DIURETICA
Koolzuuranhydrase inhibitor = acetazolamide (proximaal)
- Minder NaHCO3 naar interstitium minder H2O naar interstitium systemische acidose
en alkalisch worden van urine.
- Openhoek-glaucoom, alkanisatie urine, metabole acidose (diuretica bij HDC), mountain
sickness (productie en pH cerebrospinaal vocht verlagen)
- Bijwerkingen
o Verergeren meabole of respiratoire acidose
o Nierstenen: Ca-zouten minder oplosbaar in alkalische urine
o HypoK
o Meer ammoniak in systeemcirculatie = meer kan sop encefalopathie (CI = nierinsuf)
o Hoge dosis: slaperig en paresthesieën.
Thiaziden = hydrochloortiaziden, chloortalidon, indapamide (distaal)
- Werking
o Blok Na/Cl transporter
o K-secretie distaal: luminaal Na stijgt = vochtbelasting distaal
o K-depletie: K verlaat cel, wisselt met Na en H voor neutraliteit = EC alkalose.
o Chronisch: Ca-excretie daalt (proximaal en DCT reabsorptie)
- HT, onderhoud congestief HF en ernstig resistent oedeem.
- Bijwerking
o HypoK metabole alkalose: ↑Na distaal en verzamelbuisje ↑ K en H verlies.
o Hyperuricemie en jicht (competitie urinezuur)
o Hyperglycemie (insulinevrijzetting gedaald en gebruik glucose gedaald)
o Hyperlipidemie (cholesterol en LDL stijgen)
o HypoNa (hypovolemie = ADH ↑ - nier kan niet goed verdunnen – dorst)
o Moe en paresthesieën
o Erectiele dysfunctie
Lisduretica = furosemide (dik opstijgende tak van lis van Henle)
- Werking
o Inhibitie Na/K/2Cl (normaal: K opstapeling in cel, terugdiffusie naar lumen = +)
o Verminderen positieve intraluminale K-potentiaal
Normaal: divalente + ionen paracellulair uit lumen.
Nu: excretie Mg en Ca hypoMg, geen hypoCa owv absorptie distaal.
o Redistributie bloedflow (gunstig longoedeem)
- HF, acuut longoedeem, nierziekten (retentie H2O, NaCl en K), levercirrose, hyperK en
hyperCa (calciurie verhogen met zoutinfuus).
- Bijwerking
o HypoK metabole alkalose: NaCl ↑ verzamelbuis = K en H excretie
o HypoMg
o Dehydratatie
o Hyperuricemie
, K-sparende diuretica
- Aldosterone = H2O en NaCl retentie, K en H excretie.
o Spironolacton = aldosterone antagonist
Bindt MC-R geen actieve conformatie = geen synthese transportproteïnen
Bij overmaat MC door 1° hyersecretie of 2° aldosteronisme.
o Epleron = aldosterone antagonist: verhindert binding.
o Amiloride = inhibitie Na in verzamelbuisje (geen Na in cel, dus K secretie)
o HyperK (nierlijden, combo NSAID, B-blokker of ACE inhibitor), gynaecomastie,
impotentie en metabole acidose (samen K en H excretie geinhibeerd)
o CI: nierlijden, ACE-inhibitor, NSAID
Osmotische diuretica = mannitol (proximaal en LvH)
- Osmotisch actief: niet gemetaboliseerd, glomerulair gefilterd en niet getransporteerd.
- H2O van IC naar EC = Na, K, Mg, Ca, Cl, HCO3 en fosfaat excretie.
- Acute tubulus necrose, acuut glaucoom en cérébrale oedeem. CI: HF.
- Bijwerking
o Expansie ECV HF kan stijgen en longoedeem uitgelokt: nausea, braken, hoofdpijn.
o Dehydratatie en hyperNa door verlies vrij water.
Koolzuuranhydrase inhibitor = acetazolamide (proximaal)
- Minder NaHCO3 naar interstitium minder H2O naar interstitium systemische acidose
en alkalisch worden van urine.
- Openhoek-glaucoom, alkanisatie urine, metabole acidose (diuretica bij HDC), mountain
sickness (productie en pH cerebrospinaal vocht verlagen)
- Bijwerkingen
o Verergeren meabole of respiratoire acidose
o Nierstenen: Ca-zouten minder oplosbaar in alkalische urine
o HypoK
o Meer ammoniak in systeemcirculatie = meer kan sop encefalopathie (CI = nierinsuf)
o Hoge dosis: slaperig en paresthesieën.
Thiaziden = hydrochloortiaziden, chloortalidon, indapamide (distaal)
- Werking
o Blok Na/Cl transporter
o K-secretie distaal: luminaal Na stijgt = vochtbelasting distaal
o K-depletie: K verlaat cel, wisselt met Na en H voor neutraliteit = EC alkalose.
o Chronisch: Ca-excretie daalt (proximaal en DCT reabsorptie)
- HT, onderhoud congestief HF en ernstig resistent oedeem.
- Bijwerking
o HypoK metabole alkalose: ↑Na distaal en verzamelbuisje ↑ K en H verlies.
o Hyperuricemie en jicht (competitie urinezuur)
o Hyperglycemie (insulinevrijzetting gedaald en gebruik glucose gedaald)
o Hyperlipidemie (cholesterol en LDL stijgen)
o HypoNa (hypovolemie = ADH ↑ - nier kan niet goed verdunnen – dorst)
o Moe en paresthesieën
o Erectiele dysfunctie
Lisduretica = furosemide (dik opstijgende tak van lis van Henle)
- Werking
o Inhibitie Na/K/2Cl (normaal: K opstapeling in cel, terugdiffusie naar lumen = +)
o Verminderen positieve intraluminale K-potentiaal
Normaal: divalente + ionen paracellulair uit lumen.
Nu: excretie Mg en Ca hypoMg, geen hypoCa owv absorptie distaal.
o Redistributie bloedflow (gunstig longoedeem)
- HF, acuut longoedeem, nierziekten (retentie H2O, NaCl en K), levercirrose, hyperK en
hyperCa (calciurie verhogen met zoutinfuus).
- Bijwerking
o HypoK metabole alkalose: NaCl ↑ verzamelbuis = K en H excretie
o HypoMg
o Dehydratatie
o Hyperuricemie
, K-sparende diuretica
- Aldosterone = H2O en NaCl retentie, K en H excretie.
o Spironolacton = aldosterone antagonist
Bindt MC-R geen actieve conformatie = geen synthese transportproteïnen
Bij overmaat MC door 1° hyersecretie of 2° aldosteronisme.
o Epleron = aldosterone antagonist: verhindert binding.
o Amiloride = inhibitie Na in verzamelbuisje (geen Na in cel, dus K secretie)
o HyperK (nierlijden, combo NSAID, B-blokker of ACE inhibitor), gynaecomastie,
impotentie en metabole acidose (samen K en H excretie geinhibeerd)
o CI: nierlijden, ACE-inhibitor, NSAID
Osmotische diuretica = mannitol (proximaal en LvH)
- Osmotisch actief: niet gemetaboliseerd, glomerulair gefilterd en niet getransporteerd.
- H2O van IC naar EC = Na, K, Mg, Ca, Cl, HCO3 en fosfaat excretie.
- Acute tubulus necrose, acuut glaucoom en cérébrale oedeem. CI: HF.
- Bijwerking
o Expansie ECV HF kan stijgen en longoedeem uitgelokt: nausea, braken, hoofdpijn.
o Dehydratatie en hyperNa door verlies vrij water.
