Leerdoelen HC1
De student verklaart de symptomen van de type droge ogen (inclusief subtypen) uit de DEWS
classificatie (analyseren)
Droge ogen
- Evaporatief (EDE): verdampingsprobleem
o Intrinsiek
MGD
Ectropion, entropion, coloboom
Lage knipperfrequentie
Medicatie (medicatie voor acne zorgt voor uitval van meidbomklieren)
o Extrinsiek
Visueel ingespannen bezigheden
Medicatie met conserveermiddelen
Vitamine A deficiëntie
CTL: onvolledig knipperen
Oculaire oppervlakte aandoening (bijvoorbeeld conjunctivitis)
- Tranen tekort (ADDE): Sjögren of non-Sjögren
o Sjögren: primair/secundair
o Non-Sjögren
Lacrimale deficiëntie
Lacrimale traanklierkanaal obstructie
Reflex block
Systemische drugs
,De student kan onderscheid maken tussen de klachten van blefaritis en MGD (weten)
Blefaritis
- Brandende ogen
- Geirriteerde ogen
- Milde fotofobie
- Korsten en roodheid op de oogleden
- In de ochtend vaak erger
- CTL zullen minder getolereerd worden
MGD
- Brandende ogen
- Geirriteerde ogen
- Jeuk
- CA gevoel
- Vermoeide ogen
- Tranende/droge ogen
- Wazig zien/wisselend zicht
- Milde fotofobie/glare
- Leesklachten
- Afscheiding
- Rode ogen
- Zwaar gevoel oogleden
- Excessief knipperen
De student kan de kwalitatieve en kwantitatieve testen voor droge ogen benoemen (weten)
Kwaliteit
- BUT/TBUT
o Normaalwaarde:
- Interferometer
o Graderen van de olielaag om naar het interferentiepatroon te kijken
o Heel erg subjectief
Kwantiteit
- Shirmer
o Normaalwaarde na 5 min = 15 mm
o <4 mm is ernstige droge ogen
- Phenol red thread test
o 75 mm lang draad waarvan 3 mm gebogen (wordt niet meegeteld)
o Veranderd van geel naar rood/roze door verhoging van pH waarde
o Normaalwaarde na 15 seconden is > 20 mm (<10 mm is ernstig droge ogen)
De student bepaalt op basis van de klachten van de patiënt welke test gebruikt kan worden om de
diagnose te bevestigen (analyseren)
Zie De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
De student stelt in een casus op basis van de testuitslagen het type droge ogen vast (analyseren)
Zie De student verklaart de symptomen van de type droge ogen (inclusief subtypen) uit de DEWS
classificatie (analyseren)
Zie De student kan de kwalitatieve en kwantitatieve testen voor droge ogen benoemen (weten)
,De student kan op basis van het type droge ogen (inclusief de subtypen) uit de classificatie volgens
DEWS de juiste behandeling adviseren (weten en inzien)
Ooglidbehandelingen
- Shampoo
o Cil-clar
o Blephasol
o Sterilid
o Lid wipes
o Geen babyshampoo!! Houdt bacterien levend en bevat conserveermiddelen
o Gebruiken bij blefaritis
- Ooglid gels
o Blephagel -> ’s avonds opsmeren, ’s ochtends schoonmaken
o Tegen Demodex
- Tea tree oil
o Zelf uitvoeren, maar wel verdunnen
o Tegen Demodex
- Eyes and mites en blepadex
o Tegen Demodex
- Knipperinstructies
o Vooral bij CTL dragers
o Sluit de ogen, knijp de ogen dicht, doe dit 3-5 seconden. Open daarna de ogen en
onstpan voor 3-5 seconden. Herhaal dit 6-7 keer.
o Bij onvolledige knipperslag
- Stoombrillen
o Blephasteam, €200,-
o Gebruik bij MGD
- Compressen
o 5-10 minuten
o Gebruik bij MGD
- Eye peace
o Als je geen graad 2/3 MGD hebt is de compressen niet nodig, dan kun je de eye
peace gebruiken (ooglidmassage)
- Kunsttranen
o Autoloog serum: druppels o.b.v. eigen bloed, mag niet op kamertemperatuur
o Punctum pluggen mogen NIET bij MGD of blefaritis, dit kan gaan ontsteken
Wel bij Sjögren of non-Sjögren
- Voeding
o Genoeg water drinken!
o Omega 3 werkt ontstekingsremmend, helpt de meibomkliertjes met produceren
- Lipiflow
o Wordt warm en masseert
o 15 min
o 1200,- per behandeling
o Gebruik bij MGD
De student kan de verschillende ooglid procedures behandelt in het hoorcollege en beschreven in de
verplichte literatuur, benoemen (weten)
Zie De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
, De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
Dry eye vragenlijsten
- OSDI (ocular surface disease index) -> niet gevalideerd
- McMonnies: hoe roder de uitkomst, des te droger de ogen
- DEQ (dry eye questionnaire)
- SPEED (standard patiënt evaluation of eye dryness)
- NEI-VFQ (national eye institute)
- SANDE (droge ogen progressie)
Sluiting van de oogleden
- Wanneer de oogleden onvolledig sluiten komt erg geen olie vrij
- Procedure
o Patiënt achter de spleetlamp zonder verlichting
o Plaats de transilluminator op het bovenooglid terwijl het oog gesloten is
o Beoordeel de rand van het ooglid op licht
- Normaal: geen doorschijning
Knipperfrequentie
- Normaal 15-20x per minuut
- Afhankelijk van de omgeving
- Let goed op de volledigheid van de knipperslag!
- Als iemand minder knippert en een hoge BUT heeft, zijn er minder snel klachten
- Als iemand meer knippert en een lage BUT heeft, zijn er minder snel klachten
- ’S ochtends knipper je vaak meer
- Bij vermoeidheid neemt de knipperfrequentie af
NIBUT beoordelen
- Topograaf
- Je ziet dat de traanlaag onregelmatig wordt op het scherm
- NIBUT heeft een hogere waarde dan de BUT, omdat je geen fluo toevoegd
- Normaalwaarde 30-45 sec, maar iedereen knippert eerder
Lisamine groen
- Veel van toevoegen omdat het moeilijk met water vermengd
- Alleen cellen van membraanbeschadiging, dode cellen
- Als je alleen temporale aankleuring hebt, is er 90% kans op Sjögren syndroom
Lipiview
- Meet de dikte van de lipidelaag
Lipcofplooien
- Zonder fluorescine kijken hoeveel plooien er nasaal en temporaal zijn onder de cornea
- Zet de lichtbundel horizontaal en kijk onder de bundel, ga niet te ver naar de ooghoek!
- Heeft niet met veroudering te maken
- Hoe meer plooien, hoe ernstiger de klachten van de droge ogen
- Gradatie is het aantal plooien (graad 0 t/m 3)
De student verklaart de symptomen van de type droge ogen (inclusief subtypen) uit de DEWS
classificatie (analyseren)
Droge ogen
- Evaporatief (EDE): verdampingsprobleem
o Intrinsiek
MGD
Ectropion, entropion, coloboom
Lage knipperfrequentie
Medicatie (medicatie voor acne zorgt voor uitval van meidbomklieren)
o Extrinsiek
Visueel ingespannen bezigheden
Medicatie met conserveermiddelen
Vitamine A deficiëntie
CTL: onvolledig knipperen
Oculaire oppervlakte aandoening (bijvoorbeeld conjunctivitis)
- Tranen tekort (ADDE): Sjögren of non-Sjögren
o Sjögren: primair/secundair
o Non-Sjögren
Lacrimale deficiëntie
Lacrimale traanklierkanaal obstructie
Reflex block
Systemische drugs
,De student kan onderscheid maken tussen de klachten van blefaritis en MGD (weten)
Blefaritis
- Brandende ogen
- Geirriteerde ogen
- Milde fotofobie
- Korsten en roodheid op de oogleden
- In de ochtend vaak erger
- CTL zullen minder getolereerd worden
MGD
- Brandende ogen
- Geirriteerde ogen
- Jeuk
- CA gevoel
- Vermoeide ogen
- Tranende/droge ogen
- Wazig zien/wisselend zicht
- Milde fotofobie/glare
- Leesklachten
- Afscheiding
- Rode ogen
- Zwaar gevoel oogleden
- Excessief knipperen
De student kan de kwalitatieve en kwantitatieve testen voor droge ogen benoemen (weten)
Kwaliteit
- BUT/TBUT
o Normaalwaarde:
- Interferometer
o Graderen van de olielaag om naar het interferentiepatroon te kijken
o Heel erg subjectief
Kwantiteit
- Shirmer
o Normaalwaarde na 5 min = 15 mm
o <4 mm is ernstige droge ogen
- Phenol red thread test
o 75 mm lang draad waarvan 3 mm gebogen (wordt niet meegeteld)
o Veranderd van geel naar rood/roze door verhoging van pH waarde
o Normaalwaarde na 15 seconden is > 20 mm (<10 mm is ernstig droge ogen)
De student bepaalt op basis van de klachten van de patiënt welke test gebruikt kan worden om de
diagnose te bevestigen (analyseren)
Zie De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
De student stelt in een casus op basis van de testuitslagen het type droge ogen vast (analyseren)
Zie De student verklaart de symptomen van de type droge ogen (inclusief subtypen) uit de DEWS
classificatie (analyseren)
Zie De student kan de kwalitatieve en kwantitatieve testen voor droge ogen benoemen (weten)
,De student kan op basis van het type droge ogen (inclusief de subtypen) uit de classificatie volgens
DEWS de juiste behandeling adviseren (weten en inzien)
Ooglidbehandelingen
- Shampoo
o Cil-clar
o Blephasol
o Sterilid
o Lid wipes
o Geen babyshampoo!! Houdt bacterien levend en bevat conserveermiddelen
o Gebruiken bij blefaritis
- Ooglid gels
o Blephagel -> ’s avonds opsmeren, ’s ochtends schoonmaken
o Tegen Demodex
- Tea tree oil
o Zelf uitvoeren, maar wel verdunnen
o Tegen Demodex
- Eyes and mites en blepadex
o Tegen Demodex
- Knipperinstructies
o Vooral bij CTL dragers
o Sluit de ogen, knijp de ogen dicht, doe dit 3-5 seconden. Open daarna de ogen en
onstpan voor 3-5 seconden. Herhaal dit 6-7 keer.
o Bij onvolledige knipperslag
- Stoombrillen
o Blephasteam, €200,-
o Gebruik bij MGD
- Compressen
o 5-10 minuten
o Gebruik bij MGD
- Eye peace
o Als je geen graad 2/3 MGD hebt is de compressen niet nodig, dan kun je de eye
peace gebruiken (ooglidmassage)
- Kunsttranen
o Autoloog serum: druppels o.b.v. eigen bloed, mag niet op kamertemperatuur
o Punctum pluggen mogen NIET bij MGD of blefaritis, dit kan gaan ontsteken
Wel bij Sjögren of non-Sjögren
- Voeding
o Genoeg water drinken!
o Omega 3 werkt ontstekingsremmend, helpt de meibomkliertjes met produceren
- Lipiflow
o Wordt warm en masseert
o 15 min
o 1200,- per behandeling
o Gebruik bij MGD
De student kan de verschillende ooglid procedures behandelt in het hoorcollege en beschreven in de
verplichte literatuur, benoemen (weten)
Zie De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
, De student kan de eigenschappen van de verschillende ooglid procedures benoemen (weten)
Dry eye vragenlijsten
- OSDI (ocular surface disease index) -> niet gevalideerd
- McMonnies: hoe roder de uitkomst, des te droger de ogen
- DEQ (dry eye questionnaire)
- SPEED (standard patiënt evaluation of eye dryness)
- NEI-VFQ (national eye institute)
- SANDE (droge ogen progressie)
Sluiting van de oogleden
- Wanneer de oogleden onvolledig sluiten komt erg geen olie vrij
- Procedure
o Patiënt achter de spleetlamp zonder verlichting
o Plaats de transilluminator op het bovenooglid terwijl het oog gesloten is
o Beoordeel de rand van het ooglid op licht
- Normaal: geen doorschijning
Knipperfrequentie
- Normaal 15-20x per minuut
- Afhankelijk van de omgeving
- Let goed op de volledigheid van de knipperslag!
- Als iemand minder knippert en een hoge BUT heeft, zijn er minder snel klachten
- Als iemand meer knippert en een lage BUT heeft, zijn er minder snel klachten
- ’S ochtends knipper je vaak meer
- Bij vermoeidheid neemt de knipperfrequentie af
NIBUT beoordelen
- Topograaf
- Je ziet dat de traanlaag onregelmatig wordt op het scherm
- NIBUT heeft een hogere waarde dan de BUT, omdat je geen fluo toevoegd
- Normaalwaarde 30-45 sec, maar iedereen knippert eerder
Lisamine groen
- Veel van toevoegen omdat het moeilijk met water vermengd
- Alleen cellen van membraanbeschadiging, dode cellen
- Als je alleen temporale aankleuring hebt, is er 90% kans op Sjögren syndroom
Lipiview
- Meet de dikte van de lipidelaag
Lipcofplooien
- Zonder fluorescine kijken hoeveel plooien er nasaal en temporaal zijn onder de cornea
- Zet de lichtbundel horizontaal en kijk onder de bundel, ga niet te ver naar de ooghoek!
- Heeft niet met veroudering te maken
- Hoe meer plooien, hoe ernstiger de klachten van de droge ogen
- Gradatie is het aantal plooien (graad 0 t/m 3)