Biologie T1 bs 1 t/m 9
B1:
Brandstof: stof die verbrandt
- in een motor wordt de benzine verbrand, hierbij komt energie vrij in de vorm van
energie & warmte
Verbrandingsproducten: stoffen die ontstaan bij verbranding
- bij het verbranden van een kaars komt energie vrij in de vorm van licht & warmte.
- de kaars gaat uit als je er een potje overheen zet. Dit komt doordat voor de
verbranding ook zuurstof nodig is.
- bij verbranding ontstaan water & koolstofdioxide. Jet water condenseert tegen het
potje.
Indicator: stof waarmee je een andere stof aantoont
B2:
- je ademt zuurstof in en koolstofdioxide uit.
- verbranding vindt plaats in elke cel van je lichaam. Verbranding vindt voortdurend
plaats. Zonder verbranding gaat een cel dood.
• Voor de verbranding in je lichaam is brandstof nodig. De meest gebruikte brandstof
in cellen is glucose
• Voor fotosynthese is behalve koolstofdioxide en water, ook energie in de vorm van
licht nodig. De glucose die ontstaat is dan ook een energierijke stof
Koudbloedige dieren bij deze dieren is de lichaamstemperatuur ongeveer gelijk
aan de temperatuur van de omgeving waarin het dier leeft.
Warmbloedige dieren bij deze dieren is de lichaamstemperatuur altijd constant.
- de meeste dieren zijn koudbloedig, alleen zoogdieren en vogels zijn warmbloedig.
- veel koudbloedige dieren houden een winterslaap, het lijkt dan dat het dier dood is.
De lucht die je uitademt, bevat in vergelijking met de lucht die je inademt:
Minder zuurstof
Meer koolstofdioxide
Meer waterdamp
, B3:
- bij eencellige organismen vindt gaswisseling plaats via het celmembraan. Het
oppervlak van het celmembraan is groot genoeg om voldoende zuurstof te kunnen
opnemen en voldoende koolstofdioxide om te kunnen afgeven.
- insecten hebben tracheeën
tracheeën: sterk vertakte buisjes in het lichaam van insect.
• Via openingen komt lucht in het tracheeënstelsel, deze openingen heten stigma’s
- de vertakkingen van tracheeën eindigen overal in het lichaam
• Veel dieren die in het leven hebben kieuwen waarmee ze zuurstof opnemen. Bij
vissen liggen die kieuwen in de kieuwholte
• Als vissen ademen, nemen ze water in hun bek. Daarna sluit de bek en gaat het
kieuwdeksel open en het water stroomt langs de kieuwen weer naar buiten.
• kieuwen bestaan uit kieuwbogen met daarop een groot aantal kieuwplaatjes. Op de
kieuwplaatjes bevinden zich dunne kieuwlamellen.
- de stroomrichting van het bloed is tegenovergesteld aan de stroomrichting van het
water, dit is een voorbeeld van tegenstroomprincipe
Eencelligen: gaswisseling via het celmembraan
B4:
B1:
Brandstof: stof die verbrandt
- in een motor wordt de benzine verbrand, hierbij komt energie vrij in de vorm van
energie & warmte
Verbrandingsproducten: stoffen die ontstaan bij verbranding
- bij het verbranden van een kaars komt energie vrij in de vorm van licht & warmte.
- de kaars gaat uit als je er een potje overheen zet. Dit komt doordat voor de
verbranding ook zuurstof nodig is.
- bij verbranding ontstaan water & koolstofdioxide. Jet water condenseert tegen het
potje.
Indicator: stof waarmee je een andere stof aantoont
B2:
- je ademt zuurstof in en koolstofdioxide uit.
- verbranding vindt plaats in elke cel van je lichaam. Verbranding vindt voortdurend
plaats. Zonder verbranding gaat een cel dood.
• Voor de verbranding in je lichaam is brandstof nodig. De meest gebruikte brandstof
in cellen is glucose
• Voor fotosynthese is behalve koolstofdioxide en water, ook energie in de vorm van
licht nodig. De glucose die ontstaat is dan ook een energierijke stof
Koudbloedige dieren bij deze dieren is de lichaamstemperatuur ongeveer gelijk
aan de temperatuur van de omgeving waarin het dier leeft.
Warmbloedige dieren bij deze dieren is de lichaamstemperatuur altijd constant.
- de meeste dieren zijn koudbloedig, alleen zoogdieren en vogels zijn warmbloedig.
- veel koudbloedige dieren houden een winterslaap, het lijkt dan dat het dier dood is.
De lucht die je uitademt, bevat in vergelijking met de lucht die je inademt:
Minder zuurstof
Meer koolstofdioxide
Meer waterdamp
, B3:
- bij eencellige organismen vindt gaswisseling plaats via het celmembraan. Het
oppervlak van het celmembraan is groot genoeg om voldoende zuurstof te kunnen
opnemen en voldoende koolstofdioxide om te kunnen afgeven.
- insecten hebben tracheeën
tracheeën: sterk vertakte buisjes in het lichaam van insect.
• Via openingen komt lucht in het tracheeënstelsel, deze openingen heten stigma’s
- de vertakkingen van tracheeën eindigen overal in het lichaam
• Veel dieren die in het leven hebben kieuwen waarmee ze zuurstof opnemen. Bij
vissen liggen die kieuwen in de kieuwholte
• Als vissen ademen, nemen ze water in hun bek. Daarna sluit de bek en gaat het
kieuwdeksel open en het water stroomt langs de kieuwen weer naar buiten.
• kieuwen bestaan uit kieuwbogen met daarop een groot aantal kieuwplaatjes. Op de
kieuwplaatjes bevinden zich dunne kieuwlamellen.
- de stroomrichting van het bloed is tegenovergesteld aan de stroomrichting van het
water, dit is een voorbeeld van tegenstroomprincipe
Eencelligen: gaswisseling via het celmembraan
B4:
