Management en economie
Organisati ekunde
Inhoud
betekenis organisaties...........................................................................................................................2
Samenwerkingsconstructies..................................................................................................................3
Ontwikkeling van het vakgebied............................................................................................................4
Uitgebreide informatie......................................................................................................................4
General management............................................................................................................................4
Uitgebreide informatie......................................................................................................................5
Human Relations benadering................................................................................................................6
Uitgebreide informatie......................................................................................................................6
Systeem theorie.....................................................................................................................................6
Uitgebreide informatie......................................................................................................................7
5 krachten model (Porter).....................................................................................................................8
Trends en ontwikkelingen van organisaties...........................................................................................8
7s Model................................................................................................................................................9
Managementproces.............................................................................................................................10
Strategisch ondernemingsplan............................................................................................................11
SWOT analyse......................................................................................................................................11
Confrontatiematrix..............................................................................................................................13
Organisatiestructuur............................................................................................................................13
Arbeidsverdeling en coördinatie..........................................................................................................14
Coördinatie..........................................................................................................................................16
Werkstructurering...............................................................................................................................16
Organisatiestelsel................................................................................................................................18
Basisstructuren Mintzberg...................................................................................................................20
Systemen.............................................................................................................................................21
Cultuur.................................................................................................................................................25
Effectiviteit en efficiëntie.....................................................................................................................31
INK model............................................................................................................................................32
,betekenis organisaties
Organisatie = een doelgerichte samenwerkingsverband
Dit betreft de gecoördineerde inzet van: Mensen (2 of meer)
Middelen (machines, financiën)
Doelstellingen
Organisatiekunde = de systematische structurele bestudering van deze (verschillende vormen van)
organisaties.
Bedrijven Overige organisaties
Voor hun voortbestaan zijn ze Voor hun voortbestaan zijn ze
afhankelijk van klanten (niet direct) afhankelijk van
klanten
Vb. profitbedrijven Vb. non-profit bedrijven Vb. overige organisaties
Philips, Douwe Egberts Ziekenhuizen, scholen, Amateursportverenigingen,
ministerie kerken
Een bedrijf streeft naar continuïteit – kent een bepaalde rechtsvorm
Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid
- Eenmanszaak
- Maatschap
- Vennootschap onder firma (vof)
- Commanditaire vennootschap
Organisaties met rechtspersoonlijkheid (rechtspersoon)
Organisatie die zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt en als zodanig eigen rechten en
plichten heeft.
- Besloten vennootschap (bv)
- Naamloze vennootschap (nv)
- Vereniging
- Coöperatie
- Onderlinge waarborgmaatschappij
- Stichting
,Samenwerkingsconstructies
Blz. 20
Fusie = 2 of meer organisaties samengevoegd in een nieuw verband. De oude organisaties houden
dan op met bestaan. ( AMRO bank & ABN Bank = ABN AMRO bank)
Overname = Neemt de ene organisatie de andere over (C1000 à Jumbo)
Joint venture = vorm van samenwerking waarbij samenwerkende organisaties een deel van hun
vermogen inbrengen in een nieuw bedrijf, dat voor een gezamenlijke rekening en risico een project
in ontwikkeling brengt. (ABN AMRO bank en Delta Lloyd = ABN AMRO verzekeringen)
Strategische samenwerking = samenwerkingsverband tussen 2 of meer organisaties die met behoud
van zelfstandigheid en identiteit samenwerken op een deelgebied dat van wezenlijk belang is voor
de continuïteit van de afzonderlijke organisaties (Philips en Douwe Egberts = Senseo- apparaat)
Outsourcing = Wanneer een organisatie zich volledig wilt richten op hun kerntaken. (uitbesteding
catering of beveiliging)
Samenwerking in het distributiekanaal
Inkoopcombinatie (IC) = Juridische zelfstandige detaillisten een eigen inkoopcentrale op die orders
verzamelt en deze in een keer plaats bij de fabrikant, waardoor lagere prijzen kunnen worden
bedongen.
Vrijwillig filiaalbedrijf = Hetzelfde als IC maar hier werken de detaillisten samen met een of meerder
groothandels.
Franchise = maakt de eigenaar van een marketingformule (Mc Donalds) afspraken met een detaillist
(franchise ondernemer) over de exploitatie van zijn formule.
, Ontwikkeling van het vakgebied
Blz. 22
Scientific management (Taylorism)
Een organisatie is een gesloten systeem en middels een wetenschappelijke methode kan die
geoptimaliseerd worden. Het streven naar efficiency stond voorop.
Frederick Taylor (1856 – 1915)
Hoe: Tijdmetingen en bewegingsstudies van handelingen in het productieproces
Voordelen: Verregaande taakverdeling en specialisatie. Efficiëntie, invoering prestatiebeloning.
Nadelen: Eentonig, uitbuiting arbeiders.
Uitgebreide informatie
Overal werden fabrieken neergezet en voor het managen van grote groepen mensen en om steeds
complexere taken aan te kunnen bestonden gestandaardiseerde methode bestonden nog niet.
Wetenschap toepassen op het werk = de klus sneller en systematisch te bestuderen om het werk te
versnellen.
Taakverdeling = hij wilde werk verdelen in kleine, simpele en gescheiden stappen. Een persoon deed
maar 1 of 2 kleine stapjes. Productiviteit verhogen hierdoor.
Hiërarchie = onderkant van de organisatie alle medewerkers van alle topmanagers scheiden.
Werknemers koppelen aan baan waar ze het beste is waren. Productieve werknemers kregen ook
meer betaald.
Methode: Time & motions studies
Time = Wat is de minste tijd, over het algemeen, dat een werknemers over een taak doet?
Motion = Wat zijn de minste handelingen voor nodig voor elke kleine taak?
‘Managers think, employers do.’
- Burn outs
- Dehumaniseren
- Mentale pijn
General management
De benodigde vaardigheden om een organisatie als geheel te leiden. Er zou een bureaucratische
samenwerkingsverband moeten bestaan met duidelijke door systemen en procedures afgebakende
werkzaamheden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Werknemers zouden worden gekozen
op basis van kennis en vaardigheden.
Henry Fayol (1841 – 1925)
Hoe: Door een structurele benadering van: plannen, organiseren, opdrachten geven, coördineren en
controleren. Eenheid van bevel. Werknemers waren makkelijk controleerbaar en vervangbaar.
Voordelen: Algemeen geldend. Daarnaast kun je management leren
Nadelen: Het idee van eenheid van bevel is achterhaald.
Organisati ekunde
Inhoud
betekenis organisaties...........................................................................................................................2
Samenwerkingsconstructies..................................................................................................................3
Ontwikkeling van het vakgebied............................................................................................................4
Uitgebreide informatie......................................................................................................................4
General management............................................................................................................................4
Uitgebreide informatie......................................................................................................................5
Human Relations benadering................................................................................................................6
Uitgebreide informatie......................................................................................................................6
Systeem theorie.....................................................................................................................................6
Uitgebreide informatie......................................................................................................................7
5 krachten model (Porter).....................................................................................................................8
Trends en ontwikkelingen van organisaties...........................................................................................8
7s Model................................................................................................................................................9
Managementproces.............................................................................................................................10
Strategisch ondernemingsplan............................................................................................................11
SWOT analyse......................................................................................................................................11
Confrontatiematrix..............................................................................................................................13
Organisatiestructuur............................................................................................................................13
Arbeidsverdeling en coördinatie..........................................................................................................14
Coördinatie..........................................................................................................................................16
Werkstructurering...............................................................................................................................16
Organisatiestelsel................................................................................................................................18
Basisstructuren Mintzberg...................................................................................................................20
Systemen.............................................................................................................................................21
Cultuur.................................................................................................................................................25
Effectiviteit en efficiëntie.....................................................................................................................31
INK model............................................................................................................................................32
,betekenis organisaties
Organisatie = een doelgerichte samenwerkingsverband
Dit betreft de gecoördineerde inzet van: Mensen (2 of meer)
Middelen (machines, financiën)
Doelstellingen
Organisatiekunde = de systematische structurele bestudering van deze (verschillende vormen van)
organisaties.
Bedrijven Overige organisaties
Voor hun voortbestaan zijn ze Voor hun voortbestaan zijn ze
afhankelijk van klanten (niet direct) afhankelijk van
klanten
Vb. profitbedrijven Vb. non-profit bedrijven Vb. overige organisaties
Philips, Douwe Egberts Ziekenhuizen, scholen, Amateursportverenigingen,
ministerie kerken
Een bedrijf streeft naar continuïteit – kent een bepaalde rechtsvorm
Organisaties zonder rechtspersoonlijkheid
- Eenmanszaak
- Maatschap
- Vennootschap onder firma (vof)
- Commanditaire vennootschap
Organisaties met rechtspersoonlijkheid (rechtspersoon)
Organisatie die zelfstandig aan het rechtsverkeer deelneemt en als zodanig eigen rechten en
plichten heeft.
- Besloten vennootschap (bv)
- Naamloze vennootschap (nv)
- Vereniging
- Coöperatie
- Onderlinge waarborgmaatschappij
- Stichting
,Samenwerkingsconstructies
Blz. 20
Fusie = 2 of meer organisaties samengevoegd in een nieuw verband. De oude organisaties houden
dan op met bestaan. ( AMRO bank & ABN Bank = ABN AMRO bank)
Overname = Neemt de ene organisatie de andere over (C1000 à Jumbo)
Joint venture = vorm van samenwerking waarbij samenwerkende organisaties een deel van hun
vermogen inbrengen in een nieuw bedrijf, dat voor een gezamenlijke rekening en risico een project
in ontwikkeling brengt. (ABN AMRO bank en Delta Lloyd = ABN AMRO verzekeringen)
Strategische samenwerking = samenwerkingsverband tussen 2 of meer organisaties die met behoud
van zelfstandigheid en identiteit samenwerken op een deelgebied dat van wezenlijk belang is voor
de continuïteit van de afzonderlijke organisaties (Philips en Douwe Egberts = Senseo- apparaat)
Outsourcing = Wanneer een organisatie zich volledig wilt richten op hun kerntaken. (uitbesteding
catering of beveiliging)
Samenwerking in het distributiekanaal
Inkoopcombinatie (IC) = Juridische zelfstandige detaillisten een eigen inkoopcentrale op die orders
verzamelt en deze in een keer plaats bij de fabrikant, waardoor lagere prijzen kunnen worden
bedongen.
Vrijwillig filiaalbedrijf = Hetzelfde als IC maar hier werken de detaillisten samen met een of meerder
groothandels.
Franchise = maakt de eigenaar van een marketingformule (Mc Donalds) afspraken met een detaillist
(franchise ondernemer) over de exploitatie van zijn formule.
, Ontwikkeling van het vakgebied
Blz. 22
Scientific management (Taylorism)
Een organisatie is een gesloten systeem en middels een wetenschappelijke methode kan die
geoptimaliseerd worden. Het streven naar efficiency stond voorop.
Frederick Taylor (1856 – 1915)
Hoe: Tijdmetingen en bewegingsstudies van handelingen in het productieproces
Voordelen: Verregaande taakverdeling en specialisatie. Efficiëntie, invoering prestatiebeloning.
Nadelen: Eentonig, uitbuiting arbeiders.
Uitgebreide informatie
Overal werden fabrieken neergezet en voor het managen van grote groepen mensen en om steeds
complexere taken aan te kunnen bestonden gestandaardiseerde methode bestonden nog niet.
Wetenschap toepassen op het werk = de klus sneller en systematisch te bestuderen om het werk te
versnellen.
Taakverdeling = hij wilde werk verdelen in kleine, simpele en gescheiden stappen. Een persoon deed
maar 1 of 2 kleine stapjes. Productiviteit verhogen hierdoor.
Hiërarchie = onderkant van de organisatie alle medewerkers van alle topmanagers scheiden.
Werknemers koppelen aan baan waar ze het beste is waren. Productieve werknemers kregen ook
meer betaald.
Methode: Time & motions studies
Time = Wat is de minste tijd, over het algemeen, dat een werknemers over een taak doet?
Motion = Wat zijn de minste handelingen voor nodig voor elke kleine taak?
‘Managers think, employers do.’
- Burn outs
- Dehumaniseren
- Mentale pijn
General management
De benodigde vaardigheden om een organisatie als geheel te leiden. Er zou een bureaucratische
samenwerkingsverband moeten bestaan met duidelijke door systemen en procedures afgebakende
werkzaamheden, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Werknemers zouden worden gekozen
op basis van kennis en vaardigheden.
Henry Fayol (1841 – 1925)
Hoe: Door een structurele benadering van: plannen, organiseren, opdrachten geven, coördineren en
controleren. Eenheid van bevel. Werknemers waren makkelijk controleerbaar en vervangbaar.
Voordelen: Algemeen geldend. Daarnaast kun je management leren
Nadelen: Het idee van eenheid van bevel is achterhaald.
