Samenvatting van het boekje economisch beleid. Met foto´s van grafieken, tabellen en kringlopen toegevoegd. Begrippen en formules staan dikgedrukt. Gebaseerd op het boekje en economie met Jos. Goedgekeurd door mijn economie docent.
Vroeger: directe ruil
met behulp van geld indirecte ruil, maar dan moet er wel vertrouwen zijn en het geld een
aanvaard ruilmiddel zijn.
Geld is ook een rekenmiddel en een oppotmiddel.
Oppot: bewaren ⇾ Is het later dan nog wel evenveel waard?
- De Centrale Bank zorgt dat geld zijn waarde behoudt zodat het publiek
(consumenten en bedrijven) het als ruilmiddel kunnen gebruiken.
De CB moet de geldhoeveelheid beheersen (chartaal en giraal (m1), niet de spaarrekening)
Als M1 door kredietverlening stijgt, stijgt de maatschappelijke geldhoeveelheid en is er
sprake van geldschepping. Het gevaar hiervan is een bankrun, de bank moet wel
voldoende geld aanwezig hebben. M1 kan ook dalen, dan is er sprake van
geldvernietiging. De CB houdt hierover toezicht.
Sparen is een lage tijdsvoorkeur en lenen een hoge tijdsvoorkeur.
Het verschil tussen de rente die de bank betaald en ontvangt is de rentemarge.
De bank moet zorgen dat de rente die zij betalen, lager is dan de rente die zij ontvangen.
Rente is de vergoeding van het debiteuren- en inflatie risico.
De ECB is een toezichthouder en om het vertrouwen van het publiek te behouden is het
depositogarantiestelsel in het leven geroepen (recht op 100.000 euro bij faillissement).
De ECB streeft naar prijsstabiliteit (+- 2% inflatie).
Waarom willen we inflatie?
- Inflatie wakkert bestedingen aan
- Inflatie zorgt dat je reële schulden dalen
- Inflatie vergroot overlevingskans bij crisis:
* werknemers hebben last van geldillusie; nominaal erbij maar minder dan inflatie
Het effect van van de prijsstabiliteit valt samen met de betrouwbaarheid van dit doel, als
mensen wetend dat de inflatie 2% wordt, gedragen ze zich er ook zo naar.
Om de inflatie stabiel te houden moeten factoren die invloed hierop hebben nauw in de
gaten gehouden worden:
- kosteninflatie
- loonkosteninflatie
- bestedingsinflatie
De CB heeft invloed op de rente en kan hiermee de bestedingen beïnvloeden:
Rente omhoog ⇾ sparen interessant, lenen oninteressant
Rente omlaag ⇾ sparen oninteressant, lenen interessant
, We lenen alleen niet bij de CB, hoe zorgt de CB dan dat de banken hun rente aanpassen?
De ECB heeft een monopoliepositie op het creëren van basisgeld, basisgeld is chartaal geld
(bij banken en publiek) en bankreserves. Bankreserves zijn leningen die de ECB aan de
banken verstrekt omdat:
De banken aan de vraag van het publiek moeten voldoen.
Interbancaire leningen
Om aan de reserveverplichting van de ECB te voldoen
De aanpassing van de rente heeft effect op de hoeveelheid basisgeld: rente stijgt ⇾ meer
sparen ⇾ minder basisgeld. Basisgeld omhoog? ⇾ open markttransactie, obligaties kopen.
Banken komen structureel geld tekort omdat ze aan reserves moeten voldoen ze moeten
dus lenen bij de ECB: refirente.
Refirente + rentemarge = rente dat publiek betaalt.
Dagelijks wisselen banken geld als persoon A van de ene bank geld overmaakt naar
persoon B van de andere bank. Banken kunnen daardoor tijdelijk (1 dag) tekort hebben. Dit
lossen ze op met interbancaire leningen.
Het hele proces dat het monetaire beleid zorgt dat de prijzen aangepast worden wordt het
transmissieproces genoemd. (kijk blz 15). Dit duurt 1,5 tot 2 jaar. De timing is essentieel,
de economie staat niet stil.
Wat nou als een daling van de rente de inflatie niet aanwakkert?
Een refirente van 0% is ´gratis´ geld lenen voor banken -> lage rente ook voor consumenten.
Een negatieve rente zou betekenen dat je moet betalen om te sparen en geld extra krijgt als
je leent. Mensen houden dan liever zelf geld, maar dan loop je wel risico.
Als de negatieve rente laag is wordt het monetair beleid machteloos, de ECB start dan een
onconventioneel beleid: opkoopprogramma.
H2: Conjunctuurschommelingen
Als we de conjuncturele situatie willen beschrijven kijken we vaak naar de ontwikkeling van
het reële BBP en
- het effect daarvan op de werkgelegenheid (en dus werkloosheid
- effect op inflatie
- effect op rente
Het BBP kun je op 3 manieren berekenen:
1. Objectieve methode: som van alle toegevoegde waarde
2. Subjectieve methode: som van alle verdiende inkomens (loon rente huur pacht winst)
3. Bestedingsmethode: C+I+O+E-M
De schommelingen in bestedingen (en dus BBP) veroorzaken conjunctuurbewegingen. We
moeten wel het reële BBP berekenen, niet het nominale. Het nominale BBP moet
gecorrigeerd worden met de prijsveranderingen. Vanaf nu is BBP -> reële BBP
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller famkeeschirm. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.17. You're not tied to anything after your purchase.
