Antropologie uitgewerkte toets
Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet eiste een aantal jaren geleden de
verkiezingsoverwinning voor Provinciale Staten op in een speech waarin hij termen gebruikte als :‘de
uil van Minerva’, ‘masochistische ketterij’, wat liet Baudet hiermee zien? Cultureel kapitaal!
• Cultureel kapitaal: Cultureel kapitaal staat voor alle kennis, opleidingen en vaardigheden die
een persoon bezit, bewust en onbewust. Het gaat om titels en certificaten, zoals je
middelbareschooldiploma of een taalcertificaat, maar ook om bepaalde gedragingen en je
manier van kleden en praten. Cultureel kapitaal is niet altijd tastbaar en daarom is het lastig
om te meten hoeveel cultureel kapitaal een persoon bezit (in tegenstelling tot bijv.
inkomen).
• Sociaal kapitaal: sociaal kapitaal omvat je netwerk en datgene wat je via je netwerk gedaan
kunt krijgen. Hoe groter en diverser dit netwerk is, des te meer je eraan hebt in termen van
kansen, want via sociaal kapitaal kun je zowel cultureel kapitaal als financieel kapitaal
verkrijgen. Sociale relaties in je netwerk kunnen je informatie geven over banen, vacatures,
werk- en stageplekken, maar ook een goed woordje voor je doen bij deze potentiële werk-
of stageplekken. Dit kan ervoor zorgen dat je ergens aan de slag kan, promotie maakt of een
hoger salaris krijgt. Zo leidt sociaal kapitaal tot financieel kapitaal en andersom.
• Economisch kapitaal: Economisch kapitaal bestaat uit het bezit van geld (inkomen uit arbeid
of investeringen), erfenis, aandelen, vastgoed, materiële dingen zoals een auto, elektronica,
Een hogeschool biedt studenten cursussen mindfulness aan om die studenten te leren omgaan met
werkdruk en studiestress. Via mindfulness kunnen die studenten beter omgaan met de druk van het
studeren, en kunnen ze het studeren voor zichzelf beter organiseren, is de gedachte. De hogeschool
doet daarmee een interventie die deel uitmaakt van een probleem1figuratie. Wat voor soort
interventie is het aanbieden van mindfulness, in termen van Margot Scholte?
• Invoegen: Invoegen is het individualiseren van problematiek waarbij de sociaal werker
individuen of gemeenschappen helpt zich te verhouden tot het systeem. Veel van de huidige
interventies zitten op dit moment vooral op dat niveau: hoe kun je iemand helpen om zich te
verhouden tot alle complexiteit, waarmee deze te maken krijgt.
• Structuralisten: Wij willen ook de achterliggende structurele problematiek naar boven
halen. Je kunt niet alles op individueel niveau oplossen. Je zult ook richting politiek en beleid
iets moeten doen. Dat noemen we dan structuraliseren. Daarbij til je de problematiek juist
boven het individuele niveau uit en streef je naar maatschappelijke aanpassingen.
• Sociaal construeren: Het sociaal constructivisme is een stroming die het leerproces ziet als
een actief proces van kennisverwerving, waarbij de kennis ontstaat en gedeeld wordt met
anderen. Een van de principes is dat leren een proces is van kennis construeren.
,Volgens Spierts en Duyvendak (2013) verdienen de stille krachten van de verzorgingsstaat beter. Wie
bedoelen ze met die stille krachten van de verzorgingsstaat? De sociaal professionals
• De sociaal professionals: 'Ze houden zich bezig met weerbarstige sociale problemen, zoals
polarisatie, eenzaamheid, radicalisering, de omgang met personen met verward gedrag en
armoede. Er zijn niet veel professionals die daar als 'collectieve opdracht' mee om kunnen
gaan.
‘Tijdens een discussieavond over diversiteit bij de politie werd gepleit voor het toestaan van de
hoofddoek voor politie-agenten. Ongetwijfeld goed bedoeld, maar een slecht idee, schrijft
criminoloog Bart Collard. ‘Een politie die niet neutraal oogt – zelfs als zij dat wel is – verliest haar
legitimiteit. Zichtbare diversiteit in levensstijl van agenten zal door burgers ervaren discriminatie
door agenten alleen maar vergroten.’ EW-magazine, 15 september 2020
Politie-agenten moeten neutraal zijn, volgens deze criminoloog, en een hoofddoek oogt niet neutraal.
De witte Nederlanders (zonder hoofddoek en zonder religieuze symbolen) is de norm en neutraal, zo
wordt verondersteld. Hoe wordt dit denken ook wel beschreven: dispensatie van etniciteit en
integratie:
• Dispensatie van etniciteit en integratie: autochtone Nederlanders worden voorgesteld als
een etnisch neutrale categorie, en dat is de norm. Zij hebben ‘dispensatie van integratie’
ontvangen. Integratie speelt slechts bij personen die buiten de samenleving staan.
Autochtonen zijn dat slechts wanneer ze zich aan de onderkant van de samenleving
bevinden: als ze (ex-)gedetineerd, werkloos of gek zijn. Wie géén dispensatie van integratie
ten deel valt, blijft altijd een zekere afstand tot de samenleving behouden. Ook wie
‘geïntegreerd’ is, blijft een ander die potentieel kan terugvallen in wezensvreemde culturele
uitingen.
• Culturisme: Het culturisme, ofwel een culturele vorm van racisme, dat uitgaat van het
inherente conflict tussen culturen. In het culturisme bestaat een rangorde van culturen
waarbij de ‘dominante cultuur’, ofwel de ‘cultuur’ van de samenleving, bovenaan staat. In
het culturisme wordt de verklaring voor sociaaleconomische achterstanden en voor
criminaliteit gevonden in de culturele achtergrond van een burger. De verantwoordelijkheid
daarvoor ligt in geen geval bij de samenleving
• Genealogisering van integratie: De genealogisering van integratie, dat wil zeggen: de
overdracht van het integratieprobleem op volgende generaties 'migranten' Het spreken over
‘tweede en derde generatie migranten’ is natuurlijk onzinnig, omdat het in het geheel geen
migranten betreft. Maar er spreekt wel het idee uit dat wie zoon of dochter van een migrant
is, nog altijd geen onderdeel is van de samenleving en een afstand te overbruggen heeft. Dat
levert de verzekering op dat het sociaal lichaam ook in de toekomst onderscheid kan maken
tussen ‘de samenleving’ en een omgeving van ‘nietgeïntegreerden’ daarbuiten.
, Welke uitspraak over de voor- en/of nadelen van de term ‘eergerelateerd geweld’ is/zijn juist?
1: Het is een bedrieglijk begrip omdat eer niet per se problematisch is. 2: De nadruk op eer kan het
wij-zij-denken doorbreken. 1 is juist, 2 is onjuist
• Eergerelateerd geweld is een bedrieglijk begrip omdat: Wanneer men eer rigide invult en
eenzijdig oplegt aan meisjes en vrouwen, is het een problematische notie die aanleiding
geeft tot sociale controle en geweld. Maar wanneer eer door de betrokkenen wordt
onderschreven en er ruimte is voor persoonlijke invullingen en herinterpretaties, kan het
ervaren worden als een positieve waarde. Een waarde die bijdraagt aan respect, onderlinge
verbondenheid en solidariteit. Het is daarom voor hulpverleners belangrijk om na te gaan
hoe mensen eer invullen.’ De benaming eergerelateerd geweld is daarom ten dele
bedrieglijk. Ze belicht louter een problematische invulling van eer.
• Wat is Wij-zij denken: Wij-zij denken kan in organisaties veel onheil aanrichten. Het is het
patroon waarin de ene groep mensen een andere groep mensen als een belemmering
bestempelt om hun doel te bereiken.
Mensen die de mond vol hebben van participatie en gelijke kansen voor iedereen, kunnen juist ook
degenen zijn die de hoogste muren optrekken voor diezelfde groepen. Die dominante klasse legt
(ook via het onderwijs) haar eigen systemen van betekenissen op aan andere klassen, zodat die
andere klassen die betekenissen als legitiem ervaren. Er gaat een bijna magische kracht uit van de
status die mensen hebben en de erkenning daarvan door anderen. Status, aanzien, systemen van
betekenissen opleggen... waarover gaat dit eigenlijk? Symbolisch geweld
• Symbolisch geweld: Neem de volgende vraag van een vader aan zijn zoon: ‘Vind je een van
de meisjes in je klas leuk?’ Of de vraag aan een dochter: ‘Heb je al een vriendje?’ Het zijn
achteloze en ogenschijnlijk onschuldige vragen. Argeloze ouders kunnen dit soort vragen
stellen zonder te beseff en dat ze daarmee macht uitoefenen. En toch doen ze dat. Sterker
nog, met de vraag kan het kind geweld worden aangedaan, namelijk symbolisch geweld.
• Meritocratie (vrij vertaald: geregeerd door degenen die het verdienen) is
een maatschappijmodel waarin de sociaal-economische positie van elk individu is gebaseerd
op zijn of haar verdiensten (merites). Hierbij gaat het dus niet direct om de aanleg die men
heeft, maar wat men met die aanleg doet.
• Cultureel geweld: Deskundigen beschouwen de wijze waarop een soort overheersende
levensstijl geïnstitutionaliseerd wordt, als een vorm van geweld. Want het bevordert
onverdraagzaamheid en minachting voor levensstijlen of wereldvisies die niet
beantwoorden aan het dominante stereotype.
Als Marleen de Witte het heeft over self-making van culturele identiteit, dan heeft ze het over...
agency van clienten
• Structuur / structure is de terugkerende patroonregeling die de beschikbare keuzes en
mogelijkheden beïnvloedt of beperkt. - In hoeverre is ons gedrag voorgeschreven?
(Structuur)
• Agency is het vermogen van individuen om onafhankelijk te handelen en hun eigen vrije
keuzes te maken. - Zijn wij als mens vrij om te handelen? (Agency)
• Mobility Mentoring is een hulpverleningsmethode gericht op armoedebestrijding. Het start
vanuit de wetenschap dat de hersenen minder goed gaan functioneren op het moment dat
iemand in de (financiële) stress zit.
Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet eiste een aantal jaren geleden de
verkiezingsoverwinning voor Provinciale Staten op in een speech waarin hij termen gebruikte als :‘de
uil van Minerva’, ‘masochistische ketterij’, wat liet Baudet hiermee zien? Cultureel kapitaal!
• Cultureel kapitaal: Cultureel kapitaal staat voor alle kennis, opleidingen en vaardigheden die
een persoon bezit, bewust en onbewust. Het gaat om titels en certificaten, zoals je
middelbareschooldiploma of een taalcertificaat, maar ook om bepaalde gedragingen en je
manier van kleden en praten. Cultureel kapitaal is niet altijd tastbaar en daarom is het lastig
om te meten hoeveel cultureel kapitaal een persoon bezit (in tegenstelling tot bijv.
inkomen).
• Sociaal kapitaal: sociaal kapitaal omvat je netwerk en datgene wat je via je netwerk gedaan
kunt krijgen. Hoe groter en diverser dit netwerk is, des te meer je eraan hebt in termen van
kansen, want via sociaal kapitaal kun je zowel cultureel kapitaal als financieel kapitaal
verkrijgen. Sociale relaties in je netwerk kunnen je informatie geven over banen, vacatures,
werk- en stageplekken, maar ook een goed woordje voor je doen bij deze potentiële werk-
of stageplekken. Dit kan ervoor zorgen dat je ergens aan de slag kan, promotie maakt of een
hoger salaris krijgt. Zo leidt sociaal kapitaal tot financieel kapitaal en andersom.
• Economisch kapitaal: Economisch kapitaal bestaat uit het bezit van geld (inkomen uit arbeid
of investeringen), erfenis, aandelen, vastgoed, materiële dingen zoals een auto, elektronica,
Een hogeschool biedt studenten cursussen mindfulness aan om die studenten te leren omgaan met
werkdruk en studiestress. Via mindfulness kunnen die studenten beter omgaan met de druk van het
studeren, en kunnen ze het studeren voor zichzelf beter organiseren, is de gedachte. De hogeschool
doet daarmee een interventie die deel uitmaakt van een probleem1figuratie. Wat voor soort
interventie is het aanbieden van mindfulness, in termen van Margot Scholte?
• Invoegen: Invoegen is het individualiseren van problematiek waarbij de sociaal werker
individuen of gemeenschappen helpt zich te verhouden tot het systeem. Veel van de huidige
interventies zitten op dit moment vooral op dat niveau: hoe kun je iemand helpen om zich te
verhouden tot alle complexiteit, waarmee deze te maken krijgt.
• Structuralisten: Wij willen ook de achterliggende structurele problematiek naar boven
halen. Je kunt niet alles op individueel niveau oplossen. Je zult ook richting politiek en beleid
iets moeten doen. Dat noemen we dan structuraliseren. Daarbij til je de problematiek juist
boven het individuele niveau uit en streef je naar maatschappelijke aanpassingen.
• Sociaal construeren: Het sociaal constructivisme is een stroming die het leerproces ziet als
een actief proces van kennisverwerving, waarbij de kennis ontstaat en gedeeld wordt met
anderen. Een van de principes is dat leren een proces is van kennis construeren.
,Volgens Spierts en Duyvendak (2013) verdienen de stille krachten van de verzorgingsstaat beter. Wie
bedoelen ze met die stille krachten van de verzorgingsstaat? De sociaal professionals
• De sociaal professionals: 'Ze houden zich bezig met weerbarstige sociale problemen, zoals
polarisatie, eenzaamheid, radicalisering, de omgang met personen met verward gedrag en
armoede. Er zijn niet veel professionals die daar als 'collectieve opdracht' mee om kunnen
gaan.
‘Tijdens een discussieavond over diversiteit bij de politie werd gepleit voor het toestaan van de
hoofddoek voor politie-agenten. Ongetwijfeld goed bedoeld, maar een slecht idee, schrijft
criminoloog Bart Collard. ‘Een politie die niet neutraal oogt – zelfs als zij dat wel is – verliest haar
legitimiteit. Zichtbare diversiteit in levensstijl van agenten zal door burgers ervaren discriminatie
door agenten alleen maar vergroten.’ EW-magazine, 15 september 2020
Politie-agenten moeten neutraal zijn, volgens deze criminoloog, en een hoofddoek oogt niet neutraal.
De witte Nederlanders (zonder hoofddoek en zonder religieuze symbolen) is de norm en neutraal, zo
wordt verondersteld. Hoe wordt dit denken ook wel beschreven: dispensatie van etniciteit en
integratie:
• Dispensatie van etniciteit en integratie: autochtone Nederlanders worden voorgesteld als
een etnisch neutrale categorie, en dat is de norm. Zij hebben ‘dispensatie van integratie’
ontvangen. Integratie speelt slechts bij personen die buiten de samenleving staan.
Autochtonen zijn dat slechts wanneer ze zich aan de onderkant van de samenleving
bevinden: als ze (ex-)gedetineerd, werkloos of gek zijn. Wie géén dispensatie van integratie
ten deel valt, blijft altijd een zekere afstand tot de samenleving behouden. Ook wie
‘geïntegreerd’ is, blijft een ander die potentieel kan terugvallen in wezensvreemde culturele
uitingen.
• Culturisme: Het culturisme, ofwel een culturele vorm van racisme, dat uitgaat van het
inherente conflict tussen culturen. In het culturisme bestaat een rangorde van culturen
waarbij de ‘dominante cultuur’, ofwel de ‘cultuur’ van de samenleving, bovenaan staat. In
het culturisme wordt de verklaring voor sociaaleconomische achterstanden en voor
criminaliteit gevonden in de culturele achtergrond van een burger. De verantwoordelijkheid
daarvoor ligt in geen geval bij de samenleving
• Genealogisering van integratie: De genealogisering van integratie, dat wil zeggen: de
overdracht van het integratieprobleem op volgende generaties 'migranten' Het spreken over
‘tweede en derde generatie migranten’ is natuurlijk onzinnig, omdat het in het geheel geen
migranten betreft. Maar er spreekt wel het idee uit dat wie zoon of dochter van een migrant
is, nog altijd geen onderdeel is van de samenleving en een afstand te overbruggen heeft. Dat
levert de verzekering op dat het sociaal lichaam ook in de toekomst onderscheid kan maken
tussen ‘de samenleving’ en een omgeving van ‘nietgeïntegreerden’ daarbuiten.
, Welke uitspraak over de voor- en/of nadelen van de term ‘eergerelateerd geweld’ is/zijn juist?
1: Het is een bedrieglijk begrip omdat eer niet per se problematisch is. 2: De nadruk op eer kan het
wij-zij-denken doorbreken. 1 is juist, 2 is onjuist
• Eergerelateerd geweld is een bedrieglijk begrip omdat: Wanneer men eer rigide invult en
eenzijdig oplegt aan meisjes en vrouwen, is het een problematische notie die aanleiding
geeft tot sociale controle en geweld. Maar wanneer eer door de betrokkenen wordt
onderschreven en er ruimte is voor persoonlijke invullingen en herinterpretaties, kan het
ervaren worden als een positieve waarde. Een waarde die bijdraagt aan respect, onderlinge
verbondenheid en solidariteit. Het is daarom voor hulpverleners belangrijk om na te gaan
hoe mensen eer invullen.’ De benaming eergerelateerd geweld is daarom ten dele
bedrieglijk. Ze belicht louter een problematische invulling van eer.
• Wat is Wij-zij denken: Wij-zij denken kan in organisaties veel onheil aanrichten. Het is het
patroon waarin de ene groep mensen een andere groep mensen als een belemmering
bestempelt om hun doel te bereiken.
Mensen die de mond vol hebben van participatie en gelijke kansen voor iedereen, kunnen juist ook
degenen zijn die de hoogste muren optrekken voor diezelfde groepen. Die dominante klasse legt
(ook via het onderwijs) haar eigen systemen van betekenissen op aan andere klassen, zodat die
andere klassen die betekenissen als legitiem ervaren. Er gaat een bijna magische kracht uit van de
status die mensen hebben en de erkenning daarvan door anderen. Status, aanzien, systemen van
betekenissen opleggen... waarover gaat dit eigenlijk? Symbolisch geweld
• Symbolisch geweld: Neem de volgende vraag van een vader aan zijn zoon: ‘Vind je een van
de meisjes in je klas leuk?’ Of de vraag aan een dochter: ‘Heb je al een vriendje?’ Het zijn
achteloze en ogenschijnlijk onschuldige vragen. Argeloze ouders kunnen dit soort vragen
stellen zonder te beseff en dat ze daarmee macht uitoefenen. En toch doen ze dat. Sterker
nog, met de vraag kan het kind geweld worden aangedaan, namelijk symbolisch geweld.
• Meritocratie (vrij vertaald: geregeerd door degenen die het verdienen) is
een maatschappijmodel waarin de sociaal-economische positie van elk individu is gebaseerd
op zijn of haar verdiensten (merites). Hierbij gaat het dus niet direct om de aanleg die men
heeft, maar wat men met die aanleg doet.
• Cultureel geweld: Deskundigen beschouwen de wijze waarop een soort overheersende
levensstijl geïnstitutionaliseerd wordt, als een vorm van geweld. Want het bevordert
onverdraagzaamheid en minachting voor levensstijlen of wereldvisies die niet
beantwoorden aan het dominante stereotype.
Als Marleen de Witte het heeft over self-making van culturele identiteit, dan heeft ze het over...
agency van clienten
• Structuur / structure is de terugkerende patroonregeling die de beschikbare keuzes en
mogelijkheden beïnvloedt of beperkt. - In hoeverre is ons gedrag voorgeschreven?
(Structuur)
• Agency is het vermogen van individuen om onafhankelijk te handelen en hun eigen vrije
keuzes te maken. - Zijn wij als mens vrij om te handelen? (Agency)
• Mobility Mentoring is een hulpverleningsmethode gericht op armoedebestrijding. Het start
vanuit de wetenschap dat de hersenen minder goed gaan functioneren op het moment dat
iemand in de (financiële) stress zit.
