Introduction to Strategic Communication
Les 1 – Wat is communicatie?
Theorie = een set systematische, bekende ideeën over de manier hoe dingen werken →
moet toetsbaar zijn
Communicatie = het relationele proces van het creëren en interpreteren van berichten die
een reactie uitlokken.
Communicatiemodellen van McQuail
o Transmissiemodel (bijv. omroep in de trein, persconferentie, iets lezen in de krant)
▪ Overdracht van een boodschap
▪ De zender staat centraal
▪ De boodschap wordt verwerkt zoals die bedoeld is
o Expressieve model (bijv. cabaret, concert)
▪ Uitvoering van een boodschap
▪ Gedeelde ervaring van het publiek staat centraal
o Publiciteitsmodel (bijv. reclame)
▪ Competitie (tussen verschillende zenders)
▪ Aandacht staat centraal
▪ Ontvangers zijn toeschouwers
o Receptiemodel (game, boek, film)
▪ Multi-interpretabel
▪ Betekenis en interpretatie staan centraal
Opkomst massamedia
- 15e-20e eeuw: drukpers, kranten, boeken
- 1e helft 20e eeuw: radio, film, televisie
- 2e helft 20e eeuw: videogames
- Eind 20e eeuw: computer, internet
- 1e helft 21e eeuw: mobiele media
De klassieke bril: Machtige Media | Hypodermic Needle Theory / magic bullet
• De machtige media bereikt iedereen | het publiek zijn weerloze, passieve gebruikers | de
berichten hebben sterke, negatieve, uniforme effecten
• De theorie is een lineaire communicatie theorie → media berichten worden direct in het
brein van het passieve publiek geplaatst, die tegelijk en op dezelfde manier reageren
Het ontstaan van deze kijk / klassieke bril:
o The book ‘Propaganda technique in the World War’ (1927) of political scientist
Harold Laswell indicates that mass media has a powerful and direct effect on
audiences.
, o The Payne Fund Studies (1929 – 1932) looked at the effect that movies have on
children and indicates the same. Although the studies were criticized for lack of
scientific rigor, they were among the first and most comprehensive examinations of
how the media works.
o In 1938, Orson Welles and the Mercury Theatre broadcasted ‘War of the World’ in
which they said that Earth was being invaded by Mars creatures. Thousands out of 6
million listeners were panic-stricken.
Mythes
Twee mythes over sociale media: 1) Wonderful new medium, en 2) Dangerous new medium. Hun
verklaringen over de wereld zijn:
◼ Relatief simpel (oorzaak -> gevolg)
◼ Plausibel
◼ Moeilijk te weerleggen (bewijs is nog niet volledig)
Twee mythes over het publiek van nieuwe media:
1. Passief ‘dom’ publiek, makkelijk te manipuleren → pessimistische kijk
2. Actief publiek, grijpt kansen, nieuwe media helpt hen → optimistische kijk
We blijven mythes aanhangen, om de volgende redenen:
De ideeën zijn erg aanlokkelijk
Voorkeur voor binarism (goed v.s. slecht)
Moeilijk om afstand te nemen (we zitten er middenin, media-ecologie)
Ze zijn nuttig (zetten mensen in beweging, geven betekenis aan een constant veranderende
wereld)
3rd person (niet ik/wij, maar anderen zijn inderdaad zo en vallen voor die mythes)
, Les 2 – Hoe informeren we ons in het dagelijks leven?
Media ecologie = de studie van verschillende persoonlijke en sociale omgevingen gecreëerd door het
gebruik van verschillende communicatietechnologieën.
➢ Media ecologie gaat niet over effecten van media op individuen, maar om het alledaags
gebruik van technologie door iedereen waardoor er veranderingen in de samenleving
ontstaan. Moeilijk om de effecten te zien wanneer je er middenin zit.
➢ Kritiek op media ecologie:
o ‘Powerful media’ te deterministisch (houdt geen rekening met andere invloeden op
de samenleving
o Het is meer een filosofie dan een theorie (lastig te bevestigen/ontkrachten)
➢ Hoe onderzoek je media ecologische effecten?: Bekijk onze samenleving van een afstand |
Kijk naar patronen van generaties (gedragingen t.o.v. de beschikbare technologie in die tijd).
Symbolic environment = sociaal geconstrueerde, zintuigelijke wereld van betekenissen, die onze
percepties, ervaringen, attitudes en gedrag beïnvloeden.
Definitie medium
- Traditioneel: drager van informatie (bijv. film op TV of verhaal in boek, inhoud staat centraal
→ “waar gaat het over?”)
- McLuhan: any extension of ourselves (vorm/medium staat centraal en inhoud doet er niet
toe → “wat is het?”, “welke ervaring creëert het?”)
Ethische vragen betreffende medium: *Voor welk probleem brengt dit medium een
oplossing? **Wiens probleem is dit precies? ***Als het probleem wordt opgelost, welke
andere problemen zullen ontstaan door het gebruik van dit medium?
o “Technologie creëert soms meer dan het afbreekt en breekt soms meer af dan het
creëert, maar het is nooit eenzijdig.”
o McLuhan: “The medium is the message” → nieuwe technologie breidt onze
mogelijkheden uit, en verandert zo de manier waarop we de wereld ervaren en met
elkaar omgaan.
De blik van Marshall McLuhan
Traditioneel perspectief op media McLuhan’s perspectief op media
Effecten door inhoud Effecten door het medium
Effecten op attitude, kennis en gedrag Effecten op zintuigelijke ervaring
Effecten op individuen Effecten op samenleving ( → technologie
verandert de symbolic environment)
Les 1 – Wat is communicatie?
Theorie = een set systematische, bekende ideeën over de manier hoe dingen werken →
moet toetsbaar zijn
Communicatie = het relationele proces van het creëren en interpreteren van berichten die
een reactie uitlokken.
Communicatiemodellen van McQuail
o Transmissiemodel (bijv. omroep in de trein, persconferentie, iets lezen in de krant)
▪ Overdracht van een boodschap
▪ De zender staat centraal
▪ De boodschap wordt verwerkt zoals die bedoeld is
o Expressieve model (bijv. cabaret, concert)
▪ Uitvoering van een boodschap
▪ Gedeelde ervaring van het publiek staat centraal
o Publiciteitsmodel (bijv. reclame)
▪ Competitie (tussen verschillende zenders)
▪ Aandacht staat centraal
▪ Ontvangers zijn toeschouwers
o Receptiemodel (game, boek, film)
▪ Multi-interpretabel
▪ Betekenis en interpretatie staan centraal
Opkomst massamedia
- 15e-20e eeuw: drukpers, kranten, boeken
- 1e helft 20e eeuw: radio, film, televisie
- 2e helft 20e eeuw: videogames
- Eind 20e eeuw: computer, internet
- 1e helft 21e eeuw: mobiele media
De klassieke bril: Machtige Media | Hypodermic Needle Theory / magic bullet
• De machtige media bereikt iedereen | het publiek zijn weerloze, passieve gebruikers | de
berichten hebben sterke, negatieve, uniforme effecten
• De theorie is een lineaire communicatie theorie → media berichten worden direct in het
brein van het passieve publiek geplaatst, die tegelijk en op dezelfde manier reageren
Het ontstaan van deze kijk / klassieke bril:
o The book ‘Propaganda technique in the World War’ (1927) of political scientist
Harold Laswell indicates that mass media has a powerful and direct effect on
audiences.
, o The Payne Fund Studies (1929 – 1932) looked at the effect that movies have on
children and indicates the same. Although the studies were criticized for lack of
scientific rigor, they were among the first and most comprehensive examinations of
how the media works.
o In 1938, Orson Welles and the Mercury Theatre broadcasted ‘War of the World’ in
which they said that Earth was being invaded by Mars creatures. Thousands out of 6
million listeners were panic-stricken.
Mythes
Twee mythes over sociale media: 1) Wonderful new medium, en 2) Dangerous new medium. Hun
verklaringen over de wereld zijn:
◼ Relatief simpel (oorzaak -> gevolg)
◼ Plausibel
◼ Moeilijk te weerleggen (bewijs is nog niet volledig)
Twee mythes over het publiek van nieuwe media:
1. Passief ‘dom’ publiek, makkelijk te manipuleren → pessimistische kijk
2. Actief publiek, grijpt kansen, nieuwe media helpt hen → optimistische kijk
We blijven mythes aanhangen, om de volgende redenen:
De ideeën zijn erg aanlokkelijk
Voorkeur voor binarism (goed v.s. slecht)
Moeilijk om afstand te nemen (we zitten er middenin, media-ecologie)
Ze zijn nuttig (zetten mensen in beweging, geven betekenis aan een constant veranderende
wereld)
3rd person (niet ik/wij, maar anderen zijn inderdaad zo en vallen voor die mythes)
, Les 2 – Hoe informeren we ons in het dagelijks leven?
Media ecologie = de studie van verschillende persoonlijke en sociale omgevingen gecreëerd door het
gebruik van verschillende communicatietechnologieën.
➢ Media ecologie gaat niet over effecten van media op individuen, maar om het alledaags
gebruik van technologie door iedereen waardoor er veranderingen in de samenleving
ontstaan. Moeilijk om de effecten te zien wanneer je er middenin zit.
➢ Kritiek op media ecologie:
o ‘Powerful media’ te deterministisch (houdt geen rekening met andere invloeden op
de samenleving
o Het is meer een filosofie dan een theorie (lastig te bevestigen/ontkrachten)
➢ Hoe onderzoek je media ecologische effecten?: Bekijk onze samenleving van een afstand |
Kijk naar patronen van generaties (gedragingen t.o.v. de beschikbare technologie in die tijd).
Symbolic environment = sociaal geconstrueerde, zintuigelijke wereld van betekenissen, die onze
percepties, ervaringen, attitudes en gedrag beïnvloeden.
Definitie medium
- Traditioneel: drager van informatie (bijv. film op TV of verhaal in boek, inhoud staat centraal
→ “waar gaat het over?”)
- McLuhan: any extension of ourselves (vorm/medium staat centraal en inhoud doet er niet
toe → “wat is het?”, “welke ervaring creëert het?”)
Ethische vragen betreffende medium: *Voor welk probleem brengt dit medium een
oplossing? **Wiens probleem is dit precies? ***Als het probleem wordt opgelost, welke
andere problemen zullen ontstaan door het gebruik van dit medium?
o “Technologie creëert soms meer dan het afbreekt en breekt soms meer af dan het
creëert, maar het is nooit eenzijdig.”
o McLuhan: “The medium is the message” → nieuwe technologie breidt onze
mogelijkheden uit, en verandert zo de manier waarop we de wereld ervaren en met
elkaar omgaan.
De blik van Marshall McLuhan
Traditioneel perspectief op media McLuhan’s perspectief op media
Effecten door inhoud Effecten door het medium
Effecten op attitude, kennis en gedrag Effecten op zintuigelijke ervaring
Effecten op individuen Effecten op samenleving ( → technologie
verandert de symbolic environment)
