Structuur en morfologie
Hoofdstuk 1: de basis en spanning
A. Inleiding
Enkele interessante boeken
- Structure Systems
- Dictaat draagconstructies
- Polytechnisch zakboek
B. Historische context
De dubbele functie van structuur:
Structuur zorgt niet alleen dat een ruimte als object weerstand kan bieden tegen onder meer de
zwaartekracht en de windkracht maar geeft object vorm en is daarbij een onderdeel van de tectoniek
Door deze dubbele functie vervult structuur een rol in beweging van de architectuur
Structuur is meer dan het dragen van een structuur
Hoe meer je weet over structuur, hoe beter de architectuur die je kan maken
Jagers en boeren 10.000-3.000 VC Stonehenge
Latei, opeenstapeling natuursteen,
doorgangen creëren
Oud Mesopotamië 6.800-600 VC Ziggurat van Uruk
Massief, gorte stenen, kleine openingen,
kleine kamers, rudimentair
Oud Egypte 3.300-332 VC Luxor tempel
Grieken en Romeinen 3.000 VC – 500 NC Tempel van Niké
Kolommen, weinig transparantie, massieve
blok
Pont du gard
Kleinere blokken, transport OK, vormen OK
=> boogvorming
Structuur begint kennis te krijgen
Pantheon
Cassettes, ribben: verticale trek +
horizontale druk
Middeleeuwen 500 NC – 1.500 NC Saint-Etienne kerk, Waha
Massief, torens zo hoog mogelijk (naar de
hemel), kleine openingen
Stadhuis Brussel (gotiek)
Spatkracht opnemen; houdt alles bijeen,
bogen niet uit elkaar spatten => dus
gewicht plaatsen
Renaissance 1.500 NC – 1.800NC Tempietto san pietro, montorio
Hoger, slanker, kleine overspanningen, niet
super ingewikkeld, alles gestoelt op druk,
blijft staan door gewicht
, Industriële revolutie Vanaf 1750 Verlichte denkers en uitvinders zoals:
- James watt
= stoommachine (pomp)
Koolmijnen leegpompen
Voor staal veel hitte nodig
- Isaac Newton
- Robert Hooke
= vectorenleer, A&R, …
- Alessandro Volta
Zij liggen aan de basis van een
exponentiële vooruitgang in kennis en
inzichten die leiden tot de ontplooiing van
de industriële revolutie en de ontwikkeling
van nieuwe materialen en daarmee
gepaarde wijze van bouwen
Moderne tijd 1769 NC – heden Stoommachine
Hoogovens: onzuiverheden uit staal
branden => zuiverder en sterker
Balkon trok vroeger aan iets (aan een deel
hoger op de gevel)
Ongewapend beton => neemt geen trek op
Wapening neemt dat wel op
Staal in kleine stukken opgebouwd
Liften ontstaan (wolkenkrabbers)
Gebouwen worden lichter (massiviteit)
Na druk kunnen gebouwen nu ook trek
opnemen
Vele stijlen/gebruiken combineren
Vormen maken; binnen en buiten
Structuur gebruiken om arch te maken
Meer verschillende vormen mogelijk
Toekomst / REBOOT
The 5 R’s:
- Refuse: is het nodig?
- Reduce: zo goed mog bouwen
- Reuse: hergebruik zoals het is
- Repurpose: ontmantelen
- Recycle: uit elkaar halen
6e R = reboot = heropstarten/uitvinden
Hergebruiken: afbreken maar hergebruiken
in bv een nieuw gebouw
- Beton en baksteen = moeilijk
- Staal: hersmelten
Hoofdstuk 1: de basis en spanning
A. Inleiding
Enkele interessante boeken
- Structure Systems
- Dictaat draagconstructies
- Polytechnisch zakboek
B. Historische context
De dubbele functie van structuur:
Structuur zorgt niet alleen dat een ruimte als object weerstand kan bieden tegen onder meer de
zwaartekracht en de windkracht maar geeft object vorm en is daarbij een onderdeel van de tectoniek
Door deze dubbele functie vervult structuur een rol in beweging van de architectuur
Structuur is meer dan het dragen van een structuur
Hoe meer je weet over structuur, hoe beter de architectuur die je kan maken
Jagers en boeren 10.000-3.000 VC Stonehenge
Latei, opeenstapeling natuursteen,
doorgangen creëren
Oud Mesopotamië 6.800-600 VC Ziggurat van Uruk
Massief, gorte stenen, kleine openingen,
kleine kamers, rudimentair
Oud Egypte 3.300-332 VC Luxor tempel
Grieken en Romeinen 3.000 VC – 500 NC Tempel van Niké
Kolommen, weinig transparantie, massieve
blok
Pont du gard
Kleinere blokken, transport OK, vormen OK
=> boogvorming
Structuur begint kennis te krijgen
Pantheon
Cassettes, ribben: verticale trek +
horizontale druk
Middeleeuwen 500 NC – 1.500 NC Saint-Etienne kerk, Waha
Massief, torens zo hoog mogelijk (naar de
hemel), kleine openingen
Stadhuis Brussel (gotiek)
Spatkracht opnemen; houdt alles bijeen,
bogen niet uit elkaar spatten => dus
gewicht plaatsen
Renaissance 1.500 NC – 1.800NC Tempietto san pietro, montorio
Hoger, slanker, kleine overspanningen, niet
super ingewikkeld, alles gestoelt op druk,
blijft staan door gewicht
, Industriële revolutie Vanaf 1750 Verlichte denkers en uitvinders zoals:
- James watt
= stoommachine (pomp)
Koolmijnen leegpompen
Voor staal veel hitte nodig
- Isaac Newton
- Robert Hooke
= vectorenleer, A&R, …
- Alessandro Volta
Zij liggen aan de basis van een
exponentiële vooruitgang in kennis en
inzichten die leiden tot de ontplooiing van
de industriële revolutie en de ontwikkeling
van nieuwe materialen en daarmee
gepaarde wijze van bouwen
Moderne tijd 1769 NC – heden Stoommachine
Hoogovens: onzuiverheden uit staal
branden => zuiverder en sterker
Balkon trok vroeger aan iets (aan een deel
hoger op de gevel)
Ongewapend beton => neemt geen trek op
Wapening neemt dat wel op
Staal in kleine stukken opgebouwd
Liften ontstaan (wolkenkrabbers)
Gebouwen worden lichter (massiviteit)
Na druk kunnen gebouwen nu ook trek
opnemen
Vele stijlen/gebruiken combineren
Vormen maken; binnen en buiten
Structuur gebruiken om arch te maken
Meer verschillende vormen mogelijk
Toekomst / REBOOT
The 5 R’s:
- Refuse: is het nodig?
- Reduce: zo goed mog bouwen
- Reuse: hergebruik zoals het is
- Repurpose: ontmantelen
- Recycle: uit elkaar halen
6e R = reboot = heropstarten/uitvinden
Hergebruiken: afbreken maar hergebruiken
in bv een nieuw gebouw
- Beton en baksteen = moeilijk
- Staal: hersmelten
