Hogeschool Gent
Ontwikkelingsstoornissen
1
Taalontwikkelingsstoornissen
2021 - 2022
,Inhoud
Herhaling normale spraak/ taalontwikkeling.................................................................................................................... 3
Taalontwikkelingsstoornissen ........................................................................................................................................... 3
Spraak- en taalontwikkelingsproblemen ...................................................................................................................... 3
Indeling van taalontwikkelingsstoornissen ................................................................................................................... 4
Wetenschappelijk onderbouwde indeling ................................................................................................................ 4
Klinische indeling....................................................................................................................................................... 4
Definities ....................................................................................................................................................................... 4
Terreinafbakening ..................................................................................................................................................... 5
Oorzaken en verklaringsmodellen ................................................................................................................................ 5
Algemene oorzaken .................................................................................................................................................. 5
Genetische factoren .................................................................................................................................................. 6
Neuro-anatomische factoren .................................................................................................................................... 6
Verklaringsmodellen ................................................................................................................................................. 6
Specifieke taalontwikkelingsstoornis ................................................................................................................................ 7
Definitie......................................................................................................................................................................... 7
Comorbiditeit ................................................................................................................................................................ 7
Scheiding tussen specifieke taalontwikkelingsstoornis en VSTO.................................................................................. 8
Kernsymptomen STOS .................................................................................................................................................. 9
Taalbegripsproblemen en taalproductieproblemen................................................................................................. 9
Stoornissen op het aspect fonologie ........................................................................................................................ 9
Stoornissen op de aspecten syntaxis en morfologie ................................................................................................ 9
Stoornissen op het aspect van semantiek ................................................................................................................ 9
Stoornissen op het aspect pragmatiek ................................................................................................................... 10
Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 10
Gedrag en sociaal- emotionele ontwikkeling.......................................................................................................... 10
Cognitieve ontwikkeling en schoolse prestaties ..................................................................................................... 11
Selectief mutisme ........................................................................................................................................................... 11
Definitie....................................................................................................................................................................... 11
Prevalentie .................................................................................................................................................................. 11
Etiologie ...................................................................................................................................................................... 12
Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 12
Onderzoek ................................................................................................................................................................... 12
Begeleiding .................................................................................................................................................................. 12
Kinderafasie .................................................................................................................................................................... 13
Definitie....................................................................................................................................................................... 13
Etiologie ...................................................................................................................................................................... 13
Kenmerken .................................................................................................................................................................. 13
1
, Diagnostiek van taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................................... 13
Algemene begrippen ................................................................................................................................................... 13
Onderzoeksschema ..................................................................................................................................................... 14
Screening en doorverwijzing ....................................................................................................................................... 14
Belang...................................................................................................................................................................... 14
Instrumenten voor screening en doorverwijzing .................................................................................................... 15
Anamnese ................................................................................................................................................................... 16
Onderzoek ................................................................................................................................................................... 16
Multidisciplinair onderzoek ........................................................................................................................................ 16
Adviezen na multidisciplinair onderzoek .................................................................................................................... 17
Terugbetalingsmodaliteiten ........................................................................................................................................ 17
Uitgebreide taaldiagnostiek ............................................................................................................................................ 17
Spontane taalanalyse .................................................................................................................................................. 17
Verschillende taalanalysemethodes ........................................................................................................................... 17
Stellingen......................................................................................................................................................................... 18
2
Ontwikkelingsstoornissen
1
Taalontwikkelingsstoornissen
2021 - 2022
,Inhoud
Herhaling normale spraak/ taalontwikkeling.................................................................................................................... 3
Taalontwikkelingsstoornissen ........................................................................................................................................... 3
Spraak- en taalontwikkelingsproblemen ...................................................................................................................... 3
Indeling van taalontwikkelingsstoornissen ................................................................................................................... 4
Wetenschappelijk onderbouwde indeling ................................................................................................................ 4
Klinische indeling....................................................................................................................................................... 4
Definities ....................................................................................................................................................................... 4
Terreinafbakening ..................................................................................................................................................... 5
Oorzaken en verklaringsmodellen ................................................................................................................................ 5
Algemene oorzaken .................................................................................................................................................. 5
Genetische factoren .................................................................................................................................................. 6
Neuro-anatomische factoren .................................................................................................................................... 6
Verklaringsmodellen ................................................................................................................................................. 6
Specifieke taalontwikkelingsstoornis ................................................................................................................................ 7
Definitie......................................................................................................................................................................... 7
Comorbiditeit ................................................................................................................................................................ 7
Scheiding tussen specifieke taalontwikkelingsstoornis en VSTO.................................................................................. 8
Kernsymptomen STOS .................................................................................................................................................. 9
Taalbegripsproblemen en taalproductieproblemen................................................................................................. 9
Stoornissen op het aspect fonologie ........................................................................................................................ 9
Stoornissen op de aspecten syntaxis en morfologie ................................................................................................ 9
Stoornissen op het aspect van semantiek ................................................................................................................ 9
Stoornissen op het aspect pragmatiek ................................................................................................................... 10
Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 10
Gedrag en sociaal- emotionele ontwikkeling.......................................................................................................... 10
Cognitieve ontwikkeling en schoolse prestaties ..................................................................................................... 11
Selectief mutisme ........................................................................................................................................................... 11
Definitie....................................................................................................................................................................... 11
Prevalentie .................................................................................................................................................................. 11
Etiologie ...................................................................................................................................................................... 12
Gevolgen ..................................................................................................................................................................... 12
Onderzoek ................................................................................................................................................................... 12
Begeleiding .................................................................................................................................................................. 12
Kinderafasie .................................................................................................................................................................... 13
Definitie....................................................................................................................................................................... 13
Etiologie ...................................................................................................................................................................... 13
Kenmerken .................................................................................................................................................................. 13
1
, Diagnostiek van taalontwikkelingsstoornissen ............................................................................................................... 13
Algemene begrippen ................................................................................................................................................... 13
Onderzoeksschema ..................................................................................................................................................... 14
Screening en doorverwijzing ....................................................................................................................................... 14
Belang...................................................................................................................................................................... 14
Instrumenten voor screening en doorverwijzing .................................................................................................... 15
Anamnese ................................................................................................................................................................... 16
Onderzoek ................................................................................................................................................................... 16
Multidisciplinair onderzoek ........................................................................................................................................ 16
Adviezen na multidisciplinair onderzoek .................................................................................................................... 17
Terugbetalingsmodaliteiten ........................................................................................................................................ 17
Uitgebreide taaldiagnostiek ............................................................................................................................................ 17
Spontane taalanalyse .................................................................................................................................................. 17
Verschillende taalanalysemethodes ........................................................................................................................... 17
Stellingen......................................................................................................................................................................... 18
2