Farmacologie
Leerdoelen (algemene geneesmiddelenkennis)
1. De termen verklaren:
- Chemische naam
- Stofnaam (generische naam)
- Merknaam (handelsnaam)
2. Het verschil aangeven tussen de termen farmacologie en farmacie
3. Uitleggen wat registratie van geneesmiddelen inhoudt en door welke
instantie dat wordt gedaan.
4. In het kort de inhoud van de Geneesmiddelenwet weergeven.
5. Kort uitleggen wat de Opiumwet inhoudt.
6. De volgende termen uitleggen: indicatie en contra-indicatie; bijwerkingen,
interactie en overdosering
7. Het antibioticabeleid uitleggen
8. De termen farmacokinetiek en farmacodynamie verklaren.
9. Geneesmiddelen t.b.v. algehele anesthesie, spinale anesthesie en lokale
anesthesie kunnen categoriseren volgens de wijze die in het
Farmacotherapeutisch kompas wordt aangehouden
10.Geneesmiddelen opnoemen die algemeen gebruikt worden en in de juiste
categorie plaatsen
11.De termen agonist en antagonist verklaren
12.Uitleggen wat onder bijwerkingen wordt verstaan
13.Uitleggen wat acute, subacute en chronische toxische reacties op
geneesmiddelen zijn
14.Uitleggen waarom bij sommige geneesmiddelen een waarschuwing voor
de rijvaardigheid wordt gegeven
15.Oorzaken en gevolgen van gewenning en verslaving uitleggen
Algemene geneesmiddelenkennis
1. Termen:
- Chemische naam: is een nauwkeurige omschrijving van de chemische
samenstelling en rangschikking van atomen.
- Stofnaam (generische naam): internationaal geaccepteerde stofnaam
die afgeleid wordt van de chemische naam.
- Merknaam (handelsnaam): de naam die de producent meestal gebruikt.
2. Farmacologie = gaat over de wetenschap van geneesmiddelen en hoe
deze in het lichaam van de mens werken. Het is de leer de van de
geschiedenis en oorsprong, eigenschappen, bereiding, effecten,
werkingsmechanismen en verschillende toepassingsmogelijkheden van
geneesmiddelen
Farmacie = (geneesmiddelenbereiding) hiermee wordt de kennis van de
natuurkundige en scheikundige eigenschappen en de bereiding van
geneesmiddelen bedoelt
Farmacotherapie = behandelen met geneesmiddelen
, 3. Een farmaceutisch bedrijf mag zijn medicijn of vaccin pas op de markt
brengen na goedkeuring door een medicijnautoriteit. In Nederland is dat
het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
4. In de geneesmiddelenwet zijn verschillende artikelen opgenomen die
ervoor zorgen dat geneesmiddelen bijvoorbeeld niet zomaar door iedereen
op de markt gebracht kunnen worden.
Eerste artikel:
- Ongeregistreerde middelen, vaak niet al te veilige middelen, mogen in
Nederland nit meer bereid, verpakt en verhandeld worden
Tweede artikel:
- Houdt de verplichting in dat de wat grotere ziekenhuizen (minimaal 300
bedden) een eigen apotheker in dienst moeten hebben hij is
verantwoordelijk voor de bereiding, opslag en distributie van
geneesmiddelen door het ziekenhuis
Derde artikel (opiumwet):
- Het besluit ‘vergiftigen in apotheken en ziekenhuizen’. Het verplicht de
apothekers, geneesmiddelen die onder dit besluit vallen te bewaren in een
uitsluitend daartoe bestemde en met een sleutel afsluitbare kast.
5. Opiumwet: maakt onderscheid tussen harddrug en softdrugs. Lijst 1
harddrugs en lijst 2 softdrugs. Ook maakt de wet onderscheid in
verschillende handelingen die strafbaar zijn. Strafbaar zijn: bezit, bereiding
of productie, verkoop en export. Gebruik is niet strafbaar
6. Termen:
- Indicatie: aandoening waarbij een middel voorgeschreven kan worden
(bijv. antihypertensivum bij hypertensie)
- Contra-indicatie: aandoeningen waarbij het middel NIET voorgeschreven
moet worden, dit is omdat er bij het geneesmiddel onaanvaardbare risico’s
ontstaan bij het wel geven van het geneesmiddel
- Bijwerkingen: niet gewenste effecten van een medicijn, verschilt per
persoon (positief en negatief)
- Interactie: effect van twee of meer medicijnen op elkaar, versterking of
verzwakking. Bij het combineren met andere medicijnen moet gelet
worden op 2 mogelijke problemen:
1. Worden bijwerkingen versterkt (farmacodynamische interactie)
2. Worden enzymen geremd die het andere medicijn moeten afbreken
(farmacokinetische interactie)
- Overdosering: te veel geven/nemen van het medicijn dan wat
aanbevolen is, kan vervelende bijwerkingen geven
7. SWAB-groep:
Hoe meer infecties worden voorkomen des te lager is het antibioticumgebruik.
Met goede infectiepreventie wordt verdere verspreiding van resistente bacteriën
voorkomen. Maar door de toename van antibioticaresistentie in buiten- en
binnenland ontstaan steeds vaker infecties die moeilijker of in sommige gevallen
helemaal niet meer behandeld kunnen worden. De aanpak van ABR berust op
drie principes:
Leerdoelen (algemene geneesmiddelenkennis)
1. De termen verklaren:
- Chemische naam
- Stofnaam (generische naam)
- Merknaam (handelsnaam)
2. Het verschil aangeven tussen de termen farmacologie en farmacie
3. Uitleggen wat registratie van geneesmiddelen inhoudt en door welke
instantie dat wordt gedaan.
4. In het kort de inhoud van de Geneesmiddelenwet weergeven.
5. Kort uitleggen wat de Opiumwet inhoudt.
6. De volgende termen uitleggen: indicatie en contra-indicatie; bijwerkingen,
interactie en overdosering
7. Het antibioticabeleid uitleggen
8. De termen farmacokinetiek en farmacodynamie verklaren.
9. Geneesmiddelen t.b.v. algehele anesthesie, spinale anesthesie en lokale
anesthesie kunnen categoriseren volgens de wijze die in het
Farmacotherapeutisch kompas wordt aangehouden
10.Geneesmiddelen opnoemen die algemeen gebruikt worden en in de juiste
categorie plaatsen
11.De termen agonist en antagonist verklaren
12.Uitleggen wat onder bijwerkingen wordt verstaan
13.Uitleggen wat acute, subacute en chronische toxische reacties op
geneesmiddelen zijn
14.Uitleggen waarom bij sommige geneesmiddelen een waarschuwing voor
de rijvaardigheid wordt gegeven
15.Oorzaken en gevolgen van gewenning en verslaving uitleggen
Algemene geneesmiddelenkennis
1. Termen:
- Chemische naam: is een nauwkeurige omschrijving van de chemische
samenstelling en rangschikking van atomen.
- Stofnaam (generische naam): internationaal geaccepteerde stofnaam
die afgeleid wordt van de chemische naam.
- Merknaam (handelsnaam): de naam die de producent meestal gebruikt.
2. Farmacologie = gaat over de wetenschap van geneesmiddelen en hoe
deze in het lichaam van de mens werken. Het is de leer de van de
geschiedenis en oorsprong, eigenschappen, bereiding, effecten,
werkingsmechanismen en verschillende toepassingsmogelijkheden van
geneesmiddelen
Farmacie = (geneesmiddelenbereiding) hiermee wordt de kennis van de
natuurkundige en scheikundige eigenschappen en de bereiding van
geneesmiddelen bedoelt
Farmacotherapie = behandelen met geneesmiddelen
, 3. Een farmaceutisch bedrijf mag zijn medicijn of vaccin pas op de markt
brengen na goedkeuring door een medicijnautoriteit. In Nederland is dat
het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
4. In de geneesmiddelenwet zijn verschillende artikelen opgenomen die
ervoor zorgen dat geneesmiddelen bijvoorbeeld niet zomaar door iedereen
op de markt gebracht kunnen worden.
Eerste artikel:
- Ongeregistreerde middelen, vaak niet al te veilige middelen, mogen in
Nederland nit meer bereid, verpakt en verhandeld worden
Tweede artikel:
- Houdt de verplichting in dat de wat grotere ziekenhuizen (minimaal 300
bedden) een eigen apotheker in dienst moeten hebben hij is
verantwoordelijk voor de bereiding, opslag en distributie van
geneesmiddelen door het ziekenhuis
Derde artikel (opiumwet):
- Het besluit ‘vergiftigen in apotheken en ziekenhuizen’. Het verplicht de
apothekers, geneesmiddelen die onder dit besluit vallen te bewaren in een
uitsluitend daartoe bestemde en met een sleutel afsluitbare kast.
5. Opiumwet: maakt onderscheid tussen harddrug en softdrugs. Lijst 1
harddrugs en lijst 2 softdrugs. Ook maakt de wet onderscheid in
verschillende handelingen die strafbaar zijn. Strafbaar zijn: bezit, bereiding
of productie, verkoop en export. Gebruik is niet strafbaar
6. Termen:
- Indicatie: aandoening waarbij een middel voorgeschreven kan worden
(bijv. antihypertensivum bij hypertensie)
- Contra-indicatie: aandoeningen waarbij het middel NIET voorgeschreven
moet worden, dit is omdat er bij het geneesmiddel onaanvaardbare risico’s
ontstaan bij het wel geven van het geneesmiddel
- Bijwerkingen: niet gewenste effecten van een medicijn, verschilt per
persoon (positief en negatief)
- Interactie: effect van twee of meer medicijnen op elkaar, versterking of
verzwakking. Bij het combineren met andere medicijnen moet gelet
worden op 2 mogelijke problemen:
1. Worden bijwerkingen versterkt (farmacodynamische interactie)
2. Worden enzymen geremd die het andere medicijn moeten afbreken
(farmacokinetische interactie)
- Overdosering: te veel geven/nemen van het medicijn dan wat
aanbevolen is, kan vervelende bijwerkingen geven
7. SWAB-groep:
Hoe meer infecties worden voorkomen des te lager is het antibioticumgebruik.
Met goede infectiepreventie wordt verdere verspreiding van resistente bacteriën
voorkomen. Maar door de toename van antibioticaresistentie in buiten- en
binnenland ontstaan steeds vaker infecties die moeilijker of in sommige gevallen
helemaal niet meer behandeld kunnen worden. De aanpak van ABR berust op
drie principes:
