Samenvatting internationaal privaatrecht
Week 1 Inleiding en internationale bevoegdheid
Onderwerpen:
Wat is IPR?; Bronnen vh IPR; IPR in de context vd EU; Internationale bevoegdheid onder Brussel I en
Rv. Materieel en formeel toepassingsgebied Brussel I; stelsel vd bevoegdheidsregeling in Brussel I;
beginselen die ten grondslag liggen aan de bevoegdheidsregels van Brussel I; richtlijnen voor
interpretatie door HvJ; interpretatie en toepassing van bepaalde artikelen van Brussel I en Rv.
Literatuur
- Strikwerda nr: 2-7 + 9-13 + 209 – 213 + 231 – 252 + 255 – 256 + 215 – 219
- Wetseditie:
o Brussel I Vo artt 1-31
o Brussel I herschikking artt. 1-35
o Haags Forumkeuzeverdrag 30 juni 2005
o Verdrag van Lugano
o Rv artt. 1-2 + 6 + 14
- Literatuurbundel
o Het internet en Brussel I-Vo
o Het nieuwe Haags Forumkeuzeverdrag
- JP + wetgevingsbundel
o Transporneringstabel EEX-Verdrag/Brussel I
o Transporneringstabel Brussel I/Brussel I herschikking
Jurisprudentie
Art. 1 Brussel I / art. 1 Brussel I herschikking (materieel toepassingsgebied)
HvJ 10 januari 2001, C-167/00, Jur. 2002, I-08111 (Konsumenteninformation v. Henkel) § 14-18;
22-23; 25-49 dictum – art. 5(1) of 5(3); preventieve vordering.
o Preventieve vordering in rechte, die door vereniging voor consumentenbescherming
wordt ingesteld om het gebruik door een handelaar van als oneerlijk beschouwende
bedingen in ovken met particulieren te doen verbieden = verbintenis uit OD ex [7 lid 2]
HvJ 18 oktober 2011, C-406/09, (Real Chemie v Bayer ) § 18-25; 34-44, dictum 1,
tenuitvoerlegging boete naar Duits recht in octrooizaak.
o Begrip ‘burgerlijke + handelszaken’ > Brussel I-her = van toepassing op erkenning +
tenuitvoerlegging ve beslissing ve rechterlijke instantie die een veroordeling tot
betaling ve geldboete bevat teneinde op een gebied van B/H-zaak gegeven rechterlijke
beslissing te doen nakomen
HvJ 11 april 2013, C-645/11, n.n.g., (Land Berlin v Sapir e.a.) § 17 – dictum – begrip burgerlijke
en handelszaken, onverschuldigde betaling door overheidslichaam, art. 6: nauwe band tussen
vorderingen, verweerder met woonplaats in derde staat.
o [1] terugvordering ve onverschuldigd betaald bedrag door overheid = B/H-zaak
o [8 sub 1] kan geen bevoegdheid scheppen tav een verweerder die woonplaats heeft
buiten de EU, ook al is de medeverweerder woonachtig in de LS waar de zaak
aanhangig is gemaakt
Art. 5 sub 1 Brussel I / art. 7 lid 1 Brussel I herschikking (ovken, ook met name relevant voor week 3)
HvJ 25 februari 2010, C-381/08, Jur. 2010, I-1255 (Car Trim), § 3-5; 27-dictum – zaken of
1
, diensten, plaats van levering.
o [7 lid 1 sub b, 1e streepje] bij een verzendingskoop moeten obv bepalingen vd ovk
worden bepaald waar de goederen volgens de ovk werden geleverd/hadden geleverd
moeten worden
o Als plaats van levering niet kan worden bepaald zonder dat het op de ovk toepasselijke
materiële recht wordt toegepast, is deze plaats de plaats vd materiële overdracht vd
goederen waarmee de koper op de eindbestemming vd verkooptransactie de feitelijke
macht om over deze goederen te beschikken heeft gekregen
Als leveringsplaats niet kan worden bepaald > kijken naar overdrachtsplaats
HvJ 9 juli 2009, C-204/08, Jur. 2009, I-6073 (Peter Rehder v Air Baltic Corporation), § 19-21, 29-
48 – Plaats van uitvoering van dienst, luchtvervoer.
o [7 lid 1] meerdere leveringsplaatsen (waar economisch de belangrijkste levering heeft
plaatsgevonden, bij vliegtickets = lastig): waar wordt dienst geleverd, zowel waar je
bent vertrokken als waar je aankomt, daar kan je bij het gerecht terecht
HvJ 11 maart 2010, C-19/09, Jur. 2010, I-2121 (Wood Floor Solutions) § 10-12, 20-dictum –
Verrichting van diensten, agentuurovk, uitvoering van ovk in verschillende lidstaten.
o [7 lid 1, 2e streepje] ook vto dienstverrichting in verschillende LSen, gerecht is bevoegd
vd LS waar de diensten hoofdzakelijk worden verricht zoals blijkt uit ovk
HvJ 23 april 2009, C-533/07, Jur. 2209, I-3327 (Falco en Thomas Rabitsch v. Gisela Weller-
Lindhorst) § 1-2, 12-dictum – verlening van licentie op intellectuele eigendomsrechten
o [7 lid 1] bijzondere regeling voor koop + diensten > betaling licentievergoeding.
Licentie (houder ve recht op IE) op muziek. Stichting van Falco beheerde rechten van
zijn muziek, licentievergoeding ≠ koop of dienst. Dus hoofdregel: wat is de
verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt + waar moet die worden uitgevoerd: is
de bevoegde rechter
HvJ 9 juni 2011, C-87/10, Jur. 2011, I-04987, (Electrosteel Europe SA v Edil Centro SpA) § 1-2, 8-
dictum – plaats van levering ‘volgens ovk’, Incoterms, contract met clausule ‘ex works’ /
‘overgave af fabriek’.
o Autonome uitleg plaats van levering, als de plaats van levering niet kan worden
bepaald zonder toepassing vh op de ovk toepasselijke materiële recht, dan is de plaats
vd overdracht vd goederen, waardoor de koper op de eindbestemming vd
verkooptransactie de feitelijke beschikkingsmacht over deze goederen heeft verkregen
HvJ 19 december 2013, C-9/12, n.n.g. (Corman-Collins SA v La Maison du Whisky)
o Consessieovk, daarop is [7 lid 1] nvt, nationale rechter moet kijken of dit in de bij hem
aanhangige zaak het geval is
HvJ 13 maart 2014, C-548/12, n.n.g., (Brogsitter), Civielrechtelijke aansprakelijkheidsvordering
– Vordering uit ovk of uit OD
o Ging over de vraag of iets als ovk of als OD beschouwd moet worden = van belang voor
de vraag of het onder [7 lid 1] of [7 lid 2] valt. In casu een OD, maar er bestond tussen
ppen ook een contractuele relatie. Dat valt onder ovk en niet onder OD. Ging over
actie over gebruik van AV. Consumentenorg stelde een verbodsactie in tegen gebruiker
van AV omdat die AV onredelijk zouden zijn. Maar consumentenorg had geen contract
met het bedrijf, dus actie valt onder [7 lid 2].
Art. 5 sub 3 Brussel I / art. 7 lid 2 Brussel I herschikking (OD, met name ook van belang voor week 5)
HvJ 10 januari 2001, C-167/00, Jur. 2002, I-08111 (Konsumenteninformation v. Henkel) § 14-18;
22-23; 25-49 dictum – art. 5(1) of 5(3); preventieve vordering.
HvJ 5 februari 2004, C-18/02, Jur. 2004, I-1417 (DFDS Torline Caledonia) § 1-2, 6-13, 19-dictum
– vordering in rechte mbt rechtmatigheid ve collectieve actie, locus delicti.
o Louter vaststelling van onrechtmatigheid = [7 lid 2]
2
Week 1 Inleiding en internationale bevoegdheid
Onderwerpen:
Wat is IPR?; Bronnen vh IPR; IPR in de context vd EU; Internationale bevoegdheid onder Brussel I en
Rv. Materieel en formeel toepassingsgebied Brussel I; stelsel vd bevoegdheidsregeling in Brussel I;
beginselen die ten grondslag liggen aan de bevoegdheidsregels van Brussel I; richtlijnen voor
interpretatie door HvJ; interpretatie en toepassing van bepaalde artikelen van Brussel I en Rv.
Literatuur
- Strikwerda nr: 2-7 + 9-13 + 209 – 213 + 231 – 252 + 255 – 256 + 215 – 219
- Wetseditie:
o Brussel I Vo artt 1-31
o Brussel I herschikking artt. 1-35
o Haags Forumkeuzeverdrag 30 juni 2005
o Verdrag van Lugano
o Rv artt. 1-2 + 6 + 14
- Literatuurbundel
o Het internet en Brussel I-Vo
o Het nieuwe Haags Forumkeuzeverdrag
- JP + wetgevingsbundel
o Transporneringstabel EEX-Verdrag/Brussel I
o Transporneringstabel Brussel I/Brussel I herschikking
Jurisprudentie
Art. 1 Brussel I / art. 1 Brussel I herschikking (materieel toepassingsgebied)
HvJ 10 januari 2001, C-167/00, Jur. 2002, I-08111 (Konsumenteninformation v. Henkel) § 14-18;
22-23; 25-49 dictum – art. 5(1) of 5(3); preventieve vordering.
o Preventieve vordering in rechte, die door vereniging voor consumentenbescherming
wordt ingesteld om het gebruik door een handelaar van als oneerlijk beschouwende
bedingen in ovken met particulieren te doen verbieden = verbintenis uit OD ex [7 lid 2]
HvJ 18 oktober 2011, C-406/09, (Real Chemie v Bayer ) § 18-25; 34-44, dictum 1,
tenuitvoerlegging boete naar Duits recht in octrooizaak.
o Begrip ‘burgerlijke + handelszaken’ > Brussel I-her = van toepassing op erkenning +
tenuitvoerlegging ve beslissing ve rechterlijke instantie die een veroordeling tot
betaling ve geldboete bevat teneinde op een gebied van B/H-zaak gegeven rechterlijke
beslissing te doen nakomen
HvJ 11 april 2013, C-645/11, n.n.g., (Land Berlin v Sapir e.a.) § 17 – dictum – begrip burgerlijke
en handelszaken, onverschuldigde betaling door overheidslichaam, art. 6: nauwe band tussen
vorderingen, verweerder met woonplaats in derde staat.
o [1] terugvordering ve onverschuldigd betaald bedrag door overheid = B/H-zaak
o [8 sub 1] kan geen bevoegdheid scheppen tav een verweerder die woonplaats heeft
buiten de EU, ook al is de medeverweerder woonachtig in de LS waar de zaak
aanhangig is gemaakt
Art. 5 sub 1 Brussel I / art. 7 lid 1 Brussel I herschikking (ovken, ook met name relevant voor week 3)
HvJ 25 februari 2010, C-381/08, Jur. 2010, I-1255 (Car Trim), § 3-5; 27-dictum – zaken of
1
, diensten, plaats van levering.
o [7 lid 1 sub b, 1e streepje] bij een verzendingskoop moeten obv bepalingen vd ovk
worden bepaald waar de goederen volgens de ovk werden geleverd/hadden geleverd
moeten worden
o Als plaats van levering niet kan worden bepaald zonder dat het op de ovk toepasselijke
materiële recht wordt toegepast, is deze plaats de plaats vd materiële overdracht vd
goederen waarmee de koper op de eindbestemming vd verkooptransactie de feitelijke
macht om over deze goederen te beschikken heeft gekregen
Als leveringsplaats niet kan worden bepaald > kijken naar overdrachtsplaats
HvJ 9 juli 2009, C-204/08, Jur. 2009, I-6073 (Peter Rehder v Air Baltic Corporation), § 19-21, 29-
48 – Plaats van uitvoering van dienst, luchtvervoer.
o [7 lid 1] meerdere leveringsplaatsen (waar economisch de belangrijkste levering heeft
plaatsgevonden, bij vliegtickets = lastig): waar wordt dienst geleverd, zowel waar je
bent vertrokken als waar je aankomt, daar kan je bij het gerecht terecht
HvJ 11 maart 2010, C-19/09, Jur. 2010, I-2121 (Wood Floor Solutions) § 10-12, 20-dictum –
Verrichting van diensten, agentuurovk, uitvoering van ovk in verschillende lidstaten.
o [7 lid 1, 2e streepje] ook vto dienstverrichting in verschillende LSen, gerecht is bevoegd
vd LS waar de diensten hoofdzakelijk worden verricht zoals blijkt uit ovk
HvJ 23 april 2009, C-533/07, Jur. 2209, I-3327 (Falco en Thomas Rabitsch v. Gisela Weller-
Lindhorst) § 1-2, 12-dictum – verlening van licentie op intellectuele eigendomsrechten
o [7 lid 1] bijzondere regeling voor koop + diensten > betaling licentievergoeding.
Licentie (houder ve recht op IE) op muziek. Stichting van Falco beheerde rechten van
zijn muziek, licentievergoeding ≠ koop of dienst. Dus hoofdregel: wat is de
verbintenis die aan de eis ten grondslag ligt + waar moet die worden uitgevoerd: is
de bevoegde rechter
HvJ 9 juni 2011, C-87/10, Jur. 2011, I-04987, (Electrosteel Europe SA v Edil Centro SpA) § 1-2, 8-
dictum – plaats van levering ‘volgens ovk’, Incoterms, contract met clausule ‘ex works’ /
‘overgave af fabriek’.
o Autonome uitleg plaats van levering, als de plaats van levering niet kan worden
bepaald zonder toepassing vh op de ovk toepasselijke materiële recht, dan is de plaats
vd overdracht vd goederen, waardoor de koper op de eindbestemming vd
verkooptransactie de feitelijke beschikkingsmacht over deze goederen heeft verkregen
HvJ 19 december 2013, C-9/12, n.n.g. (Corman-Collins SA v La Maison du Whisky)
o Consessieovk, daarop is [7 lid 1] nvt, nationale rechter moet kijken of dit in de bij hem
aanhangige zaak het geval is
HvJ 13 maart 2014, C-548/12, n.n.g., (Brogsitter), Civielrechtelijke aansprakelijkheidsvordering
– Vordering uit ovk of uit OD
o Ging over de vraag of iets als ovk of als OD beschouwd moet worden = van belang voor
de vraag of het onder [7 lid 1] of [7 lid 2] valt. In casu een OD, maar er bestond tussen
ppen ook een contractuele relatie. Dat valt onder ovk en niet onder OD. Ging over
actie over gebruik van AV. Consumentenorg stelde een verbodsactie in tegen gebruiker
van AV omdat die AV onredelijk zouden zijn. Maar consumentenorg had geen contract
met het bedrijf, dus actie valt onder [7 lid 2].
Art. 5 sub 3 Brussel I / art. 7 lid 2 Brussel I herschikking (OD, met name ook van belang voor week 5)
HvJ 10 januari 2001, C-167/00, Jur. 2002, I-08111 (Konsumenteninformation v. Henkel) § 14-18;
22-23; 25-49 dictum – art. 5(1) of 5(3); preventieve vordering.
HvJ 5 februari 2004, C-18/02, Jur. 2004, I-1417 (DFDS Torline Caledonia) § 1-2, 6-13, 19-dictum
– vordering in rechte mbt rechtmatigheid ve collectieve actie, locus delicti.
o Louter vaststelling van onrechtmatigheid = [7 lid 2]
2
