Aard, omvang, schade
PROBLEEM 7
Leerdoelen:
1. Wat is mileucriminaliteit?
2. Wat is de schade van milieucriminaliteit?
3. Hoe kan milieucriminaliteit worden verklaard?
4. Hoe kan je de routine activiteiten theorie gebruiken bij e-waste?
Bronnen:
- Bisschop
- Hart & Lersch
- Huisman
- Neve
- Wright
Leerdoel 1 Wat is milieucriminaliteit?
Huisman, W., & van Erp, J. (2013). Opportunities for environmental crime: A test
of situational crime prevention theory. British journal of criminology, 53(6), 1178-
1200.
E-waste: het recyclen van producten om hier onderdelen/grondstoffen uit te
halen voor nieuwe producten
Dubbele financiële winst: het verzamelen van afval & het verkopen van het
‘nieuwe’ product
Neve, R. e.a. (2016). Dreigingsbeeld Milieucriminaliteit 2016. Zoetermeer: Korps
landelijke politiediensten. [Samenvatting (p-5-17) en hoofdstuk 3].
Milieucriminaliteit: Strafrechtelijk-, bestuursrechtelijk- en/of moreel verwijtbaar
gedrag op
het terrein van de milieuwet- en regelgeving die (aannemelijk) milieuschade tot
gevolg heeft en waarmee tegelijkertijd (bedrijfs)economisch voordeel en/of
immaterieel gewin wordt nagestreefd.
- Een hele brede definitie; wat valt er wel en wat valt er niet onder?
- Lawful, but awful (Goodwin en Passas)
De vormen milieucriminaliteit zijn opgedeeld in de volgende vormen:
- Dreigingen voor afval- en reststromen
o Export van afvalstromen
o Sloop, transport en stort van asbest
o Blenden van stookolie
o Reststromen
- Dreigingen voor bodem en oppervlaktewater
o De bodemketen
o Mestverwerking
- Dreigingen voor externe veiligheid en veilige omgang met gevaarlijke
stoffen
- Transport van gevaarlijke stoffen
- Externe veiligheid van risicobedrijven
Omdat er geen onderzoek is gedaan naar andere thema’s, kan er niets gezegd
worden over deze thema’s en welke prioriteit zij in de toekomst zouden moeten
krijgen.
Bisschop, L. (2012). Is it all going to waste? Illegal transports of e-waste in a
European trade hub. Crime, Law and Social Change, 58(3), 221-249.
Doel artikel: meer empirische kennis over transnationale milieucriminaliteit te
verkrijgen door analyseren van illegale e-waste transport
1
, Aard, omvang, schade
E-waste: elektronische en elektrische apparatuur die naar ontwikkelingslanden
wordt getransporteerd, nooit de tweedehandsmarkt haalt maar wordt afgebroken
om ruwe materialen te verkrijgen. Deze vorm van recycling vindt plaats in
gevaarlijke omstandigheden, waarbij de restanten gedumpt of verbrand worden,
waardoor giftige onderdelen in de atmosfeer of longen van de nabije mensen
terecht komen en beïnvloeden indirect de kwaliteit van gewassen en drinkwater.
Theorie Passas
Passas heeft een theoretisch raamwerk ontwikkeld voor legale-illegale
grensvlakken, wat verder uitgewerkt is door Tijhuis door het toe te passen op de
illegale antiek- en kunsthandel.
4 antithetische grensvlakken (waar legale en illegale actoren elkaar
tegenwerken):
- Illegale actoren concurreren met legale actoren op dezelfde markt
(antagonistisch)
- Illegale actoren schaden legale actoren (schadelijk)
- Illegale actoren persen legale actoren uit, maar ze blijven rendabel
(parasitair)
- Illegale actoren hebben als doel het vernietigen van legale bedrijven
(roofzuchtig)
6 symbolische grensvlakken (waar legale en illegale actoren samenwerken):
- Legale actoren huren een illegale actor in om hun vieze klusjes op te
knappen (outsourcing)
- Ze doen onafhankelijk zaken, waarbij zij van elkaar profiteren, maar de een
is niet op de hoogte van de illegaliteit (synergie)
- Legale en illegale actoren hebben een langdurige sterkte connectie en
beide zijn op de hoogte van de illegaliteit (collaboratie)
- Beiden ervaren de voordelen en zijn op de hoogte van de illegaliteit
(wederkerigheid)
- Beiden ervaren voordelen, maar binnen een ongelijke machtsrelatie (co-
optatie)
- Legale actoren ondersteunen illegale actoren financieel (financiering)
Passas erkent ook legale actoren die georganiseerde misdaden plegen en legale
actoren die legale activiteiten nastreven, maar Tijhuis vindt dat deze categorieën
niet van toepassing zijn op illegale legale grensvlakken en daarom uit deze
typologie gelaten moeten worden.
De integratie van verschillende criminologische theorieën leidt tot een indeling in
drie kernelementen: criminalisering, motieven en mogelijkheden. Er wordt
gekeken naar de laatste twee elementen en de individuele, organisatorische en
samenlevingsniveaus bij het analyseren, om de motieven of mogelijkheden voor
(georganiseerde) misdaad te achterhalen. Daarnaast speelt het ongelijke
speelveld in de hedendaagse geglobaliseerde wereld een rol, omdat de
ongelijkheden de vraag naar illegale goederen of services kan vergroten en kan
leiden tot jurisdictie (s)hopping, waarbij men opzoek gaat naar de meest
voordelige (illegale) overeenkomst voor de handel in gevaarlijke stoffen of naar
de ruimte binnen wetten.
Verhoogd milieubewustzijn in geïndustrialiseerde landen (culturele
ongelijkheid), leidt tot het verbeteren van milieuwetgeving en de
criminalisering van bepaald gedrag (juridische ongelijkheid), waardoor prijzen
stijgen (economische ongelijkheid) en extra motieven voor illegale handel in
afval naar landen met minder milieubewustzijn, -regulatie en lagere prijzen.
2
PROBLEEM 7
Leerdoelen:
1. Wat is mileucriminaliteit?
2. Wat is de schade van milieucriminaliteit?
3. Hoe kan milieucriminaliteit worden verklaard?
4. Hoe kan je de routine activiteiten theorie gebruiken bij e-waste?
Bronnen:
- Bisschop
- Hart & Lersch
- Huisman
- Neve
- Wright
Leerdoel 1 Wat is milieucriminaliteit?
Huisman, W., & van Erp, J. (2013). Opportunities for environmental crime: A test
of situational crime prevention theory. British journal of criminology, 53(6), 1178-
1200.
E-waste: het recyclen van producten om hier onderdelen/grondstoffen uit te
halen voor nieuwe producten
Dubbele financiële winst: het verzamelen van afval & het verkopen van het
‘nieuwe’ product
Neve, R. e.a. (2016). Dreigingsbeeld Milieucriminaliteit 2016. Zoetermeer: Korps
landelijke politiediensten. [Samenvatting (p-5-17) en hoofdstuk 3].
Milieucriminaliteit: Strafrechtelijk-, bestuursrechtelijk- en/of moreel verwijtbaar
gedrag op
het terrein van de milieuwet- en regelgeving die (aannemelijk) milieuschade tot
gevolg heeft en waarmee tegelijkertijd (bedrijfs)economisch voordeel en/of
immaterieel gewin wordt nagestreefd.
- Een hele brede definitie; wat valt er wel en wat valt er niet onder?
- Lawful, but awful (Goodwin en Passas)
De vormen milieucriminaliteit zijn opgedeeld in de volgende vormen:
- Dreigingen voor afval- en reststromen
o Export van afvalstromen
o Sloop, transport en stort van asbest
o Blenden van stookolie
o Reststromen
- Dreigingen voor bodem en oppervlaktewater
o De bodemketen
o Mestverwerking
- Dreigingen voor externe veiligheid en veilige omgang met gevaarlijke
stoffen
- Transport van gevaarlijke stoffen
- Externe veiligheid van risicobedrijven
Omdat er geen onderzoek is gedaan naar andere thema’s, kan er niets gezegd
worden over deze thema’s en welke prioriteit zij in de toekomst zouden moeten
krijgen.
Bisschop, L. (2012). Is it all going to waste? Illegal transports of e-waste in a
European trade hub. Crime, Law and Social Change, 58(3), 221-249.
Doel artikel: meer empirische kennis over transnationale milieucriminaliteit te
verkrijgen door analyseren van illegale e-waste transport
1
, Aard, omvang, schade
E-waste: elektronische en elektrische apparatuur die naar ontwikkelingslanden
wordt getransporteerd, nooit de tweedehandsmarkt haalt maar wordt afgebroken
om ruwe materialen te verkrijgen. Deze vorm van recycling vindt plaats in
gevaarlijke omstandigheden, waarbij de restanten gedumpt of verbrand worden,
waardoor giftige onderdelen in de atmosfeer of longen van de nabije mensen
terecht komen en beïnvloeden indirect de kwaliteit van gewassen en drinkwater.
Theorie Passas
Passas heeft een theoretisch raamwerk ontwikkeld voor legale-illegale
grensvlakken, wat verder uitgewerkt is door Tijhuis door het toe te passen op de
illegale antiek- en kunsthandel.
4 antithetische grensvlakken (waar legale en illegale actoren elkaar
tegenwerken):
- Illegale actoren concurreren met legale actoren op dezelfde markt
(antagonistisch)
- Illegale actoren schaden legale actoren (schadelijk)
- Illegale actoren persen legale actoren uit, maar ze blijven rendabel
(parasitair)
- Illegale actoren hebben als doel het vernietigen van legale bedrijven
(roofzuchtig)
6 symbolische grensvlakken (waar legale en illegale actoren samenwerken):
- Legale actoren huren een illegale actor in om hun vieze klusjes op te
knappen (outsourcing)
- Ze doen onafhankelijk zaken, waarbij zij van elkaar profiteren, maar de een
is niet op de hoogte van de illegaliteit (synergie)
- Legale en illegale actoren hebben een langdurige sterkte connectie en
beide zijn op de hoogte van de illegaliteit (collaboratie)
- Beiden ervaren de voordelen en zijn op de hoogte van de illegaliteit
(wederkerigheid)
- Beiden ervaren voordelen, maar binnen een ongelijke machtsrelatie (co-
optatie)
- Legale actoren ondersteunen illegale actoren financieel (financiering)
Passas erkent ook legale actoren die georganiseerde misdaden plegen en legale
actoren die legale activiteiten nastreven, maar Tijhuis vindt dat deze categorieën
niet van toepassing zijn op illegale legale grensvlakken en daarom uit deze
typologie gelaten moeten worden.
De integratie van verschillende criminologische theorieën leidt tot een indeling in
drie kernelementen: criminalisering, motieven en mogelijkheden. Er wordt
gekeken naar de laatste twee elementen en de individuele, organisatorische en
samenlevingsniveaus bij het analyseren, om de motieven of mogelijkheden voor
(georganiseerde) misdaad te achterhalen. Daarnaast speelt het ongelijke
speelveld in de hedendaagse geglobaliseerde wereld een rol, omdat de
ongelijkheden de vraag naar illegale goederen of services kan vergroten en kan
leiden tot jurisdictie (s)hopping, waarbij men opzoek gaat naar de meest
voordelige (illegale) overeenkomst voor de handel in gevaarlijke stoffen of naar
de ruimte binnen wetten.
Verhoogd milieubewustzijn in geïndustrialiseerde landen (culturele
ongelijkheid), leidt tot het verbeteren van milieuwetgeving en de
criminalisering van bepaald gedrag (juridische ongelijkheid), waardoor prijzen
stijgen (economische ongelijkheid) en extra motieven voor illegale handel in
afval naar landen met minder milieubewustzijn, -regulatie en lagere prijzen.
2
