zijn
ziekte.
Nieuwe definitie van gezondheid is in 2014 door dr. Huber geformuleerd: gezondheid is
het vermogen van mensen zicht aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van
fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven.
Hier zitten meer mogelijkheden dan ziek of gezond in, het is een glijdende schaal.
Vroeger draaide de gezondheidszorg om ziekte en zorg, nu is het gezondheid en gedrag. Er
is nu meer verantwoordelijkheid bij de cliënt.
1.1.1 Biopsychosociaal model
Deze staat in contrast met het biomedische model, die was het dominante model bij het
denken over ziekte en gezondheid in de jaren tachtig van de vorige eeuw.