Weekdoelen 4.4
1. De seksuele levensloop van de mens uitleggen aan de hand van
endocrinologische, anatomische, fysiologische en psychologische aspecten.
Seksuologische theorieën en modellen
- Bio-psycho-sociaal model
- Biologische factoren (werkt je lichaam; spasme)
- Psychologische factoren (vervelende ervaringen, trauma)
- Sociale factoren (relaties, cultuur)
- Seksuele respons
- Mannelijk geslacht:
- Opwinding: zwellichamen vullen met bloed, ballen naar het lichaam
- Plateau: voorvocht, ballen dichter bij het lichaam
- Orgasme: samentrekkingen, ejaculatie
- Resolutie: herstellen
- Vrouwelijk geslacht:
- Opwinding: vagina opening wordt weider en dieper, meer
bloedtoevoer labia en clitoris, vagina wordt vochtig
- Circulair model / Incentive motivation theory
-
Seksuele disfuncties
Mannelijk geslacht:
- Hypoactief
- Erectiestoornis
- Voortijdig ejaculatie
- Vertraagde ejaculatie
Vrouwelijk geslacht:
- Opwindingsstoornis
- Penetratie stoornis (vaginisme)
- Orgasmestoornis bij de vrouw
Een foetus van 26 weken kan een erectie hebben. Foetussen ervaren fysieke seksuele
sensaties (geen erotiek). De ontwikkeling van seksualiteit begint al voor de geboorte:
- Genderidentiteit = subjectieve gevoel van geslacht
- Genderrol = gedrag die uitdrukt tot welke sekse men behoort
- Seksuele oriëntatie = seksuele aantrekking tot geslacht
;;;
,Kindertijd (0 - 12 jaar)
Baby & peuter:
- Orale fase
- Lustorgaan = huid (knuffelen)
Peuter:
- Anale fase
- Lustorgaan = huid
- Meer controle (zindelijkheid)
Kleuter:
- Oedipale fase: meer relatievorming
- Ouders
- Verliefdheid
- Vrienden
- Seksuele spelletjes (vadertje, moedertje)
- Nieuwsgierigheid naar geslachtsdelen
Lagere school:
- Latentie fase
- Verliefdheid
- Gender
- Lichamelijkheid (aanraken, knuffelen)
- Intimiteit (relatie ouders, verliefdheid)
- Cognities (seks is vies, kennis)
Puberteit / adolescentie (12 - 25)
Gemiddeld 2 jaar tussen eerste zoen en eerste coïtus.
11 - 13 jaar:
- Secundaire geslachtskenmerken
- Seksuele fantasieën
- Gedrag: zoenen
14 - 15 jaar:
- Verschillend afhankelijk van o.a opleiding en cultuur
- Geslachtsdelen aanraken
16 - 17 jaar:
- Verliefdheid, verkering, masturbatie, zoenen en seks
18+:
- 18,6 jaar heeft de helft ervaring met coïtus, seriële monogamie
Volwassenen ( 25 - 50)
- ‘Definitieve’ binding bij relatie
- Samenwonen, kinderen opvoeden, samen oud worden
- Liefde begint als verliefdheid over is
, Middelbare leeftijd ( 50 - 70 )
Psychosociale veranderingen: ouder worden
Climacterium (overgang; +/- 45 - 55 jaar)
- Onregelmatige menstruaties
- Ovaria: afname oestrogeen en progesteron → meer afgifte FSH en LH → minder
androgenen
- Lagere androgenen: minder seksueel verlangen
- Lagere oestrogenen: vagina wordt droger
- Vaginaslijmvlies dunner (atrofie): kwetsbaar voor pijn.
Penopauze
- Geen duidelijke fysieke overgang
- Minder testosteron aanmaak
- Kans op erectiele disfunctie
Ouderen (70+)
- Lichamelijke gezondheid
- Reuma
- Een meerderheid 57%, geeft aan seks belangrijk te vinden
- Vaak meer gericht op intimiteit en minder op lust
1. De seksuele levensloop van de mens uitleggen aan de hand van
endocrinologische, anatomische, fysiologische en psychologische aspecten.
Seksuologische theorieën en modellen
- Bio-psycho-sociaal model
- Biologische factoren (werkt je lichaam; spasme)
- Psychologische factoren (vervelende ervaringen, trauma)
- Sociale factoren (relaties, cultuur)
- Seksuele respons
- Mannelijk geslacht:
- Opwinding: zwellichamen vullen met bloed, ballen naar het lichaam
- Plateau: voorvocht, ballen dichter bij het lichaam
- Orgasme: samentrekkingen, ejaculatie
- Resolutie: herstellen
- Vrouwelijk geslacht:
- Opwinding: vagina opening wordt weider en dieper, meer
bloedtoevoer labia en clitoris, vagina wordt vochtig
- Circulair model / Incentive motivation theory
-
Seksuele disfuncties
Mannelijk geslacht:
- Hypoactief
- Erectiestoornis
- Voortijdig ejaculatie
- Vertraagde ejaculatie
Vrouwelijk geslacht:
- Opwindingsstoornis
- Penetratie stoornis (vaginisme)
- Orgasmestoornis bij de vrouw
Een foetus van 26 weken kan een erectie hebben. Foetussen ervaren fysieke seksuele
sensaties (geen erotiek). De ontwikkeling van seksualiteit begint al voor de geboorte:
- Genderidentiteit = subjectieve gevoel van geslacht
- Genderrol = gedrag die uitdrukt tot welke sekse men behoort
- Seksuele oriëntatie = seksuele aantrekking tot geslacht
;;;
,Kindertijd (0 - 12 jaar)
Baby & peuter:
- Orale fase
- Lustorgaan = huid (knuffelen)
Peuter:
- Anale fase
- Lustorgaan = huid
- Meer controle (zindelijkheid)
Kleuter:
- Oedipale fase: meer relatievorming
- Ouders
- Verliefdheid
- Vrienden
- Seksuele spelletjes (vadertje, moedertje)
- Nieuwsgierigheid naar geslachtsdelen
Lagere school:
- Latentie fase
- Verliefdheid
- Gender
- Lichamelijkheid (aanraken, knuffelen)
- Intimiteit (relatie ouders, verliefdheid)
- Cognities (seks is vies, kennis)
Puberteit / adolescentie (12 - 25)
Gemiddeld 2 jaar tussen eerste zoen en eerste coïtus.
11 - 13 jaar:
- Secundaire geslachtskenmerken
- Seksuele fantasieën
- Gedrag: zoenen
14 - 15 jaar:
- Verschillend afhankelijk van o.a opleiding en cultuur
- Geslachtsdelen aanraken
16 - 17 jaar:
- Verliefdheid, verkering, masturbatie, zoenen en seks
18+:
- 18,6 jaar heeft de helft ervaring met coïtus, seriële monogamie
Volwassenen ( 25 - 50)
- ‘Definitieve’ binding bij relatie
- Samenwonen, kinderen opvoeden, samen oud worden
- Liefde begint als verliefdheid over is
, Middelbare leeftijd ( 50 - 70 )
Psychosociale veranderingen: ouder worden
Climacterium (overgang; +/- 45 - 55 jaar)
- Onregelmatige menstruaties
- Ovaria: afname oestrogeen en progesteron → meer afgifte FSH en LH → minder
androgenen
- Lagere androgenen: minder seksueel verlangen
- Lagere oestrogenen: vagina wordt droger
- Vaginaslijmvlies dunner (atrofie): kwetsbaar voor pijn.
Penopauze
- Geen duidelijke fysieke overgang
- Minder testosteron aanmaak
- Kans op erectiele disfunctie
Ouderen (70+)
- Lichamelijke gezondheid
- Reuma
- Een meerderheid 57%, geeft aan seks belangrijk te vinden
- Vaak meer gericht op intimiteit en minder op lust