Hoofdstuk 1
De jaarrekening heeft de functie voor het afleggen van de verantwoording (van het management) en het
informeren om beslissingen te maken (gebruikers van de jaarrekening)
Aflegging van verantwoording heeft betrekking op moral hazard waarbij een behoefte aan
betrouwbaarheid van belang is. Informeren heeft betrekking op adverse selection. Relevantie is van
belang.
Financial Accounting is een communicatie proces tussen een onderneming (management) met de
buitenwereld (gebruikers van de JR). Dit loopt alleen niet vanzelf (bijv. kredietcrisis) hieruit vloeien
regels m.b.t de jaarrekening en de accountant die de regels controleert.
Verslaggevingsregels moeten de investeerders beschermen en informeren ter bevordering van de kapitaal
markt (efficiënt allocatie van kapitaal voor de maatschappij)
- Tot 1960; Normative Accounting Theory, beste manier van inkomensmeting.
- Na 1960; Decision usefulness, hoe bepaal je dat de informatie nuttig is voor de investeerders?
De kredietcrisis heeft ook veel gevolgen gehad voor de wet- en regelgeving en de standaarden. Deze
veranderingen zorgde voor twee issues:
- Moet er terug worden gegaan naar conservative accounting (voorzichtigheidsbeginsel)? Of verder
gaan met fair value accounting (reële waarde)? Dit wisselt zich continu af, door de
geschiedenis heen.
- Rule-based (Amerika; vanuit de regelgeving wordt voorgeschreven hoe gehandeld moet worden)
vs Principle-based (Europa/Nederlands; Je handelt volgens bepaalde principes)
Voordeel van rule-based: betrouwbaarheid
Voordeel van principle-based: relevantie
Wat is de rol van accounting onderzoek?
1. Om implicaties voor de accounting practice te overwegen (voor het maken van standaarden en het
maken van betere beslissingen)
2. Om een beter begrip te krijgen van de accountancy omgeving. (Modellen hebben onze kennis van
managers interesse in accountancy verbeterd. Zoals compensatie plan en winstbeheer)
Aandeelhouders stellen de onderstaande eisen aan informatie:
Relevant: Wat voor toekomstige kasstromen kunnen wij verwachten bij deze onderneming. Dit is
ter bepaling van het rendement. Gaat vooral over de toekomst, dus veel schattingselementen.
Betrouwbaar: Getrouwe weergave van de werkelijkheid vrij van management bias. Er is hierbij
geen sprake van subjectiviteit, maar van objectiviteit.
Informatie Asymmetrie: De leiding van de onderneming weet meer dan de externe partijen buiten de
organisatie. De informatie voorsprong kan worden gebruikt ter nadeel van de gebruikers. Dit kan leiden
tot:
- Adverse selection, De investeerder maakt verkeerde beslissingen doordat hij niet alle informatie
heeft. Er is informatie beschikbaar voor het management maar niet voor de investeerder inside
informatie. (Er is hierbij nog geen relatie/transactie aangegaan)
(hidden information altijd noemen!)
- Moral hazard, De investeerder kan niet de acties van het bestuur beoordelen, doordat deze niet
zichtbaar zijn. De beslissingen van het bestuur hebben gevolgen voor de investeerder hidden
action (Er is hier een relatie/transactie aangegaan)
(Hidden action altijd noemen!)
Komt vaak voor bij verzekeringsmarkten, effectenmarkt en de markt van gebruikte auto’s. Dit leidt tot
niet optimale markten of market incompleteness.
1
,Adverse selection Moral hazard
Pre contract post contract
Inside information behavior
Hidden information hidden action
Solution: full disclosure (lower risk) solution: precise versus sensitive information
Voorbeeld van adverse selection: levensverzekering. Hier wil de levensverzekeraar alles van jou weten.
Voorbeeld van moral hazard: verzekeraar van goederen. Let je wel goed op je spullen? Of laat je je spullen
onbeheerd achter, omdat het toch verzekerd is? Ze zien je acties niet.
Probleem van FAT: De investeerders hebben relevante informatie nodig om hunzelf te informeren (om te
controleren op adverse selection). Voor het afleggen van verantwoording is juist de betrouwbaarheid van
de informatie van belang (om moral hazard te beheersen). Er is continu een trade off tussen deze twee
aspecten.
Hoe kan je dit oplossen?
- Omvangrijk inkomen, Overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten zijn inbegrepen, niet
alleen de winst-en-verliesrekening.
- Bijdragen aan het oplossen van adverse selection en moral hazard issues?
- Bijdragen aan het oplossen van de verhouding van betrouwbaarheid en relevantie?
Regelgeving of geen regelgeving? Er zijn twee reacties op dit probleem:
1. Marktkrachten (dat CFO’s veel kunnen verdienen bijv.) kunnen adverse selection en moral hazard
problemen voldoende beheersen, zodat investeerders worden beschermd en markten redelijk
goed werken
2. Regelgeving ter bescherming van investeerders; alleen de marktkrachten kunnen de problemen
van moral hazard en adverse selection niet beheersen; dit leidt tot de rol van standaardinstelling
2
, Hoofdstuk 2
Ideale condities betreft een economie met een perfecte en complete markt. (geen informatie asymmetrie
en andere belemmeringen voor een eerlijke en efficiënte marktwerking). De waardering van activa en
passiva is op basis van verwachte contante waarden van toekomstige kasstromen. Financiële overzichten
zijn zowel volledig relevant als betrouwbaar.
Door gebruik te maken van ideale condities binnen de accountancy kan er meer begrip voor de werkelijke
wereld gecreëerd worden. Ideale condities gaan in de praktijk niet op. Ze zijn echter een maatstaf voor
meer realistische op één na beste conditie.
Je hebt een aantal accounting models:
1. Historical Cost Model/Verkrijgingsprijs, Dit betreft de aankoopprijs van de activum.
2. Current Value Model/Actuele waarde, Dit betreft de prijs wat de activum nu waard is.
3a. Present value of future cash flow model under certainty/Contante waarde, De toekomstige
kasstroom waarde van de activum + bijbehorende vermogenskosten voet. Je weet zeker dat je de
kasstroom ontvangt en je weet de rente voet. Er wordt uitgegaan van ideale condities binnen de
markt.
o Er mag geen dividend uitkering plaats vinden. De cash- en rente uitbetaling zullen gelijk
aan elkaar zijn.
o Expected income = Realized Income
3b. Present value of future cash flow model under uncertainty/Contante waarde, Hetzelfde als 3a,
maar de kasstroom kan afhankelijk zijn van de staat van de economie. De economie kan in een goede-
of slechte staat verkeren. Je kan dit redelijkerwijs voor beide situaties inschatten.
o Expected income is niet gelijk aan Realized Income het verschil is de abnormal earnings.
Expected is gemiddelde van de goede/slechte staat. Terwijl realized of de goede of
slechte staat is.
o Voorbeeld hiervan is Reserve Recognition Accounting (olie- en gas industrie)
Reserve Recognition Accounting geldt voor olie- en gasondernemingen. Hierbij wordt het principe van
PVM under uncertainty gehanteerd met uitzondering van het volgende: de kansen zijn subjectief. Dit is
het gevolg van het feit dat olie en gas ondernemingen niet onder ideale omstandigheden opereren zoals in
het theoretische model wordt verondersteld.
Managers en Accountants hebben problemen bij het toepassen van ideale condities omdat:
- De rentevoet staat meestal niet vast. RRA vereist dat de percentage 10% is
- Er is vaak sprake van meer dan 2 situaties
- Objectieve mogelijkheden zijn niet mogelijk, doordat een standaard meeting een subjectieve
schatting is.
PVM (waaronder RRA) is minder betrouwbaar als het meer relevant wordt. Je komt meer te weten over de
toekomstige kasstromen. De maatstaf is echter lastig te bepalen waardoor er sprake is van veel
subjectiviteit waardoor het minder betrouwbaar is.
Accretion of discount: Als je de kapitaal die je nu bezit, over een jaar gaat inzetten. Hoeveel rendement
behaal je dan?
Accruals zijn overlopende posten die inzicht geven in welke opbrengsten nog te verwachten zijn. Ook:
- HC heeft het potentieel om dit te doen door de kasstromen voor de huidige periode af te vlakken
tot een maatstaf voor het aanhoudende verdienvermogen op langere termijn dat door deze
kasstromen wordt geïmpliceerd.
- Om dit te doen, moeten accountants overlopende posten berekenen, dat wil zeggen om kosten en
opbrengsten te matchen.
- Geen unieke manier om winst/verlies uit te rekenen.
3
De jaarrekening heeft de functie voor het afleggen van de verantwoording (van het management) en het
informeren om beslissingen te maken (gebruikers van de jaarrekening)
Aflegging van verantwoording heeft betrekking op moral hazard waarbij een behoefte aan
betrouwbaarheid van belang is. Informeren heeft betrekking op adverse selection. Relevantie is van
belang.
Financial Accounting is een communicatie proces tussen een onderneming (management) met de
buitenwereld (gebruikers van de JR). Dit loopt alleen niet vanzelf (bijv. kredietcrisis) hieruit vloeien
regels m.b.t de jaarrekening en de accountant die de regels controleert.
Verslaggevingsregels moeten de investeerders beschermen en informeren ter bevordering van de kapitaal
markt (efficiënt allocatie van kapitaal voor de maatschappij)
- Tot 1960; Normative Accounting Theory, beste manier van inkomensmeting.
- Na 1960; Decision usefulness, hoe bepaal je dat de informatie nuttig is voor de investeerders?
De kredietcrisis heeft ook veel gevolgen gehad voor de wet- en regelgeving en de standaarden. Deze
veranderingen zorgde voor twee issues:
- Moet er terug worden gegaan naar conservative accounting (voorzichtigheidsbeginsel)? Of verder
gaan met fair value accounting (reële waarde)? Dit wisselt zich continu af, door de
geschiedenis heen.
- Rule-based (Amerika; vanuit de regelgeving wordt voorgeschreven hoe gehandeld moet worden)
vs Principle-based (Europa/Nederlands; Je handelt volgens bepaalde principes)
Voordeel van rule-based: betrouwbaarheid
Voordeel van principle-based: relevantie
Wat is de rol van accounting onderzoek?
1. Om implicaties voor de accounting practice te overwegen (voor het maken van standaarden en het
maken van betere beslissingen)
2. Om een beter begrip te krijgen van de accountancy omgeving. (Modellen hebben onze kennis van
managers interesse in accountancy verbeterd. Zoals compensatie plan en winstbeheer)
Aandeelhouders stellen de onderstaande eisen aan informatie:
Relevant: Wat voor toekomstige kasstromen kunnen wij verwachten bij deze onderneming. Dit is
ter bepaling van het rendement. Gaat vooral over de toekomst, dus veel schattingselementen.
Betrouwbaar: Getrouwe weergave van de werkelijkheid vrij van management bias. Er is hierbij
geen sprake van subjectiviteit, maar van objectiviteit.
Informatie Asymmetrie: De leiding van de onderneming weet meer dan de externe partijen buiten de
organisatie. De informatie voorsprong kan worden gebruikt ter nadeel van de gebruikers. Dit kan leiden
tot:
- Adverse selection, De investeerder maakt verkeerde beslissingen doordat hij niet alle informatie
heeft. Er is informatie beschikbaar voor het management maar niet voor de investeerder inside
informatie. (Er is hierbij nog geen relatie/transactie aangegaan)
(hidden information altijd noemen!)
- Moral hazard, De investeerder kan niet de acties van het bestuur beoordelen, doordat deze niet
zichtbaar zijn. De beslissingen van het bestuur hebben gevolgen voor de investeerder hidden
action (Er is hier een relatie/transactie aangegaan)
(Hidden action altijd noemen!)
Komt vaak voor bij verzekeringsmarkten, effectenmarkt en de markt van gebruikte auto’s. Dit leidt tot
niet optimale markten of market incompleteness.
1
,Adverse selection Moral hazard
Pre contract post contract
Inside information behavior
Hidden information hidden action
Solution: full disclosure (lower risk) solution: precise versus sensitive information
Voorbeeld van adverse selection: levensverzekering. Hier wil de levensverzekeraar alles van jou weten.
Voorbeeld van moral hazard: verzekeraar van goederen. Let je wel goed op je spullen? Of laat je je spullen
onbeheerd achter, omdat het toch verzekerd is? Ze zien je acties niet.
Probleem van FAT: De investeerders hebben relevante informatie nodig om hunzelf te informeren (om te
controleren op adverse selection). Voor het afleggen van verantwoording is juist de betrouwbaarheid van
de informatie van belang (om moral hazard te beheersen). Er is continu een trade off tussen deze twee
aspecten.
Hoe kan je dit oplossen?
- Omvangrijk inkomen, Overige gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten zijn inbegrepen, niet
alleen de winst-en-verliesrekening.
- Bijdragen aan het oplossen van adverse selection en moral hazard issues?
- Bijdragen aan het oplossen van de verhouding van betrouwbaarheid en relevantie?
Regelgeving of geen regelgeving? Er zijn twee reacties op dit probleem:
1. Marktkrachten (dat CFO’s veel kunnen verdienen bijv.) kunnen adverse selection en moral hazard
problemen voldoende beheersen, zodat investeerders worden beschermd en markten redelijk
goed werken
2. Regelgeving ter bescherming van investeerders; alleen de marktkrachten kunnen de problemen
van moral hazard en adverse selection niet beheersen; dit leidt tot de rol van standaardinstelling
2
, Hoofdstuk 2
Ideale condities betreft een economie met een perfecte en complete markt. (geen informatie asymmetrie
en andere belemmeringen voor een eerlijke en efficiënte marktwerking). De waardering van activa en
passiva is op basis van verwachte contante waarden van toekomstige kasstromen. Financiële overzichten
zijn zowel volledig relevant als betrouwbaar.
Door gebruik te maken van ideale condities binnen de accountancy kan er meer begrip voor de werkelijke
wereld gecreëerd worden. Ideale condities gaan in de praktijk niet op. Ze zijn echter een maatstaf voor
meer realistische op één na beste conditie.
Je hebt een aantal accounting models:
1. Historical Cost Model/Verkrijgingsprijs, Dit betreft de aankoopprijs van de activum.
2. Current Value Model/Actuele waarde, Dit betreft de prijs wat de activum nu waard is.
3a. Present value of future cash flow model under certainty/Contante waarde, De toekomstige
kasstroom waarde van de activum + bijbehorende vermogenskosten voet. Je weet zeker dat je de
kasstroom ontvangt en je weet de rente voet. Er wordt uitgegaan van ideale condities binnen de
markt.
o Er mag geen dividend uitkering plaats vinden. De cash- en rente uitbetaling zullen gelijk
aan elkaar zijn.
o Expected income = Realized Income
3b. Present value of future cash flow model under uncertainty/Contante waarde, Hetzelfde als 3a,
maar de kasstroom kan afhankelijk zijn van de staat van de economie. De economie kan in een goede-
of slechte staat verkeren. Je kan dit redelijkerwijs voor beide situaties inschatten.
o Expected income is niet gelijk aan Realized Income het verschil is de abnormal earnings.
Expected is gemiddelde van de goede/slechte staat. Terwijl realized of de goede of
slechte staat is.
o Voorbeeld hiervan is Reserve Recognition Accounting (olie- en gas industrie)
Reserve Recognition Accounting geldt voor olie- en gasondernemingen. Hierbij wordt het principe van
PVM under uncertainty gehanteerd met uitzondering van het volgende: de kansen zijn subjectief. Dit is
het gevolg van het feit dat olie en gas ondernemingen niet onder ideale omstandigheden opereren zoals in
het theoretische model wordt verondersteld.
Managers en Accountants hebben problemen bij het toepassen van ideale condities omdat:
- De rentevoet staat meestal niet vast. RRA vereist dat de percentage 10% is
- Er is vaak sprake van meer dan 2 situaties
- Objectieve mogelijkheden zijn niet mogelijk, doordat een standaard meeting een subjectieve
schatting is.
PVM (waaronder RRA) is minder betrouwbaar als het meer relevant wordt. Je komt meer te weten over de
toekomstige kasstromen. De maatstaf is echter lastig te bepalen waardoor er sprake is van veel
subjectiviteit waardoor het minder betrouwbaar is.
Accretion of discount: Als je de kapitaal die je nu bezit, over een jaar gaat inzetten. Hoeveel rendement
behaal je dan?
Accruals zijn overlopende posten die inzicht geven in welke opbrengsten nog te verwachten zijn. Ook:
- HC heeft het potentieel om dit te doen door de kasstromen voor de huidige periode af te vlakken
tot een maatstaf voor het aanhoudende verdienvermogen op langere termijn dat door deze
kasstromen wordt geïmpliceerd.
- Om dit te doen, moeten accountants overlopende posten berekenen, dat wil zeggen om kosten en
opbrengsten te matchen.
- Geen unieke manier om winst/verlies uit te rekenen.
3
