Biologie en Gezondheid
BGZ2021
Taken 1 tm 8
Jaar 2021-2022
,
,TAAK 1 DE BASIS VAN BESTAAN
Probleemstelling:
Wat is een cel en waar bestaat het uit?
Leerdoelen:
1. Uit welke onderdelen bestaat een (dierlijke) cel? (functies van onderdelen)
2. Hoe verloopt de celcyclus?
a. Mitose
b. Meiose
3. Hoe komt een cel aan zijn energie?
4. Hoe ontstaat een mutatie en wat zijn de gevolgen? (wat gebeurt er in een
kankercel?)
a. Controlepunten,wat gebeurt hier?
Leerdoelen:
1. Hoe is een cel opgebouwd?
a. Organellen en functies (kern, ribosomen, ER etc.)
2. Verschillende celprocessen? (Hoe komt een cel aan energie?)
a. Citroenzuurcyclus
b. Eiwitsynthese (DNA tot eiwit → focus op organellen)
c. Oxidatieve fosforylering
3. Hoe verloopt een normale celdeling? (Mitose en meiose)
4. Wat is een ongecontroleerde celdeling?
5. Wat is een PAP-test?
Leerdoelen:
1. Uit welke onderdelen bestaat een cel en wat is de functie van deze onderdelen?
1. Opbouw van een cel
2. Celkern (met DNA) kernporiën
3. Cytoplasma
4. Ribosomen (transport eiwitten)
5. Mitochondrium (energie met ATP)
6. Golgi-systeem (vormen eiwitten)
7. Endoplasmatisch reticulum (ER)
8. Celmembraan (lipiden, hydrofiel en hydrofoob)
2. Hoe verloopt de celcyclus? (mitose en meiose)
3. Waar haalt een cel zijn energie vandaan en hoe verlopen die processen? (celmetabolisme)
4. Hoe ontstaan mutaties bij celdeling? Wat gaat mis bij de ontwikkeling van kanker?
Literatuur:
Silverthorn hoofdstuk 3 en 4
, 1. Uit welke onderdelen bestaat een (dierlijke) cel? (functies van onderdelen)
Cel:
● Functionele eenheid van levend organisme
● Naarmate cellen evolueerden, kregen ze intracellulaire compartimenten die door
membranen van de intracellulaire vloeistof waren gescheiden
● Compartimenten zijn zowel een voordeel als een nadeel voor organismen.
○ Voordeel: compartimenten scheiden biochemische processen die anders met elkaar
in conflict zouden kunnen komen. → bv eiwitsynthese en eiwitafbraak vindt niet in
hetzelfde compartiment plaats.
○ Nadeel van compartimenten is dat barrières ertussen het moeilijk kunnen maken
om benodigde materialen van het ene compartiment naar het andere te
verplaatsen. → verholpen door gespecialiseerde mechanismen die geselecteerde
stoffen door membranen transporteren.
● Bestaat uit nucleus, cytoplasma en celmembraan
Celmembraan (plasmamembraan, plasmalemma, buitenste wand):
● Dunne laag van vetten dat een barrière en opening vormt tussen de
intracellulaire vloeistof en de externe omgeving → scheidt de cel van de
omgeving → controleert de beweging van materiaal tussen binnenkant en
buitenkant van de cel door het openen en sluiten van gates gemaakt van
eiwitten
● Drie hoofdtypen lipiden vormen het celmembraan: fosfolipiden, sfingolipiden
en cholesterol:
○ Dubbele laag van fosfolipiden (polaire/hydrofiele kop &
apolaire/hydrofobe staart: glycerol ruggengraat met 2 vetzuren en
fosfaatgroep) met eiwitmoleculen erin
○ Sfingolipiden: sommige membranen hebben deze i.p.v fosfolipiden.
Hebben kop van fosfolipiden of glycolipiden
○ Cholesterol (hydrofoob): voegen zich tussen de hydrofiele koppen
van fosfolipiden. Cholesterol helpt membranen ondoordringbaar te maken voor
kleine in water oplosbare moleculen en houdt membranen flexibel
Deze schikking kan gezien worden in:
BGZ2021
Taken 1 tm 8
Jaar 2021-2022
,
,TAAK 1 DE BASIS VAN BESTAAN
Probleemstelling:
Wat is een cel en waar bestaat het uit?
Leerdoelen:
1. Uit welke onderdelen bestaat een (dierlijke) cel? (functies van onderdelen)
2. Hoe verloopt de celcyclus?
a. Mitose
b. Meiose
3. Hoe komt een cel aan zijn energie?
4. Hoe ontstaat een mutatie en wat zijn de gevolgen? (wat gebeurt er in een
kankercel?)
a. Controlepunten,wat gebeurt hier?
Leerdoelen:
1. Hoe is een cel opgebouwd?
a. Organellen en functies (kern, ribosomen, ER etc.)
2. Verschillende celprocessen? (Hoe komt een cel aan energie?)
a. Citroenzuurcyclus
b. Eiwitsynthese (DNA tot eiwit → focus op organellen)
c. Oxidatieve fosforylering
3. Hoe verloopt een normale celdeling? (Mitose en meiose)
4. Wat is een ongecontroleerde celdeling?
5. Wat is een PAP-test?
Leerdoelen:
1. Uit welke onderdelen bestaat een cel en wat is de functie van deze onderdelen?
1. Opbouw van een cel
2. Celkern (met DNA) kernporiën
3. Cytoplasma
4. Ribosomen (transport eiwitten)
5. Mitochondrium (energie met ATP)
6. Golgi-systeem (vormen eiwitten)
7. Endoplasmatisch reticulum (ER)
8. Celmembraan (lipiden, hydrofiel en hydrofoob)
2. Hoe verloopt de celcyclus? (mitose en meiose)
3. Waar haalt een cel zijn energie vandaan en hoe verlopen die processen? (celmetabolisme)
4. Hoe ontstaan mutaties bij celdeling? Wat gaat mis bij de ontwikkeling van kanker?
Literatuur:
Silverthorn hoofdstuk 3 en 4
, 1. Uit welke onderdelen bestaat een (dierlijke) cel? (functies van onderdelen)
Cel:
● Functionele eenheid van levend organisme
● Naarmate cellen evolueerden, kregen ze intracellulaire compartimenten die door
membranen van de intracellulaire vloeistof waren gescheiden
● Compartimenten zijn zowel een voordeel als een nadeel voor organismen.
○ Voordeel: compartimenten scheiden biochemische processen die anders met elkaar
in conflict zouden kunnen komen. → bv eiwitsynthese en eiwitafbraak vindt niet in
hetzelfde compartiment plaats.
○ Nadeel van compartimenten is dat barrières ertussen het moeilijk kunnen maken
om benodigde materialen van het ene compartiment naar het andere te
verplaatsen. → verholpen door gespecialiseerde mechanismen die geselecteerde
stoffen door membranen transporteren.
● Bestaat uit nucleus, cytoplasma en celmembraan
Celmembraan (plasmamembraan, plasmalemma, buitenste wand):
● Dunne laag van vetten dat een barrière en opening vormt tussen de
intracellulaire vloeistof en de externe omgeving → scheidt de cel van de
omgeving → controleert de beweging van materiaal tussen binnenkant en
buitenkant van de cel door het openen en sluiten van gates gemaakt van
eiwitten
● Drie hoofdtypen lipiden vormen het celmembraan: fosfolipiden, sfingolipiden
en cholesterol:
○ Dubbele laag van fosfolipiden (polaire/hydrofiele kop &
apolaire/hydrofobe staart: glycerol ruggengraat met 2 vetzuren en
fosfaatgroep) met eiwitmoleculen erin
○ Sfingolipiden: sommige membranen hebben deze i.p.v fosfolipiden.
Hebben kop van fosfolipiden of glycolipiden
○ Cholesterol (hydrofoob): voegen zich tussen de hydrofiele koppen
van fosfolipiden. Cholesterol helpt membranen ondoordringbaar te maken voor
kleine in water oplosbare moleculen en houdt membranen flexibel
Deze schikking kan gezien worden in:
